ΠΕΡΙΟΔΕΙΑ ΥΦΥΠΕΞ ΗΠΑ ΣΤΑ ΔΥΤΙΚΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ

Σπρώχνοντας διευθετήσεις για την «ευρωατλαντική ολοκλήρωση»

Πιέσεις με «όχημα» και κίνητρο την επίσπευση της ενταξιακής διαδικασίας χωρών των Δυτικών Βαλκανίων σε ΝΑΤΟ και ΕΕ, προκειμένου να περιοριστεί δραστικά η εκεί σημαντική ρωσική επιρροή, υποσχέσεις για «βοήθεια» και «επενδύσεις», καθώς και η προώθηση των ενεργειακών και άλλων σχεδιασμών των αμερικανικών μονοπωλίων έναντι ανταγωνιστικών από Ρωσία, Κίνα και άλλες δυνάμεις, ήταν το βασικό αποτύπωμα της περιοδείας του Αμερικανού υφυπουργού Εξωτερικών, Ααρον Γουές Μίτσελ, σε Κοσσυφοπέδιο, ΠΓΔΜ και Σερβία από τις αρχές έως τα μέσα της βδομάδας, πριν επισκεφτεί την περασμένη Πέμπτη την Αθήνα και την επομένη την Κύπρο.

Η περιοδεία του Αμερικανού υφυπουργού, που πραγματοποιήθηκε σε μία περίοδο ευρύτερων ανακατατάξεων στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ και σε μέρος του κρατικού μηχανισμού μετά την αποπομπή και αντικατάσταση του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Ρεξ Τίλερσον, δεν φάνηκε να επηρεάζεται από τις εξελίξεις στην Ουάσιγκτον, αφού είναι δεδομένη η «στοχοπροσήλωση» της αμερικανικής κυβέρνησης και των συμφερόντων που αυτή εκπροσωπεί στο μαλακό υπογάστριο της Ευρώπης, τα Δυτικά Βαλκάνια, όπως και συνολικά στην περιοχή.

Δεν ήταν συνεπώς τυχαίο το γεγονός πως ο Μίτσελ, με το που πάτησε τη Δευτέρα το πόδι του στην πρωτεύουσα του Κοσσυφοπεδίου, Πρίστινα, έσπευσε να κατηγορήσει τη Ρωσία για τον... «καταστροφικό ρόλο» που διαδραματίζει «στο μεγαλύτερο μέρος των Βαλκανίων, υπονομεύοντας τους δημοκρατικούς θεσμούς».

Σε ό,τι αφορά τη «διευθέτηση» των ανοιχτών ζητημάτων με τη Σερβία, ώστε να «τρέξει» ο σχεδιασμός ΗΠΑ - ΝΑΤΟ για την περιοχή, ο Μίτσελ έδωσε «περαιτέρω οδηγίες» στην ηγεσία των Κοσσοβάρων Αλβανών, προκειμένου να τηρήσουν όσα έχουν συμφωνήσει με τους Σέρβους κατά το παρελθόν στις Βρυξέλλες (π.χ. για το δικαστήριο εγκλημάτων πολέμου πρώην μελών του ΟΥΤΣΕΚΑ, Ενωση Σερβικών Δήμων Κοσσυφοπεδίου κ.ά.). Το αντάλλαγμα; Να «βοηθήσουν» οι ΗΠΑ στην προώθηση του σχεδίου των Κοσσοβάρων Αλβανών για τη μετεξέλιξη της «Δύναμης Προστασίας Κοσσόβου» περίπου 4.000 ενόπλων σε «τακτικό» επαγγελματικό στρατό, μολονότι αυτό απαγορεύεται σαφώς από άλλες συμφωνίες (π.χ. απόφαση 1244 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που αναγνωρίζει το Κοσσυφοπέδιο ως αναπόσπαστο τμήμα της Σερβίας κ.ά.). Στο ζήτημα αυτό εναντιώνεται υποκριτικά η κυβέρνηση του Προέδρου της Σερβίας, Αλεξάνταρ Βούτσιτς, που αναγνωρίζει ως «μοναδική δύναμη προστασίας» του Κοσσυφοπεδίου τη ΝΑΤΟική δύναμη (KFOR)... «διυλίζοντας» στην πραγματικότητα τον «κώνωπα» και «καταπίνοντας την κάμηλον».

Σαν να μην έφτανε το («δυσκολοχώνευτο» για το Βελιγράδι) σχέδιο δημιουργίας στρατού στο Κοσσυφοπέδιο, ο Μίτσελ έφτασε την Τετάρτη στη Σερβία, ασκώντας στον Σέρβο Πρόεδρο Αλεξάνταρ Βούτσιτς τις αναμενόμενες πιέσεις για «πλήρη ομαλοποίηση» των σχέσεων με την Πρίστινα, προκειμένου αμφότερες οι πλευρές να «εξασφαλιστούν» εντασσόμενες στους ευρωατλαντικούς θεσμούς.

Ο Πρόεδρος της Σερβίας, Αλ. Βούτσιτς, κατέστησε με διάφορους τρόπους σαφές πως είναι έτοιμος να βάλει πολύ νερό στο «πικρό κρασί» μίας ντε φάκτο αναγνώρισης του Κοσσυφοπεδίου, διεκδικώντας από τις ΗΠΑ ανταλλάγματα για λογαριασμό της σερβικής αστικής τάξης και προσπαθώντας να παραπλανηθεί ο σερβικός λαός. Αρκετές φορές, μάλιστα, εξέφρασε στον Αμερικανό αξιωματούχο «ευγνωμοσύνη» γιατί τον άκουσε «προσεκτικά», δείχνοντας «κατανόηση» για τις σερβικές θέσεις. Ο Μίτσελ, πάντως, δεν παρέλειψε να εμφανιστεί «συγκαταβατικός» σε άλλα ζητήματα, επισημαίνοντας ότι με τον Σέρβο ηγέτη δεν συζήτησε μόνο για το Κοσσυφοπέδιο, αλλά και για «την ασφάλεια στην περιοχή» και την «αφοσίωση των ΗΠΑ να αναπτύξουν μία εταιρική σχέση» με «μία χώρα - κλειδί», τη Σερβία...

Νωρίτερα, ο Μίτσελ μετέβη στα Σκόπια, καλώντας την κυβέρνηση του πρωθυπουργού Ζόραν Ζάεφ να κλείσει τα θέματα που έχει ανοικτά με την Αθήνα, με επίκεντρο το ζήτημα της συνταγματικής ονομασίας, ώστε να επισπευστεί η ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ πιθανώς έως την επικείμενη Σύνοδο Κορυφής τον Ιούλη. «Η μόνη διαρκής λύση είναι η κοινή λύση» τόνισε, αξιολογώντας αφενός τα «τρομερά βήματα» της κυβέρνησης Ζάεφ στη διαπραγμάτευση με την Ελλάδα, διακρίνοντας αφετέρου μία «καταπληκτική ευκαιρία, τη μεγαλύτερη που είχε υπάρξει ποτέ» για την εξεύρεση λύσης. Δεν παρέλειψε, ούτε εκεί, να εκφράσει το «ενεργό ενδιαφέρον» των ΗΠΑ «στρατηγικά και πολιτικά» στο πλαίσιο «προοπτικών» ΕΕ και ΝΑΤΟ, σε μία προσπάθεια να περιχαρακώσει τα γεωπολιτικά συμφέροντα που εκπροσωπεί σε βάρος ανταγωνιστών.

Την Πέμπτη, ο Αμερικανός υφυπουργός ΥΠΕΞ βρέθηκε στην Αθήνα με στόχο «την εμβάθυνση των αμερικανικών και ελληνικών "στρατηγικών δεσμών" και την ενίσχυση της διμερούς συνεργασίας, συμπεριλαμβανομένων των τομέων της άμυνας, της Ενέργειας, του εμπορίου και των επενδύσεων».

Συνάντησε τον ΥΠΕΞ, Ν. Κοτζιά, ενώ είχε συζητήσεις με ανώτατους υπηρεσιακούς παράγοντες του υπουργείου. Συναντήθηκε, επίσης, με τον υπουργό Αμυνας, Π. Καμμένο, με τον οποίο έγινε, όπως ανακοινώθηκε επισήμως, «ευρεία ανταλλαγή απόψεων για θέματα διμερούς αμυντικής συνεργασίας και για τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή», ενώ συζητήθηκε «εν εκτάσει» το θέμα των δύο Ελλήνων στρατιωτικών που συνεχίζουν να κρατούνται στην Τουρκία, χωρίς να γίνουν γνωστές περισσότερες λεπτομέρειες.