Η διαχείριση της τοξικοεξάρτησης με τον πιο ανάλγητο και εγκληματικό τρόπο, η βαθύτερη εμπορευματοποίηση του χώρου, το παραπέρα σμπαράλιασμα των εργασιακών σχέσεων, η μετατόπιση του «κόστους» για απεξάρτηση από το κράτος σε ληξιπρόθεσμα προγράμματα και «ευεργεσίες», είναι μερικά απ' όσα προβλέπονται στο νομοσχέδιο που κατέθεσε η κυβέρνηση στη Βουλή το βράδυ της περασμένης Παρασκευής.

Κατ' εφαρμογή των στρατηγικών κατευθύνσεων της ΕΕ, το νομοσχέδιο του υπουργείου Υγείας «Εκσυγχρονισμός και αναμόρφωση θεσμικού πλαισίου ιδιωτικών κλινικών, σύσταση Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας, Σύσταση Εθνικού Ινστιτούτου Νεοπλασιών και λοιπές διατάξεις» προβλέπει:

• Τη δημιουργία «χώρων εποπτευόμενης χρήσης» (ΧΕΧ) ναρκωτικών ουσιών (άρθρο 91, παράγραφος 3): Οι ΧΕΧ «αποτελούν μέτρο μείωσης της βλάβης (...) και απευθύνονται σε χρήστες υψηλού κινδύνου που κάνουν ενέσιμη χρήση (...) βασίζονται στη λογική ότι η πολιτεία οφείλει να φροντίζει για την υγεία των ατόμων που έχουν χαμηλό ή κανένα κίνητρο για θεραπεία καθώς και για τη δημόσια υγεία και ασφάλεια, ενώ την ίδια στιγμή αναγνωρίζει το δικαίωμα του κάθε ατόμου να κάνει επιλογές αναφορικά με την υγεία και τη ζωή του»...

Η κυβέρνηση, με τον πιο χυδαίο και αντιεπιστημονικό τρόπο, χρησιμοποιεί επιχειρήματα περί «επιλογών για την υγεία και τη ζωή» ανθρώπων που είναι αδύνατο να προστατεύσουν τον εαυτό τους, καθώς η εξάρτηση αποτελεί φραγμό στη διαδικασία αυτογνωσίας και κοινωνικής συνειδητοποίησης. Με αυτόν τον τρόπο, επιχειρεί και σ' αυτήν την περίπτωση να ενισχύσει το αστικό ιδεολόγημα περί «ατομικής ευθύνης» και να μετατρέψει ένα σύνθετο πολυπαραγοντικό πρόβλημα σε ιατρικό και δημόσιας τάξης.

Πίσω από την «αγωνία» της για τις συνέπειες στην υγεία των χρηστών ή στη ζωή των κατοίκων στο κέντρο - την ίδια στιγμή μάλιστα στήνει ΑΤΜ κάνναβης και στηρίζει εκστρατείες για τα «καλά» ναρκωτικά κ.ο.κ. - κρύβεται η επιλογή της να κάνει και πάλι τη βρώμικη δουλειά για λογαριασμό των μεγάλων οικονομικών συμφερόντων που εποφθαλμιούν κέρδη από επενδύσεις στο κέντρο, κρύβοντας κάτω από το χαλί το πρόβλημα της τοξικοεξάρτησης και τα πραγματικά της αίτια.

«Η κατοχή και χρήση ναρκωτικών στους ΧΕΧ επιτρέπεται υπό την προϋπόθεση να είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο των ΧΕΧ. Ο υπουργός Υγείας έχει τη νομοθετική εξουσιοδότηση να καθορίζει τους όρους και τις προϋποθέσεις ίδρυσης και λειτουργίας τους, τα ζητήματα στελέχωσης και στέγασής τους και κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια», αναφέρεται στο ίδιο άρθρο. Υπενθυμίζουμε ότι όπου λειτουργούν τέτοιοι χώροι, έχουν οδυνηρές συνέπειες για όσους συμμετέχουν στο «εγχείρημα».

Το ΚΕΘΕΑ σημειώνει σχετικά: «Η λειτουργία τέτοιων χώρων εγείρει σημαντικά ζητήματα, γιατί μπορεί να ενθαρρύνει τη χρήση, να ενισχύσει τοπικά τις "πιάτσες" και να μειώσει το κίνητρο για θεραπεία. Παρ' όλα αυτά, η δημιουργία χώρων εποπτευόμενης χρήσης προβάλλεται από πολλές πλευρές ως καινοτόμος και "σωτήρια", χωρίς να λαμβάνονται υπόψη τα επιστημονικά δεδομένα που ενισχύουν την αντίθετη άποψη».

• Τη δημιουργία προγραμμάτων απεξάρτησης από ιδιώτες, ΜΚΟ κ.ά. (άρθρο 91, παράγραφος 5): «Δίνεται νομοθετική εξουσιοδότηση στον υπουργό Υγείας όπως με απόφασή του καθορίζονται οι βασικές αρχές και προδιαγραφές, οι όροι, οι προϋποθέσεις, τα δικαιολογητικά (...) για τη χορήγηση άδειας ίδρυσης και λειτουργίας συμβουλευτικών σταθμών, κέντρων θεραπευτηρίων σωματικής και ψυχικής απεξάρτησης και κοινωνικής επανένταξης ή άλλων σχετικών μονάδων μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, πέραν των ήδη αναγνωρισμένων με το άρθρο 51».

Δίνεται και νομοθετικά πλέον η δυνατότητα να ανοίξουν «επιχειρήσεις - πρόληψης, απεξάρτησης, επανένταξης», να νομιμοποιηθούν και να επεκταθούν πολλά παράνομα «κέντρα απεξάρτησης» σε όλη την Ελλάδα, η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων εφαρμόζουν επικίνδυνες ή μη ενδεδειγμένες μεθόδους και θησαυρίζουν σε βάρος των εξαρτημένων και των οικογενειών τους.

• Ελαστικές εργασιακές σχέσεις (άρθρο 106): «Με τη ρύθμιση καλύπτονται οι επιτακτικές ανάγκες για επικουρικό προσωπικό, πλην ιατρών που προκύπτουν στον ΟΚΑΝΑ και στο ΚΕΘΕΑ επί σκοπώ της ολοκληρωμένης λειτουργίας τους ως φορείς»

Οι δημόσιοι οργανισμοί καταπολέμησης των ναρκωτικών δυσκολεύονται σοβαρά να εκπληρώσουν την αποστολή τους, λόγω της υποχρηματοδότησης και των τεράστιων ελλείψεων προσωπικού. Με την απόλυση των εργαζομένων, λόγω της λήξης των συμβάσεων εργασίας ορισμένου χρόνου, οδηγήθηκαν σε κλείσιμο ολόκληρες δομές όπως τα Πολυδύναμα Ψυχοδιαγνωστικά Κέντρα του ΚΕΘΕΑ στις 14/9 /2016 και οι 2 κινητές μονάδες Streetwork σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη πριν τρία χρόνια.

Οι μειώσεις μισθών έως 40% που έχει υποστεί το σύνολο των εργαζομένων, σε συνδυασμό με τη συνεχή εναλλαγή του προσωπικού μέσω πολλαπλών συμβάσεων εργασίας, επιδρούν καθοριστικά στην ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών αυτών των οργανισμών. Τώρα η κυβέρνηση κάνει λόγο για επικουρικό προσωπικό (συμβάσεις 6-12 μήνες) το οποίο θα πληρώνεται από τους Οργανισμούς και θα καλείται, παράλληλα με τη διαχείριση της δικής του εργασιακής ανασφάλειας, να παρέχει φροντίδα στους εξυπηρετούμενους που βιώνουν την τόσο επιζήμια απώλεια της σταθερότητας.

• «Πολυδύναμα Κέντρα Αντιμετώπισης της κρίσης των χρηστών Ναρκωτικών και του Αλκοολισμού» στα νοσοκομεία (άρθρο 123): «Με ρύθμιση προβλέπεται η ανάπτυξη στο πλαίσιο της λειτουργίας των νοσοκομείων, τροποποιούμενων αναλόγως των Οργανισμών τους "Πολυδύναμων Κέντρων αντιμετώπισης της κρίσης των χρηστών ναρκωτικών και του αλκοολισμού" (...) θα λειτουργούν ως αποκεντρωμένες οργανικές μονάδες των αντίστοιχων νοσοκομείων».

Στα ήδη γονατισμένα νοσοκομεία από την υποστελέχωση, την υποχρηματοδότηση και τις ανεπαρκείς υλικοτεχνικές υποδομές, η κυβέρνηση πετάει και τα Πολυδύναμα Κέντρα. Με πόσο προσωπικό και ποια εξειδίκευση, με τι χρηματοδότηση, σε ποιες υποδομές, με ποια μέσα; Ολα αυτά παραμένουν αναπάντητα.

Τέλος, το νομοσχέδιο αναφέρεται μεταξύ άλλων στη διάδοχη κατάσταση του ΚΕΕΛΠΝΟ από τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας, καθώς και σε διατάξεις που τακτοποιούν θέματα λειτουργίας των ιδιωτικών κλινικών προκειμένου να διευκολυνθεί η επιχειρηματική δραστηριότητα και ανάπτυξη.