Με φόντο τις ραγδαίες γεωπολιτικές και στρατιωτικές εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και την όξυνση των ενεργειακών ανταγωνισμών στην ευρύτερη περιφέρεια, ειδικότερα στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, ο Κύπριος Πρόεδρος, Νίκος Αναστασιάδης, έκανε στις αρχές της βδομάδας διήμερη επίσημη επίσκεψη στη Ρωσία.

Στο προσκήνιο ήρθε, ακόμα μια φορά, το αυξανόμενο ενδιαφέρον των ρωσικών μονοπωλίων για την ταραγμένη «γειτονιά» μας, όπως άλλωστε δείχνει χαρακτηριστικά η σχεδιασμένη διείσδυσή τους, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια (βλέπε συμμετοχή στον πόλεμο της Συρίας, ενίσχυση στρατιωτικής παρουσίας στη Μεσόγειο, ανάμειξη στην αξιοποίηση μεγάλων ενεργειακών κοιτασμάτων όπως το αιγυπτιακό «Ζορ» κ.τ.λ.).

Η νέα επίσκεψη Αναστασιάδη στη Μόσχα υπενθύμισε σε πολλούς την πολυσυζητημένη συμφωνία «για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας» Ρωσίας - Κύπρου, που είχε υπογραφεί στο προηγούμενο ταξίδι του στη ρωσική πρωτεύουσα, το Φλεβάρη του 2015. Μέσα από εκείνη τη συμφωνία, κατοχυρώθηκε η «διευκόλυνση» ρωσικών πολεμικών πλοίων «που συμμετέχουν στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας και της πειρατείας να καταπλέουν στα λιμάνια» της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Η συμφωνία είχε προκαλέσει έντονη δυσαρέσκεια στο ΝΑΤΟ, αλλά και στην ΕΕ, ενώ πολλοί την περιέγραψαν ως «παράξενη» και «επικίνδυνη». Μάλιστα, την ίδια περίοδο διαχέονταν σενάρια περί παζαριών για τη δημιουργία ρωσικής στρατιωτικής βάσης στην Κύπρο. Αυτά είχαν, τότε, διαψευστεί.

Οπως και να έχουν τα πράγματα, η γεωστρατηγική θέση της Κύπρου και οι προεκτάσεις των συνομιλιών πάνω στο διχοτομικό σχέδιο αποτελούν, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, πεδίο παρέμβασης για ισχυρά μονοπωλιακά και γεωπολιτικά συμφέροντα. Την τελευταία περίοδο, έχει «φουντώσει» ξανά η συζήτηση για το πώς το νησί μπορεί να συμβάλλει ως «παροχέας ασφάλειας» και «σταθερότητας» στην περιοχή, από μια πιθανή «μετατόπιση» του «Ισλαμικού Κράτους» από τη Συρία και το Ιράκ σε άλλα σημεία Μέσης Ανατολής - Βόρειας Αφρικής.

Οπως διαφαίνεται ήδη, μια τέτοια εξέλιξη θα αναζωπυρώσει τις «κόντρες» και για την «ανοικοδόμηση» των κατεστραμμένων περιοχών, συνολικά για το στρατιωτικό - πολιτικό συσχετισμό δύναμης την «επόμενη μέρα». Παράλληλα, διαμορφώνονται νέα δεδομένα μέσα από τη συνολικότερη όξυνση των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων, όπως συμβαίνει μεταξύ ΗΠΑ - ΕΕ, το παζάρι των Βρυξελλών με τη Μόσχα περιπλέκεται, ενώ και η συνεργασία Μόσχας - Αγκυρας επίσης ασκεί επίδραση στις διαβουλεύσεις ΝΑΤΟ - ΗΠΑ - ΕΕ με την Αγκυρα.

Στη συνάντησή του με τον Κύπριο Πρόεδρο, ο Ρώσος πρωθυπουργός Ντμίτρι Μεντβέντεφ χαρακτήρισε την Κύπρο «σημαντικό και αξιόπιστο εταίρο» της χώρας του, ενώ ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν μίλησε για «εντατική συνεργασία» και «εποικοδομητικό διάλογο» που συνδέει τις δύο πλευρές.

Από τη δική του πλευρά, ο Ν. Αναστασιάδης μίλησε για «άριστες σχέσεις» των δύο χωρών και περιέγραψε ως βασικό στόχο της επίσκεψής του «να δούμε τις περιφερειακές και διεθνείς εξελίξεις και το ρόλο που μπορεί η Κύπρος να διαδραματίσει στην περιοχή». Ενώ εξηγώντας το μεγάλο ενδιαφέρον για τη μικρή στο χάρτη Κύπρο, διαφήμισε τη θέση της ως προτέρημα για την επιτάχυνση επενδυτικών και άλλων σχεδίων στην ευρύτερη περιοχή.

Οπως είπε, «δίδεται η ευκαιρία σε επενδυτές να χρησιμοποιήσουν την Κύπρο προκειμένου να επεκταθούν στην Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή, τη Βόρειο Αφρική και αυτό είναι ένα από τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα: Η γεωγραφική θέση και ο γεωστρατηγικός ρόλος της Κύπρου στην περιοχή». Βέβαια, τέτοια προτερήματα, όταν υπηρετούν τους σχεδιασμούς και την κερδοφορία των μονοπωλίων, γίνονται πηγές κινδύνων και περιπετειών για τους λαούς.

Μιλώντας στο ρωσικό πρακτορείο «TASS», ο Κύπριος ηγέτης έκανε ειδική αναφορά στη «συμφωνία για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας» που υπογράφτηκε το Φλεβάρη του 2015, ενώ τη συνέδεσε με «μια νέα εποχή συνεργασίας» στις σχέσεις των δύο χωρών, που αποτελεί «μεγάλη συμβολή στην αποτελεσματική αντιμετώπιση των τρομοκρατικών απειλών».

Στο ίδιο μήκος κύματος, κατά τη συνέντευξη Τύπου των δύο Προέδρων, ο Ν. Αναστασιάδης μετέφερε την κοινή διαπίστωση ότι η Κύπρος αποτελεί «παράγοντα σταθερότητας και πυλώνα ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο», ενώ στο ίδιο πλαίσιο, ο Κύπριος ηγέτης επιδοκίμασε την προσφορά της Ρωσίας «στον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας», ενώ ο Πούτιν αναφέρθηκε στην «ανάγκη αποκατάστασης της χριστιανικής παρουσίας στην περιοχή».

Στο πλαίσιο της διήμερης επίσκεψης, Πούτιν και Αναστασιάδης υπέγραψαν «Κοινό πρόγραμμα δράσης 2018 - 2020», όπως και Κοινή Διακήρυξη για συνεργασία «στον τομέα του εκσυγχρονισμού των οικονομιών». Επίσης, υπογράφτηκαν διμερείς συμφωνίες συνεργασίας στους τομείς της Εμπορικής Ναυτιλίας, των Διεθνών Οδικών Μεταφορών, των Θαλάσσιων Μεταφορών, των Επικοινωνιών και της Τεχνολογίας της Πληροφορίας.

Μέχρι την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, δεν είχαν δοθεί περισσότερα στοιχεία για το περιεχόμενο των συμφωνιών. Στις δηλώσεις του, ο Πούτιν μίλησε ειδικά για συνεργασία που θα δυναμώσει στους τομείς «της καινοτομίας, της ενεργειακής απόδοσης, της υγείας και της φαρμακευτικής», ενώ συμπλήρωσε ότι «συζητήσαμε και πιθανές παραδόσεις ρωσικών αεροπλάνων και προϊόντων ναυπηγοεπισκευής».