Ο «Ριζοσπάστης» συζητά με τον GM Στέλιο Χαλκιά, μέλος της Εθνικής ομάδας
-- Ολοκληρώθηκε πριν από λίγες μέρες το 22ο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Εθνικών Ομάδων, όπου η ελληνική είχε αξιόλογη παρουσία, παίρνοντας τη 14η θέση ανάμεσα σε 32 ομάδες. Σχεδόν σε όλες τις συμμετοχές της πλασάρεται πιο πάνω από την αρχική της κατάταξη. Ποιες είναι οι δικές σας εντυπώσεις από το τουρνουά, με δεδομένη και την κατάκτηση του χρυσού μεταλλίου στη σκακιέρα σου (4η σκακιέρα);
-- Το Πανευρωπαϊκό είναι ένα σπουδαίο τουρνουά, φέτος ήτανε πολύ καλά οργανωμένο στο Μπατούμι της Γεωργίας, μια χώρα με πλούσια σκακιστική παράδοση. Η Εθνική μας ομάδα είναι πραγματικά μια σπουδαία ομάδα, που με ελάχιστη βοήθεια και ελάχιστη προβολή έχει καταφέρει πολλά πράγματα.
Σχεδόν κάθε φορά καταφέρνουμε να υπερβάλουμε εαυτόν, αλλά είναι καιρός να αντιληφθούμε σαν πολιτεία ότι είναι απαραίτητη η συστηματική στήριξη των Εθνικών ομάδων, καθώς υπάρχουν μεγάλα περιθώρια βελτίωσης των αγωνιστικών συνθηκών και των συνθηκών προπόνησης της ομάδας. Στην Εθνική είμαστε μια πολύ αγαπημένη παρέα από μικρά παιδιά και έτσι, με αγάπη και διάθεση, έχουμε καταφέρει σπουδαία αποτελέσματα.
-- Σε τέτοια τουρνουά αντιμετωπίζετε πολύ ισχυρές ομάδες. Τι χρειάζεται για να αντεπεξέλθετε, με δεδομένο ότι οι σκακιστές που συμμετέχουν στην ελληνική Εθνική ομάδα είναι «ημιεπαγγελματίες», σε αντίθεση με τους αντιπάλους;
-- Οι σκακιστές μας είναι ημιεπαγγελματίες, όπως ακριβώς το λες. Αναγκάζονται να διδάσκουν, να γίνουν προπονητές, ακόμα και να έχουν άλλες δουλειές για να επιβιώσουν. Ετσι δεν μπορούμε να ανταγωνιστούμε τους επαγγελματίες άλλων χωρών.
Το τι χρειάζεται είναι απλούστατο: Ενας προπονητής για την Εθνική για όλο το χρόνο! Δεν έχουμε προπονητή παρά μόνο τις 10 μέρες του πρωταθλήματος, διότι δεν διατίθενται από το κράτος τα χρήματα για να πληρωθεί αυτός ο άνθρωπος. Και βέβαια, περισσότερα κίνητρα για τους παίκτες για να πάνε απερίσπαστοι σε ένα τέτοιο τουρνουά.
-- Πως βλέπεις την εξέλιξη του αθλήματος στην Ελλάδα και διεθνώς;
-- Στην Ελλάδα όλο και περισσότερα νέα παιδιά ασχολούνται, και αυτό μας δίνει μεγάλη χαρά. Τόσο τα παιδιά όσο και οι γονείς αντιλαμβάνονται τον πλούτο (μέθοδο και αγωνιστικότητα) που προσφέρει το σκάκι, και έτσι έχουμε συνεχώς παραπάνω κόσμο. Πιστεύω ότι το άθλημα θα πηγαίνει όλο και καλύτερα, σε πείσμα των καιρών και σε πείσμα της πολιτείας, που σε αναγνωρίζει και σε στηρίζει μόνο αφού έχεις φέρει ένα μετάλλιο, ή και ποτέ!
-- Τι προετοιμασία χρειάζεται να κάνει ένας σκακιστής σε αυτό το επίπεδο για να πάρει μέρος με αξιώσεις σε ένα δυνατό τουρνουά;
-- Ενας σκακιστής χρειάζεται να προετοιμαστεί τουλάχιστον έναν με ενάμιση μήνα για ένα τέτοιο τουρνουά. Να ταξιδέψει στο εξωτερικό, να πάρει μέρος σε διεθνή τουρνουά, να τεστάρει τις επιδόσεις του, αλλά και να προπονηθεί σκληρά στο σπίτι.
Σε ό,τι μας αφορά, η προετοιμασία απαιτεί πολλές ώρες και πολλή διάθεση, αλλά υποχωρεί μπροστά στην ανάγκη του βιοπορισμού, με αποτέλεσμα να μην είναι πια όσο συστηματική θα έπρεπε. Να το πω απλά, αν έχεις να πας κάπου να διδάξεις, να κάνεις μια διάλεξη, να κάνεις κάτι για το οποίο αμείβεσαι, θα επιλέξεις να κάνεις αυτό και έτσι διακόπτεις την προετοιμασία.
Μπαίνει δηλαδή ο βιοπορισμός μπροστά και δεν μπορείς για παράδειγμα να προετοιμάζεσαι 30 ώρες τη βδομάδα για τα τουρνουά, όπως θα έπρεπε, γιατί πρέπει να διακόπτεις ανάλογα με τις δουλειές που θα προκύψουν.
Αυτή είναι η βασική διαφορά ανάμεσα σε μας, που είμαστε ημιεπαγγελματίες, και σε έναν επαγγελματία σκακιστή. Για παράδειγμα, παίκτες όπως ο Μάγκνους Κάρλσεν είναι στην κορυφή γιατί πέρα από τη μεγάλη αξία τους, έχουν και όλα τα υπόλοιπα προβλήματα λυμένα. Ενας τέτοιος σκακιστής δεν χρειάζεται να σκεφτεί οτιδήποτε άλλο, ο νους του είναι απερίσπαστος στο αγωνιστικό πρόγραμμα.
Για να καταλάβετε τις συνθήκες μέσα στις οποίες προετοιμαζόμαστε εμείς, αρκεί να πω ότι ο προπονητής της Εθνικής ομάδας, ο Σπύρος Καπνίσης, δεν πληρώνεται για να μας προετοιμάζει, παρά μόνο τις μέρες των αγώνων! Ανταλλάσσουμε όμως ιδέες, μιλάμε πολύ συχνά στο τηλέφωνο, βλέπουμε όλα όσα γίνονται στη σκακιστική επικαιρότητα.
Προσπαθούμε επίσης να διατηρήσουμε καλά επίπεδα προετοιμασίας, ο καθένας από τους παίκτες της Εθνικής ομάδας (σ.σ. μέλη της είναι οι GM Γιάννης Παπαϊωάννου, Δημήτρης Μαστροβασίλης, Χρήστος Μπανίκας, Στέλιος Χαλκιάς και Θάνος Μαστροβασίλης) μαζί με κάποιες συνεργασίες ή φίλους που έχουμε στο εξωτερικό.
Μπορείς για παράδειγμα να δουλέψεις με κάποιον από απόσταση, μέσω «Skype», να ανταλλάξεις ιδέες, που είναι το πιο σημαντικό για μας. Ετσι γίνεται τώρα πια η δουλειά, δεν χρειάζεται να συναντηθείς για να προπονηθείς με κάποιον όπως παλιά, όσο κι αν αυτό είναι βέβαια προτιμότερο.
Ο καθένας προπονείται μόνος του για ένα διάστημα (7-10 μέρες) και μετά επανερχόμαστε και λέμε τι νέο έχουμε βρει στο κάθε σημείο. Είναι σημαντικό επομένως πριν από τα τουρνουά να δουλεύουμε με ανθρώπους που σκακιστικά είναι πολύ κοντά στο επίπεδο μας - λίγο πάνω, λίγο κάτω, δεν παίζει ρόλο, η διάθεση μετράει.