Σαν χτες, 22 του Μάη - τότε ήταν Κυριακή - το 2005, έκλεισε τον κύκλο της ζωής του ο σύντροφος Χαρίλαος Φλωράκης, επίτιμος πρόεδρος του ΚΚΕ. Ο χρόνος που μεσολάβησε είναι και μακρύς και κοντός. Μακρύς γιατί έγιναν πολλά από τότε, κι έτσι μετράει η Ιστορία το χρόνο. Κοντός γιατί είναι νωρίς να καταλαγιάσουν τα συναισθήματα. Μια τέτοια ανάγνωση του χρόνου, όμως, συναισθηματική, προσβάλλει το «είναι» του συντρόφου που έγινε αφορμή για τη σημερινή αναφορά. Ο ίδιος σίγουρα δεν ήταν μεταφυσικός. Και άρα δε μας βλέπει από «κει που είναι», γιατί απλά δεν είναι. Απεχθάνονταν επίσης τα μεγάλα λόγια. Αγαπούσε όμως τις μεταφορές. Σαν κι αυτή που μας κληροδότησε: «Οι ζευγάδες φεύγουν, η σπορά μένει».

Κι έτσι μετρώντας την ιστορία, κρατάμε στη μνήμη ζωντανή την παρουσία του σύντροφου Χαρίλαου Φλωράκη, σαν έναν σύντροφο που από τα 87 χρόνια της ζωής του τα 76 είναι ταυτισμένα με την πορεία του ΚΚΕ. Από όταν ήταν 15χρονος στην ΟΚΝΕ ως και που αναδείχτηκε Γενικός Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚΕ, αλλά και μετά ως το τέλος.

Οπως σημείωνε η ΚΕ του ΚΚΕ, αναγγέλλοντας το θάνατο του συντρόφου μας, όλη του η ζωή «ταυτίζεται με τις μεγαλύτερες στιγμές του λαϊκού μας κινήματος: Με τον αγώνα του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ, με την ηρωική πάλη του λαού κατά των Εγγλέζων και της ντόπιας αστικής κυβέρνησης του Γεωργίου Παπανδρέου το Δεκέμβρη του 1944, με την ένδοξη δράση του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (ΔΣΕ) κατά της εγχώριας αστικής τάξης και των Αγγλοαμερικανών συμμάχων της. Ταυτίζεται με την ιστορία των διώξεων, των φυλακίσεων και των εκτελεστικών αποσπασμάτων που οδηγήθηκαν χιλιάδες παιδιά του ΚΚΕ, του ΕΑΜ και του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας».

Τι πιο καλό βιογραφικό απ' αυτό; «Η κομματική - πολιτική δράση του σ. Χαρίλαου Φλωράκη δε γνώρισε διαλείμματα. Γνώρισε μόνο φουρτούνες και μεγάλες δυσκολίες. Τις αντιμετώπισε όλες με παλικαριά και με αισιοδοξία, με την πηγαία θυμοσοφία του και με την αποφασιστικότητα του κομμουνιστή, που έχει πλήρη συναίσθηση της αποστολής του και της σκληρότητας που χαρακτηρίζει την ταξική πάλη. Τις αντιμετώπισε δίνοντας όλες τις δυνάμεις του και βγαίνοντας ηθικά νικητής. Οπως τόσοι και τόσες από τους χιλιάδες κομμουνιστές και τις κομμουνίστριες, που δε λογάριασαν και διέθεσαν τη ζωή τους απλόχερα, για να ξημερώσουν καλύτερες μέρες.

Ας παρακολουθήσουμε σύντομα, μέσα από χρονολογικούς σταθμούς τη ζωή του, δίδαγμα για μας και τις μελλοντικές γενιές, στο δύσκολο μα όμορφο αγώνα για το σοσιαλισμό - κομμουνισμό.

1914 Γεννήθηκε στις 21 του Ιούλη στο χωριό Παλιοζογλώπι του Δήμου Ιτάμου στα Αγραφα της Καρδίτσας.

1929 Στρατολογείται στους πρωτοπόρους της ΟΚΝΕ.

1933 Μπαίνει στη Σχολή Τηλεγραφητών των ΤΤΤ (Τηλεγραφίας - Ταχυδρομείων - Τηλεφωνίας). Οντας σπουδαστής κηρύσσεται η μεγάλη απεργία των «Τριατατικών». Οι σπουδαστές απεργούν μαζί με τους εργαζόμενους και ο Χαρίλαος εκλέγεται στην Επιτροπή Αγώνα. Αργότερα, θα συγκροτηθεί Σύλλογος Σπουδαστών των ΤΤΤ, στον οποίο εκλέγεται και γραμματέας.

1934 Προσλαμβάνεται ως τηλεγραφητής στην ΤΤΤ. Αρχίζει μια απίστευτη περιπλάνηση «μεταθέσεων» από πόλη σε πόλη, εξαιτίας της συνδικαλιστικής του δράσης. Σε όποια πόλη και αν βρεθεί, θα επιδιώξει και θα έχει σύνδεση με πυρήνες παράνομων κομμουνιστών.

1940 Μετά την κήρυξη του πολέμου, ο Χ. Φλωράκης στέλνεται στο μέτωπο. Τη νύχτα της 27ης προς 28η του Οκτώβρη είναι βάρδια στο κεντρικό τηλεγραφείο. Από τις μηχανές που δούλευε πέρασαν τα πρώτα τηλεγραφήματα για την κήρυξη του πολέμου.

1941 Στις αρχές του Ιούνη στρατολογείται στο ΚΚΕ. Το Σεπτέμβρη στο ΕΑΜ.

1942 Το Μάη περνάει στην παρανομία και το Δεκέμβρη ανεβαίνει στο βουνό.

1943 - '45 Αναλαμβάνει, διαδοχικά, λοχαγός και ταγματάρχης του ΕΛΑΣ, παίρνει μέρος στα Δεκεμβριανά και τον Οχτώβρη του '45 συλλαμβάνεται.

1946 Το Γενάρη αμνηστεύεται από την κυβέρνηση Σοφούλη. Το Δεκέμβρη ανεβαίνει στο βουνό, στο Δημοκρατικό Στρατό Ελλάδας.

1947 - '49 Συμμετέχει σε δεκάδες μάχες, επικεφαλής στρατιωτικών ομάδων του Δημοκρατικού Στρατού. Ορίζεται στην αρχή αντισυνταγματάρχης και το Νοέμβρη του '48 συνταγματάρχης του Δημοκρατικού Στρατού.

1949 Την άνοιξη αναδεικνύεται αναπληρωματικό μέλος της ΚΕ και στη συνέχεια τακτικό μέλος της ΚΕ του Κόμματος. Το Σεπτέμβρη περνάει στην ΕΣΣΔ.

1954 Επιστρέφει, στις 5 του Απρίλη, παράνομα στην Ελλάδα. Συλλαμβάνεται στις 27 του Ιούλη.

1960 Μετά από αρκετές αναβολές αρχίζει το Μάη η μεγάλη δίκη του στο στρατοδικείο.

1966 Στις 20 του Απρίλη αποφυλακίζεται με όρους.

1967 Συλλαμβάνεται στις 21 του Απρίλη και εξορίζεται μέχρι και την άνοιξη του 1971.

1968 Ο Χαρίλαος, μετά τη διάσπαση του Κόμματος, συμμετέχει και συμβάλλει αποφασιστικά στη μάχη για την επικράτηση των αποφάσεων της 12ης Ολομέλειας.

1972 Τον Ιούνη, η 16η Ολομέλεια τον εκλέγει μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ. Στη 17η Ολομέλεια, το Δεκέμβρη, εκλέγεται Πρώτος Γραμματέας της ΚΕ του Κόμματος.

1973 Στο 9ο Συνέδριο (4 - 10 Δεκέμβρη) επανεκλέγεται Α΄ Γραμματέας της ΚΕ.

1974 Τον Αύγουστο, πριν τη νομιμοποίηση του Κόμματος, ο Χ. Φλωράκης έρχεται στην Ελλάδα. Στην πρώτη μεταπολιτευτική συνέντευξή του, απαντώντας στις - συνήθεις τότε - προβοκάτσιες περί «ΚΚΕ εξωτερικού» είπε στον Κρις Γουντχάουζ: «Κύριε Γουντχάουζ, εγώ είμαι του ...εσωτερικού του εσωτερικού. Οταν έγινε η διάσπαση του ΚΚΕ, από την οποία προέκυψε το λεγόμενο ΚΚΕ (Εσωτερικού), εγώ προσωπικά βρισκόμουν στο ...εσωτερικό του εσωτερικού - δηλαδή εξόριστος στο Παρθένι της Λέρου. Οπως και εκατοντάδες άλλοι σύντροφοι που βρίσκονται σήμερα στο ΚΚΕ, που εσείς το χαρακτηρίζετε ως ΚΚΕ εξωτερικού».

1978 Το πρώτο μετά από τρεις δεκαετίες Συνέδριο του ΚΚΕ. Ο Χαρίλαος Φλωράκης στην πρώτη, μετά το Συνέδριο, Ολομέλεια της ΚΕ εκλέγεται ΓΓ της ΚΕ.

Στο 11ο Συνέδριο του Κόμματος (1982) και στο 12ο (1987) ο Χαρίλαος επανεκλέγεται ΓΓ της ΚΕ.

1989 Οι εξελίξεις στις σοσιαλιστικές χώρες αποκτούν δραματικό χαρακτήρα, αφού τίθεται σε εφαρμογή το σχέδιο των ανατροπών. Το καλοκαίρι (11 του Ιούλη) σε Ολομέλεια της ΚΕ ο Χ. Φλωράκης κρίνει πως ήρθε το πλήρωμα του χρόνου για αλλαγή του Γραμματέα του Κόμματος. Ο ίδιος εκλέγεται Πρόεδρος της ΚΕ του ΚΚΕ.

1991 Το Φλεβάρη πραγματοποιείται το 13ο Συνέδριο του Κόμματος, που οδήγησε στην κρίση και στη διάσπαση του Κόμματος, που προκάλεσε η φραξιονιστική ομάδα στελεχών, η οποία έφυγε από το ΚΚΕ προς τον ΣΥΝ. Ο Χαρίλαος Φλωράκης συμβάλλει τα μέγιστα για τη διατήρηση του χαρακτήρα του Κόμματος ως επαναστατικού κόμματος της εργατικής τάξης, κόμματος νέου τύπου.

1991 Το 14ο Συνέδριο (Δεκέμβρης) είναι το Συνέδριο της Ανασυγκρότησης. Το Κόμμα πάλεψε και κατάφερε να σταθεί όρθιο. Στο 14ο Συνέδριο, το ΚΚΕ επανεπιβεβαιώνει τις αρχές του: Το σεβασμό του Καταστατικού του, τη διεθνιστική αλληλεγγύη του, τον επαναστατικό χαρακτήρα του, τη στρατηγική των συμμαχιών και των ανοιγμάτων, τον ταξικό χαρακτήρα του και γενικά την προσήλωσή του στις αγωνιστικές παραδόσεις του και στα ιδανικά του. Ο ρόλος του Χ. Φλωράκη και στη διάσωση του ΚΚΕ και στην ανασυγκρότησή του και στην επιστροφή στις αρχές του υπήρξε αποφασιστικός.

Ολα τα χρόνια που ακολούθησαν, ο Χαρίλαος Φλωράκης συνέχισε να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή. Με το κύρος που διέθετε στην ελληνική κοινωνία και την πείρα του, με το πείσμα του και το σοφό του λόγο, παρέμεινε πάντοτε στήριγμα για ολόκληρο το Κόμμα και σε κάθε του επιλογή. Ο λόγος του, πάντα μεστός και ουσιαστικός, αποτέλεσε σε όλες τις περιπτώσεις παρέμβαση - ύμνο για την πίστη στο Κόμμα, στην υπόθεση της εργατικής τάξης και του σοσιαλισμού.

Το σύντροφο Χαρίλαο τον είχαν ρωτήσει: «Δε φοβηθήκατε το θάνατο;» Και να πώς απάντησε: «Ασφαλώς και τον φοβηθήκαμε». «Ποιος δε λογαριάζει τη ζωή του; Μόνο ο τρελός ή ο άδειος από συναισθήματα μπορεί να μη φοβηθεί το θάνατο. Αλλά εκείνο που διακρίνει τον κομμουνιστή, είναι ότι βρίσκει τη δύναμη, όταν χρειαστεί, να θυσιάζει ό,τι πιο πολύτιμο έχει, ξεπερνώντας και το φόβο του θανάτου».

Ο «Ρ» δημοσιεύει σήμερα ένα μικρό αφιέρωμα με ομιλίες και αφηγήσεις του Χαρίλαου Φλωράκη.