Η Εύβοια αποτελεί έναν από τους πλέον πυρόπληκτους νομούς της χώρας. Ηδη, με το «καλημέρα» της φετινής αντιπυρικής περιόδου, πυρκαγιές εκδηλώθηκαν σε Αη Γιώργη Αυλωναρίου, Πισσώνα, Πολιτικά. Ξέσπασαν δε και άλλες μικρότερες, που προμηνύουν ένα δύσκολο καλοκαίρι εάν δεν ληφθούν τώρα τα αναγκαία μέτρα για την ενίσχυση της δασοπροστασίας.

Ο «Ριζοσπάστης» βρέθηκε στην Εύβοια, σε περιοχές που έχουν πληγεί από τις φωτιές. Οι κάτοικοι από τη Λίμνη μέχρι την Κάρυστο συχνά έχουν δει να καίγονται τα δάση του νησιού, αλλά και αγροτοκτηνοτροφικές εκτάσεις. Το 2007, η Εύβοια ήταν μια από τις περιοχές που δέχτηκε ένα από τα φονικότερα χτυπήματα της πύρινης λαίλαπας. Το νησί υπέστη εκτεταμένο πλήγμα, αφού περισσότεροι από 10 δήμοι και χωριά, πλούσια σε δασικές εκτάσεις, αποτεφρώθηκαν, κατοικίες χάθηκαν, ενώ υπήρξαν και έξι θύματα. Εκτεταμένες καταστροφές προκλήθηκαν στο Αλιβέρι, όπου χάθηκε η ζωή 6 ανθρώπων, από τους οποίους ένας εποχικός πυροσβέστης. Αλλες περιοχές που επλήγησαν από τις φωτιές ήταν η Κάρυστος, τα Στύρα, οι δήμοι Ταμυναίων, Αμαρυνθείων και Κονίστρων. Η Πολεμική Αεροπορία θρήνησε, επίσης, δυο απώλειες από την πτώση «Καναντέρ», στην προσπάθεια κατάσβεσης της μεγάλης πυρκαγιάς στα Στύρα το 2009.

Οι κάτοικοι κοιτώντας γύρω τους βλέπουν κάθε μέρα τις συνέπειες από τις μειώσεις των δαπανών για τη δασοπροστασία, αφού σχεδόν δεν υπάρχουν αντιπυρικές ζώνες και οι δασικοί δρόμοι είναι σχεδόν ανύπαρκτοι, η κακή συντήρηση ή έλλειψη των οποίων προκάλεσε προβλήματα στις πυροσβεστικές δυνάμεις που διατέθηκαν για την πρόσφατη κατάσβεση της πυρκαγιάς στον Πισσώνα, όπου παρουσιάστηκε σοβαρή δυσκολία στην πρόσβαση κοντά στις πύρινες εστίες. Η κατάσταση επιβαρύνεται από το απαρχαιωμένο οδικό δίκτυο της Εύβοιας.

«Στο νησί το έργο του Πυροσβεστικού Σώματος επιβαρύνουν οι σοβαρές ελλείψεις σε προσωπικό, καθώς το ήδη υπάρχον δεν επαρκεί για την αποτελεσματική κάλυψη του νομού με τη γεωγραφική διασπορά και την πυκνή βλάστηση που υπάρχει», μας λέει ο Γραμματέας της ΚΟΒ Καρύστου και μέλος του Γραφείου της ΤΕ Εύβοιας του ΚΚΕ, Δημήτρης Παρασκευάς. «Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την εντατικοποίηση της εργασίας των πυροσβεστών και τα εκατοντάδες χρωστούμενα ρεπό. Την ίδια στιγμή, το έργο τους δυσχεραίνουν ο παλιός τεχνικός εξοπλισμός με οχήματα άνω της 15ετίας με σοβαρά μηχανολογικά προβλήματα και οι μεγάλες ελλείψεις σε μέτρα ατομικής προστασίας (γάντια, προσωπίδες, κράνη κ.λπ.), που σε ορισμένες περιπτώσεις αναγκάζονται να τα αγοράζουν μόνοι τους, καθώς αυτά που τους παρέχονται δεν επαρκούν σε ποσότητα και ποιότητα».

Παράδειγμα προς ...αποφυγήν αποτελεί η κατάσταση που επικρατεί στο θέμα της πυρασφάλειας στο δήμο Καρύστου. Στο Πυροσβεστικό Κλιμάκιο Καρύστου υπηρετούν 23 πυροσβέστες (15 μόνιμοι, ένας τριετής που μονιμοποιήθηκε, τέσσερις πενταετείς και ένας εποχικός). Ο αριθμός του προσωπικού δεν είναι επαρκής, αφού η ακτίνα δράσης του κλιμακίου είναι από την Κάρυστο 70 χιλιόμετρα προς το Κάβο Ντόρο και 40 χιλιόμετρα προς τη Χαλκίδα. Την αντιπυρική περίοδο στελεχώνονται το 24ωρο δυο οχήματα και το χειμώνα ένα πυροσβεστικό όχημα. Αξίζει να σημειωθεί πως αν ξεσπάσει πυρκαγιά στο Κάβο Ντόρο από το κοντινότερο κλιμάκιο (ΠΚ Αλιβερίου), από το οποίο μπορεί να φτάσει ενίσχυση, χρειάζεται 4-5 ώρες δρομολόγιο για ένα πυροσβεστικό όχημα, με αποτέλεσμα η φωτιά να φτάνει στη... θάλασσα.

Οπως λέει ο Δ. Παρασκευάς, «η άναρχη εγκατάσταση αιολικών πάρκων στην περιοχή της νότιας Εύβοιας, ανάμεσα στα άλλα προβλήματα που δημιουργεί, αποτελεί έναν ακόμη παράγοντα πρόκλησης πυρκαγιών, ιδιαίτερα σε συνδυασμό με την ελλιπή συντήρηση των δικτύων του ΔΕΔΔΗΕ. Συγκεκριμένα, το 2016 προκλήθηκαν 16 πυρκαγιές σε Κάρυστο, Μαρμάρι και Κάβο Ντόρο, στην πλειοψηφία τους από το δίκτυο μέσης τάσης που συνδέει τα αιολικά πάρκα με τους υποσταθμούς. Στο διάστημα μόνο ενός μήνα περίπου (13 Ιούλη - 19 Αυγούστου) ξέσπασαν επτά πυρκαγιές στο δήμο Καρύστου, προκαλώντας μεγάλες ζημιές σε εγκαταστάσεις, περιουσίες, αλλά και στο περιβάλλον της περιοχής». Σύμφωνα με την τότε καταγραφή του δήμου κάηκαν: 21.200 στρέμματα βοσκοτόπων, αρκετοί τόνοι ζωοτροφών σε αποθήκες, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να σιτιστούν 7.143 αιγοπρόβατα. Κάηκαν επίσης μαντριά και στάβλοι στον κάμπο της Καρύστου, 110 πρόβατα, 156 στρέμματα αμπέλια, 3.928 ρίζες ελιές και 7.500 ρίζες φραγκοσυκιές. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Τομεακή Επιτροπή Εύβοιας του ΚΚΕ ζητά την άμεση υπογειοποίηση των υπαρχόντων δικτύων Ενέργειας της Εύβοιας που έχει αποδειχτεί πως ευθύνονται για πολλές πυρκαγιές.

Η περιοχή της νότιας Καρυστίας είναι πλέον κορεσμένη από αιολικά πάρκα. Πριν δυο χρόνια ήταν εγκατεστημένες στην περιοχή 347 ανεμογεννήτριες συνολικής ισχύος 250 MW, ενώ υπάρχουν άδειες για άλλες 329 ανεμογεννήτριες ισχύος 300 MW. Από το καλοκαίρι του 2017 οι εργασίες εγκατάστασης έχουν ενταθεί, αυτήν τη στιγμή κατασκευάζονται πάνω από δέκα αιολικά πάρκα και δύο νέοι υποσταθμοί από τις εταιρείες.

Οσον αφορά το Δασονομείο της περιοχής, διαθέτει τρεις υπαλλήλους για όλες τις δουλειές. Δηλαδή, για την προστασία των δασικών εκτάσεων, του αγροτικού περιβάλλοντος, τον έλεγχο των λατομείων και των αιολικών πάρκων, τους δασικούς χάρτες και με τομέα ευθύνης σχεδόν όλο το δήμο Καρύστου.

Ανάλογη κατάσταση επικρατεί και στο Πυροσβεστικό Κλιμάκιο της Κύμης. Σε αυτό υπηρετούν 21 πυροσβέστες (12 μόνιμοι, 3 τριετείς που μονιμοποιήθηκαν, τέσσερις πενταετείς και δυο εποχικοί). Επιπλέον η διοίκηση προσπάθησε να το συγχωνεύσει με αυτό του Αλιβερίου τον φετινό Μάρτη. Αυτό προκάλεσε την αντίδραση τόσο του προσωπικού όσο και της τοπικής κοινωνίας. Ετσι, το θέμα αυτό προς το παρόν έχει «παγώσει».

Οπως λέει ο Κώστας Κέκης από την «Ενωτική Αγωνιστική Κίνηση Πυροσβεστών» και μέλος του ΔΣ της ΕΥΠΣ Σ. Ελλάδας, «η πρόταση αυτή δεν ήταν ...καινοτόμα, διότι εντάσσεται στον γενικότερο σχεδιασμό, που έχει αποφασιστεί εδώ και μία δεκαετία τουλάχιστον, για τη συρρίκνωση των υπαρχουσών δομών του Πυροσβεστικού Σώματος, με σκοπό την ακόμη μεγαλύτερη εξοικονόμηση πιστώσεων από τον κρατικό προϋπολογισμό και την υποκατάστασή τους από αντίστοιχες δομές που θα λειτουργούν σε εθελοντική βάση με ευθύνη των δήμων, όπως προβλέπονται από τον ν. 4029/2011 σε συνδυασμό με τους νόμους 3511/2006 και 4249/2014».

Αυτή η απόπειρα συγχώνευσης συνέβη σε έναν δήμο, όπως είναι ο δήμος Αλιβερίου - Κύμης, που είναι από τους μεγαλύτερους σε όλη τη χώρα, αφού το ένα άκρο απέχει από το άλλο πάνω από 100 χιλιόμετρα. Με εργοστάσια και πολλές βιοτεχνίες λιπασμάτων, κτηνοτροφικές μονάδες, λιμάνια και βιομηχανίες ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου, με τουρισμό, με μεγάλες δασικές εκτάσεις και αγροτικές καλλιέργειες. Επίσης, με παλιό επαρχιακό οδικό δίκτυο, που έχει ως συνέπεια τα πολλά θανατηφόρα τροχαία ατυχήματα και ένα αγροτικό οδικό δίκτυο κατεστραμμένο, που δυσκολεύει το πυροσβεστικό έργο. Με το ένα κλιμάκιο να απέχει από το άλλο 45 χιλιόμετρα. Για το ζήτημα αυτό η Τομεακή Επιτροπή Εύβοιας του ΚΚΕ ζητά να μη γίνει καμία κατάργηση ή συγχώνευση του κλιμακίου, αλλά αναβάθμιση της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, των σταθμών και των κλιμακίων με πλήρη στελέχωση με μόνιμο προσωπικό.

Η συμβολή των ρητινοκαλλιεργητών στην πρόληψη και την κατάσβεση πυρκαγιών είναι, και αυτή, στο στόχαστρο της κυβερνητικής πολιτικής. Η πολιτική εκδίωξής τους από τα δάση, μαζί με τα προβλήματα επιβίωσης για τους ίδιους και τις οικογένειές τους, θα αυξήσει τους κινδύνους για το περιβάλλον, τους κατοίκους, τους αγροτοκτηνοτρόφους και τις περιουσίες τους.

Η εκδίωξή τους γίνεται με τη μικρή επιδότηση που προβλέπει ο κρατικός προϋπολογισμός για τις δασικές εργασίες που επιτελούν. Πρόκειται για 16 λεπτά ανά κιλό ρητίνης που συλλέγουν, όταν το 2009 ήταν 64 λεπτά το κιλό. Επειτα από τις μαζικές κινητοποιήσεις του κλάδου το 2017, υπήρξε δέσμευση του υπουργείου ότι θα ανέβει στην περσινή τιμή και θα φτάσει τα 34,5 λεπτά το κιλό (από τα 16), όπως και έγινε, χωρίς ωστόσο να υπάρχει κάποια εγγύηση του υπουργείου για το ύψος της τιμής της επιδότησης στη συνέχεια. Οι «ρετσινάδες» θα πληρωθούν για την παραγωγή του 2017 το Δεκέμβρη του 2018. Θα διεκδικήσουν περισσότερα για να επιβιώσουν και να μείνουν στις δουλειές τους. Συνολικά δόθηκαν 2,2 εκατ. ευρώ. Διεκδικούν 50 λεπτά ανά κιλό. Με την τιμή που έχει η ρητίνη, δεν μπορεί ένας ρητινοπαραγωγός να μείνει στο επάγγελμα. Ενας μέσος όρος δέκα τόνων που βγάζει μια οικογένεια, με 16 λεπτά, είναι 1.600 ευρώ, τη στιγμή που η δουλειά αυτή επεκτείνεται σε όλη τη διάρκεια του χρόνου.

Η παραγωγή ρητίνης στη βορειοκεντρική Εύβοια είναι 5.500 τόνοι, ενώ πανελλαδικά είναι 6.000 τόνοι. Οι έμποροι την αγοράζουν 30 λεπτά το κιλό, ενώ υπάρχει ένα εργοστάσιο για την επεξεργασία της. «Σήμερα η κυβερνητική πολιτική, τη στιγμή που αφήνει απροστάτευτο τον δασικό πλούτο, οδηγεί στον αφανισμό τον κλάδο των ρητινοκαλλιεργητών, επιχειρώντας να επιβάλει τη μείωση της επιδότησης που συμπληρώνεται με την αβάσταχτη φορολογία», θα μας πει ο Βαγγέλης Γεωργατζής, πρόεδρος του σωματείου ρητινοκαλλιεργητών - δασεργατών Εύβοιας. «Οι "ρετσινάδες" εργάζονται σε αντίξοες συνθήκες, με συχνά εργατικά ατυχήματα, η προσφορά τους είναι σημαντική, είναι οι "φύλακες των δασών". Καθαρίζουν χιλιάδες στρέμματα υπορόφου δάσους χαλεπίου πεύκης και παράλληλα με την καθημερινή τους παρουσία στα δάση προστατεύουν από πυρκαγιές και λαθροϋλοτομία. Τα τελευταία χρόνια, το κράτος έχει κόψει τα κονδύλια στη Δασική Υπηρεσία αλλά και στους δήμους, για να γίνονται καθαρισμοί των δασικών δρόμων και αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι "ρετσινάδες" να προσπαθούν με δικά τους μέσα να ανοίγουν δρόμους για να έχουν πρόσβαση τα πυροσβεστικά οχήματα».