Από τη συνάντηση του Ιάπωνα πρωθυπουργού με την ιρανική ηγεσία |
Πυκνώνουν, για μία ακόμη φορά, ανησυχητικά τα «σύννεφα» πάνω από τον Περσικό Κόλπο, μετά και από τις δύο τελευταίες, νέες περίεργες «επιθέσεις» στα δεξαμενόπλοια «Kokuka Courageous» (ιαπωνικών συμφερόντων με σημαία Παναμά) και «Front Altair» (νορβηγικών συμφερόντων με σημαία Νησιών Μάρσαλ), που σημειώθηκαν νωρίς χτες το πρωί ανοικτά του Κόλπου του Ομάν, προκαλώντας εκρήξεις από άγνωστη αιτία, δίχως ωστόσο να διακυβευτεί η ασφάλεια των δύο πληρωμάτων. «Συμπτωματικά», το περιστατικό, που είναι το δεύτερο που αφορά εκρήξεις σε δεξαμενόπλοια μετά από εκείνο της 12ης Μάη σε τέσσερα τάνκερ που έπλεαν ανοικτά των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, διαδραματίστηκε τις ώρες συνάντησης του Ιάπωνα πρωθυπουργού Σίνζο Αμπε, που ολοκλήρωσε χτες βράδυ τριήμερη επίσκεψη στο Ιράν, και του Ιρανού ανώτατου Σιίτη ιερωμένου, Αλί Χαμενεΐ.
Σύμφωνα με κάποιες πληροφορίες, το δεξαμενόπλοιο «Front Altair» μετέφερε 75.000 τόνους νάφθας, ενός εύφλεκτου υδρογονάνθρακα σε υγρή μορφή, και είχε ναυλωθεί από την κρατική εταιρεία διύλισης πετρελαίου της Ταϊβάν «CPC Corp» για να μεταφέρει καύσιμο από τη Μέση Ανατολή. Στέλεχος της «CPC Corp» δήλωσε στο «Ρόιτερς» πως υπάρχουν «υποψίες» ότι το πλοίο επλήγη από «τορπίλη». Οσον αφορά το σκάφος «Κοkuka Courageous», φέρεται πως ανήκει στην ιαπωνική εταιρεία «Kokuka Sangyo Ltd». Μετέφερε 25.000 τόνους μεθανόλης από τη Σαουδική Αραβία στη Σιγκαπούρη και υπέστη ζημιά από «φερόμενη επίθεση», από την οποία υπέστη ρωγμή το κύτος του πάνω από την ίσαλο γραμμή.
Ενα από τα χτυπημένα δεξαμενόπλοια στη Θάλασσα του Ομάν |
Πολλές ώρες μετά το περιστατικό, που τροφοδότησε εκ νέου τις «ανησυχίες» των ΗΠΑ για την «ασφάλεια της διεθνούς ναυσιπλοΐας» στην περιοχή και αύξησε την καχυποψία του Ιράν για τις κινήσεις που αναπτύσσονται σε βάρος της χώρας από διάφορους παράγοντες, η κατάσταση παρέμεινε θολή και ρευστή.
Ασαφείς ήταν οι πληροφορίες για το πώς και ποιος ακριβώς έκανε τη διάσωση των δύο πληρωμάτων, που αρχικά φάνηκε να την πραγματοποιούν ιρανικά σκάφη διάσωσης και στη συνέχεια να συμμετέχει στην επιχείρηση και ένα σκάφος του αμερικανικού 5ου Στόλου που έπλεε στην περιοχή. Σύμφωνα με το πρακτορείο ΑΡ, σκάφος του αμερικανικού Πολεμικού Ναυτικού ανέλαβε να μεταφέρει το πλήρωμα του σκάφους «Kokuka Courageous». Ενδεικτικό της σύγχυσης είναι το γεγονός πως αρχικά το ιρανικό πρακτορείο ΙΡΝΑ μετέδωσε ότι το δεξαμενόπλοιο «Front Altair» βυθίστηκε, κάτι που στη συνέχεια το διέψευσε.
Ακολούθως, το ΙΡΝΑ μετέδωσε πως το ιρανικό Πολεμικό Ναυτικό διέθεσε αμέσως δυνάμεις αέρος και θαλάσσης για διάσωση των πληρωμάτων των δύο σκαφών και πως οι Ιρανοί διέσωσαν και τα δύο πληρώματα. Στη συνέχεια, μετέδωσε πως ένα «μη ιρανικό σκάφος» λόγω απόστασης έσπευσε πριν τα άλλα και «αφού πήρε το πλήρωμα του πρώτου σκάφους, τους παρέδωσε σε ιρανικά πλοία διάσωσης». Το ίδιο πρακτορείο σημειώνει πως το ιρανικό Ναυτικό ξεκίνησε έρευνα «για τα αίτια και τις διαστάσεις των πρόσφατων ατυχημάτων σε δεξαμενόπλοια στη Θάλασσα του Ομάν».
Ανησυχία για τα γεγονότα αυτά εξέφρασε ο Ιρανός κυβερνητικός εκπρόσωπος, Αλί Ραμπεΐ, τονίζοντας ότι η Τεχεράνη είναι «έτοιμη» να προχωρήσει σε μια «περιφερειακή συνεργασία ασφάλειας για την προστασία των στρατηγικής σημασίας θαλάσσιων οδών». Παράλληλα, και ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Τζαβάντ Ζαρίφ χαρακτήρισε «ύποπτα» τα δύο περιστατικά με δεξαμενόπλοια στον Κόλπο του Ομάν, απαιτώντας τη διεξαγωγή «περιφερειακού διαλόγου» για να αποφευχθούν οι εντάσεις.
Οι Αμερικανοί, από την άλλη πλευρά, απέφυγαν αρχικά να κατηγορήσουν ευθέως το Ιράν. Ωστόσο, μιλώντας στο δίκτυο CBS, δεν απέκλεισαν «τίποτε για την ώρα». Στη συνέχεια, ο ασκών χρέη πρεσβευτή των ΗΠΑ στον ΟΗΕ, Τζόναθαν Κόεν, ανακοίνωσε πως οι ΗΠΑ θα θέσουν θέμα «επιθέσεων» στα δύο δεξαμενόπλοια στη διάρκεια συνεδρίασης του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, που έγινε αργότερα χτες βράδυ «κεκλεισμένων των θυρών» και είχε αρχικά ως κεντρικό θέμα τη συνεργασία μεταξύ ΟΗΕ και Αραβικού Συνδέσμου.
Ο Ρώσος υφυπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Ριάμπκοφ δήλωσε πως ο κόσμος δεν πρέπει να σπεύσει να κατηγορήσει το Ιράν για την επίθεση, ούτε για να ενισχυθούν οι εντάσεις με την Τεχεράνη. «Η κατάσταση είναι τόσο εκρηκτική, ώστε η πιθανότητα να γίνει κάποιο λάθος ή να μην κατανοηθούν πλήρως οι αιτίες και οι συνέπειες των διαφόρων γεγονότων είναι ιδιαίτερα ανησυχητική. Συνεπώς θα ήταν λάθος να μιλάμε για ένα περαστικό επεισόδιο. Αυτό αντανακλά τη γενικά εξαιρετικά οξυμένη κατάσταση στην περιοχή», επισήμανε.
Ο γγ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες καταδίκασε τις «επιθέσεις», τονίζοντας πως ο κόσμος δεν έχει την πολυτέλεια μίας «μεγάλης σύγκρουσης» στην περιοχή του Περσικού...
Η επικεφαλής της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική και Ασφάλεια Φεντερίκα Μογκερίνι ζήτησε να αποφευχθούν όλες «οι προκλήσεις» στην περιοχή. Η Βρετανία εξέφρασε «μεγάλη ανησυχία» για τις πληροφορίες για εκρήξεις σε δεξαμενόπλοια στα Στενά του Χορμούζ, από τα οποία διέρχεται το ένα πέμπτο του πετρελαίου της Μέσης Ανατολής. Η Γαλλία κάλεσε όλα τα μέρη στον Κόλπο να αποκλιμακώσουν τις εντάσεις και να γίνει «σεβαστή η ελευθερία της ναυσιπλοΐας».
Οι εξελίξεις και οι επακόλουθες αντιδράσεις για τα περιστατικά στον Κόλπο του Ομάν επισκίασαν τα όποια αποτελέσματα της πρώτης επίσκεψης που πραγματοποίησε Ιάπωνας πρωθυπουργός στο Ιράν, μετά από 41 χρόνια. Ο Σίνζο Αμπε, κάνοντας έναν συγκρατημένο απολογισμό των επαφών του στο Ιράν, τόνισε, πριν αναχωρήσει από την Τεχεράνη, τη διαβεβαίωση του Σιίτη ανώτατου ιερωμένου Αλί Χαμενεΐ πως το Ιράν δεν σκοπεύει να κατασκευάσει, να αποκτήσει ή να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα. Ωστόσο, έτυχε ψυχρής, καθώς φαίνεται, υποδοχής το μήνυμα του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ περί «ειλικρινούς επιθυμίας για μη αύξηση της έντασης στον Περσικό» (την ώρα που και η στρατιωτική παρουσία αυξάνεται), που μετέφερε ο Αμπε στον Σιίτη ανώτατο ιερωμένο. Ο Χαμενεΐ ξεκαθάρισε ότι μετά τη στάση των ΗΠΑ και την αποχώρησή τους από τη διεθνή Συμφωνία του 2015 για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, η χώρα του δεν πρόκειται να ξαναδιαπραγματευτεί με τις ΗΠΑ, υπονοώντας πως τις θεωρεί αναξιόπιστες. «Δεν θεωρώ ότι ο Τραμπ αξίζει οποιασδήποτε ανταλλαγής μηνυμάτων και δεν έχω καμία απάντηση για αυτόν», είπε ο Χαμενεΐ.