Οι εντάσεις μεταξύ των δύο πλευρών δυναμώνουν (φωτ. από την τελευταία συνάντηση των Μέρκελ - Ερντογάν)

Λίγο καιρό μετά την αποχώρηση των γερμανικών στρατευμάτων από το Ιντσιρλίκ (της νότιας Τουρκίας), οι εντάσεις στις σχέσεις Βερολίνου - Αγκυρας κλιμακώνονται και πάλι. Μετά την προχτεσινή έντονη αντίδραση της γερμανικής κυβέρνησης για τη σύλληψη Γερμανού ακτιβιστή, χτες ο ΥΠΕΞ Ζίγκμαρ Γκάμπριελ - που προχτές επέστρεψε εσπευσμένα από τις θερινές του διακοπές - ανακοίνωσε μια σειρά μέτρα και δήλωσε: «Θα πρέπει οι πολιτικές μας προς την Τουρκία να πάνε σε μια νέα κατεύθυνση... Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε όπως το κάναμε μέχρι σήμερα. Πρέπει να είμαστε πιο σαφείς απ' ό,τι είμαστε μέχρι τώρα, ώστε εκείνοι που είναι υπεύθυνοι στην Αγκυρα να καταλάβουν ότι τέτοιες πολιτικές έχουν συνέπειες».

Αν και οι διμερείς εντάσεις κλιμακώνονται στη βάση βαθύτερων και ευρύτερων ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων, ο Γερμανός διπλωμάτης ανέφερε ότι «τον τελευταίο καιρό ένας ορισμένος αριθμός Γερμανών στερήθηκε την ελευθερία για λόγους ή για χρονική περίοδο που δεν είναι αντιληπτοί» και κρατούνται κατηγορούμενοι ότι υποστηρίζουν την «τρομοκρατία».

Ετσι, το ΥΠΕΞ εξέδωσε αναθεωρημένη ταξιδιωτική οδηγία για όσους Γερμανούς θα βρίσκονται στην Τουρκία, υποστηρίζοντας ότι «οι άνθρωποι που ταξιδεύουν στην Τουρκία για ιδιωτικούς ή επιχειρηματικούς λόγους, καλούνται να δείξουν αυξημένη προσοχή και θα πρέπει να καταγράφονται στα γερμανικά προξενεία και στην πρεσβεία, ακόμη και για επισκέψεις μικρότερης διάρκειας». Στη σχετική ανακοίνωση, μάλιστα, τονίζεται πως «οι ιστοσελίδες του υπουργείου Εξωτερικών δεν ενημερώνονται πάντοτε με έγκαιρο τρόπο για τη σύλληψη Γερμανών πολιτών και η πρόσβαση για προξενικές υπηρεσίες δεν είναι πάντοτε εξασφαλισμένη».

Ακόμα, ο Γκάμπριελ είπε ότι η Γερμανία θα «μιλήσει» με τους εταίρους της στην ΕΕ σχετικά με την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας, ενώ υποστήριξε ότι δεν μπορεί να προσβλέπει σε συνομιλίες για την επέκταση της τελωνειακής ένωσης με την Τουρκία.

Επίσης, ενδεικτική των διαστάσεων που μπορεί να αποκτήσει η διμερής ένταση είναι η αναφορά του ότι το Βερολίνο δεν μπορεί πλέον να εγγυηθεί τις επενδύσεις γερμανικών εταιρειών στην Τουρκία.

Λίγο αργότερα, ο εκπρόσωπος της Γερμανίδας καγκελαρίου, Στέφεν Ζάιμπερτ, δήλωσε ότι «τα μέτρα που ανακοίνωσε ο υπουργός Εξωτερικών εναντίον της Τουρκίας είναι απαραίτητα και αναπόφευκτα».

Στο μεταξύ, σύμφωνα με το «Ασοσιέιτεντ Πρες», εκπρόσωποι της οργάνωσης BGA (που ουσιαστικά αντιπροσωπεύει μεγάλο μέρος των Γερμανών εξαγωγέων) δήλωσαν πως μεγάλο μέρος των γερμανικών επενδύσεων στην Τουρκία έχουν ήδη «παγώσει», αλλά και ότι δεν μπορούν να συσταθούν γερμανικές επενδύσεις στη συγκεκριμένη χώρα. Μάλιστα, ο Γκάμπριελ είχε αναφέρει νωρίτερα πως γερμανικές εταιρείες έχουν κατηγορηθεί για στήριξη «τρομοκρατικών ενεργειών» στην Τουρκία, χωρίς στοιχεία. Σύμφωνα με την BGA, εφόσον εφαρμοστούν τα μέτρα που ανακοινώθηκαν, «πρέπει να περιμένουμε σοβαρές μειώσεις στις εξαγωγές», αλλά αυτό δεν αποτελεί μεγάλο πρόβλημα για τις γερμανικές εξαγωγές συνολικά.

Στην Αγκυρα, ο εκπρόσωπος του Τούρκου Προέδρου, Ιμπραχήμ Καλίν, μίλησε για «μεγάλη πολιτική ανευθυνότητα». Ενώ, το ΥΠΕΞ σε δική του ανακοίνωση μιλά για «σοβαρή κρίση εμπιστοσύνης» στις σχέσεις με τη Γερμανία και χαρακτηρίζει «απαράδεκτα» τα αιτήματα απελευθέρωσης υπόπτων για «τρομοκρατία». Σημειώνει ότι οι σχέσεις των δύο χωρών πρέπει να διεξάγονται με βάση διεθνείς κανόνες και αρχές και όχι με εκβιασμούς και απειλές. Ο ίδιος ο ΥΠΕΞ, Μ. Τσαβούσογλου, δήλωσε ότι «πρέπει να επικεντρωθούμε σε μακροπρόθεσμους αμοιβαίους στόχους» και ότι «τέτοιες απειλές και εκβιασμοί δε θα συναντήσουν την ανταπόκριση της Τουρκίας». Επίσης, είπε ότι οι απειλές για την ακύρωση της Τελωνειακής Ενωσης (ΕΕ - Τουρκίας) δεν συνάδουν με τα πρότυπα των διεθνών σχέσεων.

Στο μεταξύ, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Μεχμέτ Σιμσέκ χαρακτήρισε «εντελώς λανθασμένες» τις πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες οι τουρκικές αρχές ερευνούν τις γερμανικές εταιρείες «Daimler» και BASF. Είχε προηγηθεί δημοσίευμα της γερμανικής εφημερίδας «Die Zeit», σύμφωνα με το οποίο η Αγκυρα έδωσε στο Βερολίνο κατάλογο με σχεδόν 70 γερμανικές εταιρείες που κατηγορούνται για σχέσεις με την οργάνωση του ισλαμιστή επιχειρηματία Φετουλάχ Γκιουλέν, που θεωρείται πρωτεργάτης της περσινής απόπειρας πραξικοπήματος. Τέλος, άλλο γερμανικό δημοσίευμα της «Bild» υποστήριζε ότι ο Ερντογάν πρότεινε στη Γερμανία να ανταλλάξει τον Γερμανό δημοσιογράφο τουρκικής καταγωγής Ντενίζ Γιουτσέλ (κρατείται στην Τουρκία με την κατηγορία της «τρομοκρατίας»), με δύο Τούρκους πρώην στρατηγούς που έχουν ζητήσει άσυλο στη Γερμανία.

Τις γερμανο-τουρκικές κόντρες είχε αναδείξει την περασμένη Παρασκευή και νέα παρεμπόδιση επίσκεψης Γερμανών βουλευτών, αυτήν τη φορά στη στρατιωτική βάση στο Ικόνιο.

Οι τριβές αυτές, βέβαια, εκδηλώνονται σε μια περίοδο ευρύτερων ανταγωνισμών μεταξύ Τουρκίας - ΕΕ, αν και κάθε πλευρά διαμηνύει ότι αποδίδουν στη μεταξύ τους συνεργασία (ακόμα) μεγάλη σημασία. Ωστόσο, οι διαστάσεις που αποκτούν οι γεωπολιτικοί ανταγωνισμοί συνολικά για τη Μέση Ανατολή γεννούν μεγάλη ρευστότητα.