Στη συγκέντρωση στα Μακρυώτικα ομιλία πραγματοποίησε ο Βασίλης Μόσχος, μέλος του Τμήματος Ιστορίας της ΚΕ του ΚΚΕ. Νωρίτερα κατατέθηκαν λουλούδια στο σημείο της εκτέλεσης των δύο, στην πλάκα που έχει στηθεί προς τιμήν τους στην ευρύτερη περιοχή της Φάλαρης.

Αναφερόμενος στη σημασία της εκδήλωσης, άλλων αντίστοιχων στις μέρες μας, ο ομιλητής υπογράμμισε μεταξύ άλλων πως εκτός από τη σύνδεση των δύο με την ταξική πάλη και στην Κεφαλονιά, το ΚΚΕ σταθερά αναδεικνύει το περιεχόμενο της δεκαετίας του 1940, αναπτύσσοντας πολύπλευρη δραστηριότητα, προσθέτοντας:

«Ολα αυτά γίνονται προς απόδοση τιμής, προς απάντηση στον ιστορικό αναθεωρητισμό και τους μηχανισμούς του (κρατικούς, ευρωενωσιακούς, ακαδημαϊκούς, μιντιακούς, πάνω από όλα χρηματοδοτικούς), αλλά κυρίως ως πηγή γνώσης για το τώρα, για το αύριο και τα διακυβεύματά τους».

Μίλησε και για τα γεγονότα του σήμερα, υπογραμμίζοντας: «Στις μέρες μας, που διεξάγεται στην Παλαιστίνη το μεγαλύτερο έγκλημα του 21ου αιώνα από το κράτος - δολοφόνο του Ισραήλ, που ο γίγαντας λαός της Παλαιστίνης μάχεται και ένοπλα για την ελευθερία και την πατρίδα του, που ο λαός μας συμπαρίσταται με τις κάθε τόσο διαδηλώσεις - όπως τις χθεσινές της ΕΕΔΥΕ (σ.σ. Πέμπτη) - με την αντίθεσή του στους Ισραηλινούς στρατιώτες οι οποίοι θέλουν να κάνουν κρουαζιέρα στη χώρα μας στο διάλειμμά τους από τον πόλεμο, μέχρι το σωματείο των λιμενεργατών στην COSCO που εμπόδισε τη μεταφορά πολεμικού υλικού προοριζόμενου για το Ισραήλ, ο αγώνας της δεκαετίας του '40, ο αγώνας του ΔΣΕ και τα πρόσωπά τους, ενάντια στο βάθος στην ίδια αστική εξουσία και στα ίδια συμφέροντα, είναι παρόντα, είναι επίκαιρα, είναι ζωντανά».

Στάθηκε στην άνοδο της ταξικής πάλης στις συνθήκες του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, στην κατάσταση στην Αίγυπτο όπου βρισκόταν η ελληνική αστική κυβέρνηση, στα Δεκεμβριανά και τις διώξεις που ακολούθησαν μετά την απαράδεκτη υπογραφή της Συμφωνίας της Βάρκιζας, μέχρι τη συγκρότηση του ΔΣΕ και του ηρωικού του αγώνα. Μίλησε, ταυτόχρονα, για τη ζωή των δύο αγωνιστών, τη διαδρομή τους σ' αυτή την πορεία, το άγριο κυνηγητό τους και ενώ ο αγώνας του ΔΣΕ το 1949 είχε κριθεί.

Αναφέρθηκε στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο σήμερα, στα μέτωπα σε Ουκρανία, Μέση Ανατολή κ.α., στους κινδύνους για τον ελληνικό λαό με την πρόσδεση της χώρας στο «άρμα» των ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ για τα συμφέροντα της αστικής τάξης, με ευθύνη της σημερινής κυβέρνησης της ΝΔ και όλων των άλλων αστικών κομμάτων (ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ κ.ά.), στην αλληλεγγύη που πρέπει να δυναμώνει στον λαό της Παλαιστίνης και κατέληξε:

«Οι λαοί μπορούν να ζήσουν ειρηνικά μεταξύ τους αν λείψουν οι ανταγωνισμοί, τα συμφέροντα, οι αστικές τάξεις, εν προκειμένω η αστική τάξη του Ισραήλ. Αυτό αποδεικνύεται από την κοινή ανακοίνωση Κομμουνιστικών Νεολαιών από την Παλαιστίνη και το Ισραήλ κατά της κατοχής της Παλαιστίνης και της γενοκτονίας η οποία διαπράττεται.

Αυτός είναι ο μόνος αποτελεσματικός δρόμος, αλλά με αισιοδοξία και δύναμη προχωράμε και εντείνουμε την πάλη, μαζί με τον λαό και το λαϊκό κίνημα, για την πραγματική ειρήνη, για έναν κόσμο χωρίς πολέμους, πυρηνικά και όπλα μαζικής καταστροφής, για μια κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, για τη φιλία, την αλληλεγγύη και την ισότιμη συνεργασία μεταξύ των λαών. Στο τέλος είναι η ειρήνη, ο πολιτισμός και οι λαοί που θα κερδίσουν, γιατί έχουν το δίκιο με το μέρος τους, και παραφράζοντας ελαφρώς τον Ναζίμ Χικμέτ, θα ταξιδέψουν στην πιο όμορφη θάλασσα που δεν την έχουν ακόμα ταξιδέψει.

Ακούγεται η φράση "η ομορφιά του αγώνα". Η στάση των Ηλία Κουγιανού και Ματθαίου Κουλουμπή δείχνει ακριβώς αυτή την πνευματική, ηθική ομορφιά, την ομορφιά των ανθρώπινων δεσμών που υπάρχει στον αγώνα ενάντια στην κατοχή, στον ιμπεριαλισμό, τον αγώνα για την κοινωνικοποίηση, για την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο. Οσο η ομορφιά αυτή είναι ζωντανή, είναι ζωντανή και η μνήμη τους».

Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με μουσικό αφιέρωμα.