Κυριακή 26 Νοέμβρη 2017
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 11
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΤΡΙΜΕΡΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ - ΚΥΠΡΟΥ - ΑΙΓΥΠΤΟΥ
Ενεργειακά και στρατιωτικά σχέδια «εις σάρκαν μίαν»

Copyright 2017 The Associated

Τα όσα ειπώθηκαν στην 5η Τριμερή Συνάντηση Ελλάδας - Κύπρου - Αιγύπτου, που πραγματοποιήθηκε την περασμένη Τρίτη στην Κύπρο, όσο κυρίως η είδηση ότι η επόμενη τέτοια συνάντηση που θα πραγματοποιηθεί το πρώτο εξάμηνο του 2018 στην Κρήτη θα είναι τετραμερής, με τη συμμετοχή και της Ιταλίας, επιβεβαιώνουν ότι το «παιχνίδι» των ανταγωνισμών, με επίκεντρο τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο, βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη και χοντραίνει, με τη συμμετοχή και της ελληνικής κυβέρνησης για λογαριασμό της αστικής τάξης. Πολύ περισσότερο που όλα αυτά μπαίνουν ως ένα επιπλέον κομμάτι στο ευρύτερο παζλ των καταιγιστικών εξελίξεων στην περιοχή, σε Λίβανο, Σαουδική Αραβία, Συρία, Ιράκ, στην περαιτέρω ένταση στις σχέσεις Τουρκίας - ΝΑΤΟ.

Ενέργεια και ΑΟΖ στο μενού

Η προσπάθεια των κυβερνήσεων Ελλάδας και Κύπρου για ενίσχυση του άξονα με την Αίγυπτο εστιάζει, κύρια, σε Ενέργεια και Στρατιωτική Συνεργασία.

Πρόκειται, άλλωστε, για δυο ζητήματα που βρίσκονται σε στενή διασύνδεση μεταξύ τους, αφού η ιμπεριαλιστική «σταθερότητα» με το πιστόλι στον κρόταφο των λαών προβάλλεται ως όρος για να «τρέξουν» τα σχέδια ενεργειακών κολοσσών και ιμπεριαλιστικών κέντρων στην περιοχή, με επίδικο τον έλεγχο πλουτοπαραγωγικών πηγών και διαύλων.

Επιπλέον και στα δυο ζητήματα ξεχωριστό είναι το «ειδικό βάρος» της Αιγύπτου, ως μιας πολύ σημαντικής περιφερειακής δύναμης στην περιοχή της Ν/Α Μεσογείου, της Μ. Ανατολής, της Β. Αφρικής.

Σε ό,τι αφορά τα ζητήματα της Ενέργειας, στη Διακήρυξη της πέμπτης τριμερούς εκφράζεται η πρόθεση των τριών κρατών για περαιτέρω εμβάθυνση της συνεργασίας τους, ενώ σημειώνεται πως «η ανάγκη διαφοροποίησης των ενεργειακών πόρων και των διαδρομών, η ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού και η ανάγκη εκσυγχρονισμού και ανάπτυξης νέων ενεργειακών υποδομών, εμπλουτίζουν τις προοπτικές περαιτέρω προώθησης της τριμερούς ενεργειακής συνεργασίας πάντα στο πλαίσιο των ισχυρών και σταθερών σχέσεων ΕΕ - Αιγύπτου, όσο και της Ενωσης για τη Μεσόγειο».

Στην Ενέργεια, ένα βασικό σημείο είναι η επίτευξη συμφωνίας καθορισμού ΑΟΖ μεταξύ των 3 κρατών, ώστε να μοιραστούν δικαιώματα σε μια εκτεταμένη ζώνη της Ανατολικής Μεσογείου, όπου η Τουρκία αμφισβητεί κυριαρχικά δικαιώματα Ελλάδας και Κυπριακής Δημοκρατίας, για να επεκτείνει το δικό της μερίδιο.

Σε σχέση με αυτό το ζήτημα, στη διακήρυξη υπάρχει η δέσμευση να προχωρήσουν γρήγορα στις διαπραγματεύσεις σχετικά με την οριοθέτηση των κοινών θαλάσσιων συνόρων τους, γίνεται αναφορά στη «σημασία του σεβασμού της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων που κάθε κράτος έχει στις θαλάσσιες ζώνες του σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, όπως αντικατοπτρίζεται στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας» και εκφράζεται η επιθυμία της τριμερούς να ενισχύσει τη συνεργασία της μέσω μιας σειράς συμφωνιών για την εκμετάλλευση και τη μεταφορά φυσικού αερίου. Καλείται δε, στο πλαίσιο αυτό, η Τουρκία «να τερματίσει όλες τις παράνομες δραστηριότητες στις θαλάσσιες ζώνες της Κύπρου και να απόσχει από παρόμοιες ενέργειες στο μέλλον».

Ας σημειωθεί εδώ ότι αντίστοιχο αίτημα για διευθέτηση της ΑΟΖ με Κύπρο, Αίγυπτο και Λιβύη απεύθυνε από το βήμα του συνεδρίου του Ινστιτούτου Ενέργειας Ν/Α Ευρώπης, την περασμένη Πέμπτη, και ο πρόεδρος των ΕΛΠΕ Στ. Τσοτσορός, που χαρακτήρισε τις έρευνες για παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου «καθοριστικής σημασίας για τις αναπτυξιακές προοπτικές» της χώρας.

Μέχρι στιγμής, πάντως, παρά τις δηλώσεις, τις διακηρύξεις και τις επιμέρους κινήσεις, το Κάιρο δεν δείχνει πραγματικά αποφασισμένο να προχωρήσει - βάζοντας κάτω και τηρώντας συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα - σε υπογραφή σχετικής διακρατικής συμφωνίας, υπολογίζοντας βέβαια την Τουρκία, η οποία αντιδρά σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, που θα περιορίζει σημαντικά την πρόσβασή της στα κοιτάσματα της Αν. Μεσογείου.

«Γέφυρες» και δύσκολες «εξισώσεις»...

Παραπέρα, Ελλάδα και Κύπρος καλοβλέπουν ένα σενάριο να λειτουργήσουν ως «γέφυρα», προκειμένου όχι μόνο κυπριακό αλλά και ισραηλινό φυσικό αέριο (βλ. κοιτάσματα «Αφροδίτη» και «Λεβιάθαν») να διοχετευτούν (με αγωγό ή υγροποιημένο με πλοία) προς Αίγυπτο. Αλλωστε, η Αίγυπτος προβάλλεται ως ένας από τους μεγαλύτερους καταναλωτές φυσικού αερίου διεθνώς, οπότε υπάρχει μπόλικο «ψητό» για τους επιχειρηματικούς ομίλους, δεδομένου και ότι για πολιτικούς λόγους η αιγυπτιακή πλευρά δεν εμφανίζεται, τουλάχιστον δημοσίως, διατεθειμένη να κάνει απευθείας μπίζνες με το Ισραήλ.

Βέβαια, η μυρωδιά του «ψητού» κάνει παντού το κεφάλαιο πιο «ευέλικτο». Αναφορά που απέστειλε, τον Αύγουστο στην Αθήνα, η ελληνική πρεσβεία στο Κάιρο, έγραφε ότι η κατάργηση του κρατικού μονοπωλίου στην εισαγωγή και διανομή φυσικού αερίου που αποφάσισε η αιγυπτιακή κυβέρνηση (εμπορικές εταιρείες, κατόπιν λήψης έγκρισης από τις κρατικές αρχές, θα εισάγουν και διανέμουν αέριο σε μη οικιακούς χρήστες, χρησιμοποιώντας υφιστάμενες κρατικών υποδομών), «ουσιαστικά ανοίγει τον δρόμο για πραγματοποίηση εισαγωγών αερίου από τα κοιτάσματα του Ισραήλ από τον ιδιωτικό τομέα. Επιπλέον, παρέχει στην Αίγυπτο αφενός τη δυνατότητα να πλησιάσει τον στόχο της κάλυψης των αναγκών της ζήτησης και της αυτάρκειας και αφετέρου δίνει συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι χωρών όπως η Τουρκία και η Κύπρος, όσον αφορά τη φιλοδοξία της να καταστεί περιφερειακός διαμετακομιστικός κόμβος για το φυσικό αέριο». Μια αντανάκλαση η τελευταία επισήμανση, ότι ο ανταγωνισμός συνυπάρχει με τη συνεργασία στις κάθε λογής «λυκοσυμμαχίες» των καπιταλιστικών κρατών.

Από τη σύνθετη αυτή «εξίσωση», βέβαια, δεν μπορεί να λείπει και το τεράστιο κοίτασμα στο πεδίο ΖΟΡ της αιγυπτιακής ΑΟΖ, που διαχειρίζεται η ιταλική ENI και που πριν περίπου τρία χρόνια, οπότε και ανακαλύφτηκε, άλλαξε τον ενεργειακό χάρτη της περιοχής.

Ενημερωτικό δελτίο που απέστειλε, Οκτώβρη στην Αθήνα, η ελληνική πρεσβεία στο Κάιρο, σημείωνε πως «(...) ο μεγάλος ρωσικός πετρελαϊκός όμιλος Rosneft σκέπτεται σοβαρά το ενδεχόμενο να αγοράσει πρόσθετο μερίδιο 5% του (σ.σ. αιγυπτιακού) κοιτάσματος φυσικού αερίου Zohr από τον ιταλικό όμιλο ENI, δυνατότητα που προβλέπεται στην αρχική συμφωνία μεταξύ των δύο ομίλων για αγορά από την Rosneft μεριδίου 30% του Zohr. Σημειώνεται ότι στη διάρκεια του Οκτωβρίου οι αιγυπτιακές αρχές ενέκριναν την εξαγορά μεριδίου 30% του Zohr από την Rosneft, έναντι αντιτίμου 1,125 δισ. δολαρίων»...

...με αναβάθμιση στρατιωτικής συνεργασίας και «ρόλων»

Σε ένα τέτοιο πλαίσιο που «έλκει» τους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς ως μαγνήτης, επιχειρείται να αναβαθμιστεί και η στρατιωτική συνεργασία, με στόχο την «ασφάλεια» και «σταθερότητα» των ενεργειακών σχεδίων στην Ανατολική Μεσόγειο.

Η τέτοια συνεργασία προχωρά μέσα από συνεκπαιδεύσεις και κοινές ασκήσεις, σε ένα ευρύτερο πλαίσιο, με τις ΝΑΤΟικές πηγές στις Βρυξέλλες να κάνουν ιδιαίτερη μνεία στην προσπάθεια τα τελευταία χρόνια να «σταθεροποιηθεί» η Αίγυπτος, όντας η πολυπληθέστερη και σημαντική γεωστρατηγικά αραβική χώρα.

Αντίστοιχα, στρατιωτικές πηγές στην Αθήνα κάνουν σαφές πως ΗΠΑ - ΝΑΤΟ θέλουν μια αναβάθμιση των ικανοτήτων και του ρόλου που μπορούν να παίξουν ως «πάροχος ασφαλείας» οι αιγυπτιακές Ενοπλες Δυνάμεις στην Ανατολική Μεσόγειο, ώστε να καλύψουν το «κενό ασφαλείας» που αφήνει η Τουρκία, στο στρατιωτικό σκέλος, μετά την απόπειρα πραξικοπήματος κατά του Ερντογάν και την όξυνση στις σχέσεις Τουρκίας - ΝΑΤΟ.

Σπεύδοντας να παράσχει τις υπηρεσίες της και σε αυτό το ζήτημα, στους ευρωατλαντικούς σχεδιασμούς, η κυβέρνηση στηρίζει την ενίσχυση ικανοτήτων των Αιγυπτίων, προσφέροντάς τους ευκαιρίες να ανοιχτούν και να δοκιμάσουν τις δυνάμεις τους σε εκτεταμένες ζώνες στην Ανατολική Μεσόγειο.

Π.χ. 29/10 έως 4/11 έγινε στην ευρύτερη περιοχή Νοτίου - Νοτιοανατολικού Αιγαίου η διακλαδική άσκηση Ελλάδας - Αιγύπτου, «ΜΕΔΟΥΣΑ 5». Οι δυο πλευρές συμμετείχαν με πληθώρα μέσων, με ξεχωριστή παρουσία το αιγυπτιακό ελικοπτεροφόρο «Ανουάρ αλ Σαντάτ», που συμμετείχε για πρώτη φορά σε αποστολή στη Μεσόγειο, εκτός των αιγυπτιακών υδάτων.

Επισήμως, «σκοπός της άσκησης είναι η περαιτέρω προαγωγή της συνεργασίας των Ενόπλων Δυνάμεων των δύο χωρών σε θέματα θαλάσσιας ασφαλείας και σε επιχειρήσεις δυνάμεων σε περιβάλλον πολλαπλών απειλών».

Την άσκηση παρακολούθησε και παρατηρητής από τις ΗΠΑ, ο δε Αιγύπτιος Α/ΓΕΝ διεμήνυε στην ελληνική πλευρά την ευαρέσκεια της αιγυπτιακής πλευράς για τη διμερή συνεργασία, ζητώντας ταυτόχρονα να προχωρήσουν τάχιστα σε υλοποίηση και άλλων τέτοιων ασκήσεων.


Θ.


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ