Την Παρασκευή έγιναν τα εγκαίνια της νέας έκθεσης του Μουσείου Μπενάκη, «Πρωτόλεια - Από την πρώιμη γραφή στο ώριμο έργο», η οποία θα διαρκέσει έως τον Γενάρη 2026.

Η έκθεση αναζητά, μελετά και αναδεικνύει τις ιδέες, τα μοτίβα και τα χαρακτηριστικά που εμφανίστηκαν στα πρώιμα έργα έντεκα Ελλήνων καλλιτεχνών, για να «ριζώσουν» σταδιακά στην ώριμη εικαστική γλώσσα τους. Πρόκειται για τους Σπύρο Βασιλείου, Νίκο Χατζηκυριάκο-Γκίκα, Γιάννη Τσαρούχη, Γιάννη Μόραλη, Α. Τάσσο, Βάσω Κατράκη, Γιάννη Σπυρόπουλο, Αλέκο Κοντόπουλο, Δημήτρη Μυταρά, Γιάννη Γαΐτη και Χρύσα Ρωμανού.

Στα εγκαίνια παραβρέθηκε ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας. Επίσης παραβρέθηκε η Ελένη Μηλιαρονικολάκη, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνη του Τμήματος Πολιτισμού της Κεντρικής Επιτροπής.

Τα «Πρωτόλεια» είναι αποτέλεσμα συνεργασίας τριών φορέων και των επιμελητών τους (Χάριτος Κανελλοπούλου, Ειρήνης Οράτη, Κωνσταντίνου Παπαχρίστου), οι οποίοι επέλεξαν αρχικά αυτές τις έντεκα καλλιτεχνικές προσωπικότητες του 20ού αιώνα, με γνώμονα τη σημαντική παρουσία τους στην Ιστορία της Νεοελληνικής Τέχνης. Στην έκθεση επιδιώκεται η επιστροφή στην αρχή της πορείας αυτών των καλλιτεχνών και στις πρωτόλειες αναζητήσεις τους, για να διερευνηθεί το εξής: Ποια είναι τα πρώτα δημιουργικά και εκφραστικά στοιχεία που εμφανίστηκαν στο έργο τους και πώς αυτά εισχώρησαν στη μεταγενέστερη αναγνωρισμένη εικαστική γραφή τους;

Για την απάντηση στο ερώτημα αυτό, οι συνεπιμελητές της έκθεσης απηύθυναν πρόσκληση έρευνας και συγγραφής σε ιστορικούς και θεωρητικούς της Τέχνης, επιζητώντας και τη δική τους οπτική επί του θέματος.

Κατά αυτόν τον τρόπο, για τη μελέτη των πρωτολείων, δημιουργήθηκαν τα ακόλουθα «ζεύγη»:

Σπύρος Βασιλείου - Αννυ Μάλαμα, Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας - Εβίτα Αράπογλου και Ιωάννα Μωραΐτη, Γιάννης Τσαρούχης - Αννα Καφέτση, Γιάννης Μόραλης - Ευγένιος Δ. Ματθιόπουλος, Α. Τάσσος - Γιάννης Μπόλης, Βάσω Κατράκη - Σπύρος Μοσχονάς, Γιάννης Σπυρόπουλος - Ολγα Δανιηλοπούλου, Αλέκος Κοντόπουλος - Μπία Παπαδοπούλου, Δημήτρης Μυταράς - Αρετή Λεοπούλου, Γιάννης Γαΐτης - Ελενα Χαμαλίδη, Χρύσα Ρωμανού - Πολύνα Κοσμαδάκη.

Οπως σημειώνεται, «τα πρώιμα εικαστικά έργα περιέχουν θησαυρούς, ίσως απρόσιτους την ώρα της δημιουργίας τους, όμως σίγουρα πολύτιμους και άξιους να επανεκτιμηθούν σε συνάρτηση με το ώριμο έργο. Τα πρωτόλεια προσφέρουν μια πρόταση μελέτης και αξιολόγησης του έργου συνολικά, η οποία δεν αφορά αποκλειστικά την επιστροφή στο νεαρό, "άγουρο", παρελθόν του εκάστοτε δημιουργού για την ανακάλυψή του και μόνο. Κυρίως επιδιώκει να μας προσφέρει έναν πρωτότυπο, ενδεχομένως εναλλακτικό, τρόπο αναστοχασμού γύρω από ένα, κατά τα άλλα, γνωστό καλλιτεχνικό έργο».

Επίσης, κάθε μήνα θα πραγματοποιούνται ξεναγήσεις από τους επιμελητές της έκθεσης και έναν ξεχωριστό καλεσμένο από τους δώδεκα ιστορικούς και θεωρητικούς της Τέχνης που συμμετείχαν στον κατάλογο της έκθεσης. Τα ονόματα των καλεσμένων θα ανακοινώνονται στις αρχές κάθε μήνα.

Για τον Οκτώβρη το πρόγραμμα διαμορφώνεται ως εξής:

Το Σάββατο, 18 Οκτώβρη, στις 13.00, από την συνεπιμελήτρια της έκθεσης Χάρις Κανελλοπούλου και την Μπία Παπαδοπούλου, ιστορικό Τέχνης.

Το Σάββατο, 25 Οκτώβρη, στις 12 το μεσημέρι, από την συνεπιμελήτρια της έκθεσης Ειρήνη Οράτη και τον Σπύρο Μοσχονά, ιστορικό Τέχνης.