Τα αποτελέσματα των γεωτρήσεων στην Κύπρο θα επιδράσουν σημαντικά στις εξελίξεις (φωτ. το γεωτρύπανο της «ExxonMobil») |
Η γεωστρατηγική της θέση και τα σημαντικά ενεργειακά της αποθέματα ενισχύουν την αξία της αυτή, όπως και κάτι ακόμα: Το γεγονός ότι συνδέεται με τα συμφέροντα της Τουρκίας, μιας ισχυρής στρατιωτικής δύναμης και μεγάλης οικονομίας, με σημαντική γεωπολιτική ισχύ. Γι' αυτό άλλωστε και η αμερικανική κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ ιεραρχεί - όπως όλα δείχνουν - τη διατήρηση της Τουρκίας στο «στρατόπεδο» ΝΑΤΟ - ΗΠΑ, παρά τις σημαντικές αντιθέσεις που παραμένουν ανάμεσα σε Αγκυρα και Δύση.
Τη βδομάδα που πέρασε, η όξυνση της τουρκικής επιθετικότητας ξεχώρισε πάλι στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, την ώρα που η κυβέρνηση Ερντογάν συνέχιζε να συγκεντρώνει στρατιωτικές δυνάμεις και στα σύνορα με τη Συρία.
Η Τουρκία εξέδωσε NAVTEX για έρευνες του «Μπαρμπαρός» σε περιοχές που περιλαμβάνουν τμήμα της κυπριακής ΑΟΖ αλλά και της ελληνικής υφαλοκρηπίδας.
Ο Πρόεδρος της χώρας Ρ. Τ. Ερντογάν περιέγραψε «την αποφασιστικότητά μας για διαφύλαξη των δικαιωμάτων μας στην Κύπρο, την Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο», την οποία «επιδεικνύουμε τόσο σε πολιτικό επίπεδο όσο και στο πεδίο δράσης», και επισήμανε ότι η χώρα του «δεν θα είναι ούτε το θύμα» στα γεγονότα της περιοχής.
Ο υπουργός Αμυνας Χουλούσι Ακάρ μίλησε για «γαλάζια πατρίδα» συνολικής έκτασης «462.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων» την οποία η Αγκυρα είναι έτοιμη να υπερασπιστεί, παραπέμποντας σε μια τεράστια έκταση της Ν/Α Μεσογείου όπου αμφισβητεί κυριαρχικά δικαιώματα διαφόρων χωρών, και τόνισε ότι «αν όμως κάποιοι κάνουν διαφορετικούς υπολογισμούς, κάνουν λάθος. Δεν υποχωρούμε και δεν θα δεχτούμε κανένα τετελεσμένο».
Ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου είπε ότι «πρέπει να συνεχίσουμε να υπερασπιζόμαστε από κοινού τα συμφέροντά μας στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο» και ότι δεν «επιτρέπουμε τετελεσμένα», θυμίζοντας ξανά την απόφαση της τουρκικής Βουλής για το «casus belli». Προειδοποίησε μάλιστα την κυβέρνηση Τσίπρα να ελέγξει τον υπουργό Αμυνας - ένα «κακομαθημένο παιδί», όπως είπε - «ώστε να μην προκληθεί κανένα ατύχημα με την εμπλοκή των δικών μας δυνάμεων ασφαλείας» και αφού ισχυρίστηκε ότι «επιδιώκουμε μια μόνιμη λύση στην Κύπρο», υπενθυμίζοντας «σε όσους ονειρεύονται (...) το εξής: Το "μηδέν στρατιώτες, μηδέν εγγυήσεις" δεν μπορεί να είναι ούτε καν όνειρο», κατέληξε ότι «εμείς κάνουμε ό,τι χρειάζεται για την προστασία των συμφερόντων μας στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, κυρίως στο ζήτημα της εκμετάλλευσης των αποθεμάτων υδρογονανθράκων».
Το ενδιαφέρον της Τουρκίας για την Κύπρο δεν είναι τυχαίο, όπως δεν είναι και το μοναδικό.
Το επόμενο διάστημα θα κριθούν αρκετά, από εξελίξεις που αφορούν την Κύπρο. Αφενός μέσα από ενδεχόμενες νέες διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό, αφετέρου μέσα από εξελίξεις στις έρευνες για υδρογονάνθρακες στην κυπριακή ΑΟΖ (η «ExxonMobil» συνεχίζει στο «οικόπεδο 10»), καθώς και σε συμφωνίες μέσα από τις οποίες η Λευκωσία ενισχύει πολύπλευρες συνεργασίες με κέντρα όπως οι ΗΠΑ.
Σε αυτό το πλαίσιο, αναζωπυρώνονται επισημάνσεις για την ανάγκη να συζητηθούν «νέες λύσεις» για το Κυπριακό, με πρώτο μέλημα το «ρεαλισμό» και τη «βιωσιμότητα» μιας «διευθέτησης». Στα παζάρια κυριαρχεί το ζήτημα της «ασφάλειας» της Κύπρου, με το οποίο αλληλεπιδρούν σχέδια ισχυρών ιμπεριαλιστικών κέντρων για την αξιοποίηση του νησιού ως βάσης εξόρμησης των στρατιωτικών τους δυνάμεων, σε μια περίοδο ευρύτερων αναδιατάξεων στην περιοχή.
Ξεχωρίζει φυσικά η προσπάθεια των ΗΠΑ για το πώς θα αναβαθμίσουν τη στρατιωτική τους παρουσία σε όλη την περιοχή, όπως έδειξαν πρόσφατες συμφωνίες που υπεγράφησαν με την Ελλάδα και την Κύπρο.
Σε αυτό το πλαίσιο, άλλωστε, η Ουάσιγκτον συμμετείχε πρόσφατα για πρώτη φορά στην τριμερή σύνοδο Ισραήλ - Ελλάδας - Κύπρου.
Οπως είπε ο Κύπριος υπουργός Αμυνας Σάββας Αγγελίδης σε πρόσφατη συνέντευξή του, «η τριμερής συνεργασία Κύπρου, Ελλάδας, Ισραήλ είναι σε τέτοιο επίπεδο» που «επιβάλλει διεύρυνσή της με τις ΗΠΑ (...) Η συνεργασία μας με τις ΗΠΑ στους τομείς Ασφάλειας και Αμυνας έχει στρατηγικό ορίζοντα». Ο ίδιος μίλησε για ατζέντα που εξυπηρετεί «την επίτευξη και διατήρηση της σταθερότητας και ασφάλειας στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου» και υπογράμμισε ότι «δεν θα πρέπει να επαναλάβουμε τα λάθη του παρελθόντος και πρέπει να έχουμε αποφασιστικότητα στη λήψη αποφάσεων. Η Κύπρος είναι κράτος - μέλος της ΕΕ και αυτό από μόνο του εξυπακούει (sic) στενή συνεργασία με τη Δύση».
Δεν πρέπει να παραβλεφθεί ότι σε αυτές τις συνθήκες πυκνώνουν και δηλώσεις για τις προοπτικές που μια «λύση» του Κυπριακού θα άνοιγε και σε νέες συνεργασίες με την Τουρκία.
Ο Κύπριος Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης επανέλαβε ότι «δεν θα απέκλεια ποτέ το διάλογο με οποιονδήποτε αξιωματούχο της τουρκικής κυβέρνησης». Σε επόμενη συνέντευξή του περιέγραψε ως προτεραιότητά του τη διαμόρφωση μιας «λύσης» «η οποία δεν θα επιτρέπει ξανά συγκρούσεις, αμφισβητήσεις, εχθρότητες, αντιπαλότητες, με την Τουρκία».
Οι όροι συνεργασίας με την Τουρκία επανήλθαν και με συνέντευξη του πρώην Προέδρου της Κύπρου και πρώην ΓΓ της ΚΕ του ΑΚΕΛ, Δ. Χριστόφια, ο οποίος δήλωσε: «Είπα στον κ. Αναστασιάδη ότι οι υδρογονάνθρακες είναι η λιχουδιά μας. Εχεις αυτήν τη λιχουδιά, πρέπει να ανοίξεις το στόμα της Τουρκίας και να πάρει αυτήν τη λιχουδιά»...