Με τις επεξεργασίες του το ΚΚΕ φωτίζει τις αντιφάσεις του συστήματος και τη λύση τους προς όφελος του λαού, την αναντιστοιχία ανάμεσα στο πώς ζούμε και στο πώς θα μπορούσαμε να ζούμε με κριτήριο τις δυνατότητες της επιστήμης, των τεχνολογικών εφαρμογών της και της παραγωγής. Δείχνει τον δρόμο που πρέπει να ακολουθήσουν η εργατική τάξη και τα παιδιά της για να γίνουν αυτές οι δυνατότητες πραγματικότητα.

Αποτελεί εφόδιο στη μάχη ανασύνταξης του φοιτητικού κινήματος, της αναβάθμισης της λειτουργίας των φοιτητικών συλλόγων, στο μπλοκάρισμα αντιδραστικών νόμων και στο ξεμπλοκάρισμα της διεκδίκησης για όσα καίνε τους φοιτητές, γιατί θεμελιώνει ένα επεξεργασμένο πλαίσιο πάλης στο κίνημα, που δίνει «οξυγόνο» στις σύγχρονες κοινωνικές ανάγκες.

Η κυβέρνηση της ΝΔ γνωρίζει ότι οι αντιφάσεις του σάπιου εκμεταλλευτικού συστήματος, η ταξική πολιτική της μέσα και έξω από τα πανεπιστήμια, αντικειμενικά θα γεννά δυσαρέσκεια, αγανάκτηση, θα τροφοδοτεί αγωνιστικές διεργασίες και αντιστάσεις. Αλλωστε αυτό ομολόγησε φέρνοντας με βιασύνη, μέσα στο κατακαλόκαιρο, στην εκπνοή της λειτουργίας της Βουλής και με κλειστές σχολές, νομοσχέδιο καταστολής, φίμωσης και διαγραφών.

Οι μεγαλοστομίες και τα ψέματα της κυβέρνησης για να υποστηρίξει και αυτές τις αντιδραστικές τομές προκαλούν τη νοημοσύνη του κόσμου των πανεπιστημίων, εξοργίζουν τις φοιτήτριες και τους φοιτητές που δίνουν καθημερινό αγώνα για να μπορέσουν να τα βγάλουν πέρα και όλο ακούνε αστειότητες περί αναβάθμισης του πανεπιστημίου. Λες και υπάρχει φοιτητής που ξυπνάει το πρωί να πάει στη σχολή με την αγωνία για το αν επιτέλους θα μπει σκανάροντας την κάρτα του...

Την ώρα που φασίστες εγκληματίες βγαίνουν από τη φυλακή, που δυόμισι χρόνια μετά το έγκλημα των Τεμπών δεν έχουν αποδοθεί ευθύνες, που οπαδικός στρατός με βαρύ (εξ)οπλισμό διέσχισε ολόκληρη τη χώρα ανενόχλητος, που οι φοιτήτριες και οι φοιτητές του κέντρου της Αθήνας δίπλα στις σχολές τους βλέπουν την πρέζα να αλλάζει χέρια ανενόχλητη, ο άθλιος αυτός νόμος θεωρεί συλλήβδην τις φοιτήτριες και τους φοιτητές εγκληματίες και προβλέπει βαριές ποινές, από αποκλεισμό σε εξεταστική μέχρι και διαγραφή ή φυλάκιση αν περισσότεροι από τρεις ...ηχορυπάνουν ή απευθυνθούν σε ένα ακαδημαϊκό όργανο για να ρωτήσουν - για παράδειγμα - γιατί συγχωνεύεται ή καταργείται το Τμήμα τους.

Ο άθλιος αυτός νόμος επιβάλλει ελεγχόμενη πρόσβαση, δήθεν για να μην εισέρχονται στα πανεπιστήμια όσοι δεν έχουν σχέση με αυτά. Τότε γιατί δίνεται «εισιτήριο διαρκείας», για να σουλατσάρουν στα πανεπιστήμια, σε ΝΑΤΟικούς φονιάδες, σε οπλοβιομηχανίες που κάνουν δοκιμές θανάτου σε μικρά παιδιά, σε κάθε είδους επιχειρηματικά συμφέροντα, που μπορεί να στήνουν ακόμα και δικά τους προγράμματα σπουδών, και αποκλείονται φοιτήτριες και φοιτητές από υποδομές του πανεπιστημίου που αξιοποιούνται μονάχα για τα επί πληρωμή προγράμματα ή για εμπορική χρήση;

Την ώρα που δήθεν θωρακίζει την ασφάλεια των πανεπιστημίων, χιλιάδες φοιτήτριες και φοιτητές, ελέω ανυπαρξίας αντιπυρικών μέτρων και έργων, κινδύνευσαν δις από φωτιές στην Πολυτεχνειούπολη (στο Πολυτεχνείο! Εκεί που συγκεντρώνονται καθημερινά τόσοι και τόσοι επιστήμονες, μηχανικοί που ασχολούνται ή διδάσκουν το σχετικό αντικείμενο) στου Ζωγράφου, εντός της οποίας ζουν περίπου 500 οικότροφοι, φοιτούν και εργάζονται χιλιάδες, και μάλιστα σε χώρους με επικίνδυνα υλικά. Γιατί μπορεί για τους μηχανισμούς παρακολούθησης και καταστολής εντός του πανεπιστημιακού χώρου να δίνονται έκτακτα κονδύλια και να προβλέπονται πειθαρχικά για όποιον δεν τα εφαρμόσει, αλλά για τους στοιχειώδεις ελέγχους και έργα αντιπυρικής προστασίας, ισχύει ...το αυτοδιοίκητο και το κράτος «νίπτει τας χείρας του», όπως έχει απαντήσει επανειλημμένως σε σχετικές Ερωτήσεις του ΚΚΕ στη Βουλή και σε κινητοποιήσεις φοιτητικών συλλόγων αντίστοιχα.

Είναι δεδομένο ότι η κυβέρνηση της ΝΔ ούτε θέλει ούτε μπορεί να αντιμετωπίσει τα διάφορα υπαρκτά φαινόμενα διαφθοράς, διαπλοκής και ανομίας που κατά καιρούς «βγαίνουν στη φόρα» και για τα πανεπιστήμια.

Αυτό που πραγματικά ενοχλεί είναι ότι στα πανεπιστήμια υπάρχει φοιτητικό κίνημα που χαλάει τη «σούπα» της συναίνεσης, φοιτητικοί σύλλογοι που δυναμώνουν και ισχυροποιούνται, κόντρα σε δυνάμεις που επιδιώκουν να γίνει το φοιτητικό κίνημα ντεκόρ σε σχέδια κυβερνητικής εναλλαγής.

Ενοχλεί ότι οι φοιτητικοί σύλλογοι στριμώχνουν την πολιτική της κυβέρνησης και τις διοικήσεις, εναντιώνονται στην όλο και πιο ενεργή εμπλοκή των πανεπιστημίων στους πολεμικούς - ΝΑΤΟικούς σχεδιασμούς μέσω ερευνητικών προγραμμάτων και συνεργασιών με πολεμικές βιομηχανίες, με στόχο την ενίσχυση της κερδοφορίας των ευρωενωσιακών μονοπωλίων που συμμετέχουν στις διεθνείς αγορές όπλων και τη στήριξη των επενδύσεων σε οπλικά συστήματα.

Αυτά θέλουν η κυβέρνηση της ΝΔ και τα υπόλοιπα κόμματα του συστήματος να προστατεύσουν από τις οργανωμένες και δίκαιες αντιδράσεις του φοιτητικού κινήματος, των ερευνητών και των λοιπών εργαζομένων στα πανεπιστήμια, σε συνθήκες πολεμικής οικονομίας και προετοιμασίας. Εχει μεγάλη σημασία για την αστική τάξη - και το κράτος της - να διασφαλιστεί ότι δεν θα ακούγεται άλλη φωνή στα πανεπιστήμια εκτός από τη δική της.

Θέλουν και μπορούν το σύστημα και οι κυβερνήσεις του να απαντήσουν στις πραγματικές ανάγκες, στις αγωνίες, στα προβλήματα του κόσμου των πανεπιστημίων; Σε αυτό αποσκοπούν οι αλλεπάλληλοι νόμοι για τα πανεπιστήμια όταν μας μιλάνε για «ιστορικές μεταρρυθμίσεις», «ακαδημαϊκή ποιότητα» κ.ά.;

Δεκάδες νόμοι έχουν ψηφιστεί από όλους τους δυνατούς συνδυασμούς κυβερνήσεων για τα πανεπιστήμια. Κανένας από αυτούς δεν απάντησε, ούτε καν βελτίωσε τα βασικά προβλήματα. Αντιμετωπίστηκε η ανεργία; Είναι το «χάσμα δεξιοτήτων» το πρόβλημα; Οταν αναφέρονται στο «χάσμα δεξιοτήτων», εννοούν ότι οι εργοδότες δεν μπορούν να βρουν - με τους όρους που θέλουν - τους εργαζόμενους με τις γνώσεις και τις δεξιότητες που απαιτεί το σημερινό επίπεδο ανάπτυξης των δυνάμεων παραγωγής. Για παράδειγμα, γίνεται λόγος για «ψηφιακό χάσμα δεξιοτήτων». Ο «τεχνολογικός αλφαβητισμός», δηλαδή η ικανότητα να ενσωματώνει κάποιος στην καθημερινότητά του εξελίξεις όπως η χρήση υπολογιστών και εφαρμογών για κινητά, οι αυτοματισμοί, ο έλεγχος των δεδομένων που παραχωρεί κ.λπ., είναι ένα παράδειγμα. Αλλο παράδειγμα είναι η ειδίκευση που χρειάζεται να έχει το σημερινό εργατικό δυναμικό για να χειριστεί και να αναπτύξει τα σύγχρονα μέσα παραγωγής, όπως αυτοματισμοί στην παραγωγή, ανάπτυξη εφαρμογών, ανάπτυξη και διαχείριση βάσεων δεδομένων. Και, φυσικά, οι πιο προηγμένες δεξιότητες, που εντάσσονται στην επιστημονική εκπαίδευση, όπως ανάπτυξη εργαλείων Τεχνητής Νοημοσύνης, νέων αλγορίθμων κ.ά.

Οι νέες αυτές απαιτήσεις στην εργασία έρχονται σε αντίθεση με τις προωθούμενες και εφαρμοζόμενες πολιτικές σε όλες τις βαθμίδες της Εκπαίδευσης, όπως η ενίσχυση της εμπορευματοποίησης, η κατηγοριοποίηση, η συνεχής μείωση δαπανών, οι υποδομές περασμένου αιώνα, αλλά και στη διά βίου μάθηση, η οποία πραγματοποιείται σε βάρος των εργαζομένων, στα διαλείμματα ανεργίας, με «ατομική ευθύνη». Για παράδειγμα, στην Ελλάδα, ενώ συνεχώς αναπαράγεται από το ίδιο το υπουργείο Παιδείας ότι «παράγουμε» τους μισούς πτυχιούχους Πληροφορικής σε σχέση με τις ανάγκες της αγοράς, το μάθημα Πληροφορικής στα σχολεία συνεχίζει να γίνεται με όρους προηγούμενου αιώνα.

Είναι ποτέ δυνατόν τα προγράμματα σπουδών να παρακολουθούν τα σλάλομ της αγοράς, που δημιουργούν και απαξιώνουν θέσεις εργασίας «στο φτερό», ανάλογα με τις ανάγκες της κερδοφορίας;

Τελικά, ποιοι είναι οι στόχοι της πολιτικής ΕΕ - κυβερνήσεων στα πανεπιστήμια;

Η διαχρονική πολιτική ΕΕ - κυβερνήσεων - συστημικών κομμάτων όχι μόνο δεν απαντά στις επιστημονικές απαιτήσεις και εξελίξεις κάθε επαγγέλματος και στην αυτονόητη ανάγκη να εργαστεί ο πτυχιούχος πάνω σε αυτό που σπούδασε με δικαιώματα, αλλά αντίθετα βλέπουμε «ευέλικτες» μαθησιακές περιπλανήσεις για «ευέλικτες» εργασιακές περιπλανήσεις. Με ατομική ευθύνη και κόστος.

Στόχος είναι η παροχή «ευελιξίας» για διαμόρφωση ατομικού προφίλ κάθε φοιτητή, με την τεχνική του κολάζ προσόντων. Γιατί ο «ευέλικτος» φοιτητής θα γίνει «ευέλικτος» εργαζόμενος, για ξεζούμισμα στη ζούγκλα της αγοράς εργασίας. Και θα έχει και την «ελευθερία» να δουλεύει 13 ώρες. Γιατί όπως με ατομική του ευθύνη θα επιλέγει προσόντα και μαθησιακή διαδρομή ως φοιτητής, με ατομική του ευθύνη θα εναλλάσσει την απασχόληση με ανεργία και την ανεργία με κατάρτιση ως εργαζόμενος. Με ατομική διαπραγμάτευση θα πουλάει τις γνώσεις του και τις ικανότητές του στον κάθε επιχειρηματία και θα ανταγωνίζεται τους όμοιούς του για ένα μεροκάματο, αντί να ενώνεται μαζί τους ενάντια στους εκμεταλλευτές τους. Εκεί οδηγούν η υπονόμευση του ενιαίου επιστημονικού χαρακτήρα των σπουδών, η υποβάθμιση του πτυχίου και η απόσπασή του από το επάγγελμα, η κατηγοριοποίηση πτυχιούχων. Και όλα αυτά εντείνονται με τη διαμόρφωση μιας μεγάλης αγοράς Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, με τα νέα, αναβαπτισμένα σε πανεπιστήμια, κολέγια.

Τελικά, όλοι οι νόμοι που έχουν ψηφιστεί τις τελευταίες δεκαετίες, στα βήματα της Μπολόνια, της πολιτικής της ΕΕ, έχουν παράξει αρνητικά αποτελέσματα στην τσέπη των φοιτητών, στα εργασιακά δικαιώματα των εργαζομένων των πανεπιστημίων, στο επίπεδο των σπουδών, στην αξία του πτυχίου, στην απομάκρυνση της Ερευνας από τις κοινωνικές ανάγκες. Γιατί συντείνουν στην ενίσχυση της επιχειρηματικής δράσης και λειτουργίας των ΑΕΙ, στην «αξιολόγηση» με τα κριτήρια της αγοράς, στα βήματα αποσύνδεσης του πτυχίου από το επάγγελμα, στην κατηγοριοποίηση σχολών, Τμημάτων, πτυχίων.

Σήμερα επιδιώκεται ο ακόμα μεγαλύτερος περιορισμός της κρατικής χρηματοδότησης, για να δοθούν πόροι στην πολεμική βιομηχανία και προετοιμασία. Οταν η οικονομική ασφυξία έχει φτάσει στο απροχώρητο, η κυβέρνηση της ΝΔ προωθεί την περαιτέρω συρρίκνωση του δημόσιου πανεπιστημίου ως προς τα δωρεάν προγράμματα, με διαγραφές φοιτητών, συγχωνεύσεις - καταργήσεις των Τμημάτων και σχολών «χαμηλής ζήτησης» που η πολιτική της «έσπειρε» σε όλη τη χώρα. Και όσο πιο «λίγα και καλά» είναι τα δημόσια πανεπιστήμια, τόσο περισσότερος χώρος ανοίγει για φοιτητές - πελάτες και για τα διάφορα σούπερ μάρκετ πώλησης πτυχίων.

Είναι επιβεβαιωμένο πια από τη ζωή ότι η πολιτική της ΕΕ, που εφαρμόζει η κυβέρνηση της ΝΔ και με την οποία συμφωνούν και την υπερψηφίζουν όλα τα κόμματα πλην ΚΚΕ, ούτε θέλει ούτε μπορεί να αντιμετωπίσει τα πραγματικά προβλήματα των πανεπιστημίων, να δώσει διέξοδο στις αγωνίες και στα όνειρα των νέων που σπουδάζουν, να ανταποκριθεί στις προκλήσεις της επιστημονικής έρευνας προς όφελος της κοινωνικής πλειοψηφίας.

Αντιθέτως, ο μόνος δρόμος για να ικανοποιηθούν οι ανάγκες και οι διεκδικήσεις των φοιτητών, του κόσμου των πανεπιστημίων, είναι σε σύγκρουση με το σύνολο της πολιτικής της κυβέρνησης, της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, των κομμάτων που πίνουν νερό στο όνομά τους.

Για παράδειγμα, το αίτημα για αποκλειστικά δημόσια, απολύτως δωρεάν, σύγχρονα πανεπιστήμια, για φοιτητική μέριμνα υψηλού επιπέδου, για κάλυψη όλων των αναγκών σε δημόσια και δωρεάν φοιτητική στέγη, αντικειμενικά έρχεται σε σύγκρουση με τη στρατηγική της ΕΕ για τα πανεπιστήμια. Η οποία με συγκεκριμένα κριτήρια ορίζει στον δείκτη «ακαδημαϊκής ελευθερίας» που έχει διαμορφώσει π.χ. ότι ένα πανεπιστήμιο πρέπει να είναι «αυτόνομο» από την κρατική χρηματοδότηση και να στηρίζεται σε ιδίους πόρους (επιβολή διδάκτρων, επιχειρηματική αξιοποίηση περιουσίας, επιχειρηματική δράση).

Η στρατηγική του ΚΚΕ αφορά το σήμερα, είναι ρεαλιστική και αναγκαία, απαντά στα σημερινά αδιέξοδα προς όφελος της κοινωνικής πλειοψηφίας. Σε αυτό το πλαίσιο, αποτελεί εφόδιο η προγραμματική επεξεργασία του ΚΚΕ για το πανεπιστήμιο των σύγχρονων αναγκών και δυνατοτήτων της εποχής μας. Με αυτήν μπορεί να ανοίξει η συζήτηση και διεκδίκηση για ένα πανεπιστήμιο ανοιχτό στις κοινωνικές ανάγκες και κλειστό για τα επιχειρηματικά συμφέροντα.

Σήμερα υπάρχουν όλες οι υλικές προϋποθέσεις για να εξασφαλιστεί η ανεμπόδιστη φοίτηση σε αποκλειστικά δημόσια και απολύτως δωρεάν πανεπιστήμια. Να αναπτυχθούν δημόσιες, δωρεάν, σύγχρονες υποδομές στέγασης, σίτισης και παρακολούθησης νέων επιστημονικών εξελίξεων, με σύγχρονα εργαστήρια κ.λπ.

Στο πρόγραμμα σπουδών να δίνεται όλο το εύρος της γνώσης που απαιτείται ανά αντικείμενο για την άσκηση του αντίστοιχου επαγγέλματος. Με προγράμματα διά βίου μάθησης, ενταγμένα στην εργάσιμη μέρα, με ευθύνη του πανεπιστημίου και εντελώς δωρεάν, ώστε να παρακολουθεί ο απόφοιτος τις νέες επιστημονικές εξελίξεις σύμφωνα με τις ανάγκες. Η λήψη του πτυχίου να αποτελεί τη μοναδική προϋπόθεση για την πλήρη πρόσβαση στο επάγγελμα, με ισότιμα πτυχία σε ισότιμα πανεπιστήμια.

Σήμερα μπορεί να υπάρξει ένα πανεπιστήμιο που θα συνδεθεί με την κοινωνία χωρίς να μεσολαβεί το κριτήριο του κέρδους, και γι' αυτό να διασφαλίζει ουσιαστική ακαδημαϊκή ελευθερία, θα είναι ανοιχτό στη συζήτηση, στις νέες ιδέες, στη δημιουργία, στη ζύμωση, στον προβληματισμό. Που θα αναπτύσσει την έρευνα και θα προσφέρει στην επιστημονική γνώση ανεμπόδιστα, θα αντιμετωπίζει τις σύγχρονες προκλήσεις προς όφελος της κοινωνίας. Δεν θα εξαρτάται από τις ορέξεις και τις προτεραιότητες της αγοράς, και δη της πολεμικής αγοράς.

Από αυτήν την πρόταση, σε αυτόν τον δρόμο, μπορούν να εμπνέονται, να αποκτούν αισιοδοξία, να δρουν αγωνιστικά οι νέες και οι νέοι απέναντι στη δύσκολη καθημερινότητα με την οποία έρχονται αντιμέτωποι. Να βρίσκουν διέξοδο στο ασφυκτικό πλαίσιο μέσα στο οποίο παλεύουν να αντεπεξέλθουν, να σπουδάσουν, να ζήσουν.