Στο Πολιτιστικό Κέντρο της Τούμπας στη Θεσσαλονίκη, «ζωντάνεψαν» στιγμές από την ηρωική δράση του ΚΚΕ στην υπόθεση της διεκδίκησης των κοινωνικών αναγκών, της μόρφωσης του λαού. Η εκδήλωση ξεκίνησε με την προβολή βίντεο για τη συνεισφορά του ΚΚΕ στο χώρο της Εκπαίδευσης σε όλη την 100χρονη πορεία του, φωτίζοντας παραδείγματα από τη δράση των κομμουνιστών εκπαιδευτικών. Στη συνέχεια ακολούθησε θεατρικό δρώμενο, που παρουσίασε τη φυσιογνωμία του ΚΚΕ μέσα από την αδιάκοπη πάλη του για την υλική και πνευματική ανύψωση της εργατικής τάξης και όλων των καταπιεσμένων στρωμάτων και ανέδειξε την ανάγκη αυτές οι ιστορικές παρακαταθήκες να ανοίξουν δρόμους στο σήμερα.

Στην ομιλία της, μεταξύ άλλων η Θεανώ Καπέτη τόνισε:

Οσα χρόνια και αν περάσουν, όσες αλλαγές και να γίνουν. Ενα πάγιο χαρακτηριστικό των αστικών επιδιώξεων είναι η διαφοροποίηση του σχολείου, τα σχολεία των πολλών ταχυτήτων.

Η αντιπαράθεση γύρω από αυτό το ζήτημα διαχωρίζει σαν κόκκινη γραμμή τη θέση του Κόμματος με όλες τις αστικές και μικροαστικές αντιλήψεις για τον ενιαίο ή όχι χαρακτήρα του σχολείου.

Φυσικά, σε μια εκμεταλλευτική κοινωνία, τον καπιταλισμό, ποτέ δεν υπήρξαν και ούτε μπορούν να υπάρχουν συνθήκες που να εξασφαλίζουν πραγματικά και όχι στα λόγια τον ενιαίο χαρακτήρα του σχολείου. Μέσα στο σχολείο εκφράζονται οι διαφορετικές ταξικές, κοινωνικές, μορφωτικές αφετηρίες των μαθητών.

Απέναντι σε αυτήν την ταξική εκπαιδευτική επιλογή, το Κόμμα μας διατράνωσε το κεντρικό σύνθημα: "Ενας λαός, μια παιδεία". Θέτει ως στόχο τη δημιουργία ενός ενιαίου λαϊκού εκπαιδευτικού συστήματος, χωρίς ταξικές διακρίσεις, που ως γενικό σκοπό του έχει "την πνευματική, ηθική και υλική ανύψωση του εργαζόμενου λαού". Το αίτημα για έναν τύπο σχολείου ξεχωρίζει την πρόταση του ΚΚΕ από εκείνες των αστικών κομμάτων.

Είναι φανερό ότι ο στόχος για ενιαίο σχολείο δεν μπορεί να γίνει αποδεκτός από τις πολιτικές δυνάμεις που επιδιώκουν ή δεν αμφισβητούν τη διαιώνιση του καπιταλισμού. Γιατί το ενιαίο σχολείο προϋποθέτει πάλη για την κατάργηση των ταξικών και άλλων ανισοτήτων μέσα στην κοινωνία, δηλαδή πάλη για την απελευθέρωση της εργατικής τάξης, την κατάργηση της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής, που μόνο το ΚΚΕ σε όλη την Ιστορία του διεξάγει.

Το σχολείο του σοσιαλισμού έχει άλλο περιεχόμενο. Εχει άλλους σκοπούς και στόχους, άλλο χαρακτήρα, γιατί είναι όργανο μιας κοινωνίας που καταργεί την εκμετάλλευση. Εχει συμφέρον αντικειμενικό αυτή η κοινωνία να ανεβάσει το μορφωτικό επίπεδο όλων των μαθητών. Να αναπτύξει την πιο σημαντική παραγωγική δύναμη, τον άνθρωπο, σε όλες τις κατευθύνσεις.

Γι' αυτόν το λόγο, η πρότασή μας αναδεικνύει την ανωτερότητά της και σήμερα, αν κάποιος τη συγκρίνει με το καταθλιπτικό αστικό σχολείο.

Και η ανωτερότητα αυτής της πρότασης πρώτα απ' όλα αναδεικνύεται γιατί δίνει θετική απάντηση ότι όλα τα παιδιά μπορούν να μορφωθούν ολόπλευρα.

Το σχολείο για το οποίο μιλάμε είναι Ενιαίο. Ενα σχολείο που θα δουλεύει για την όσο το δυνατόν αρμονική ανάπτυξη των ικανοτήτων. Ενα σχολείο που θα οργανώνει την επαφή του νέου με όλες τις πτυχές του ανθρώπινου πολιτισμού. Να μπορεί το παιδί, ο νέος να διευρύνει τις παραστάσεις του, τα ερεθίσματά του.

Γιατί κάθε άνθρωπος μπορεί να συμβάλει από πολλούς δρόμους στην οικοδόμηση της νέας κοινωνίας, ανεξάρτητα από την επαγγελματική επιλογή που θα κάνει.

Αυτό το σχολείο διασφαλίζει ότι όλοι οι νέοι θα ολοκληρώνουν τις δωδεκάχρονες σπουδές τους και θα αναπτύσσουν την προσωπικότητά τους ισόρροπα, καθώς ο ρόλος του σχολείου δεν είναι απλά η μετάδοση γνώσεων, αλλά συνολικότερα η διαπαιδαγώγηση.

Ομως αυτός ο στόχος δεν μπορεί να γίνει πραγματικότητα, αν το σχολικό πρόγραμμα είναι διαφορετικό από σχολείο σε σχολείο ή από κατεύθυνση σε κατεύθυνση, διαχωρίζοντας έτσι τους μαθητές και οδηγώντας σε μονομέρειες.

Γι' αυτό και μιλάμε για ενιαίο πρόγραμμα και περιεχόμενο στο σχολείο. Αυτή ακριβώς είναι η βάση για να αναπτυχθούν οι κλίσεις, τα ενδιαφέροντα.

Είναι ένα σχολείο που τα δίνει όλα σε όλους και όχι κάποια σε λίγους.

Αγαπητοί φίλοι και σύντροφοι,

Ενα παμπάλαιο ιδεολόγημα έρχεται και επανέρχεται για να μπαίνει εμπόδιο στη διαμόρφωση αγωνιστικής συνείδησης από τους νέους. Πρόκειται για την υποκριτική αστική άποψη ότι το σχολείο μπορεί να μείνει έξω από την πολιτική.

Θέλουν να κρύψουν ότι η πολιτική χειραγώγηση είναι βασικό στοιχείο της αστικής πολιτικής στην Εκπαίδευση και πάντα προσπαθεί να υποβιβάσει, από κάτω μέχρι πάνω, τη γενική εκπαίδευση, σε αυτόν τον κύριο στόχο.

Η κομμουνιστική κοσμοθεωρία, όσο και αν είναι ξένο σώμα στο χώρο της αστικής εκπαίδευσης, δεν είναι παρά ο δρόμος για την κατάκτηση της γνώσης. Γιατί είναι εκείνη η ιδεολογία που είναι άρρηκτα δεμένη με την επιστημονικότητα, την αντικειμενική αλήθεια και εντέλει και την ίδια την κοινωνική πρόοδο.

Από αυτές τις αφετηρίες ξεκινάμε, όταν υπερασπιζόμαστε το δικαίωμά μας ως κομμουνιστές να παρεμβαίνουμε στο περιεχόμενο του σχολείου, να μη μένουμε παρατηρητές στη σχεδιασμένη παρέμβαση του αστικού κράτους στη συνείδηση και το νου των παιδιών μας μέσω του μηχανισμού της Εκπαίδευσης.

Γι' αυτό, ξεχωρίζουμε τον κρίσιμο ρόλο που έχουν οι εκπαιδευτικοί σήμερα. Για να ξεδιπλωθεί ακόμα πιο αποφασιστικά η παρέμβαση πρωτοπόρων εκπαιδευτικών μέσα στο μάθημα. Μια τέτοια παρέμβαση μπορεί από σήμερα να οργανώνεται. Είναι απαίτηση των καιρών.

Για να καταπολεμηθεί ο σύγχρονος σκοταδισμός που συνυπάρχει με την πολλαπλότητα της πληροφόρησης αλλά και τον καταιγισμό των ιντερνετικών σκουπιδιών, που μόνο γνώση δεν είναι.

Να μπορούν οι μαθητές να ξεχωρίζουν, μέσα από τον καταιγισμό των ορισμών, των τύπων και των κανόνων, ότι αυτοί είναι οι απαντήσεις που έδωσε η επιστήμη σε πρακτικά προβλήματα που είχαν να κάνουν με την εξέλιξη των κοινωνιών, τις ανάγκες της παραγωγής.

Να δίνεται η δυνατότητα στους μαθητές να προσεγγίσουν όλο τον πλούτο του πολιτισμού της ανθρωπότητας που μέσω της γλώσσας έρχεται στο λαό. Να αναδεικνύεται η γλώσσα ως ιστορικός, ζωντανός οργανισμός, ως μέσο έκφρασης, επικοινωνίας και κυρίως ως όργανο σκέψης και συνειδητής επίδρασης στον κόσμο. Κόντρα στην τυπολατρία, στην αποσπασματική αναφορά σε κείμενα, στη διδασκαλία με όρους εκμάθησης ξένης γλώσσας, με όρους τουρισμού.

Ακόμα και από τις πιο μικρές ηλικίες να χτίζονται οι προϋποθέσεις, ώστε απ' όλα τα μαθήματα να ξεπροβάλλει η πίστη στη δυνατότητα του ανθρώπου να γνωρίσει και να αλλάξει τον κόσμο. Να προκαλούμε τη σκέψη των μαθητών, να οδηγούμε σε καταστάσεις προβληματισμού, να ταρακουνάμε συνειδήσεις, να κλονίζουμε έτοιμες "αλήθειες".

Σε μια τέτοια προσπάθεια, οδηγοί μας μπορούν να γίνουν και οι φωτισμένοι δάσκαλοι προηγούμενων δεκαετιών, αλλά και να εμπλουτιστεί με σημερινά θετικά παραδείγματα.

Κόντρα και σε πείσμα με μια σύγχρονη σούπα, που υποβιβάζει την Παιδαγωγική απλά σε μια συνταγή τεχνικών διδασκαλίας, αξιώνουμε να βλέπουμε την Παιδαγωγική ως επιστήμη.

Ως επιστήμη που ασχολείται με την αγωγή του ανθρώπου, αναγνωρίζοντας φυσικά ότι η αγωγή εκφράζει στόχους για το τι άνθρωπο θέλει να βγάλει η κοινωνία από το σχολείο, κάτι που δεν είναι άσχετο, αλλά εξαρτάται από τον χαρακτήρα της κοινωνίας.

`Η όπως έγραφε και ο Μιχάλης Παπαμαύρος στο "Σύστημα της Νέας Παιδαγωγικής του", "η αγωγή ασκείται ανάλογα με την Κοινωνία που εξυπηρετεί", τονίζοντας παράλληλα: "Η Παιδαγωγική δεν βρίσκεται στα σύννεφα, παρά ενεργεί μέσα σε μια ορισμένη Κοινωνία".

Πρόκειται για μια υπόθεση δύσκολη και σύνθετη, είναι αλήθεια. Γιατί κάπως ξεβολεύει, σε οδηγεί και σε μια πορεία αντίθεσης, έως και σύγκρουσης με τις κατευθύνσεις που δίνει σήμερα το αστικό κράτος για το μάθημα, τη σχολική γνώση. Αυτός ο δρόμος όμως τελικά καταξιώνει την ίδια την υπόσταση του δασκάλου, του εκπαιδευτικού. Δίνει νόημα στην επιστημονική του συγκρότηση.