ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ

Στρώνοντας το τραπέζι των διευθετήσεων, με μενού τη συνεκμετάλλευση

Το σχόλιο του Γραφείου Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ απαντούσε ήδη από τη Δευτέρα στην κλιμακούμενη προσπάθεια της κυβέρνησης και των άλλων αστικών κομμάτων να εξωραΐσουν το ρόλο των ΑμερικανοΝΑΤΟικών και να παρουσιάσουν ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ ως «εγγυητές» τάχα των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων απέναντι στην προκλητικότητα της τουρκικής αστικής τάξης.

Και μόνο μια ενδεικτική σταχυολόγηση από το «γαϊτανάκι» δηλώσεων και τοποθετήσεων των ΑμερικανοΝΑΤΟικών, τουλάχιστον από τις αρχές Ιούνη (χοντρικά από όταν ξεκίνησαν και οι μυστικές επαφές Αθήνας - Αγκυρας για επανεκκίνηση των «διερευνητικών επαφών», όπως αποκάλυψαν κυβερνητικοί παράγοντες), επιβεβαιώνει τον ρόλο τους και αποτυπώνει όχι μόνο την «προετοιμασία εδάφους» για τα επικίνδυνα σενάρια που «τρέχουν» σήμερα, αλλά και το πλαίσιο των διευθετήσεων που δρομολογούνται με τη συμμετοχή των αστικών τάξεων Ελλάδας και Τουρκίας.

Ηδη από τις 2 Ιούνη, σε «ψηφιακή εκδήλωση» που διοργάνωσε η γνωστή ευρωατλαντική «δεξαμενή σκέψης» «Atlantic Council» μαζί με το Ελληνο-Αμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο, ο Φρ. Φάνον, υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ αρμόδιος για ενεργειακά θέματα, ερωτηθείς για το τουρκολιβυκό μνημόνιο και τη στάση των ΗΠΑ, επιβεβαίωσε ότι τα σχέδια ΗΠΑ - ΝΑΤΟ δρομολογούν επικίνδυνες εξελίξεις και «διευθετήσεις», καθώς έκανε λόγο για «μια περιοχή που πρέπει να είναι ανοιχτή, με σεβασμό σε κανόνες δικαίου ώστε να μπορεί να αναπτυχθούν έργα», να «τρέξουν» δηλαδή οι μπίζνες και τα σχέδια συνεκμετάλλευσης.

Επέμεινε ότι η θέση των ΗΠΑ είναι πολύ «συγκεκριμένη και συμπαγής» για το μνημόνιο, ότι «πρέπει να σταματήσουν οι προκλητικές ενέργειες που μπορεί να εμποδίσουν επενδυτικά σχέδια», τοποθέτηση που φυσικά διαβάζεται και αλλιώς: Οτι για να «τρέξουν» οι μπίζνες και τα άλλα σχέδιά τους, θα πρέπει να επιταχυνθούν οι επικίνδυνες «διευθετήσεις».

Αλλωστε, παραπέμποντας στις προβλέψεις του Δικαίου της Θάλασσας, σημείωνε ότι αυτό «γενικά αναγνωρίζει πως τα νησιά έχουν ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα όπως οι ηπειρωτικές περιοχές». Στο ίδιο ύφος, πρόσθετε ότι στο αμερικανικό ΥΠΕΞ «γενικά καλούμε τα κράτη να σταματούν προκλητικές ενέργειες και δηλώσεις», οι δε ΗΠΑ «θέλουμε να παραμείνει εποικοδομητικός ο ρόλος μας στην περιοχή».

Σε κάθε περίπτωση, δίνοντας και το πλαίσιο των παζαριών με την Τουρκία, όπως αυτό ορίζεται από την αντιπαράθεση με τα άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα, ξεκαθάρισε ότι «η Τουρκία είναι μια σημαντική χώρα, που θέλουμε να συνεχίσει να βλέπει δυτικόστροφα, να παίζει εποικοδομητικό ρόλο στην Ευρώπη και την Ανατ. Μεσόγειο».

Λίγες μέρες αργότερα, 10 Ιούνη, ο πρέσβης των ΗΠΑ Τζ. Πάιατ, στο Φόρουμ των Δελφών, ερωτηθείς αν μια συμφωνία καθορισμού θαλασσίων ζωνών με την Αίγυπτο (ήταν τότε ακόμα στα σκαριά) για πλήρη ή έστω μερική οριοθέτηση ΑΟΖ θα βοηθούσε στην υποτιθέμενη «σταθερότητα» της περιοχής, ζήτησε «διαβουλεύσεις με συμπερίληψη όλων των επηρεαζόμενων μερών», άρα και με την Τουρκία και με οδηγό προφανώς τα σχέδια των ΗΠΑ - ΝΑΤΟ.

Επανέλαβε άλλωστε την αμερικανοΝΑΤΟική θέση ότι από μια διαμάχη Ελλάδας - Τουρκίας ωφελημένη θα ήταν στην περιοχή η Ρωσία, προσθέτοντας ότι η Μόσχα θέλει να αδυνατίσει τη συνοχή εντός ΝΑΤΟ, με αυτή και άλλες σχετικές τοποθετήσεις εκείνες τις μέρες να προκαλούν μάλιστα την έντονη αντίδραση της ρωσικής πρεσβείας.

Σε άλλο σημείο, έλεγε ότι «όλα τα νησιά, υπό το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας, έχουν γενικά τα ίδια δικαιώματα σε ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα όπως οι ηπειρωτικές περιοχές και πλήρη επήρεια», διατύπωση που «μεταφράστηκε» από τότε έως σήμερα και στα όσα περιλαμβάνουν η συμφωνία οριοθέτησης ΑΟΖ με την Ιταλία και - μερικής - οριοθέτησης με την Αίγυπτο, που προβλέπουν μειωμένη επήρεια των νησιών, χαρακτηριστικό που σταθερά «χαιρετίζει» και η τουρκική κυβέρνηση λέγοντας πως δικαιώνει τις θέσεις της.

Στο Φόρουμ συμμετείχε και ο Μάθιου Πάλμερ, βοηθός υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ αρμόδιος για Ευρωπαϊκές και Ευρασιατικές Υποθέσεις, που χαρακτήρισε την Ανατ. Μεσόγειο «στρατηγικό χώρο όπου οι ΗΠΑ ανταγωνιζόμαστε για τη θετική επιρροή ενάντια σε άλλες μεγάλες δυνάμεις». Αναγνώρισε ότι «μαζί με τα θετικά νέα για εξεύρεση κοιτασμάτων, είδαμε φυσικά και αύξηση των εντάσεων». Ορισε στόχο τη «σταθεροποίηση» της περιοχής, όπου, όπως είπε, «υπάρχουν χώρες που ήταν για πολύ καιρό κάτω από τη ρωσική πίεση». Τονίζοντας ότι «οι περιφερειακές εντάσεις βοηθούν τη δράση κακόβουλων δρώντων στην περιοχή», ξόρκισε «προκλητικές ενέργειες που αυξάνουν τις εντάσεις στην περιοχή», επιμένοντας ότι «ως ΝΑΤΟικοί σύμμαχοι, ΗΠΑ, Ελλάδα και Τουρκία έχουν κοινό συμφέρον Αιγαίο και Ανατ. Μεσόγειος να παραμείνουν περιοχές ευημερούσες, σταθερές, ειρηνικές και ασφαλείς».

Σε αυτό το ...«ειρηνόφιλο πλαίσιο», «παρότρυνε» «Ελλάδα και Τουρκία να διατηρήσουν τα κανάλια επικοινωνίας ανοικτά» και τόνιζε πως «θα συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε με τους εταίρους μας, Ελλάδα και Τουρκία, ιδιωτικά και δημόσια, όποτε βλέπουμε ότι αυξάνονται οι εντάσεις. Συνεχίζουμε να παροτρύνουμε να εμπλακούν σε διάλογο, με οποιονδήποτε τρόπο κι αν επιλέξουν, για να αντιμετωπίσουν και λύσουν αυτά τα ζητήματα».

Ενώ δείχνοντας το τι διακυβεύεται, ανέφερε πως «ενθαρρύνουμε τον διάλογο, αφού είναι προς το συμφέρον των ΗΠΑ οι σύμμαχοί μας Ελλάδα και Τουρκία και η κρίσιμη για τη συμμαχία μας νότια πτέρυγά της να έχουν μια ειρηνική και αμοιβαία επωφελή σχέση».

Οι παραπάνω στόχοι, οι βασικές δηλαδή «σταθερές» στον ευρωατλαντικό σχεδιασμό στον οποίο στοιχίζονται κυβέρνηση και αστικά κόμματα για τα συμφέροντα της αστικής τάξης, ανοίγουν τα «πορτοπαράθυρα» και στην αμφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων και στις πάγιες διεκδικήσεις της τουρκικής αστικής τάξης.

Τέλη Ιούλη, με αφορμή τουρκική Navtex που ανήγγειλε ήδη από τότε έρευνες του «Oρούτς Ρέις» μεταξύ Καστελόριζου, Ρόδου και Κρήτης, εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ δήλωνε, υιοθετώντας ουσιαστικά το «γκριζάρισμα» της περιοχής: «Οι ΗΠΑ γνωρίζουν ότι η Τουρκία έχει εκδώσει μια Navtex για έρευνα σε αμφισβητούμενα νερά στην Ανατολική Μεσόγειο».

Μετά το θόρυβο που προκλήθηκε, ο πρέσβης Πάιατ ανέλαβε να δώσει, υποτίθεται, «διευκρινίσεις» και ουσιαστικά επιβεβαίωσε ότι οι Αμερικανοί βάζουν στο τραπέζι του «διαλόγου» τις απαράδεκτες τουρκικές αξιώσεις. Συγκεκριμένα, μιλώντας στο ΑΠΕ είπε: «Θα ήθελα να ξεκαθαρίσω ότι ο όρος "αμφισβητούμενα" αναφέρεται απλώς σε περιοχές όπου περισσότερες από μία χώρες προβάλλουν θαλάσσιες διεκδικήσεις»!

Στο μεσοδιάστημα, με έγνοια τη συνοχή του ΝΑΤΟ στη νοτιοανατολική του πτέρυγα και τον ανταγωνισμό με άλλα κέντρα, στο περιθώριο παρουσίας του στην Αλεξανδρούπολη ο Πάιατ έβαλε ξανά στο τραπέζι τη συνεκμετάλλευση: «Αυτός είναι ένας πολύπλοκος στρατηγικός χώρος. Θέλουμε οι φίλοι και οι σύμμαχοί μας στην περιοχή να προσεγγίσουν την ανάπτυξη πόρων με το πνεύμα συνεργασίας που παρέχει τη βάση για διαρκή ενεργειακή ασφάλεια και κοινή οικονομική ευημερία. Μονομερείς, προκλητικές ενέργειες αντιτίθενται σε αυτόν τον στόχο».

Τις ίδιες μέρες, άλλωστε, μιλώντας στις Βρυξέλλες, ο Αμερικανός υφυπουργός Εξωτερικών αρμόδιος για θέματα Ευρώπης και Ευρασίας, Φίλιπ Ρίκερ, αναφερόταν κι αυτός σε «περιοχές όπου Ελλάδα και Κύπρος διεκδικούν (assert) δικαιοδοσία», σε μια ακόμα διατύπωση - κόλαφο. Χαρακτήρισε με τη σειρά του την Ανατολική Μεσόγειο «πολύπλοκο στρατηγικό χώρο» και τόνισε ότι «θέλουμε οι φίλοι και οι σύμμαχοί μας στην περιοχή - απλώς σας θυμίζω ότι η Τουρκία, η Ελλάδα και οι ΗΠΑ είναι όλοι σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ - να προσεγγίσουν αυτά τα ζητήματα με πνεύμα συνεργασίας»...

Αντίστοιχη είναι η εικόνα και σε ό,τι αφορά την ΕΕ, με την κυβέρνηση να παρουσιάζει ως «ασπίδα προστασίας» την ένταξη των Ελληνοτουρκικών στο ευρωτουρκικό πλαίσιο, που ολοφάνερα υπονομεύει τα κυριαρχικά δικαιώματα, βάζοντάς τα ως αντάλλαγμα στο ιμπεριαλιστικό παζάρι που βρίσκεται σε εξέλιξη με τον «στρατηγικό εταίρο» Τουρκία.

Τελευταίο τέτοιο «χτύπημα» η παρουσίαση της σύγκλησης έκτακτου Συμβουλίου των υπουργών Εξωτερικών την Παρασκευή, όπου η κυβέρνηση θα έβαζε το θέμα των τουρκικών προκλήσεων, ως απόδειξη τάχα της ευρωενωσιακής ...αλληλεγγύης.

Θυμίζουμε, ήταν ακριβώς μετά από σύγκληση τέτοιου Συμβουλίου, στις 13/7, όταν ο Ζ. Μπορέλ, ύπατος εκπρόσωπος της Ενωσης αρμόδιος για θέματα Ασφάλειας και Εξωτερικών, χρησιμοποιώντας απαράδεκτη φρασεολογία, έλεγε ότι ενδεχόμενες «γεωτρήσεις σε διαφιλονικούμενα ("disputed") ύδατα στην Ελλάδα θα μπορούσαν να ανεβάσουν τις εντάσεις». Ο ίδιος τόνιζε ότι στην ΕΕ «βλέπουμε την Τουρκία ως μια σημαντική χώρα (...) με την οποία θα θέλαμε να δούμε τις σχέσεις μας να ενισχύονται και να αναπτύσσονται».

Αλλωστε και μια βδομάδα νωρίτερα, επισκεπτόμενος την Τουρκία, στις επαφές του εκεί με τους υπουργούς Εξωτερικών και Αμυνας της γείτονα, ο Μπορέλ ανακοίνωνε πως οι Βρυξέλλες θα αναλάβουν πρωτοβουλία για διάλογο μεταξύ Ελλάδας - Τουρκίας, παραπέμποντας σε «συμφωνίες» με τις οποίες πρέπει να λυθούν οι ελληνοτουρκικές διαφωνίες. Εβαζε επίσης ζητούμενο, στο σύνθετο ευρωτουρκικό παζάρι, «να περιλάβουμε όλα τα θέματα που επηρεάζουν τη σχέση μας», παίρνοντας υπόψη και τα όσα ζητάει ο «στρατηγικός εταίρος» Τουρκία: «Το θέμα της βίζας, την εταιρική μας σχέση, την ενταξιακή της πορεία, τα σύνορα, την επικαιροποίηση της τελωνειακής ένωσης, τα γεωπολιτικά θέματα της σύγκρουσης στην Ανατολική Μεσόγειο, τη συνεργασία μας σε Συρία και Λιβύη».

Με αυτή την κατεύθυνση, 21 του Ιούλη, κατέφτασε στην Αθήνα ο Γερμανός ΥΠΕΞ Χ. Μάας, σε επίσημη επίσκεψη στο πλαίσιο της γερμανικής προεδρίας στο Συμβούλιο της ΕΕ. Υπενθύμισε και αυτός, με νόημα, ότι η Τουρκία «είναι στρατηγικά σημαντική χώρα» στο ΝΑΤΟ και για το Μεταναστευτικό. Ερωτηθείς, δε, από Ελληνα δημοσιογράφο αν η γερμανική προεδρία και η ΕΕ συνολικά θα πάρουν κάποιο συγκεκριμένο μέτρο κατά της Αγκυρας, εφόσον δυο χρόνια τώρα παραβιάζει την ΑΟΖ της Κύπρου και πλέον απειλεί και την Ελλάδα, ο Μάας δεν ανέλαβε καμία δέσμευση.

Ιδια περίοδο, η εκπρόσωπος της Κομισιόν και της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης, Ναμπίλα Μασραλί, κάνοντας ξεκάθαρο το πού πάνε τα πράγματα και πώς η ΕΕ αξιοποιεί την τουρκική προκλητικότητα, κάλεσε την Τουρκία να προσφύγει, «εάν είναι απαραίτητο, στο Διεθνές Δικαστήριο»...