ΗΠΑ - ΚΙΝΑ
Προμηνύεται «ακραία» όξυνση του ανταγωνισμού
Παρασκευή 12 Φλεβάρη 2021

Οι δύο ηγέτες σε παλιότερη συνάντησή τους, όταν ο Μπάιντεν ήταν αντιπρόεδρος
OYAΣΙΓΚΤΟΝ.--

Η εντεινόμενη όξυνση του σφοδρού ανταγωνισμού ΗΠΑ - Κίνας φάνηκε και στην πρώτη τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν αργά το βράδυ της Τετάρτης οι Πρόεδροι των δύο χωρών, Τζο Μπάιντεν και Σι Τζινπίνγκ. Στη διάρκεια της συνομιλίας περιγράφηκαν αδρά από τις δύο πλευρές οι σφαίρες σύγκρουσης συμφερόντων, αλλά και τα πιθανά πεδία συνεργασίας. Αυτό όμως που ξεχωρίζει είναι η έντονη ανησυχία της αστικής τάξης των ΗΠΑ για την ξεκάθαρη τάση αμφισβήτησης της πρωτοκαθεδρίας της στο ιμπεριαλιστικό σύστημα από την άνοδο της Κίνας.

Ο Μπάιντεν έθεσε ζήτημα «άδικων οικονομικών πρακτικών» της Κίνας, διανθίζοντάς τες με επικρίσεις για «καταπατήσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων» στο Χονγκ Κονγκ και στους Ουιγούρους της δυτικής επαρχίας Σιντζιάνγκ, δίχως να ξεχάσει την Ταϊβάν, προειδοποιώντας κατά ενεργειών στο νησί που η Κίνα θεωρεί τμήμα της εδαφικής της επικράτειας. Ο Αμερικανός Πρόεδρος υποστήριξε ότι θα ακολουθήσει διαφορετική τακτική από τον προκάτοχό του, Ντόναλντ Τραμπ, που είχε θέσει ως βασικές προτεραιότητες τους διμερείς ανταγωνισμούς σε εμπόριο και οικονομία. Σύμφωνα με την περίληψη της συνομιλίας που έδωσε ο Λευκός Οίκος, στις «κοινές προκλήσεις» ο Μπάιντεν συμπεριέλαβε την αντιμετώπιση της «ασφάλειας της παγκόσμιας υγείας», την κλιματική αλλαγή και την αποτροπή της διάδοσης όπλων μαζικής καταστροφής.

Στην κινεζική εκδοχή της συνομιλίας τονίζεται πως ο Σι πρότεινε συνεργασία στις ΗΠΑ, προβλέποντας ότι σε αντίθετη περίπτωση «θα αντιμετωπίσουν κίνδυνο καταστροφής». Επισήμανε πως «οι δύο χώρες κερδίζουν όταν συνεργάζονται και βλάπτονται αμοιβαία όταν πολεμούν η μία την άλλη (...) Η συνεργασία ΗΠΑ - Κίνας μπορεί να επιτύχει πολλά σπουδαία πράγματα για τις δύο χώρες και για όλο τον κόσμο». Πρότεινε δε να αναπτυχθούν περισσότερο οι διμερείς σχέσεις στην οικονομία, στις χρηματοπιστωτικές σχέσεις, στην επιβολή νόμου και στις στρατιωτικές σχέσεις, ενώ προειδοποίησε τον Μπάιντεν «να είναι προσεκτικός» όταν αναφέρεται σε ζητήματα που άπτονται των κινεζικών κυριαρχικών και εδαφικών δικαιωμάτων, καλώντας τις ΗΠΑ να σέβονται τα συμφέροντα της Κίνας.

Με αφορμή τη συνομιλία αυτή, αρκετοί δημοσιογράφοι θυμήθηκαν την πρόσφατη συνέντευξη του Μπάιντεν στο κανάλι CBS, όπου είχε προβλέψει ότι οι σχέσεις ΗΠΑ - Κίνας «θα περάσουν σε φάση ακραίου ανταγωνισμού».

«Ομάδα για την Κίνα» στο Πεντάγωνο

Την ίδια ώρα έγινε γνωστό ότι η αμερικανική κυβέρνηση προχωρά στη δημιουργία «Ομάδας για την Κίνα». Στην επίσκεψη που έκανε χτες ο Μπάιντεν στο Πεντάγωνο μαζί με τον υπουργό Αμυνας Λόιντ Οστιν, σημείωσε ότι η κυβέρνηση θα επανεξετάσει τους τρόπους αντιμετώπισης «της πρόκλησης της Κίνας», προκειμένου να εξασφαλιστεί «η νίκη για τον αμερικανικό λαό στο μέλλον».

Ο Οστιν από τη μεριά του χαρακτήρισε την κούρσα ανταγωνισμού ΗΠΑ - Κίνας «αγώνα δρόμου ταχύτητας» και αναφέρθηκε στη συγκρότηση ειδικής ομάδας πολυεπίπεδης αντιμετώπισης της Κίνας. Επικεφαλής της υπό συγκρότησης ομάδας, που θα απαρτίζουν 15 ειδικοί (πολιτικοί και όχι στρατιωτικοί αξιωματούχοι), ορίστηκε ο Ελι Ράτνερ, που στο παρελθόν διετέλεσε αναπληρωτής σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Μπάιντεν όταν ο τελευταίος ήταν αντιπρόεδρος των ΗΠΑ. Ο Ράτνερ έχει διατελέσει επίσης αντιπρόεδρος του «Κέντρου για τη Νέα Αμερικανική Ασφάλεια» (CNAS) και θεωρείται ειδικός σε θέματα Κίνας και Κεντρικής - Νότιας Ασίας. Η ομάδα ειδικών του Πενταγώνου για την Κίνα θα εξετάσει ζητήματα στρατηγικής, επιχειρησιακά σχέδια που σχετίζονται με την τεχνολογία, τη δομή και πιθανή αναδιάταξη των αμερικανικών Ενόπλων Δυνάμεων στον Ειρηνικό, την αξιοποίηση μυστικών υπηρεσιών και αξιολόγηση των σχέσεων συμμάχων και εταίρων έναντι της Κίνας.