Ιστορικά μοναστήρια, εκκλησίες, τζαμιά, συναγωγές, μνημεία αρχαίων πολιτισμών. Μνημεία της Γιουγκοσλαβίας, που συμπεριλαμβάνονται στον κατάλογο της ΟΥΝΕΣΚΟ για την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά. Ολα στο στόχαστρο των ΝΑΤΟικών. Η τελευταία επίθεση των νεοβαρβάρων κατά κυρίαρχου κράτους, πριν περίπου ένα χρόνο, δεν άφησε άθικτο τον πολιτιστικό πλούτο της γειτονικής χώρας, ο οποίος βομβαρδίστηκε ανελέητα.

Δημιουργήματα που άντεξαν στο πέρασμα των αιώνων. Που γνώρισαν την πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, την κάθοδο των Σλάβων και την παρακμή του Βυζαντίου. Που άντεξαν στις λεηλασίες των ανατολικών νομαδικών ορδών, των «θεοσεβούμενων» σταυροφόρων και την εισβολή των Οθωμανών. Που «επέζησαν» των βαλκανικών και των δύο παγκοσμίων πολέμων, αντιμετωπίστηκαν ως απειλή για την παγκόσμια ειρήνη. Γνώρισαν τις «ευαισθησίες» και τις βόμβες της Νέας Τάξης.

Ενας μακρύς κατάλογος τέτοιων καταστροφών περιλαμβάνεται στη «Λευκή Βίβλο», την οποία συνέταξαν οι γιουγκοσλαβικές αρχές και περιλαμβάνει όλες τις ακρότητες που διέπραξαν οι ΝΑΤΟικοί κατά της Γιουγκοσλαβίας. Συνεχίζοντας την παρουσίαση στοιχείων από τη «Λευκή Βίβλο», σήμερα σταχυολογούμε περιπτώσεις καταστροφής έργων πολιτισμού.

Στο Βελιγράδι: Το μοναστήρι της Ρακόβιτσα. Χτίστηκε τον 16ο αιώνα. Κατά τους βομβαρδισμούς της Ρακόβιτσα, πρώτα στις 24 Μάρτη και επανειλημμένα στη συνέχεια, το μοναστήρι εκτέθηκε σε δυνατές εκρήξεις που αδυνάτισαν το τοιχίο στήριξης. Κάθετες ρωγμές εμφανίστηκαν στους τοίχους της εκκλησίας και τα παράθυρα έσπασαν. Με τους επόμενους βομβαρδισμούς, οι ρωγμές μεγάλωσαν σε πλάτος. Η πόρτα της πύλης ανατινάχτηκε.

Το κτίριο του «Διοικητηρίου». Ενα μνημειακό κτίσμα, έργο Σέρβων και Ρώσων αρχιτεκτόνων, που συμμετείχαν στην ανοικοδόμηση της Σερβίας μετά τον 1ο Παγκόσμιο Πόλεμο. Βρίσκεται στην καρδιά του Βελιγραδίου και χτυπήθηκε σε αεροπορική επιδρομή. Τη μεγαλύτερη ζημιά έπαθε η ανατολική του πτέρυγα, όπου η καταστροφή στο εξωτερικό του κτιρίου ήταν ολοκληρωτική. Το εσωτερικό έπαθε επίσης μεγάλες ζημιές.

Η εκκλησία του Αγίου Μάρκου. Χτίστηκε ανάμεσα στο 1931 και 1940, με το στιλ της μεσαιωνικής σερβικής αρχιτεκτονικής. Η μέθοδος κατασκευής και η πολυχρωμία της πρόσοψης μιμείται τη σερβοβυζαντινή τεχνοτροπία. Φιλοξενεί τη σαρκοφάγο με τα οστά του Σέρβου βασιλιά Ντούσαν (1308 - 1355). Εχει ανακηρυχτεί πολιτιστικό μνημείο από το 1975. Στις 23 Απρίλη, οπότε και βομβαρδίστηκε το Μέγαρο της Σερβικής Ραδιοτηλεόρασης, ζημιές προκλήθηκαν και στην εκκλησία.

Το Εμπορικό Κέντρο «Usce». Βομβαρδίστηκε στις 21 και 27 Απρίλη. Από τις εκρήξεις υπέστη μεγάλες ζημιές και το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης, που γειτονεύει με το «Usce». Τετρακόσια τετραγωνικά μέτρα από ενισχυμένο γυαλί έσπασαν και γλυπτά καταστράφηκαν. Καθώς η πρόσοψη του Μουσείου είναι από γυαλί, το εσωτερικό του Μουσείου, πίνακες, γλυπτά και γραφικά βρέθηκαν ξαφνικά εκτεθειμένα και απροστάτευτα.

Σύμφωνα με το διευθυντή του Μουσείου, Ράντισλαβ Τρκούλια, «καταστράφηκε περίπου το 40% των εξωτερικών γυάλινων επιφανειών. Παλαιότερα, όταν αντικαταστήσαμε ένα τ.μ., πληρώσαμε 24 χιλιάδες δηνάρια. Ετσι, είναι εύκολο να υπολογίσει κανείς τη ζημιά. Επιπρόσθετα, αρκετές δεκάδες γλυπτά καταστράφηκαν ή "τραυματίστηκαν". Μερικά χάθηκαν για πάντα. Οι συνέπειες του δεύτερου βομβαρδισμού ήταν δέκα φορές μεγαλύτερες του πρώτου».

Σχετικά με τη μετεγκατάσταση των έργων τέχνης του Μουσείου σε άλλους χώρους για να μην παραμένουν εκεί εκτεθειμένα: «Η συλλογή μας περιλαμβάνει τα γλυπτά των πιο φημισμένων γλυπτών μας (Μέστροβιτς, Αουγκούστιντσιτς, Βούκοβιτς κ.ά.). Ζυγίζουν περίπου 1.500 κιλά και τοποθετήθηκαν στο Μουσείο, ενώ αυτό ήταν ακόμα υπό κατασκευή. Γι' αυτό και δεν μπορούν να μετακινηθούν».

Το «Ιστορικό Μουσείο» της Σερβίας χτίστηκε μεταξύ 1831 και 1833. Εκρήξεις από βομβαρδισμό την 28η Απρίλη προκάλεσαν αναρίθμητες ρωγμές στο κτίριο και ζημιές στην οροφή.