Οποιος δεν ...κοίμισε «τα μάτια της ψυχής» του, είναι αδύνατο να μη συγκινηθεί με το βιβλίο της σημερινής στήλης. Να μη τον πνίξει ένας «κόμπος». Να μην του ξεφύγει ένα «αχ»... Να μη θαυμάσει, που, μακριά από την πατρίδα, κόντρα σε «ανέμους και θύελλες», σε ποταμούς αιμάτων και στις πληγές χιλιάδων σωμάτων και ψυχών, μπόρεσε και εκδόθηκε το
πρώτο - στα χρονικά - αντιστασιακό λεύκωμα, με τίτλο
«1940-1951, Αγώνες του Ελληνικού Λαού για ειρήνη, δημοκρατία, ανεξαρτησία», στου οποίου τη 2η έκδοση (την 1η στην Ελλάδα) αναφερόμαστε. Δημιουργός του λευκώματος ήταν ο αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης και του ΔΣΕ, πολιτικός πρόσφυγας στην Πολωνία και από το 1950 στη Ρουμανία,
Ευθύμης Μαλεζάς. Την ιδέα και εποπτεία της έκδοσης είχε ο αξέχαστος
Γιώργης Τρικαλινός. Ο Ευθύμης Μαλεζάς, σαν υπεύθυνος του Τομέα Διαφώτισης των Πολιτικών Προσφύγων Ρουμανίας, ανέλαβε να υλοποιήσει την άκρως συγκινητική και φιλόκαλλη ιδέα του Γ. Τρικαλινού, υπερβαίνοντας τις δυσκολίες συλλογής και εκτύπωσης φωτογραφικών ντοκουμέντων από το δεκάχρονο, σχεδόν, απελευθερωτικό αγώνα του λαού μας. Η έκδοση αυτή σήμαινε πολλά. Ηταν μια υπόθεση καθοριστικής ιστορικοπολιτικής σημασίας. Ηθικής και ψυχολογικής στήριξης, ιδεολογικής διαπαιδαγώγησης, αλλά και τεράστιων συναισθηματικών φορτίων των ξεριζωμένων, καθημαγμένων αγωνιστών. Μια, ακόμα, πράξη αντίστασης της αλήθειας ενάντια στο ψεύδος. Της φιλοπατρίας ενάντια στην ξενοδουλεία. Της ζωής ενάντια στο θάνατο.
Πενήντα χρόνια μετά την 1η έκδοσή του, «τύχη αγαθή» το θέλησε, το πρώτο, «επίκαιρο από άποψη πατριωτικού φρονηματισμού», όπως υπογραμμίζει ο δημιουργός του, αντιστασιακό άλμπουμ να επανεκδοθεί από τον ίδιο τον Ευθ. Μαλεζά, στην Εδεσσα όπου ζει, με τίτλο «Το Πρώτο Αντιστασιακό Αλμπουμ της Ελλάδας, που εκδόθηκε στο Βουκουρέστι το 1951». Η 2η έκδοση (εκτός του προλόγου του Ευθ. Μαλεζά), είναι ανάτυπο της 1ης έκδοσης, τα συνοπτικότατα κείμενα της οποίας (στα ελληνικά και ρουμάνικα), συνοδεύουν πληθώρα συγκλονιστικών φωτογραφιών από το επικό, μαρτυρικό και ηρωικό «οδοιπορικό» των αγωνιστών του λαού μας, στην πατρίδα και στην αναγκαστική υπερορία (το άλμπουμ διαθέτουν οι Αντιστασιακές Οργανώσεις. Σημειώστε τα τηλέφωνα 0381-88.650, 0381- 23.964).
Αρ. ΕΛΛΗΝΟΥΔΗ