Το επενδυτικό ενδιαφέρον μεγάλων μονοπωλιακών ομίλων της Ρωσίας και των χωρών της περιοχής Ασίας - Ειρηνικού συγκεντρώνει η ρωσική Απω Ανατολή, μια αχανής και ανεκμετάλλευτη περιοχή, που μπορεί να προσφέρει διέξοδο σε συγκεντρωμένα κεφάλαια. Οσο μεγαλώνει το επενδυτικό ενδιαφέρον, οξύνονται και οι ενδοϊμπεριαλιστικές κόντρες, σε μια περιοχή που το τελευταίο διάστημα είναι εστία εντάσεων.

Αυτό αποτυπώθηκε και φέτος στο 3ο Ανατολικό Οικονομικό Φόρουμ (6 - 7 Σεπτέμβρη), μια οικονομική πρωτοβουλία της ρωσικής κυβέρνησης με στόχο την προώθηση επενδύσεων στην Απω Ανατολή, στην οποία πρωτοστατούν τα ρωσικά μονοπώλια αναζητώντας «συνεργασίες» γενικότερα στην περιοχή Ασίας - Ειρηνικού. Ενδεικτικά, η Ρωσία παρουσίασε στο φόρουμ 32 επενδυτικά σχέδια, ύψους 21,7 δισ. δολαρίων (συμβάσεις με Ρώσους επενδυτές και ξένους επιχειρηματίες).

«Εδώ και τρία χρόνια έχει δημιουργηθεί ένας νέος οικονομικός χώρος στη ρωσική Απω Ανατολή», «ένα νέο μοντέλο επένδυσης της Απω Ανατολής», το οποίο «είναι ένα από τα καλύτερα στην περιοχή Ασίας - Ειρηνικού», όπως λένε και οι «δημιουργοί των 837 επενδυτικών σχεδίων που βρίσκονται σε εξέλιξη στην Απω Ανατολή» και στους οποίους συμπεριλαμβάνονται επενδυτές και κυβερνητικοί αξιωματούχοι από Ιαπωνία, Νότια Κορέα, Κίνα, Βιετνάμ, Ινδία, Αυστραλία και άλλες χώρες, σημειώνει η Οργανωτική Επιτροπή του φόρουμ.

Στην ομιλία του, ενώπιον των ηγετών της Ιαπωνίας, Σίνζο Αμπε, της Νότιας Κορέας, Μουν Τζε - ιν, και της Μογγολίας, Καλτμααγκίν Μπατούλγκα, ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν, ανέφερε ότι η διαχείριση της Απω Ανατολής γίνεται με καινοτόμες προσεγγίσεις, με αποτέλεσμα η ανάπτυξη της βιομηχανίας να ξεπεράσει το ρωσικό μέσο όρο, φθάνοντας στο 8,6%. Στην περιοχή δημιουργήθηκαν μοναδικές ευκαιρίες για επιχειρηματικές δραστηριότητες - φορολογικές ελαφρύνσεις, απλουστευμένες διοικητικές διαδικασίες, μειωμένα τιμολόγια, τοποθέτηση κεφαλαίων - εκσυγχρονισμός μεταφορικών και κοινωνικών υποδομών.

Ο Πρόεδρος της Νότιας Κορέας εξέφρασε την προθυμία να υπογράψει συμφωνία για το ελεύθερο εμπόριο με την Ευρασιατική Οικονομική Ενωση και πρότεινε τομείς συνεργασίας, ενώ ο πρωθυπουργός της Ιαπωνίας τόνισε ότι μέσα σε ένα χρόνο έχει ήδη σημειωθεί σημαντική πρόοδος στη συνεργασία με τη Ρωσία και οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών έχουν ένα πολλά υποσχόμενο μέλλον. Ο Πρόεδρος της Μογγολίας εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του προς τη Ρωσία για την προώθηση των εξαγωγών μέσω προνομιακών τιμολογίων στους λιμένες της. Οι επικεφαλής και των τεσσάρων χωρών σχεδιάζουν τη δημιουργία ενός ενοποιημένου συστήματος παροχής ηλεκτρικής ενέργειας στην περιοχή.

Η Ινδή ΥΠΕΞ, Σουσμά Σουαράτζ, είπε ότι «οι σημαντικότατοι φυσικοί πόροι της περιοχής και η μοναδική της θέση παρέχουν δυνατότητες συνεργασίας με γειτονικές χώρες». «Η Απω Ανατολή είναι παγκόσμιο κέντρο έλξης» και «οι νέες συνθήκες επιχειρηματικής δραστηριότητας στη ρωσική Απω Ανατολή» προβλέπουν ευκαιρίες και «για τις άλλες χώρες της περιοχής Ασίας - Ειρηνικού», σημείωσε ο Γραμματέας της ΚΕ του ΚΚ Βιετνάμ, Γκιεν Βαν Μπιν.

Το μεγάλο ενδιαφέρον των ξένων επενδυτών για την περιοχή της Απω Ανατολής, λόγω των άφθονων πόρων και της βολικής γεωγραφικής θέσης, τονίστηκε κατά τη διάρκεια των εργασιών. Οπως ειπώθηκε, το κύριο καθήκον είναι να «ξεκλειδώσει» η δυναμική των εξαγωγών από την Απω Ανατολή στις χώρες της περιοχής Ασίας - Ειρηνικού, κάτι που απαιτεί κατασκευή υποδομών με κρατική στήριξη. Οι συμμετέχοντες πρότειναν να επιλεγούν οι πιο ανταγωνιστικοί τομείς - γεωργία, αλιεία, κατασκευή μηχανών - να τους εκσυγχρονίσουν για να βελτιωθεί το επενδυτικό κλίμα.

Ιδιαίτερη σημασία για την εξασφάλιση της καπιταλιστικής κερδοφορίας έχει και η ανάπτυξη της Ειδικής Οικονομικής Ζώνης (ASEZ) στην περιοχή, που ενισχύει την ελκυστικότητά της για τους επενδυτές με ιδιαίτερα οφέλη (κόστος εργασίας, φορολογία, μείωση των τιμολογίων Ενέργειας κ.λπ.).

Ενδεικτικά, το ρωσικό επενδυτικό σχέδιο προβλέπει συμφωνίες, όπως: Δημιουργία συγκροτήματος επεξεργασίας και μεταφοράς ψαριών στη ρωσική Απω Ανατολή, κατασκευή οικολογικής πόλης με γήπεδο γκολφ στο Βλαδιβοστόκ με Νοτιοκορεάτες επενδυτές, επενδυτική συμφωνία με τον ιαπωνικό όμιλο «Mazda».

«Νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες αποκαλύπτονται στην Απω Ανατολή, χρησιμοποιώντας μια ελκυστική βάση, υποδομές, ζώνες ανάπτυξης και το ελεύθερο λιμάνι», είπε ο πρόεδρος του ιαπωνικού κολοσσού στον τομέα του σχεδιασμού και κατασκευής μεγάλων ενεργειακών έργων, JGP, Μασαγιούκι Σάτο, συμπληρώνοντας πως ο όμιλος είναι έτοιμος να συμμετάσχει σε ενεργειακά επιχειρηματικά σχέδια και στη δημιουργία νέων επιχειρήσεων.

Οι επιχειρηματικοί όμιλοι της Ιαπωνίας εκτιμούν ιδιαίτερα τους όρους επιχειρηματικής δραστηριότητας που έθεσε η Ρωσία στην Απω Ανατολή. Εκπρόσωποι μεγάλων ομίλων (π.χ. «Kawasaki») και της κυβέρνησης πήραν μέρος συνάπτοντας συμφωνίες ή συζητώντας διάφορα επιχειρηματικά σχέδια. Για παράδειγμα, επενδύσεις θα γίνουν στον τομέα της γεωργίας με την κατασκευή θερμοκηπίων, στη φαρμακευτική και ιατρική βιομηχανία, αναζητούνται ευκαιρίες για υλοποίηση έργων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με ΑΠΕ.

Νοτιοκορεάτες επιχειρηματίες και πολιτικοί προέταξαν την ανάγκη συνεργασίας με τη Ρωσία σε διάφορους τομείς, όπως η τεχνολογία ναυπηγικής βιομηχανίας, η βελτίωση των υποδομών, η ανάπτυξη της αλιείας, αλλά κάλεσαν τη Ρωσία «να διαδραματίσει ενεργό ρόλο στην επίλυση της πυρηνικής απειλής» από τη Βόρεια Κορέα.

Κεντρικό πρότζεκτ είναι ο «Ασιατικός Δακτύλιος Ενέργειας», για την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας σε χώρες της περιοχής Ασίας - Ειρηνικού, ένα σχέδιο που απαιτεί τεράστιες επενδύσεις και κρατική χρηματοδότηση. Τα οικονομικά οφέλη από την υλοποίησή του για την Κίνα και την Ιαπωνία ανέρχονται σε 10 δισ. και 7 δισ. δολάρια, αντίστοιχα, ειπώθηκε στο φόρουμ, ενώ οι δύο χώρες έχουν ήδη αρχίσει να κατασκευάζουν ηλεκτρικά δίκτυα για το έργο. Η Ρωσία εργάζεται πάνω σε νέες τεχνολογίες, που θα μειώσουν το κόστος της μετάδοσης ηλεκτρικής ενέργειας.

Στο μεταξύ, η επαρχία της Απω Ανατολής έχει όλες τις απαραίτητες προϋποθέσεις για την ανάπτυξη Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), ενώ αναγγέλθηκε η δημιουργία Ταμείου για τις ΑΠΕ. Η ρωσική «RusHydro» ανέφερε ότι το συνολικό ποσό της επένδυσης της εταιρείας για τα επόμενα 5 χρόνια ανέρχεται σε 250 δισ. ρούβλια (4,2 δισ. δολάρια).

Παράλληλα, προωθούνται επιχειρηματικά σχέδια μεταξύ Ρωσίας και Μογγολίας για εκσυγχρονισμό των υπαρχόντων και την κατασκευή νέων δικτύων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας για παροχή στη Μογγολία και διαμετακόμισή της στην Κίνα.

Ειδικά απασχόλησε τους πολιτικούς και επιχειρηματικούς εκπροσώπους «η δυναμική της διαδρομής της Βόρειας Θάλασσας», μιλώντας για την ανάπτυξη υποδομών στην Αρκτική και προβλέποντας ότι μέχρι το 2020 η ποσότητα μεταφοράς εμπορευμάτων μέσω της διαδρομής της Βόρειας Θάλασσας θα αυξηθεί σε 40 εκατ. τόνους.

Η Ιαπωνία σχεδιάζει να καταστήσει το νησί Χοκάιντο πύλη για την εμπορική διαδρομή της Βόρειας Θάλασσας και προκρίνει μέχρι το τέλος του 2018 να εφαρμοστεί ένα σύστημα για τον προγραμματισμό ασφαλούς ναυσιπλοΐας. Στο μεταξύ, ο Βλ. Πούτιν ανακοίνωσε κοινή πρωτοβουλία ρωσικών και ιαπωνικών επιχειρήσεων για κατασκευή γέφυρας που θα ενώνει το Χοκάιντο με το ρωσικό νησί Σαχαλίνη και τη Σαχαλίνη με την ηπειρωτική Ρωσία. Μάλιστα, έχει συσταθεί ομάδα εργασίας που μελετά σχέδια σύνδεσης μεταφορών μεταξύ των δύο κρατών. Το έργο υπολογίζεται να κοστίσει 1 τρισ. ρούβλια και να διαρκέσει 3 - 5 χρόνια. Επίσης, η Ομοσπονδία Οικονομικών Οργανώσεων της Ιαπωνίας καλεί τη ρωσική κυβέρνηση να λάβει μέτρα, όπως ειδικές οικονομικές ζώνες και εισαγωγή του ελεύθερου εμπορικού λιμένα του Βλαδιβοστόκ.

«Το λιμάνι του Μπουζάν (στη Νότια Κορέα) προτείνει να υπάρξει πολυμερής συνεργασία. Αυτό θα δημιουργούσε σχέσεις με τρεις ανατολικές περιοχές της Κίνας. Στη συνέχεια θα συνδέεται η διαδρομή της Βόρειας Θάλασσας με τον υπερσιβηρικό σιδηρόδρομο. Θα μπορούμε να μεταφέρουμε φορτία κατά μήκος της διαδρομής της Βόρειας Θάλασσας στο Βλαδιβοστόκ και στη συνέχεια στην Ευρώπη», είπε ο πρόεδρος του Οργανισμού Λιμένος του Μπουζάν.

«Ξεκινήσαμε μια δοκιμαστική διαδρομή που μας δίνει τη δυνατότητα να αποστέλλουμε καθημερινά εμπορεύματα από την Ιαπωνία στην Ευρώπη. Ο χρόνος παράδοσης των ιαπωνικών προϊόντων σε Φινλανδία, Γερμανία, Σλοβενία και Λετονία ήταν 18 μέρες. Η "χωρητικότητα" της διαδρομής ήταν 950.000 κυβικά μέτρα ετησίως», είπε ο διευθυντής της Ρωσικής Ταχυδρομικής Υπηρεσίας.