Η τουρκική αγορά ρωσικών S-400 (φωτ.), εφόσον οριστικοποιηθεί, θα προσθέσει νέα δεδομένα στις κόντρες Αγκυρας - Δύσης

Η Τουρκία δεν θα ζητήσει την άδεια των ΗΠΑ για να προχωρά σε προσαγωγές, δήλωσε χτες ο Τούρκος πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ, σχολιάζοντας τις αμερικανικές αντιδράσεις και για την προχτεσινή, νέα σύλληψη Τούρκου εργαζόμενου στο αμερικανικό προξενείο στην Κωνσταντινούπολη (για διασυνδέσεις με τους πραξικοπηματίες του 2016) και δίνοντας συνέχεια στη διμερή ένταση. Θυμίζουμε ότι το Σαββατοκύριακο η Ουάσιγκτον ανακοίνωσε πως δεν θα χορηγεί (προς το παρόν;) ταξιδιωτικά έγγραφα (βίζα) σε Τούρκους που θέλουν να ταξιδέψουν στις ΗΠΑ, ενώ αμέσως μετά ακολούθησε και αντίστοιχη απόφαση της Αγκυρας.

Ο Γιλντιρίμ χαρακτήρισε την αμερικανική απόφαση «μη συμβατή με τη συμμαχία» των δύο χωρών και σε έντονο ύφος «αναρωτήθηκε», απευθυνόμενος στην αμερικανική κυβέρνηση: «Εσείς γιατί ακόμα συντηρείτε εκεί τον εγκέφαλο της ποταπής απόπειρας πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου και της FETO; Αυτό ταιριάζει στη συμμαχία; Αυτό ταιριάζει στη φιλία; Αν η συμμαχία μας (με τις ΗΠΑ) συνεχιστεί, πρέπει να εγκαταλείψουν το συντομότερο δυνατόν να προστατεύουν τα ξαδέλφια του ΡΚΚ: PYD και YPG. Δεν ταιριάζει στον σύμμαχό μας το να συνεργάζεται με τους εχθρούς μας. Συμμαχία σημαίνει να είμαστε μαζί και στις δύσκολες και στις όμορφες μέρες».

Παράλληλα, δεν είναι τυχαίες οι αναλύσεις σε φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ, όπως η «Σαμπάχ», που ασκούν έντονη κριτική στον σημερινό πρέσβη των ΗΠΑ στην Αγκυρα, Τζον Μπας (του οποίου η αντικατάσταση έχει ανακοινωθεί εδώ και κάποιο καιρό), εκφράζοντας δυσαρέσκεια για το ότι η αμερικανική πλευρά δεν έχει καταφέρει να «αφουγκραστεί» τις «τουρκικές ευαισθησίες» και έκανε επιλογές που δεν ανέπτυξαν περαιτέρω την «τουρκοαμερικανική φιλία». Ολα αυτά εκδηλώνονται ενώ μεγαλώνουν οι διαφωνίες ως προς το ρόλο και τη θέση του «κουρδικού παράγοντα» (που φυσικά παρουσιάζει έντονη ταξική διαστρωμάτωση και επαφές με διάφορα κέντρα) στην περιοχή, ως προς τις προτεραιότητες στον «αγώνα κατά της τρομοκρατίας», αλλά και ως προς τη «μετάβαση» προς τη μεταπολεμική Συρία κ.λπ.

Από τη μεριά του, ο Τούρκος Πρόεδρος Ρ. Τ. Ερντογάν περιορίστηκε να χαρακτηρίσει «ανησυχητική» την αμερικανική απόφαση για μη χορήγηση βίζας σε Τούρκους που θέλουν να πάνε στις ΗΠΑ, ενώ άλλοι εκπρόσωποι της τουρκικής ηγεσίας απηύθυναν έκκληση για άμεση αλλαγή της.

Την ίδια στιγμή, πάντως, ενδεικτικές της ρευστότητας μέσα στην οποία επανακαθορίζονται οι προτεραιότητες των ιμπεριαλιστικών επιτελείων είναι οι δηλώσεις με τις οποίες ο Τούρκος ΥΠΕΞ Μεβλούτ Τσαβούσογλου «σκάλισε» την τουρκική αγορά ρωσικών S-400, για την οποία πρόσφατα η Αγκυρα είχε πει ότι καταβλήθηκε κιόλας προκαταβολή. Σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Aksam», ο ΥΠΕΞ υπογράμμισε ότι μέρος της συμφωνίας είναι τα συστήματα αυτά να φτιαχτούν από κοινού (διασφαλίζοντας έτσι για την Αγκυρα πρόσβαση σε πολύ σημαντική τεχνογνωσία), αναφέροντας ότι «δεν είχαμε καμία επίσημη άρνηση επί του θέματος» και ότι «ο ίδιος ο Πούτιν μάς είχε πει ότι μπορούμε να προχωρήσουμε στην από κοινού κατασκευή». Πάντως, «αν η Ρωσία αντιμετωπίσει το θέμα αρνητικά», συνέχισε ο Τσαβούσογλου, «θα μπορούμε να συνάψουμε τότε συμφωνία με άλλη χώρα». Και δείχνοντας ότι η Αγκυρα παραμένει ανοιχτή σε νέο «παζάρεμα». μεταξύ άλλων τόνισε: «Πρέπει να τους αγοράσουμε επειγόντως (τους S-400), διότι είναι αναγκαίοι. Πρέπει να υπερασπίσουμε τον εναέριο χώρο μας. Ωστόσο, αν οι χώρες που διάκεινται αρνητικά έναντι της Ρωσίας δεν θέλουν να αγοράσει η Τουρκία τους S-400, πρέπει να μας παρουσιάσουν τη δική τους πρόταση».

Για αυτές τις δηλώσεις Τσαβούσογλου, η Μόσχα τοποθετήθηκε με μια λιτή δήλωση του εκπροσώπου του Ρώσου Προέδρου, Ντμίτρι Πεσκόφ, σε ΜΜΕ ότι «συνεχίζονται οι επαφές και οι διαπραγματεύσεις σε επίπεδο ειδικών».