ΖΙΜΠΑΜΠΟΥΕ
Στη δίνη νέας καπιταλιστικής κρίσης
Παρασκευή 25 Γενάρη 2019

Copyright 2019 The Associated

Από τις πρόσφατες μαζικές λαϊκές διαμαρτυρίες ενάντια στις αυξήσεις σε βασικά αγαθά
Η Ζιμπάμπουε, μία από τις πλουσιότερες, σε ορυκτό και φυσικό πλούτο, χώρες του κόσμου δείχνει εγκλωβισμένη στη δίνη νέας οικονομικής κρίσης, σε μια περίοδο κατά την οποία προσελκύει (ακόμη πιο πολύ) το έντονο ενδιαφέρον ισχυρών καπιταλιστικών οικονομιών και μονοπωλίων (Κίνα, Ρωσία, χώρες ΕΕ κ.ά). Αυτήν τη φορά, η αφορμή δόθηκε από τον νέο Πρόεδρο της χώρας, Ερνεστ Μνανγκάγκουα, ο οποίος, έξι μήνες μετά την εκλογή του και 14 μήνες μετά το πραξικόπημα που προκάλεσε την αποχώρηση του επί δεκαετίες προκατόχου του Ρόμπερτ Μουγκάμπε, έδωσε τη χαριστική βολή σε εκατομμύρια φτωχά νοικοκυριά, αυξάνοντας (13/1/19) κατά 150% τις τιμές των καυσίμων και επιβάλλοντας έναν νέο φόρο, ύψους 2%, σε όλες τις ηλεκτρονικές τραπεζικές συναλλαγές και πληρωμές. Κάπως έτσι, μέσα σε ένα βράδυ ένα λίτρο βενζίνης που κόστιζε 1,24 δολάρια ανέβηκε στα 3,31 δολάρια, τινάζοντας στον αέρα τους φτωχικούς προϋπολογισμούς εκατομμυρίων νοικοκυριών. Ο Πρόεδρος Μνανγκάγκουα δικαιολόγησε το άδικο μέτρο, λέγοντας ότι ήταν «απαραίτητο», προκειμένου να περιοριστούν η κατανάλωση και οι ελλείψεις καυσίμων και τροφίμων και να περισωθεί το δυσεύρετο ξένο συνάλλαγμα. Αμέσως μετά αναχώρησε για τη Μόσχα, ενώ στην πρωτεύουσα Χαράρε, το Μπουλαουάγιο (δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της χώρας και «προπύργιο» του αντιπολιτευόμενου Κινήματος Δημοκρατικής Αλλαγής - MDC) και άλλες μικρότερες επαρχιακές πόλεις, ξεκίνησαν διαμαρτυρίες.

Διαδηλώσεις ενάντια στη νέα φτωχοποίηση

Κινητοποιήσεις κάθε μορφής ήρθαν να εκφράσουν τη λαϊκή οργή για τη διάψευση των προσδοκιών βελτίωσης της καθημερινότητας που δεν έφερε η αλλαγή προσώπου στον προεδρικό θώκο, έπειτα από το προπέρσινο αναίμακτο πραξικόπημα κατά του Προέδρου Ρόμπερτ Μουγκάμπε. Το μεγαλύτερο συνδικάτο της χώρας, υπό την πίεση των λαϊκών στρωμάτων, κήρυξε τριήμερη απεργία. Δάσκαλοι και γιατροί που απεργούσαν επί βδομάδες ξανακατέβηκαν σε απεργίες. Χιλιάδες νέοι άνεργοι, που δεν είχαν να χάσουν τίποτε, κατέβηκαν σε διαδηλώσεις, ή έστησαν οδοφράγματα στους δρόμους, ερχόμενοι σε σύγκρουση με αστυνομικούς και λοιπές δυνάμεις ασφαλείας που δεν δίστασαν να χτυπήσουν στο ψαχνό όσους βγήκαν στους δρόμους, πιθανώς με εντολή του αντιπροέδρου, στρατηγού Κονσταντίνο Τσιουένγκα (που λέγεται πως είναι ο de facto ηγέτης της Ζιμπάμπουε και αυτός που ενορχήστρωσε τον Νοέμβρη του 2017 το πραξικόπημα σε βάρος του Μουγκάμπε).

Κρατική βία και καταστολή

Οι δυνάμεις «ασφαλείας» (πιστές στην προστασία της ντόπιας αστικής τάξης που «αρμέγει», μαζί με ξένα μονοπώλια, τον πλούτο που παράγουν οι εργαζόμενοι) δοκίμασαν σχεδόν κάθε μορφή βίας στις πλάτες του λαού. Μέσα στις τελευταίες δύο βδομάδες, αστυνομία και παρακρατικοί μηχανισμοί αιματοκύλισαν διαδηλώσεις, συνέλαβαν συνδικαλιστές και στελέχη αντιπολιτευόμενων κομμάτων. Πραγματοποίησαν εφόδους σε σπίτια, αναζητώντας «υπόπτους και ταραξίες». Χτύπησαν ή και σκότωσαν όσους προσπάθησαν να αντισταθούν. Παράλληλα, μπλόκαραν την πρόσβαση των πολιτών στο Ιντερνετ. Συντηρητικά στοιχεία διεθνών πρακτορείων αναφέρουν πως στο νέο κύμα κρατικής καταστολής σκοτώθηκαν τουλάχιστον 12 άτομα, τραυματίστηκαν πάνω από 80, αλλά και συνελήφθησαν πολλές εκατοντάδες για διατάραξη δημόσιας τάξης ή «αντίσταση» κατά της αρχής.

Σήμερα, 25/1 το συνδικάτο εκατοντάδων χιλιάδων δημόσιων υπαλλήλων προγραμμάτισε την έναρξη απεργιών με πληθώρα αιτημάτων που δεν περιορίζονται στα μισθολογικά.

Η περιοδεία Μνανγκάγκουα στο εξωτερικό

Η έκρηξη της λαϊκής αγανάκτησης, την οποία παράλληλα επιχειρούν να αξιοποιήσουν τμήματα της αστικής τάξης και της αντιπολίτευσης, που είναι δυσαρεστημένα από το κυβερνών κόμμα ZANU-PF, φάνηκε να αιφνιδιάζει τον Πρόεδρο Μνανγκάγκουα. Εχοντας μέσα σε λίγες μέρες γίνει ο πρώτος ξένος ηγέτης που συναντήθηκε (14 και 15 Γενάρη) στο Κρεμλίνο με τον Ρώσο Πρόεδρο, Βλαντιμίρ Πούτιν, και ο πρώτος Αφρικανός Πρόεδρος που πραγματοποίησε τη νέα χρονιά διαδοχικά επισκέψεις σε Λευκορωσία, Αζερμπαϊτζάν και Καζακστάν, ματαίωσε τα σχέδιά του να μεταβεί στο Νταβός της Ελβετίας για να παραστεί στο Διεθνές Οικονομικό Φόρουμ.

Ο Πρόεδρος, μολονότι αμετανόητος για το νέο κύμα ακρίβειας, εμφανίστηκε «αποφασισμένος» να συνομιλήσει με την αντιπολίτευση. Απηύθυνε έκκληση για «εθνικό διάλογο» και καταδίκασε τη βία των δυνάμεων ασφαλείας, χαρακτηρίζοντάς την «προδοσία της νέας Ζιμπάμπουε». Kατηγόρησε επίσης κόμματα της αντιπολίτευσης πως βρίσκονται πίσω από τις αιματηρές συγκρούσεις και προειδοποίησε πως «θα πέσουν κεφάλια», εάν διαπιστωθούν ευθύνες στην ιεραρχία των δυνάμεων ασφαλείας. Απέναντι στην πρόσκληση του Προέδρου, ο αρχηγός του αντιπολιτευόμενου Κινήματος Δημοκρατικής Αλλαγής της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Νέλσον Τσαμίσα, έθεσε τους δικούς του όρους: «Εξασφάλιση της ελευθερίας έκφρασης» και «άνευ όρων απελευθέρωση» διαδηλωτών που συνελήφθησαν στη διάρκεια βίαιων επεισοδίων. Για άρση του «καπέλου» αύξησης 150% στα καύσιμα ή μέτρα μείωσης της φτώχειας, ούτε κουβέντα.

Το ίδιο διάστημα, στη Βουλή των Λόρδων της Βρετανίας (που είχε μετατρέψει και τη Ζιμπάμπουε κατά το παρελθόν σε αποικία) o λόρδος μεγαλογαιοκτήμονας Αντριου Πάλμερ ρώτησε τον υπουργό Κοινοπολιτείας Λόρδο Αχμαντ, εάν η κυβέρνηση «σκέφτεται να ξανακάνει αποικία την Ζιμπάμπουε λόγω της τραγικής κατάστασης στη χώρα». Η απάντηση ήταν αρνητική, ωστόσο η ερώτηση αντανακλά τον τρόπο σκέψης τμήματος της βρετανικής αστικής τάξης, που απομυζούσε επί δεκαετίες την Ζιμπάμπουε, ακόμη και μετά το τέλος της αποικιοκρατίας τη δεκαετία του 1980.


Δ.ΟΡΦ.