Στο φως μέρος του αρχαιότερου καταλόγου άστρων
Παρασκευή 21 Οχτώβρη 2022

Νέα στοιχεία για τον χαμένο κατάλογο άστρων του αρχαίου αστρονόμου Ιππάρχου ήρθαν στο φως, χάρη σε μια πολυφασματική απεικόνιση ενός παλίμψηστου χειρόγραφου και την επακόλουθη αποκωδικοποίηση και ερμηνεία. Η επεξεργασία μιας μεσαιωνικής περγαμηνής, που περιέχει τον κώδικα Climaci Rescriptus, μια συλλογή συριακών κειμένων του 10ου ή 11ου αιώνα, ανέδειξε κάτω από το χριστιανικό χειρόγραφο αρχαιοελληνικά αστρονομικά χειρόγραφα σε τουλάχιστον 9 σελίδες, με πιο πρόσφατη ανακάλυψη σε μια σελίδα τις συντεταγμένες άστρων. Θεωρείται ότι πηγή αυτών των μετρήσεων είναι ο Ιππαρχος και οι υπολογισμοί του είχαν γίνει περί το 129 π.Χ.

Ο κατάλογος άστρων του Ιππάρχου θεωρείται ως η πρώτη απόπειρα χαρτογράφησης του νυχτερινού ουρανού. Το χειρόγραφο ανήκει στη Μονή Αγίας Αικατερίνης του Σινά στην Αίγυπτο, όπου υπολογίζεται πως υπάρχουν 160 ακόμα παλίμψηστα, δίνοντας βάσιμες ελπίδες στους επιστήμονες ότι μπορεί να ανακαλύψουν κι άλλες σελίδες από τον χαμένο κατάλογο άστρων του Ιππάρχου.

Αυτό το νέο στοιχείο, το πιο αυθεντικοποιημένο μέχρι σήμερα, επιτρέπει μεγάλη πρόοδο στην ανακατασκευή του Καταλόγου Αστρων του Ιππάρχου. Είναι, δε, εντυπωσιακό ότι τα διαθέσιμα αριθμητικά στοιχεία είναι συνεπή με τις πραγματικές αστρικές συντεταγμένες με ακρίβεια 1 μοίρας, γεγονός το οποίο θα μπορούσε να καταστήσει τον κατάλογο του Ιππάρχου ιδιαιτέρως πιο ακριβή από εκείνον του μεταγενέστερού του Πτολεμαίου.

Η σχετική ανακάλυψη δημοσιεύτηκε στο «Journal for the History of Astronomy».