ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ

Τα «έκτακτα» αντεργατικά μέτρα που ήρθαν για να μείνουν

Σε μόνιμη θηλιά για τους εργαζόμενους και ό,τι έχει απομείνει από τα δικαιώματά τους αποδεικνύεται κάθε μέρα που περνάει το περιβόητο «δίχτυ προστασίας για τους εργαζόμενους και τις επιχειρήσεις» που διαφημίζει η κυβέρνηση, προσθέτοντας νέα όπλα στο ήδη τεράστιο αντεργατικό οπλοστάσιο της εργοδοσίας, για να εντείνει την επίθεσή της σήμερα αλλά και την «επόμενη μέρα».

Επαναλαμβάνοντας το γνωστό από την περίοδο της κρίσης σλόγκαν ότι «για να διατηρηθούν οι θέσεις εργασίας πρέπει να υπάρχουν επιχειρήσεις» - το οποίο επαναλαμβάνεται κάθε φορά που το κεφάλαιο επιχειρεί να φορτώσει στις πλάτες των εργαζομένων τα «σπασμένα» από τους τζίρους και τα κέρδη του - ο υπουργός Εργασίας, Γ. Βρούτσης, τις προηγούμενες μέρες προχώρησε σε «εξειδίκευση» και «επεξήγηση» όλων των αντεργατικών μέτρων που περιλαμβάνονται στην τελευταία σχετική Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (20/3).

Με στόχο, όπως είπε, «να ζήσουν οι επιχειρήσεις», δίπλα στο όργιο απολύσεων που ακόμα βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, η κυβέρνηση δίνει στην εργοδοσία το ελεύθερο να επιβάλει μειώσεις μισθών κατά 50% για τουλάχιστον 6 μήνες, να βάλει εργαζόμενους «στον πάγο» και να απαλλαγεί από τη μισθοδοσία τους, προχωρώντας σε αναστολή συμβάσεων εργασίας, να επιβάλει μετακινήσεις μεταξύ επιχειρήσεων του ίδιου ομίλου χωρίς καμία διασφάλιση των εργασιακών δικαιωμάτων, να κάνει «λάστιχο» το χρόνο και το χώρο εργασίας, ανάλογα με τα εκάστοτε συμφέροντά της.

«Στις επιχειρήσεις που έχουν πληγεί αλλά λειτουργούν, δώσαμε εργαλεία να αξιολογήσουν το προσωπικό τους και σε ένα τμήμα να αναστείλουν τη σύμβαση εργασίας τους, ενώ στους άλλους δώσαμε το εργαλείο της ευελιξίας. Να χρησιμοποιήσουν το προσωπικό τους κατά 50% με μισές αποδοχές για να ζήσουν οι επιχειρήσεις», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Γ. Βρούτσης, μιλώντας σε τηλεοπτικό σταθμό.

Στο φόντο της ανοιχτής πλέον παραδοχής ότι τα προβλήματα στην καπιταλιστική οικονομία έρχονται πριν από την επιδημία και οξύνονται εξαιτίας της, είναι σαφές ότι όλα τα παραπάνω είναι μέτρα που επιταχύνονται σήμερα, είναι μέτρα που ήρθαν για να μείνουν, «κουμπώνοντας» στο αντεργατικό οπλοστάσιο που έχουν ήδη διαμορφώσει όλες οι κυβερνήσεις ΝΔ - ΣΥΡΙΖΑ - ΠΑΣΟΚ.

«Η ελληνική οικονομία περνάει σε ύφεση, σημαίνει ότι θα μειωθούν τα εισοδήματα των Ελλήνων (...) και τρίτον η ανεργία θα ανέβει», ανέφερε χαρακτηριστικά σε συνέντευξή του ο Γ. Βρούτσης, προαναγγέλλοντας την παραπέρα κλιμάκωση της αντεργατικής επίθεσης.

«Γι' αυτό, καταβάλλουμε όλες μας τις δυνάμεις, για να είμαστε έτοιμοι για την επόμενη μέρα και να αντιστρέψουμε όλους τους αρνητικούς δείκτες και να βάλουμε μπροστά την οικονομία», πρόσθεσε, με τους εργαζόμενους βέβαια να έχουν ήδη συσσωρευμένη από τα προηγούμενα χρόνια πικρή πείρα για το πώς... «παίρνει μπρος η οικονομία», πάνω στα αποκαΐδια του εισοδήματος και των δικαιωμάτων τους.

Οι 40 χιλιάδες περισσότερες απολύσεις μέσα στις δύο πρώτες μόνο βδομάδες του Μάρτη, οι χιλιάδες αναγκαστικές άδειες στις επιχειρήσεις τις προηγούμενες βδομάδες, είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου, που ήδη με μεγάλη ταχύτητα κατευθύνεται ενάντια στους μισθωτούς.

Γι' αυτό χρειάζεται άμεση απάντηση της εργατικής τάξης, για να μην περάσει ο νέος οδοστρωτήρας, για να μην περάσει η προσπάθεια κυβέρνησης και κεφαλαίου να επιβάλουν σιωπητήριο στους εργαζόμενους, διαφημίζοντας μάλιστα την πλήρη στήριξη της ηγεσίας της ΓΣΕΕ(«δώσαμε τα χέρια με τους κοινωνικούς εταίρους», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Γ. Βρούτσης), η οποία έσπευσε να δηλώσει ότι η πανδημία του κορονοϊού «δεν έχει ταξικά χαρακτηριστικά» και να υπερθεματίσει ότι «το κόστος θα πρέπει να το αναλάβουμε όλοι»...

Το νέο χτύπημα στην εργατική τάξη είναι ακόμα πιο επώδυνο, καθώς αυτό γίνεται πάνω στη βάση της τεράστιας «ευελιξίας» που έχει διασφαλιστεί στο κεφάλαιο όλα τα προηγούμενα χρόνια, μεταξύ άλλων με την πλήρη απελευθέρωση των απολύσεων για τις μεγάλες επιχειρήσεις, με το πλήθος σχετικών εργαλείων που διαθέτει η εργοδοσία, ώστε ήδη το 30% των μισθωτών να απασχολούνται με μερική απασχόληση και η πλειοψηφία των νέων συμβάσεων εργασίας να αποτελείται σταθερά πλέον από συμβάσεις μερικής απασχόλησης, εκ περιτροπής εργασίας και ορισμένου χρόνου.

Στο πλαίσιο της κυβερνητικής προσπάθειας εξαπάτησης των εργαζομένων, ο υπουργός Εργασίας, την ίδια ώρα που καλεί τους εργαζόμενους να συμβιβαστούν με τη νέα άνοδο της ανεργίας και το νέο χτύπημα στο εισόδημά τους, ισχυρίζεται ότι τα νέα μέτρα είναι τάχα «έκτακτα, αναγκαία και προσωρινού χαρακτήρα, για να περιφρουρήσουμε τις θέσεις εργασίας».

Οι εργαζόμενοι ωστόσο δεν πρέπει να ξεχάσουν την πρόσφατη εμπειρία τους. Οπως ακριβώς τα... «έκτακτα» αντεργατικά μέτρα που ψηφίστηκαν σε όλη τη διάρκεια της κρίσης και των τριών μνημονίων συνεχίζουν και σήμερα να είναι σε πλήρη ισχύ, να αποτελούν το έδαφος στο οποίο πατάει η νέα φάση της αντεργατικής κλιμάκωσης, έτσι και αυτά που νομοθετούνται σήμερα, μέσα στην κρίση της πανδημίας, στην πραγματικότητα στοχεύουν στην «επόμενη μέρα».

Ούτε βέβαια το αντεργατικό αυτό οπλοστάσιο δίνεται στις επιχειρήσεις για να αποφευχθούν οι απολύσεις. Αν πράγματι η κυβέρνηση ήθελε να προστατέψει τις θέσεις εργασίας, θα μπορούσε να απαγορεύσει τις απολύσεις για όσο διάστημα κρατά η κρίση της επιδημίας και να καταστήσει άκυρες τις χιλιάδες απολύσεις που έγιναν από τις αρχές Μάρτη. Οχι μόνο δεν το κάνει, με αποτέλεσμα κάθε μέρα χιλιάδες εργαζόμενοι να στέλνονται από τους εργοδότες στο σπίτι τους, αλλά δίνει νέα όπλα στους επιχειρηματικούς ομίλους, για να έχουν ακόμα πιο λυμένα τα χέρια τους να κάνουν ό,τι θέλουν με το εργατικό δυναμικό, να το έχουν στη διάθεσή τους όποτε το χρειάζονται και με τους όρους που θέλουν και να απαλλάσσονται απ' αυτό, όταν κρίνουν πως δεν τους χρειάζεται.

Προμετωπίδα των νέων αντεργατικών παρεμβάσεων είναι τα άρθρα 9 έως 12 της τελευταίας ΠΝΠ (20/3/2020), με τα οποία η κυβέρνηση προσθέτει νέα σημαντικά όπλα στη φαρέτρα της εργοδοσίας απέναντι στους εργαζόμενους.

Συγκεκριμένα:

• Με το άρθρο 9 δίνεται η δυνατότητα στον εργοδότη να ορίζει μονομερώς «προσωπικό ασφαλούς λειτουργίας της επιχείρησης», επιβάλλοντας πρακτικά εκ περιτροπής απασχόληση για τουλάχιστον 6 μήνες τουλάχιστον στο 50% του προσωπικού. Η μείωση του χρόνου μηνιαίας απασχόλησης μπορεί να φτάσει και τις δυο βδομάδες, άρα ο εργατικός μισθός θα μειωθεί κατά 50%! Ταυτόχρονα, όπως προκύπτει από καταγγελίες εργαζομένων, υπάρχουν επιχειρήσεις που ενώ επιβάλλουν εκ περιτροπής εργασία σε ένα μέρος του προσωπικού, επιβάλλουν και υπερωριακή απασχόληση στο υπόλοιπο προσωπικό, που φτάνει και τις 12 ώρες ημερησίως, σπάζοντας τα κοντέρ της εντατικοποίησης...
• Με το άρθρο 10 οι επιχειρήσεις μπορούν να μεταφέρουν προσωπικό από επιχείρηση σε επιχείρηση του ίδιου ομίλου, χωρίς καμία ρητή δέσμευση για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων τους, ούτε και για το ότι μετά την πανδημία οι εργαζόμενοι θα επιστρέψουν στην αρχική δουλειά τους, με τα ίδια δικαιώματα.
• Με το άρθρο 11 της ΠΝΠ, η κυβέρνηση δίνει τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις που συνεχίζουν τη λειτουργία τους να αναστείλουν τις συμβάσεις εργασίας μέρους ή και όλου του προσωπικού τους! Δίπλα δηλαδή στα άλλα όπλα που διαθέτουν οι επιχειρήσεις (διαθεσιμότητα, εκ περιτροπής εργασία κ.λπ.), τους δίνεται μία ακόμα δυνατότητα να στείλουν μαζικά εργαζόμενους σπίτι, να απαλλαγούν από τη μισθοδοσία τους, κρατώντας αυτό το εργατικό δυναμικό «παγωμένο», ώστε να μπορέσουν όποτε θέλουν να το ξαναχρησιμοποιήσουν ή όχι, ανάλογα με τα εκάστοτε επιχειρηματικά τους συμφέροντα.
• Με το άρθρο 12 προβλέπεται η αναστολή της απαγόρευσης πολιτικής επιστράτευσης και επίταξης απεργών. Πρόκειται για απαράδεκτη διάταξη, με στόχευση στο μέλλον, ενταγμένη στην προσπάθεια της κυβέρνησης να διασφαλίσει ακόμα πιο λυμένα χέρια για την εργοδοσία απέναντι στους εργατικούς αγώνες, όχι μόνο στην παρούσα φάση, αλλά, κυρίως, στο διάστημα που θα ακολουθήσει.

Παράλληλα, η «εξειδίκευση» των μέτρων και οι «εξηγήσεις» που δίνει το υπουργείο Εργασίας επιβεβαιώνουν ότι ακόμα και σε εκείνα τα ανεπαρκή μέτρα της κυβέρνησης που αφορούν εργαζόμενους, απολυμένους, αυτοαπασχολούμενους, προστίθενται συνεχώς «κόφτες» που αποκλείουν πολύ μεγάλα τμήματά τους.

Χαρακτηριστικά:

-- Προσπαθώντας να «χρυσώσει το χάπι» για τους δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενους που προστέθηκαν τις τελευταίες βδομάδες στις ουρές των ανέργων, η κυβέρνηση διαφήμιζε ότι αποφάσισε την ένταξή τους στο ειδικό επίδομα των 800 ευρώ, για το διάστημα μέχρι το τέλος Απρίλη. Στις εξηγήσεις που έδωσε το υπουργείο Εργασίας στη συνέχεια, όμως, διευκρινίζεται ότι όσοι απολύθηκαν ή έχουν αποχωρήσει «οικειοθελώς» από 1/3/2020 έως 20/3/2020 θα λάβουν το ειδικό επίδομα των 800 ευρώ μόνο στην περίπτωση που δεν δικαιούνται να λάβουν επίδομα ανεργίας! Και αυτό όταν το υπουργείο Εργασίας σε επίσημη ανακοίνωσή του στις 20/3 έδινε διαβεβαιώσεις ότι το επίδομα θα το πάρουν όλοι οι απολυμένοι ή αυτοί που υποχρεώθηκαν σε «παραίτηση» «ανεξάρτητα από το αν γίνονται δικαιούχοι του επιδόματος ανεργίας»...

Ετσι διαμορφώνεται μια κατάσταση «από τη Σκύλλα στη Χάρυβδη» για τους απολυμένους, με ανεπαρκή επιδόματα, σε συνθήκες μάλιστα που θα είναι πολύ δύσκολο να βρουν ξανά δουλειά για πολύ καιρό. Πρόσθετα στα παραπάνω, να υπενθυμίσουμε ότι και η προβλεπόμενη παράταση του επιδόματος ανεργίας ή των ανάλογων βοηθημάτων μέχρι τις 31/5 για όσους δικαιούχους έληξε ή θα λήξει το δικαίωμα εντός του πρώτου τριμήνου του έτους 2020, αφήνει στο έλεος της κρίσης πάνω από 900.000 ανέργους που δεν έπαιρναν καθόλου επίδομα ανεργίας και πριν από τη σημερινή κατάσταση.

-- Αντίστοιχα, με το άρθρο 8 της ΠΝΠ προβλέπονται μέτρα οικονομικής ενίσχυσης για τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους αυτοαπασχολούμενους. Οπως όμως ανακοίνωσε το υπουργείο Εργασίας, από το ειδικό επίδομα εξαιρούνται οι αυτοαπασχολούμενοι των επιστημονικών κλάδων, όπως οικονομολόγοι, λογιστές, μηχανικοί, δικηγόροι, ιατροί, εκπαιδευτικοί και ερευνητές. Κάτω από τις αντιδράσεις των κλάδων, η κυβέρνηση ανακοίνωσε τελικά ένα «εκπαιδευτικό επίδομα τηλεκατάρτισης» 600 ευρώ, που βέβαια σε καμία περίπτωση δεν δίνει απάντηση στις άμεσες βιοποριστικές τους ανάγκες. Πρόκειται για μια διαδικασία χρονοβόρα και περίπλοκη, αφού είναι άγνωστο ποιος μπορεί να αναλάβει την «εκπαίδευση» 166.000 επιστημόνων 6 επιστημονικών κλάδων, με ποια υποδομή, σε πόσο χρόνο, ενώ ανοίγει παράθυρο για εκμετάλλευση του προγράμματος από μεγάλες εταιρείες των κλάδων αυτών, ειδικά όσων επιστημόνων απασχολούνται με «μπλοκάκι».

-- Τέλος, με βάση τις εξηγήσεις του υπουργού Εργασίας, ενώ οι ανάγκες των εργαζομένων και των αυτοαπασχολούμενων είναι πιεστικές, φαίνεται ότι η απόδοση του ειδικού επιδόματος θα γίνει σταδιακά και η καταβολή του για πολλούς δικαιούχους μπορεί να τραβήξει και μέχρι το τέλος Απρίλη... Με δεδομένο ότι οι επιχειρήσεις που με κρατική εντολή σταμάτησαν τη λειτουργία τους και οι άλλες που εντάσσονται στους κλάδους που πλήττονται θα δώσουν το Δώρο Πάσχα... το καλοκαίρι, προκύπτει το ερώτημα με τι θα ζήσουν τις επόμενες βδομάδες και μήνες εκατοντάδες χιλιάδες εργατικές - λαϊκές οικογένειες.