ΒΑΘΑΙΝΕΙ Η ΕΜΠΛΟΚΗ
Στο «μάτι» των ανταγωνισμών ο έλεγχος ελληνικών λιμανιών

Με αποστολή να πετάξει έξω Κίνα και Ρωσία έρχεται η νέα Αμερικανίδα πρέσβης

Τρίτη 20 Μάη 2025

Eurokinissi

Στην κεντρική εκδήλωση της ελληνικής Προεδρίας του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για τη «θαλάσσια ασφάλεια» θα συμμετέχει σήμερα ο Κυρ. Μητσοτάκης, με το «ψητό» να βρίσκεται στον έλεγχο διαύλων και υποδομών διαμετακόμισης, άλλο ένα μέτωπο όπου συγκρούονται ιμπεριαλιστικά κέντρα, με τα απόνερα να φτάνουν μέχρι και τους κύριους ελληνικούς λιμένες.

Συγκεκριμένα, στο πλαίσιο της Προεδρίας του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών (ΣΑΗΕ) που ασκεί η Ελλάδα κατά τον μήνα Μάιο 2025, ως εκλεγμένο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας για τη διετία 2025-2026, ο πρωθυπουργός θα προεδρεύσει σήμερα στην εκδήλωση «Υψηλού Επιπέδου» («signature event») της ελληνικής Προεδρίας, για τη «θαλάσσια ασφάλεια», όπου αναμένεται να μιλήσουν και ο γγ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτιέρες και η πρόεδρος της Ενωσης Ελλήνων Εφοπλιστών Μ. Τραυλού.

Στο μεταξύ, όπως έγραφε η «Καθημερινή», στόχος της κυβέρνησης Τραμπ είναι να τεθούν υπό αμερικανικό έλεγχο ως πύλες εισόδου προς την Ευρώπη τα ελληνικά λιμάνια. Οτι η νέα πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα, Κίμπερλι Γκίλφοϊλ, όπως και ο επιτετραμμένος, Τζος Χακ (παρουσιάζεται ως γνώστης της περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου, αλλά και με εμπειρία από πόστα στη Σαγκάη, στο Χονγκ Κονγκ και στην Ταϊβάν - στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ έχει διατελέσει διευθυντής γραφείου Νοτιοευρωπαϊκών Υποθέσεων αλλά και στο Γραφείο Κινεζικών και Κορεατικών Υποθέσεων) καταφτάνουν με πολύ συγκεκριμένη εντολή: Να κρατήσουν την Ελλάδα μακριά από την επιρροή αντίπαλων ιμπεριαλιστικών κέντρων, να περιοριστεί άμεσα η κινεζική επιρροή και να στηθούν αναχώματα στην επέκτασή της.

Η εφημερίδα διευκρινίζει ότι «το σκληρό παιχνίδι αναμένεται να διαδραματιστεί στον τομέα των λιμενικών υποδομών, καθώς οι Αμερικανοί θέλουν να αποκτήσουν το λιμάνι της Θεσσαλονίκης, το οποίο έχει επιλεγεί και ως βασικό σημείο εισόδου στην Ευρώπη τού υπό σχεδίαση εμπορικού διαδρόμου Ινδίας, Μέσης Ανατολής, Ευρώπης (India Middle East Europe Corridor - IMEC)». Ενώ σημειώνει πως στο στόχαστρο είναι «και ο Πειραιάς, για τον οποίο αναμένεται να ασκηθούν πιέσεις προκειμένου να δημιουργηθούν συνθήκες ακόμη και αποχώρησης της COSCO», ενώ «το αμερικανικό ενδιαφέρον παραμένει ζωηρό και για την Αλεξανδρούπολη, η οποία λογίζεται όχι πλέον ως δίοδος προς την Ουκρανία, αλλά ως δυνητικός κόμβος του IMEC. Το μεγαλόπνοο αυτό εγχείρημα, που παρακάμπτει την Κίνα, εξηγεί και το αμερικανικό ενδιαφέρον για τις ελληνικές λιμενικές υποδομές».

Σημειωτέον στον IMEC αναφέρθηκε και ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου, ο οποίος μιλώντας στην ίδια εφημερίδα μετέφερε το κλίμα που εισέπραξε από τις πρόσφατες επαφές του στις ΗΠΑ, π.χ. με τον πρόεδρο του Εθνικού Συμβουλίου Ενεργειακής Κυριαρχίας, Νταγκ Μπέργκαμ. Οπως είπε ο Παπασταύρου, συζήτησαν και για τον IMEC, «ένα ιδιαίτερα μεγαλόπνοο εγχείρημα που φιλοδοξεί να αναδιαμορφώσει τη ροή προϊόντων και ενέργειας ανάμεσα στην Ασία, στη Μέση Ανατολή και στην Ευρώπη», επιμένοντας ότι «η γεωγραφική θέση μας, η πολιτική σταθερότητα, οι ανεπτυγμένες λιμενικές υποδομές και η συμμετοχή μας σε περιφερειακά ενεργειακά σχήματα καθιστούν τη χώρα μας ιδανικό κόμβο σύνδεσης του IMEC με την ευρωπαϊκή ενδοχώρα», καθώς «η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα - και την ευκαιρία - να μετατραπεί σε κρίσιμο κρίκο μιας αλυσίδας που αναμένεται να ενώσει τρεις ηπείρους με όρους ασφάλειας, σταθερότητας και αμοιβαίου οφέλους».

Στο μεταξύ, σύμφωνα με άλλες πηγές, ως εναλλακτική για τον IMEC οι Αμερικανοί καλοβλέπουν και το λιμάνι του Βόλου, έχοντας κάνει ήδη επαφές σχετικά με μέλη της ελληνικής κυβέρνησης. Αλλωστε, σε μια όχι άσχετη εξέλιξη, το Υπερταμείο δημοσίευσε πρόσκληση για την πρόσληψη Συμβούλου Στρατηγικής και Επιχειρηματικής Ανάπτυξης του ΟΛΒ, με την προθεσμία υποβολής προσφορών να λήγει μάλιστα άμεσα, στις 30 Μάη 2025. Ο επιλεγείς σύμβουλος θα κληθεί να αναλύσει την τρέχουσα κατάσταση, να καταρτίσει «στρατηγικές για τη βελτίωση των υποδομών και υπηρεσιών» και να προτείνει «βιώσιμα μοντέλα ανάπτυξης», με βασική κατεύθυνση «την αναβάθμιση και αξιοποίηση» των υπαρχουσών υποδομών, πριν την επανεκκίνηση της διαδικασίας παραχώρησης.

Σε κάθε περίπτωση, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Π. Μαρινάκης, ερωτηθείς χτες στην τακτική ενημέρωση των δημοσιογράφων, για το θέμα της άσκησης πιέσεων από πλευράς των Αμερικανών, είπε ότι δεν έχει «καμία τέτοια εικόνα ή ενημέρωση» κι απέφυγε να το σχολιάσει υποβιβάζοντάς το σε «φήμη». Σε άλλη ερώτηση ωστόσο, για την παρουσία Κινέζων στον Πειραιά και το γεγονός ότι ο ΟΛΘ παραχωρήθηκε σε εταιρεία όπου την πλειοψηφία έχει ο Ιβάν Σαββίδης, και σε δημοσιογραφική επισήμανση ότι «υπάρχει μεγάλη συζήτηση για το γεωπολιτικό πρόβλημα που μπορεί να συνιστούν αυτές οι δύο παραχωρήσεις», απάντησε περίπου απολογητικά ότι «το κράτος έχει συνέχεια» και ότι «είναι αποφάσεις προηγούμενων ετών». Εσπευσε εξάλλου να διαβεβαιώσει ότι η τωρινή κυβέρνηση «έχει ξεκάθαρο γεωπολιτικό αποτύπωμα» και «σταθερούς συμμάχους».

Να σημειωθεί ότι το θέμα φιλοξένησε σε εκτενές δημοσίευμά της και η τουρκική φιλοκυβερνητική «Γενί Σαφάκ» με τίτλο «Ο Τραμπ έβαλε στο μάτι τα ελληνικά λιμάνια», μιλώντας και εκείνη για το καθήκον που τέθηκε στην νέα πρέσβειρα των ΗΠΑ στην Αθήνα, Κίμπερλι Γκίλφοϊλ, για «να μειώσει την επιρροή της Κίνας στην περιοχή. Ενας τρόπος για να γίνει αυτό ήταν ο έλεγχος των ελληνικών λιμανιών».

Στη Βουλή ο Κανονισμός για τον περιορισμό επενδύσεων «για λόγους ασφαλείας»

Στο μεταξύ, σε εξέλιξη βρίσκεται αυτές τις ημέρες στη Διαρκή Επιτροπή Εθνικής Αμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής η συζήτηση του νομοσχεδίου του υπουργείου Εξωτερικών με τίτλο «Λήψη μέτρων εφαρμογής του Κανονισμού (ΕΕ) 2019/452 για τη θέσπιση πλαισίου ελέγχου Αμεσων Ξένων Επενδύσεων στην Ενωση για λόγους ασφάλειας ή δημόσιας τάξης». Με τον νόμο αυτό θα εφαρμοστεί ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός που ψηφίστηκε το 2019, προκειμένου να θεσπίσει η ΕΕ πλαίσιο για τον έλεγχο των άμεσων ξένων επενδύσεων σε κρίσιμες υποδομές και τομείς στα κράτη - μέλη από επενδυτές ανταγωνιστικών ιμπεριαλιστικών κέντρων. Ο έλεγχος θα αφορά «ευαίσθητες» για την «ασφάλεια και τη δημόσια τάξη» επενδύσεις στους τομείς της Ενέργειας, της Πληροφορικής, των Τηλεπικοινωνιών, της Αμυνας, της Τεχνητής Νοημοσύνης, της κυβερνοασφάλειας, των λιμενικών υποδομών και των κρίσιμων υποθαλάσσιων υποδομών, όπως και των τουριστικών επενδύσεων σε παραμεθόριες περιοχές, στο πλαίσιο πάντα των σφοδρών ανταγωνισμών.