Το Διεθνές Φόρουμ «Μια Ζώνη - Ενας Δρόμος», που πραγματοποιείται από σήμερα Κυριακή έως αύριο Δευτέρα στο Πεκίνο, αποτελεί ένα ακόμα βήμα στο πλαίσιο του φιλόδοξου σχεδίου της Κίνας να προωθήσει ανά τον κόσμο τα συμφέροντα των μονοπωλιακών της ομίλων, μέσα από την αναβίωση των παλιών εμπορικών «δρόμων του μεταξιού».

Σύμφωνα με τους διοργανωτές, θα συμμετάσχουν 1.500 σύνεδροι, εκπρόσωποι κρατών, 70 διεθνών οργανισμών, επιχειρηματίες και στελέχη χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και οργανισμών από 130 χώρες, ενώ ήδη στην Κίνα βρίσκεται ο Ελληνας πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, που αναμένεται να υπογράψει, όπως έχει ανακοινωθεί, συμφωνίες σε διάφορους τομείς, όπως Ενέργεια, ψηφιακή πολιτική, νέες τεχνολογίες, υποδομές και χρηματοπιστωτικό τομέα.

Το σχέδιο «Μια Ζώνη - Ενας Δρόμος» (ΟΒΟR) είναι επί της ουσίας η δημιουργία μιας ζώνης ελεύθερου εμπορίου, ενός δικτύου που θα ενώνει με προνομιακές οικονομικές συμφωνίες την Κίνα με την υπόλοιπη Ασία, την Ευρώπη και την Αφρική. Περιλαμβάνει μια χερσαία και μια θαλάσσια διαδρομή, οι οποίες αποκαλούνται «χερσαίος και θαλάσσιος δρόμος του μεταξιού του 21ου αιώνα». Στα τέλη του 2014 ενεργοποιήθηκε το κρατικό ταμείο για τη χρηματοδότηση υποδομών για το «Δρόμο του Μεταξιού» (Silk Road Fund), με αρχικό κεφάλαιο 40 δισ. δολάρια (π.χ. για χρηματοδότηση σιδηροδρομικών γραμμών υψηλής ταχύτητας, εκσυγχρονισμό λιμανιών κ.λπ.).

Ταυτόχρονα, η Κίνα πρωταγωνίστησε στη σύσταση της Νέας Αναπτυξιακής Τράπεζας (NDB) των BRICS, καθώς και της Ασιατικής Επενδυτικής Τράπεζας Υποδομών (AIIB), όπου συμμετέχουν 57 χώρες - μέλη, ανάμεσά τους και οι Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία. Πρόκειται για δυο κινήσεις που αποτελούν «οικονομική απάντηση» στην κυριαρχία των ΗΠΑ στο ΔΝΤ και στην Παγκόσμια Τράπεζα.

Παρά τη διαφωνία των υπόλοιπων μελών των BRICS (Βραζιλίας, Ρωσίας, Ινδίας και Ν. Αφρικής), η Κίνα επέβαλε τον ηγετικό της ρόλο στη Νέα Αναπτυξιακή Τράπεζα (NDB), τόσο μέσω της εξασφάλισης της μεγαλύτερης μετοχικής συμμετοχής στο αρχικό κεφάλαιο, όσο και μέσω της επιλογής της Σανγκάης ως έδρας της.

Το όλο εγχείρημα συνιστά σχέδιο της σημερινής Κίνας, όπου κυριαρχούν οι καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής, να απαντήσει στην προσπάθεια που εκδηλώθηκε τα προηγούμενα χρόνια να περιοριστεί η επιρροή της, με τη στροφή των ΗΠΑ στην Ασία και τον Ειρηνικό. Ωστόσο, η Κίνα εξελίσσεται σε μια ισχυρή δύναμη στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα. Από το ποσοστό 3,6% που είχε στο Παγκόσμιο Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν το 2000, έφτασε το 2015 στο 14,5%, αφού είχαν προηγηθεί ρυθμοί ανάπτυξης της τάξης του 10%, που βεβαίως τώρα έχουν πέσει στο 6,7%.

Με βάση επίσημα στοιχεία που δίνει η κινεζική πλευρά, ήδη στο πλαίσιο του σχεδίου OBOR έχουν υπογραφεί 56 μεγάλες οικονομικές και εμπορικές συμφωνίες με τις χώρες που έχουν ενταχθεί στο σχέδιο σε Ασία, Ευρώπη και Αφρική, και την περίοδο 2014 - 2016 έχουν επενδυθεί 50 δισεκατομμύρια δολάρια.

Την ίδια ώρα που γίνεται το άνοιγμα της Κίνας στην παγκόσμια καπιταλιστική αγορά, οι «εταίροι» και ανταγωνιστές της απαιτούν και οι ίδιοι καλύτερη πρόσβαση στην κινεζική οικονομία και να αυξηθούν και οι εξαγωγές δικών τους προϊόντων στην Κίνα και όχι μόνο η εισαγωγή προϊόντων από αυτήν. Βεβαίως, η διαπάλη των καπιταλιστών γι' αυτό που λένε «ισοσκελισμός του εμπορικού ισοζυγίου» (όπου όλοι έχουν «παράπονα» από την Κίνα) δεν αναιρεί ότι από κοινού τσακίζουν τα εργατικά - λαϊκά δικαιώματα.

Τμήμα του σύγχρονου «Δρόμου του Μεταξιού» αποτελούν οι υπάρχουσες επενδύσεις αλλά και τα μελλοντικά σχέδια της Κίνας για την Ελλάδα, που από την πλευρά της ελληνικής αστικής τάξης συμβάλλουν στην ανάδειξη της χώρας σε κόμβο μεταφοράς εμπορευμάτων και ενεργειακών πόρων. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται η επένδυση της πολυεθνικής COSCO στο λιμάνι του Πειραιά, αλλά και τα σχέδια για διαμόρφωση «ειδικών οικονομικών ζωνών» στις οποίες επιδιώκουν να συμμετέχουν και τα κινεζικά μονοπώλια.

Η COSCO, πέρα από το λιμάνι, έχει βλέψεις και στην αποθήκευση - logistics, στις μεταφορές, ειδικά τους σιδηροδρόμους, ώστε να μπορεί να μεταφέρει τα εμπορεύματα των μονοπωλίων γρήγορα στις αγορές της ΕΕ. Ετσι θέλει να μπει στους διαγωνισμούς για τις ιδιωτικοποιήσεις του ΟΣΕ και προχωράει και σε εξαγορές και αναβάθμιση σιδηροδρομικών υποδομών στα Βαλκάνια.

Αντικειμενικά, τα ζητήματα αυτά αποτελούν στοιχείο ανταγωνισμού με τα σχέδια άλλων ισχυρών καπιταλιστικών κέντρων στην περιοχή στους ανάλογους τομείς, πρώτα απ' όλα των ΗΠΑ, με τις οποίες το ελληνικό κεφάλαιο έχει στενούς και ιστορικούς δεσμούς, αλλά και με μονοπώλια συμφερόντων κρατών της ΕΕ.

Από την άλλη, το επιχείρημα περί «ανάπτυξης» που θα ωφελήσει τους εργαζόμενους, το παράδειγμα της COSCO, αλλά και κάθε άλλης επένδυσης, με τη συμμετοχή ή όχι κινεζικών μονοπωλίων, είναι πεντακάθαρο, καθώς αξιοποιούνται και θα αξιοποιηθούν μέχρι κεραίας όλα τα μέτρα του αντεργατικού οπλοστασίου, τα καθεστώτα «ειδικών οικονομικών ζωνών», προκειμένου να ενταθεί η εκμετάλλευση των εργαζομένων.

Ολο αυτό το «παραμύθι», που παρουσιάζεται ως «αμοιβαία συνεργασία» μεταξύ κρατών και λαών, ως «προσέγγιση πολιτισμών», όπου επιχειρείται οι λαοί να στρατευτούν με τα σχέδια του «Δρόμου του Μεταξιού», προσπαθεί να κρύψει την πραγματικότητα: Οτι θα οξύνεται η διαπάλη των μονοπωλιακών ομίλων και πίσω από τη δήθεν αμοιβαία συνεργασία, θα φουντώνει ο ανταγωνισμός των καπιταλιστών εκμεταλλευτών και ταυτόχρονα η προσπάθεια υπεράσπισης με κάθε μέσο των συμφερόντων της κάθε πλευράς.

Δεν είναι τυχαίο ότι τα τελευταία χρόνια η «ήρεμη δύναμη» Κίνα διευρύνει τα εξοπλιστικά της προγράμματα, δημιουργεί βάσεις σε περιοχές όπου δραστηριοποιούνται τα μονοπώλιά της, ενώ και οι άλλοι ανταγωνιστές της - ειδικά οι ΗΠΑ που βλέπουν να απειλείται η πρώτη θέση στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα - εντείνουν την επιθετικότητά τους, με πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα την Κορεατική Χερσόνησο.