ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ
Το σχολείο αδυνατεί να προσδώσει νόημα στη γνώση και τη συλλογική ζωή
Πέμπτη 5 Ιούνη 2025

RIZOSPASTIS

Για το σημερινό σχολείο που «αγκομαχά», που διέρχεται μια κρίση η οποία συμπαρασύρει στην έλλειψη νομιμοποίησής του τους εκπαιδευτικούς, τους μαθητές και τους γονείς, μίλησε ο Κυριάκος Ιωαννίδης, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνος του Τμήματος Παιδείας και Ερευνας της ΚΕ. Και εξήγησε ότι αυτή η έλλειψη νομιμοποίησης «εκφράζεται στην αδυναμία των βασικών φορέων της σχολικής ζωής να συναντηθούν γύρω από κοινούς σκοπούς. Οι μαθητές βλέπουν το σχολείο ως αγγαρεία ή ως μέσο πιστοποίησης. Οι γονείς άλλοτε απαιτούν περισσότερη αυστηρότητα, άλλοτε λιγότερη. Οι εκπαιδευτικοί πιέζονται από το βάρος των διοικητικών και αξιολογικών μηχανισμών και συχνά νιώθουν πως έχουν χάσει τον παιδαγωγικό τους ρόλο».

Αναφέροντας έρευνες του ΟΟΣΑ που μετρούν το θέμα της πειθαρχίας και το πόσο χαρούμενοι είναι οι δεκαπεντάχρονοι μαθητές στο σχολείο, σημείωσε ότι οι έφηβοι νιώθουν ολοένα και περισσότερο ότι δεν ανήκουν στη σχολική κοινότητα. «Το πιο κοινό συναίσθημα που εκφράζουν οι μαθητές είναι βαρεμάρα», καθώς «δεν βρίσκουν νόημα σε αυτό που κάνουν. Δεν βρίσκουν χαρά στο σχολείο (...) Το σχολείο αδυνατεί να προσδώσει νόημα στη γνώση και τη συλλογική ζωή».

«Η σχολική κρίση δεν είναι απλώς μορφωτική ή θεσμική: Το παιδί δεν βλέπει τον εαυτό του στο περιεχόμενο του σχολείου. Αν έτσι κατανοήσουμε το ζήτημα, τότε μπορούμε να βρούμε το νήμα που συνδέει το γενικό κοινωνικό πλαίσιο με το σχολικό πλαίσιο και από κει να οδηγηθούμε στην κατανόηση της πράξης. Η παραβατική συμπεριφορά δεν είναι "αστοχία ατομική", αλλά έκφραση κοινωνικού και ψυχολογικού αδιεξόδου. Αυτό το παιδί που ταμπελιάζεται ως παραβατικό, ως ταραξίας, και τελικά "πετάγεται έξω" απ' το σύστημα, θέλει να δημιουργήσει νόημα, έστω μέσα από την άρνηση, και τελικά ζητά αναγνώριση, φωνάζοντας τελικά ότι βρίσκεται εκτός σχολικής κοινότητας», επεσήμανε ο Κυρ. Ιωαννίδης, προσδιορίζοντας τη νεανική παραβατικότητα ως «κομμάτι της παθογένειας ενός εκπαιδευτικού συστήματος που γεννιέται μέσα σε μια άδικη κοινωνία».

«Πολλοί εκπαιδευτικοί μπορούν να μιλήσουν για τα παιδιά του "τελευταίου θρανίου", τους "μάγκες", που αναλαμβάνουν να διαταράξουν την ηρεμία της σχολικής ζωής, διαχωρίζοντας έτσι με έμφαση τους εαυτούς τους από τη σχολική κουλτούρα της επιτυχίας και του βαθμού.

Είναι αυτά τα παιδιά που πρώτα και κύρια θα τεθούν στο στόχαστρο, για να αποτελέσουν τα Τεχνικά Γυμνάσια την υποτιθέμενη λύση στο μπούλινγκ!

Είναι αυτά τα παιδιά, τα πιο "δύσκολα" ίσως, που ρίχνουν μεγεθυντικό φακό στο βασικό ζήτημα: Δεν είναι τα παιδιά που πρέπει να "διορθωθούν" γιατί δήθεν είναι ελαττωματικά.

Είναι το σχολικό και κοινωνικό πλαίσιο που πρέπει να αλλάξει. Και αν αγκομαχά, είναι γιατί εκφράζει την κοινωνία που σαπίζει και συμπαρασύρει μαζί της την κοινωνική συνείδηση και δραστηριότητα σε όλες τις πτυχές τους», τόνισε.

Κλείνοντας, κάλεσε να σκεφτούμε το σχολείο «όπου η ελευθερία δεν είναι το "δικαίωμα να μην ενοχλείς", αλλά η δυνατότητα να συνυπάρχεις, να συμμετέχεις, να μοιράζεσαι, να αγωνίζεσαι. Εκεί που η ελευθερία του ενός είναι προϋπόθεση για την ελευθερία του άλλου», δηλαδή σε μια κοινωνία όπου καταργείται η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. «Αν έτσι αντιληφθούμε την αρχή του τέλους αυτού του προβλήματος, τότε σήμερα θα παλέψουμε να δώσουμε το δικό μας νόημα στο σχολείο, μετατρέποντας την κρίση του σε πάλη για να ανατραπεί η κοινωνία που το στηρίζει», τόνισε.