ΝΟΤΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ

Πολλαπλά μηνύματα από τη νέα συνάντηση Πούτιν - Ερντογάν

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ - ΑΛΓΕΡΙ - ΛΕΥΚΩΣΙΑ.--

Μηνύματα με πολλούς αποδέκτες έστειλε η νέα συνάντηση που είχαν χτες οι Πρόεδροι της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν και της Τουρκίας Ρ. Τ. Ερντογάν, οι οποίοι εγκαινίασαν δίπλα - δίπλα τον αγωγό «Turkish Stream», που προσφέροντας εναλλακτική στην ουκρανική οδό θα μεταφέρει ρωσικό αέριο στην Ευρώπη, διασχίζοντας τη βόρεια Τουρκία και τμήμα της Ανατολικής Ευρώπης.

Ο Πούτιν μετέβη στην Κωνσταντινούπολη από τη Δαμασκό, όπου σε μία αιφνιδιαστική επίσκεψη την Τρίτη ανέδειξε ότι η Μόσχα μελετά προσεκτικά την αναβάθμιση της θέσης της στη «φλεγόμενη» περιοχή, μετά και τις νέες εξελίξεις. Στη 12η επίσκεψή του στην Τουρκία ως ηγέτης της χώρας του, υπογράμμισε μεταξύ άλλων ότι «η συνεργασία Ρωσίας - Τουρκίας αναπτύσσεται ανοδικά σε όλους τους τομείς» και ότι «παρά την περίπλοκη κατάσταση που επικρατεί στον κόσμο και τις απόπειρες σειράς διεθνών παραγόντων να εμποδίσουν την αμοιβαία επωφελή συνεργασία μεταξύ των χωρών μας, η συνεργασία αυτή έχει πάρει το δρόμο της».

Τα εγκαίνια του νέου αγωγού έγιναν στο συνεδριακό κέντρο «Χάλιτς», ενώ στην επίσημη τελετή των εγκαινίων παρευρέθηκαν και οι ηγέτες της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς και της Βουλγαρίας Μπόικο Μπορίσοφ.

Κατά τη διάρκεια της τελετής ο Πούτιν ισχυρίστηκε ότι «η κατασκευή του αγωγού είναι παράδειγμα συνεργασίας προς όφελος των λαών μας και των λαών όλης της Ευρώπης και όλου του κόσμου (...) Η επιτυχής υλοποίηση του μεγάλης κλίμακας κοινού αυτού έργου επιβεβαιώνει ότι η ρωσοτουρκική στρατηγική συνεργασία αποδίδει σημαντικά, αισθητά αποτελέσματα».

Από την πλευρά του ο Ερντογάν επισήμανε πως «η Ρωσία είναι ο ηγέτης μεταξύ των χωρών που προμηθεύουν την Τουρκία με φυσικό αέριο. Η εικόνα αυτή δείχνει ότι αναπτύσσουμε την αμοιβαία συνεργασία μας. Η Ρωσία και η Τουρκία έδειξαν μια υποδειγματική συνεργασία με το έργο αυτό» και έσπευσε να σχολιάσει την ποιότητα των διμερών σχέσεων. Την ίδια στιγμή, αναγνώρισε ότι υπάρχουν «διαφορές απόψεων», που όμως «δεν επιτρέψαμε να επικρατήσουν επί των κοινών συμφερόντων μας». Σε μια συμβολική κίνηση, Ερντογάν και Πούτιν άνοιξαν μαζί τη βάνα του νέου αγωγού, καλώντας μετά να τους ακολουθήσουν και οι Βούτσιτς και Μπορίσοφ.

Πριν από τα εγκαίνια, Πούτιν και Ερντογάν είχαν δίωρη συνάντηση κεκλεισμένων των θυρών, στην οποία συζήτησαν τις εξελίξεις στη Λιβύη (βλ. σχετικό θέμα), στη Συρία και συνολικά στην περιοχή, όπου τα γεγονότα επιβεβαιώνουν καθημερινά την όξυνση επικίνδυνων για τους λαούς ανταγωνισμών.

Ενδεικτική των πολλαπλών παζαριών που δυναμώνουν είναι και η επίσκεψη που πραγματοποίησε την Τρίτη στην Αγκυρα ο Ιταλός ΥΠΕΞ Λουίτζι ντι Μάγιο, μία μέρα πριν μεταβεί στο Κάιρο για τη συνάντηση με ομολόγους του από Ελλάδα, Κύπρο, Αίγυπτο και Γαλλία, σε ένα κλίμα με - κατά τ' άλλα - διάφορες «προειδοποιήσεις» προς την τουρκική πλευρά.

Η ενημέρωση για τη συνάντηση ντι Μάγιο - Τσαβούσογλου ήταν πολύ φειδωλή. Μόλις ένα «tweet» του Τούρκου ΥΠΕΞ ενημέρωσε για τη «χαρά» του που υποδέχεται τον Ιταλό ομόλογό του, τονίζοντας ότι οι δύο χώρες «θα βελτιώσουμε περαιτέρω τις στενές μας σχέσεις σε διάφορα πεδία» και προσθέτοντας πως «ανταλλάξαμε απόψεις για διεθνή ζητήματα, ιδιαίτερα για την κρίση στη Λιβύη». Ο ντι Μάγιο δήλωσε ότι «είναι σημαντικό να διατηρηθεί μια σχέση με όλους τους παράγοντες που μπορούν να επιδράσουν στη Λιβύη και να βρούμε μια λύση μαζί».

Σημειωτέον, οι δύο αξιωματούχοι είχαν συζητήσει για όλες τις εξελίξεις στην περιφέρεια και αρχές Δεκέμβρη στη Ρώμη, στο περιθώριο των «5ων Μεσογειακών Διαλόγων». Παρά την κριτική που η ιταλική πλευρά ασκεί σε επιλογές της Αγκυρας, διευρύνει το πολύπλευρο παζάρι με την Τουρκία - πολλοί έσπευσαν να θυμίσουν π.χ. τους ήπιους τόνους με τους οποίους το ιταλικό γεωτρύπανο είχε αποχωρήσει από την κυπριακή ΑΟΖ όταν «παρενοχλήθηκε» από τουρκικά πολεμικά πλοία. Υπενθυμίζεται ότι η Ιταλία είναι επίσης από τους πιο ένθερμους Ευρωπαίους υποστηρικτές του «Turkish Stream».

Σημαντική εξέλιξη για τις ισορροπίες στην περιοχή ήταν η χτεσινή ανακοίνωση διαμόρφωσης σημαντικής στρατηγικής υποδομής των ΗΠΑ στην Κύπρο (βλ. θέμα για Ιράν).

Η εξέλιξη αυτή έρχεται στο πλαίσιο και της αμερικανοκυπριακής Δήλωσης Προθέσεων, με την οποία οι δύο πλευρές ενισχύουν τη συνεργασία τους στην «άμυνα», με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται και μελλοντικά και με φόντο την κλιμάκωση των ένοπλων αναμετρήσεων στην περιφέρεια.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο πρέπει να αξιολογηθεί και η κινητικότητα που διατηρείται γύρω από το Κυπριακό, με διαρκείς επισημάνσεις αστικών επιτελείων για την ανάγκη να διαφυλαχθεί «καλό κλίμα» στην περιοχή μεταξύ ΝΑΤΟικών «εταίρων», μέσα και από τη «διευθέτηση» ανοιχτών ζητημάτων.

Σήμερα Πέμπτη η Ελίζαμπεθ Σπέχαρ, ειδική αντιπρόσωπος του γγ του ΟΗΕ στην Κύπρο και επικεφαλής της ειρηνευτικής δύναμης των Ηνωμένων Εθνών στο νησί (ΟΥΝΦΙΚΥΠ), αναμένεται να έχει χωριστές συναντήσεις με τον Κύπριο Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη και τον ηγέτη του ψευδοκράτους Μουσταφά Ακιντζί. Οι συναντήσεις γίνονται ενόψει των επαφών που η Σπέχαρ θα έχει στη Νέα Υόρκη, όπου την επόμενη βδομάδα το Συμβούλιο Ασφαλείας των ΟΗΕ θα συζητήσει την ανανέωση της θητείας της ΟΥΝΦΙΚΥΠ.