Τετάρτη 27 Νοέμβρη 2019
ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗ

Αντιδραστικές ρυθμίσεις που απαντούν σε πάγιες απαιτήσεις του κεφαλαίου

Ψηφίζεται αύριο, Πέμπτη, στην Ολομέλεια της Βουλής το νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης με τίτλο «Διαμεσολάβηση σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις - Περαιτέρω εναρμόνιση της Ελληνικής Νομοθεσίας προς τις διατάξεις της Οδηγίας 2008/52/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 21ης Μαΐου 2008», με το οποίο η κυβέρνηση της ΝΔ, στη βάση της στρατηγικής της ΕΕ για την «απελευθέρωση» και των νομικών υπηρεσιών, συνεχίζει τις αντιδραστικές αλλαγές στο σύστημα απονομής της αστικής Δικαιοσύνης, τόσο για να αντιστοιχηθεί αυτή με τις σύγχρονες ανάγκες του κεφαλαίου, όσο και για να μετατραπεί σε ένα ακόμα κερδοφόρο πεδίο δράσης για τους επιχειρηματικούς ομίλους.

Θυμίζουμε ότι με το νομοσχέδιο αυτό επεκτείνεται η υποχρεωτικότητα της ιδιωτικής διαμεσολάβησης, δηλαδή της εξωδικαστικής επίλυσης των διαφορών, διαδικασία που έχει ξεκινήσει από το 2010 με νόμο της τότε κυβέρνησης ΝΔ - ΠΑΣΟΚ και συνέχισε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ το 2018, η οποία για πρώτη φορά εισήγαγε τον όρο της υποχρεωτικότητας. Οι σχετικές διατάξεις του ΣΥΡΙΖΑ κρίθηκαν αντισυνταγματικές από τον Αρειο Πάγο και ήρθε τώρα η κυβέρνηση της ΝΔ να τις «διορθώσει».

Στο νομοσχέδιο προβλέπεται ότι για υποθέσεις που αφορούν ένα ευρύτατο πεδίο ιδιωτικών διαφορών, ισχύει η «Υποχρεωτική Αρχική Συνεδρία Διαμεσολάβησης» και από εκεί και πέρα ο διάδικος θα αποφασίζει αν θα συνεχίσει ή αν τελικά θα προσφύγει στο δικαστήριο. Μάλιστα, προβλέπεται ότι αν κάποιος αρνηθεί να προσέλθει στην υποχρεωτική συνεδρίαση, ανάλογα με την υπόθεση θα τιμωρείται ακόμα και με 500 ευρώ χρηματική ποινή. Η πληρωμή του διαμεσολαβητή είναι από 50 έως 80 ευρώ την ώρα κ.ο.κ.

Με άλλα λόγια, η κυβέρνηση με τις ρυθμίσεις αυτές ανοίγει το δρόμο συνολικά για την υποχρεωτικότητα της ιδιωτικής διαμεσολάβησης, τη δημιουργία δηλαδή ενός συστήματος ιδιωτικών παραδικαστηρίων. Αν κανείς υπολογίσει πόσες χιλιάδες υποθέσεις θα εξετάζονται μόνο με τις πρώτες συνεδρίες, γίνεται αντιληπτό ότι πρόκειται για ανυπολόγιστα κέρδη για τις εταιρείες που θα αναλάβουν το ρόλο του διαμεσολαβητή. Αλλωστε, δεν είναι τυχαίο ότι η ιδιωτική διαμεσολάβηση ήταν πάγια αξίωση του ΣΕΒ και άλλων ενώσεων του κεφαλαίου.

ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ και τα υπόλοιπα αστικά κόμματα εκθείασαν το ρόλο της ιδιωτικής διαμεσολάβησης, με τις διαφωνίες τους να επικεντρώνονται σε διαδικαστικά ζητήματα. «Οι απόψεις που ακούστηκαν συγκλίνουν στη βασική αποδοχή ότι η διαμεσολάβηση πρέπει να είναι ο εναλλακτικός τρόπος επίλυσης διαφορών, που σιγά - σιγά πρέπει να εμπεδωθεί ως αντίληψη, ως κουλτούρα στην ελληνική κοινωνία», ανέφερε χαρακτηριστικά ο υπουργός Δικαιοσύνης, Κ. Τσιάρας.

Απονομή «δικαιοσύνης» από ιδιωτικές εταιρείες

Στην αντίπερα όχθη, η ειδική αγορήτρια του ΚΚΕ Μαρία Κομνηνάκα σημείωσε ότι το νομοσχέδιο εντάσσεται σε μία σειρά αντιδραστικών αλλαγών που γίνονται στη Δικαιοσύνη, οι οποίες «απαντούν σε πάγιες απαιτήσεις του κεφαλαίου» για γρήγορη και προς το συμφέρον του διεκπεραίωση των υποθέσεων που στοχεύουν στην καπιταλιστική ανάκαμψη και την εξοικονόμηση πόρων από το κράτος, αλλά και στη δημιουργία νέων πεδίων καπιταλιστικής κερδοφορίας.

Σημείωσε ότι το νομοσχέδιο «απονέμει στον ιδιώτη διαμεσολαβητή καθήκοντα και αρμοδιότητες ενός οιονεί δικαστή», προβλέπει «την ίδρυση εταιρειών παροχής υπηρεσιών διαμεσολάβησης, που μπορούν να προσλαμβάνουν ως διαμεσολαβητές υπαλλήλους και, βέβαια, κάποιος επιχειρηματίας διαμεσολαβητής θα καρπώνεται τα κέρδη από αυτήν τη διαδικασία».

Πρόσθεσε ότι ανοίγει ακόμα ο δρόμος για εταιρείες - «παραδικαστήρια», ενώ «η απασχόληση των διαμεσολαβητών με σχέση εξαρτημένης εργασίας αναιρεί την όποια δυνατότητά τους να ασκούν τα καθήκοντά τους με αμεροληψία και ανεξαρτησία, λόγω και της οικονομικής σχέσης που θα έχουν με την εταιρεία διαμεσολάβησης».

Παράλληλα, το νομοσχέδιο εξασφαλίζει στις εταιρείες αυτές φθηνό εργατικό δυναμικό από μια τεράστια μάζα πτυχιούχων, καθώς, όπως ανέφερε η Μ. Κομνηνάκα, προβλέπεται ότι «την ιδιότητα του διαμεσολαβητή μπορούν πλέον να αποκτήσουν όχι μόνο νομικοί, αλλά οποιοσδήποτε απόφοιτος Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης».

Επισήμανε πως «στην πράξη, η γενίκευση της διαμεσολάβησης θα ανεβάσει ακόμα περισσότερο το κόστος της προσφυγής στη Δικαιοσύνη και για πολύ κόσμο θα καταστήσει την πρόσβαση σε αυτήν απαγορευτική, αφού προσθέτει ένα υποχρεωτικό στάδιο πριν από την καταφυγή στα δικαστήρια και πολλές φορές».

Η Μαρία Κομνηνάκα έθεσε και ζήτημα διαφάνειας, αφού, όπως σημείωσε, από τη διαδικασία αυτή δεν θα τηρούνται πρακτικά, ενώ «διαφαίνεται ο κίνδυνος το ισχυρότερο μέρος να ασκεί ακόμη μεγαλύτερη πίεση με απειλές και εκφοβισμό στο πιο αδύναμο μέρος, ώστε να αποδεχτεί και την επίλυση της διαφοράς που του προτείνεται».