ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ ΕΡΓΑΤΕΣ ΓΗΣ ΣΤΗ ΝΕΑ ΜΑΝΩΛΑΔΑ
Από τη φτώχεια και τον πόλεμο στην άγρια εκμετάλλευση για τον «κόκκινο χρυσό»

Στήριγμα η ταξική αλληλεγγύη, η οργάνωση και η διεκδίκηση για να σταθούν όρθιοι, στα αποκαΐδια της πρόσφατης πυρκαγιάς

Σάββατο 24 Μάη 2025 - Κυριακή 25 Μάη 2025

Το Συνδικάτο προσφέρει μερίδες φαγητού
Μια μεγάλη πρωτοβουλία ταξικής αλληλεγγύης και κοινής οργάνωσης του αγώνα Ελλήνων και μεταναστών εργατών ξεδιπλώνεται στη Νέα Μανωλάδα Ηλείας, με μπροστάρη το Συνδικάτο Τροφίμων - Ποτών Δυτικής Αχαΐας και Βόρειας Ηλείας, συνδικαλιστές και σωματεία και από τους δύο νομούς.

Η πυρκαγιά που ξέσπασε στον άθλιο καταυλισμό διαμονής προσφύγων εργατών γης στο χωριό μεγέθυνε τα ήδη μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζουν χιλιάδες κατατρεγμένοι φτωχοδιάβολοι. Είναι εργάτες, στην πλειοψηφία τους νέοι, 18 έως 40 ετών, από Μπαγκλαντές, Πακιστάν, Νεπάλ, Ινδία, Αφγανιστάν, Ινδονησία, Αίγυπτο και Σουδάν, που αυτές τις μέρες γνωρίζουν από πρώτο χέρι τη δύναμη της αλληλεγγύης, της οργάνωσης και της διεκδίκησης.

Εκτός των τεράστιων προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι εργάτες γης, κυρίως αυτοί από το Μπαγκλαντές που διέμεναν στα παραπήγματα με τα μαύρα νάιλον και τα υποτυπώδη «δωμάτια», η πυρκαγιά αποτέλεσε και θρυαλλίδα για να έρθει ξανά στην επιφάνεια η στυγνή εκμετάλλευση. Εκμετάλλευση που δεν γνωρίζει «χρώμα», αφού τη βιώνουν χιλιάδες μετανάστες και ντόπιοι, δουλεύοντας σε όλο τον κύκλο της συγκεκριμένης δραστηριότητας, από τα φραουλοχώραφα του «κόκκινου χρυσού» και τις άλλες καλλιέργειες μέχρι τα τυποποιητήρια και την εμπορία των προϊόντων.

Στην ουρά οι μετανάστες για να γραφτούν στο Συνδικάτο
Πρόκειται για δουλειές που με μεγάλο κόπο, και πολλές φορές και με το αίμα των χιλιάδων εργαζομένων στην ευρύτερη περιοχή, αποφέρουν τεράστια κερδοφορία στους επιχειρηματικούς ομίλους που εκμεταλλεύονται τις καλλιέργειες, την τυποποίηση και την εμπορία των αγροτικών προϊόντων, η πλειοψηφία των οποίων καταλήγει στο εξωτερικό (π.χ. φράουλα), σε πολλές χώρες της Ευρώπης.

Διδάγματα αλληλεγγύης και αξιοπρέπειας

Η άμεση παρέμβαση του Συνδικάτου Τροφίμων - Ποτών μαζί με εκπροσώπους διαφόρων σωματείων και φορέων μετά την πυρκαγιά, η καθημερινή του παρουσία του στη Νέα Μανωλάδα, τα γραφεία που λειτουργεί στο κέντρο του χωριού, η οργάνωση της αλληλεγγύης και οι συζητήσεις με τους εργάτες «έσπασαν τον πάγο». Συνέβαλαν να «ακουμπήσουν» πάνω του πολύ περισσότεροι εργαζόμενοι και να δουν τις δυνατότητες της οργανωμένης, συλλογικής διεκδίκησης, κάτι που αποτυπώνεται σε αμέτρητα «στιγμιότυπα» αυτές τις μέρες.

Αυτό εκδηλώνεται και από τους ίδιους τους εργαζόμενους στα ατελείωτα χωράφια, με κάθε τρόπο. Είναι πλέον εκατοντάδες οι μετανάστες που έγιναν μέλη του σωματείου μαζί με τους Ελληνες συναδέλφους τους.

Χαρακτηριστική είναι η εικόνα με εργάτες από την Ινδία και το Πακιστάν που περίμεναν μαζί στη σειρά για να γραφτούν στο Συνδικάτο, την ίδια στιγμή που οι αστικές τάξεις στις χώρες τους, αφού με τη φτώχεια τούς έδιωξαν από τις πατρίδες τους, τώρα τους βυθίζουν και στον πόλεμο, τους βάζουν να σκοτωθούν μεταξύ τους.

Το μόνο που έχουν, λιγοστές φράουλες, καρπό των κόπων τους, τις προσφέρουν στους συναδέλφους τους
«Εδώ εμείς είμαστε φίλοι. Δουλεύουμε κάθε μέρα στα χωράφια ο ένας δίπλα στον άλλο, έχουμε τα ίδια προβλήματα και δεν γνωρίζουμε διαφορές», σημείωσε χαρακτηριστικά μια παρέα από Ινδούς και Πακιστανούς εργάτες, μιλώντας με συνδικαλιστές για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν και αναδεικνύοντας αυτό που τους ενώνει: Την ταξική εκμετάλλευση, τον κοινό αγώνα απέναντί της.

Συγκίνηση και περηφάνια γέμισαν επίσης όλοι όσοι ήταν στην πλατεία και αντίκρισαν εργάτες γης, που μόλις είχαν κατέβει από τα φορτηγά που τους μεταφέρουν στα χωράφια, να προσφέρουν κιβώτια φράουλες που με πολύ κόπο παράγουν, σε όσους τους βοηθάνε. «Είναι το μόνο που μπορούμε να σας προσφέρουμε για τη μεγάλη βοήθεια που μας δίνετε», είπε νεαρός εργαζόμενος από το Μπαγκλαντές, με το χαμόγελο στα χείλη, μέσα σε αδελφικό κλίμα, δίνοντας τα χέρια με τους Ελληνες εργαζόμενους και συνδικαλιστές που ήταν εκείνη τη μέρα στη «βάρδια» της αλληλεγγύης.

Ολες αυτές τις μέρες άλλωστε μοιράστηκαν εκατοντάδες μερίδες ζεστού φαγητού, πόσιμο νερό και ρουχισμός (προσπάθεια που συνεχίζεται) προκειμένου να μετριαστούν οι συνέπειες που άφησε πίσω της η πυρκαγιά, όταν την ίδια ώρα είναι παντελής η έλλειψη βοήθειας από οποιονδήποτε κρατικό φορέα (κυβέρνηση, Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, γειτονικοί δήμοι). Οι τελευταίοι δεν εμφανίστηκαν πουθενά, δηλώνοντας αναρμόδιοι και «μη γνωρίζοντες» την κατάσταση, αφού όπως φαίνεται οι «αρμοδιότητές» τους εξαντλούνται στις «διακρατικές συμφωνίες» για τη μεταφορά εργατικού δυναμικού από «τρίτες χώρες». Δηλαδή για το «νόμιμο κρατικό δουλεμπόριο», το οποίο παρέχει φτηνούς εργάτες - «καύσιμο» για τα κέρδη σε μεγαλοαγρότες και βιομηχάνους της μεταποίησης.

Την ίδια ώρα και παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν, η πλειοψηφία των μεταναστών εργατών γης που βρέθηκαν στα γραφεία του Συνδικάτου και ήρθαν σε επαφή με τους συνδικαλιστές διδάσκουν αξιοπρέπεια και ήθος, με σειρά παραδείγματα:

Εργάτες στα χωράφια όταν τους δόθηκε δεύτερη μερίδα φαγητό είπαν «ευχαριστώ, εγώ έφαγα, δώστε το καλύτερα σε άλλους, να φτάσει για όλους». Αλλοι μπορεί να μην έμεναν στον άθλιο καταυλισμό που κάηκε, να ήταν από άλλη χώρα, όπως Ινδία και Πακιστάν, αλλά όταν τους προσφέρθηκαν φαγητό και νερό είπαν «ευχαριστώ, εμένα η καλύβα μου δεν κάηκε, καλύτερα να τα πάρουν όσοι σήμερα δεν έχουν πού να μείνουν».

Και άλλοι άνοιξαν τις δικές τους παράγκες και τα λυόμενα για να φιλοξενήσουν συναδέλφους τους που όχι μόνο έμειναν χωρίς «στέγη» αλλά έχασαν και τα λιγοστά υπάρχοντά τους, αφού κόποι ακόμη και χρόνων έγιναν στάχτη.

Από περιοχή σε περιοχή για να ξεφύγουν από τις δυσκολίες στις χώρες τους

Διαφωτιστικές για την κατάσταση που βιώνουν είναι και οι συζητήσεις που άνοιξαν με αρκετούς εργαζόμενους, που στην πλειοψηφία τους δουλεύουν εποχιακά στις καλλιέργειες από τη Βόρεια Ελλάδα (όπου ανέφεραν αρκετοί ότι θέλουν να μετακινηθούν άμεσα) έως την Καρδίτσα, τη Θήβα, την Καλαμάτα, τη Λακωνία, τη Λαμία, την Κρήτη κ.α.

«Η πείνα και οι μεγάλες δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε μας έκαναν να φύγουμε από τη χώρα μας», λέει εργάτης γης από το Μπαγκλαντές ο οποίος βρίσκεται εδώ και χρόνια στην Ελλάδα. Η φωτιά κατέστρεψε τα έγγραφα διαμονής του και φοβάται ότι «χωρίς άδειες παραμονής και εργασίας, είμαστε παράνομοι. Η πρεσβεία μάς έδωσε νούμερα για να βγάλουμε διαβατήρια, χρειάζεται όμως κι άλλη διαδικασία για τις άδειες εργασίας και παραμονής, που πρέπει να γίνει γρήγορα, γιατί όπου και να μας σταματήσει η αστυνομία θα μας συλλάβει». Ο ίδιος ήθελε να μετακινηθεί στην Καρδίτσα σε λίγες μέρες, για να εργαστεί σε άλλες καλλιέργειες.

Νεαρός ομοεθνής του, με δέκα χρόνια παρουσία στην Ελλάδα, επισημαίνει ότι «στη χώρα μας παράγουμε πατάτες, ντομάτες, πιπεριές και άλλα αγροτικά προϊόντα, όχι όμως και φράουλες. Στην πατρίδα μου δουλεύαμε ακόμα και με τις αγελάδες για να οργώσουμε. Οταν ήρθαμε εδώ ξέραμε να κάνουμε αυτές τις δουλειές, μάθαμε και την καλλιέργεια της φράουλας». Ο ίδιος, έχοντας έξι χρόνια στην Ελλάδα και έχοντας αφήσει πίσω γυναίκα και τρία παιδιά, αναφέρει ότι «7 με 8 μήνες τον χρόνο δουλεύουμε στη Νέα Μανωλάδα. Τους υπόλοιπους στη Θεσσαλονίκη, σε καλλιέργειες πιπεριάς».

Αλλος εργαζόμενος από το Μπαγκλαντές, με δέκα χρόνια παρουσίας στη χώρα και με γυναίκα και παιδί στην πατρίδα του, θέλει σε δύο μήνες να γυρίσει να τους δει. «Εχουμε δουλέψει στη φράουλα, στην ελιά σε Κρήτη και Κυπαρισσία, στα πορτοκάλια στο Αργος, στις πιπεριές στη Λαμία. Οταν δεν είχα δουλειά στην Ελλάδα ρργάστηκα στην Ισπανία και στην Πορτογαλία, σε παρόμοιες δουλειές».

Ολοι τους περιγράφουν τη μεγάλη φτώχεια που επικρατεί στη χώρα τους, τις δυσκολίες να θρέψουν τα παιδιά τους αρκετοί, να τα μεγαλώσουν με μια αξιοπρέπεια. «Στέλνουμε τα λεφτά μας στο Μπαγκλαντές και ελπίζουμε να μπορέσουμε κάποια στιγμή να επιστρέψουμε, σε καλύτερες συνθήκες».

Η φτώχεια οδήγησε στην Ελλάδα και πολλούς εργαζόμενους από το Πακιστάν. Μια παρέα τριών εργατών που βρίσκονται εδώ 6, 8 και 10 χρόνια - και απ' αυτούς μόνο ο ένας πήγε μία φορά πίσω στην πατρίδα του - αναφέρουν, σε καλά Ελληνικά: «Η ζωή στη χώρα μας ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια είναι πολύ ακριβή! Πλέον δύσκολα βγαίνουν τα έξοδα για τους δικούς μας, και με τα χρήματα που στέλνουμε».

Εχοντας αφήσει πίσω παιδιά, γυναίκες, μανάδες και πατεράδες, με συγκίνηση για το πόσα χρόνια έχουν να τους δουν, συμπληρώνουν για την κατάσταση που βιώνουν: «Χάσαμε τα πάντα. Οι αρχές της δικής μας χώρας καθυστερούν με τα διαβατήρια. Η υπηρεσία της πρεσβείας στη Βάρδα είναι σαν να μη μας αναγνωρίζει. Πρέπει γρήγορα να αποκτήσουμε έγγραφα, γιατί δεν μπορούμε να πάμε πουθενά, έχουμε εγκλωβιστεί. Κάηκαν πολύτιμα έγγραφα χρόνων και το μόνο που μας απέμεινε ήταν η κάρτα της τράπεζας». Ζητάνε βοήθεια από τους συνδικαλιστές και προς την πρεσβεία τους για επιτάχυνση των διαδικασιών έκδοσης των απαραίτητων εγγράφων τους. Οπως αναφέρουν, εξάλλου, αν και περνούν τους περισσότερους μήνες στη φράουλα έχουν εργαστεί σε καλλιέργειες ντομάτας στο Κιάτο αλλά και στην ελιά σε διάφορα μέρη της χώρας.

22χρονος Αιγύπτιος εργάτης, που βρίσκεται δύο χρόνια στην Ελλάδα μαζί με άλλους συναδέλφους του, λέει ότι «8 μήνες δουλεύω και μένω στη Νέα Μανωλάδα για τη φράουλα και τους υπόλοιπους 4 στην Καλαμάτα, στις ελιές». Ηρθε στη χώρα από την Αλεξάνδρεια, διαμένει με ομοεθνείς του σε δωμάτιο στην περιοχή και προσδοκά κάποια μέρα να επιστρέψει στην πατρίδα του, υπό καλύτερες συνθήκες. Η ανάγκη για καλύτερη ζωή τον οδήγησε στη Μανωλάδα, αλλά θέλει να μαζέψει χρήματα και να πάει για δουλειά και σε άλλη ευρωπαϊκή χώρα.

Κυνηγημένοι από τον πόλεμο στη χώρα τους είναι τρεις νέοι σε ηλικία εργάτες γης από το Σουδάν, που έφτασαν στην Ελλάδα από τη θάλασσα μέσω Τουρκίας. Τονίζουν ότι δεν έχουν τίποτα να τους περιμένει στην πατρίδα τους, πέρα από το μεγάλο άγχος για τους δικούς τους: «Στο Σουδάν; Φυσικά και δεν μπορούμε να γυρίσουμε πίσω, ούτε θέλουμε, όπως είναι τώρα η κατάσταση». Μιλούν για τη φρίκη του πολέμου και προσθέτουν ότι μετά τη Νέα Μανωλάδα περιμένουν να εργαστούν σε άλλη περιοχή, ξανά σε καλλιέργειες, κυρίως στις ελιές.

Μέσα σε αυτό το «μωσαϊκό» των εθνοτήτων των χιλιάδων εργατών εντάσσονται εκατοντάδες από το Νεπάλ. Πρόκειται για σχετικά νεοφερμένους εργαζόμενους στις καλλιέργειες, που πολλοί έρχονται μαζί με τις γυναίκες τους, αρκετές από τις οποίες επίσης εργάζονται στα χωράφια.

Συζητάμε με ζευγάρι από τη συγκεκριμένη χώρα και ο άνδρας αναφέρει: «Στην πατρίδα μας δεν ενδιαφέρονται για εμάς, όπως το ίδιο συμβαίνει και εδώ. Η κυβέρνησή μας δεν μας βοηθά μέσω της πρεσβείας. Η ζωή στη χώρα μας είναι πολύ δύσκολη, με φτώχεια και αδιαφορία για τον λαό. Το να φύγουμε ήταν μια λύση, το αν θα γυρίσουμε είναι άγνωστο». Βρίσκονται στην περιοχή εδώ και 6 μήνες και μένουν σε λυόμενα μαζί με ομοεθνείς τους. Δουλεύουν στη φράουλα, άλλα όπως επισημαίνουν δεν θα μείνουν σε αυτήν την εργασία μόνο. Θα ψάχνουν συνεχώς για δουλειά σε οποιαδήποτε καλλιέργεια ή σε άλλη δουλειά.

Δωρεάν φάρμακα και Υγεία για όλους

Μεγάλη συμβολή στην έκφραση αλληλεγγύης έχουν οι εθελοντές γιατροί και νοσηλευτές. Σε συνεννόηση με το Συνδικάτο, παρέχουν απρόσκοπτη βοήθεια με έδρα το κοινοτικό γραφείο. Φεύγοντας μετά από εφημερίες από τα νοσοκομεία ή από μετακινήσεις ανάμεσα σε αυτά, ακόμα και συνταξιούχοι που όμως δεν ξεχνούν την επιστήμη τους και για ποιον πραγματικά τη σπούδασαν, πραγματοποιούν εξετάσεις, δίνουν άμεσα ορισμένες πρώτες ιατρικές συμβουλές. Η Ελένη Λάτα, γενική ιατρός και μέλος του ΔΣ της ΕΙΝΑ, συμβάλλει σε αυτήν την προσπάθεια. Οπως λέει, «τα ζητήματα που αντιμετωπίζουν πολλοί είναι αποτελέσματα και της σκληρής δουλειάς τους, όπως μυοσκελετικά θέματα». Εξηγεί δε πως «το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχει κανένας προληπτικός έλεγχος. Αυτό οξύνεται ιδιαίτερα με χρόνιους πάσχοντες από ζαχαρώδη διαβήτη, αρτηριακή υπέρταση, καρδιαγγειακές και άλλες ασθένειες, που δεν μπορούν να διαγνωστούν και να παρακολουθηθούν σωστά».

Αναφερόμενη στη γενικότερη κατάσταση, λέει ότι «εμείς οι εθελοντές γιατροί και νοσηλευτές θα συνεχίσουμε να βοηθάμε τους ξενιτεμένους και κυνηγημένους εργαζόμενους. Απαιτούμε εδώ και τώρα να εξασφαλιστούν για όλο τον πληθυσμό - ντόπιους και μετανάστες - δωρεάν φάρμακα και Υγεία σε όλα τα επίπεδα, Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια, ακόμα και για όσους δεν έχουν ΑΜΚΑ.

Εχουν βαριές ευθύνες και η ελληνική κυβέρνηση και οι κυβερνήσεις των χωρών καταγωγής των εργατών γης, μέσω των πρεσβειών τους, για την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί, με την αδιαφορία τους».