Ολο και πιο συχνά, στην ΠΓΔΜ, στις συγκεντρώσεις λανσάρεται το σύνθημα της «Μεγάλης Αλβανίας»

«Καζάνι που βράζει» θυμίζουν και πάλι τα Δυτικά Βαλκάνια, καθώς η όξυνση των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών για τον έλεγχο πηγών και δρόμων Ενέργειας αλλά και των στρατιωτικών ανταγωνισμών είτε μεταξύ Δύσης - Ρωσίας, είτε παράλληλα και μεταξύ ΗΠΑ - ΕΕ, αναμοχλεύουν και ενθαρρύνουν την έξαρση των εθνικισμών, ξαναβάζοντας στο χάρτη της περιοχής την πιθανότητα νέων συγκρούσεων, σενάρια αλλαγής συνόρων με αφορμή την εμφανή κλιμάκωση της πολύμηνης πολιτικής κρίσης που ταλανίζει ιδιαίτερα την ΠΓΔΜ.

Στα Σκόπια, φουντώνουν έντονα τις τελευταίες μέρες οι φήμες για πιθανό πραξικόπημα από τη μεριά του αρχηγού του κεντροδεξιού κόμματος VMRO-DPMNE του (έως πρότινος πρωθυπουργού) Νίκολα Γκρούεφσκι και του Προέδρου της χώρας, Γκεόργκι Ιβάνοφ, που αντιτίθενται στα σχέδια της αντιπολιτευόμενης Σοσιαλδημοκρατικής Ενωσης (SDSM) του Ζόραν Ζάεφ και των τριών αλβανικών κοινοβουλευτικών κομμάτων να σχηματίζουν κυβέρνηση με εφαρμογή των αλβανικών αιτημάτων της λεγόμενης «πλατφόρμας των Τιράνων». Μία από τις πηγές που τροφοδοτούν αυτές τις φήμες είναι το εβδομαδιαίο περιοδικό των Σκοπίων FOCUS (που πρόσκειται στο αντιπολιτευόμενο κόμμα SDSM). Επικαλούμενο «ανώνυμες στρατιωτικές πηγές», το περιοδικό ισχυρίζεται ότι στρατιωτικοί αξιωματούχοι και ειδικές δυνάμεις μετέβησαν το Πάσχα στο πρώην στρατιωτικό καταφύγιο Γιάνσεν, που είχε φτιαχτεί μετά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο σε περίπτωση πολέμου, με σκοπό να δημιουργήσουν υποδομές ώστε να το μετατρέψουν σε κέντρο διοίκησης στο οποίο φέρεται πως θα μεταφερθούν ο Πρόεδρος Ιβάνοφ και ο πρώην πρωθυπουργός Ν. Γκρούεφσκι σε περίπτωση κήρυξης κατάστασης «έκτακτης ανάγκης». Η κατάσταση «εκτάκτου ανάγκης» θα μπορούσε (ισχυρίζεται το περιοδικό) να κηρυχθεί εάν το κόμμα SDSM του Ζ. Ζάεφ και τα αλβανικά κοινοβουλευτικά κόμματα άρουν το εμπάργκο στις συνεδριάσεις της βουλής και αποφασίσουν να εκλέξουν πρόεδρο και να συγκροτήσουν νέα κυβέρνηση...

Πάντως, χτες το κρατικό ειδησεογραφικό πρακτορείο των Σκοπίων, ΜΙΑ, μετέδωσε πως ο Ολιβερ Αντόνοφ, διαχειριστής του στρατιωτικού καταφυγίου «Γιάσεν», διέψευσε ότι το καταφύγιο έχει μετατραπεί σε «διοικητικό κέντρο» από το στρατό ή ότι γίνονται προετοιμασίες για πραξικόπημα.

Στα Σκόπια, χτες ο Πρόεδρος της ΠΓΔΜ, Γκιόργκε Ιβάνοφ, παραχωρώντας συνέντευξη στο ουγγρικό τηλεοπτικό κανάλι MTVA, επανέλαβε πως δεν προτίθεται να δώσει εντολή σχηματισμού κυβέρνηση στον Ζόραν Ζάεφ και στα αλβανικά κόμματα, κατηγορώντας τους πως εκβιάζονται «από ξένη χώρα» (υπονοώντας σαφώς την Αλβανία και τον πρωθυπουργό Εντι Ράμα). Κατηγόρησε τον Αλβανό πρωθυπουργό ευθέως για προσπάθειες ανάμειξης στα εσωτερικά των Σκοπίων και χειραγώγηση των τριών αλβανικών κομμάτων. Πρόσθεσε πως οι καθυστερήσεις στην ένταξη δυτικών βαλκανικών χωρών στην ΕΕ ενθαρρύνουν την επανεμφάνιση του εθνικισμού σε χώρες της περιοχής και τις «ιδέες μεγάλων χωρών». Κατηγόρησε την ΕΕ ότι «έχασε την ευκαιρία» να καταδικάσει τις «εθνικιστικές χειρονομίες που τώρα διαδίδονται και επεκτείνονται» και το ΝΑΤΟ για «αδράνεια», τονίζοντας πως απέτυχε να εμποδίσει «εχθρική ρητορική που εκπορεύεται από μία χώρα - μέλος» (εννοώντας την Αλβανία). Επιπλέον, χαρακτήρισε την κατάσταση στην ευρύτερη περιοχή «εύθραυστη», που την εκμεταλλεύονται, όπως υποστήριξε, «άλλοι παράγοντες που έρχονται εκτός ΕΕ και ΝΑΤΟ και θέλουν να επηρεάσουν την περιοχή».

Σε παράλληλη εξέλιξη, που συνδέεται όμως με την παρατεταμένη ενδοαστική κρίση στην ΠΓΔΜ, εκατοντάδες αγρότες διαδήλωσαν χτες στα Σκόπια και απείλησαν να αποκλείσουν την πρωτεύουσα και να παραλύσουν τη χώρα, εάν δεν καταβληθούν άμεσα οι εδώ και πολλούς μήνες καθυστερήσεις στην καταβολή αγροτικών επιδοτήσεων συνολικού ύψους 700.000.000 ευρώ.

Επιπλέον, ο ηγέτης του κεντροδεξιού VMRO-DPMNE Ν. Γκρούεφσκι συναντήθηκε με τους πρέσβεις Γερμανίας, Βρετανίας, Σουηδίας και Ολλανδίας, επαναλαμβάνοντας ότι λύση στην κρίση μπορεί να δοθεί «εύκολα και πολύ γρήγορα» με τη διεξαγωγή νέων βουλευτικών εκλογών (επειδή οι προηγούμενες της 11ης Δεκέμβρη δεν κατάφεραν να δώσουν άνετη πλειοψηφία σε κανένα από τα μεγαλύτερα κόμματα).

Στη Σερβία η εφημερίδα του Βελιγραδίου «Βετσέρνια Νόβοστι», επικαλούμενη πηγές «ασφαλείας», υποστήριξε ότι οι πρόσφατες δηλώσεις Αλβανών αξιωματούχων σε Κοσσυφοπέδιο, Αλβανία, Νότια Σερβία (όπου υπάρχει αλβανική μειονότητα) γίνονται «σε συντονισμό» με την Αγκυρα και τις τουρκικές μυστικές υπηρεσίες ασφαλείας. Η εφημερίδα υποστηρίζει ότι ο συντονισμός γίνεται σε δύο επίπεδα - κλειδιά. Το πρώτο «κανάλι επικοινωνίας και επιρροής» γίνεται μέσω της «Τουρκικής Υπηρεσίας Συνεργασίας και Συντονισμού» (γνωστή ως ΤΙΚΑ) στη Σερβία και το δεύτερο «κανάλι» είναι «οι εντατικές συναντήσεις μεταξύ Τούρκων αξιωματούχων ασφαλείας και Αλβανών ηγετών σε Πρέσεβο και Μπουγιάνοβατς και Κοσσυφοπέδιο».

Επιπροσθέτως, χτες ο Αλβανόφωνος δήμαρχος του Μπουγιάνοβατς, Τζόνους Μουσλίου, μιλώντας στο κανάλι PRVA TV, υποστήριξε ότι αναγνωρίζει «σαν Πρόεδρο» τον Αλβανό πρωθυπουργό Εντι Ράμα και όχι τον Σέρβο Πρόεδρο, Α. Βούτσιτς, επικαλούμενος το σύνταγμα της Αλβανίας που «ορίζει ότι ο πρωθυπουργός είναι αρχηγός όλων των Αλβανών ανεξάρτητα από το πού ζουν»...

Παράλληλα, χτες ο Σέρβος υπουργός Εξωτερικών, Ιβιτσα Ντάσιτς, συναντώντας τον Εσθονό ομόλογό του Σβεν Μίκσερ, εξέφρασε ανησυχία για την επανεμφάνιση του αλβανικού εθνικισμού στην ευρύτερη περιοχή, λέγοντας ότι ή θα εκτονωθεί η ένταση ή θα γίνει ολοκληρωτικός πόλεμος. Τόνισε ότι δεν θέλει ούτε να σκέφτεται την πιθανότητα «του μαύρου σεναρίου μίας πιθανής σύρραξης μεταξύ ΝΑΤΟ και Ρωσίας».

Σε αυτό το επικίνδυνα φορτισμένο κλίμα, συνέβαλε χτες ο Πρόεδρος του Κοσσυφοπεδίου, Χασίμ Θάτσι, που δήλωσε ότι οι φιλικές σχέσεις της ΕΕ με τη Σερβία «είναι βαρετές, αηδιαστικές και απαράδεκτες». Χαρακτήρισε «αδικαιολόγητη» την καθυστέρηση από τη μεριά της ΕΕ του τρόπου χορήγησης βίζας και κατηγόρησε το Βελιγράδι ότι προσπαθεί να εγκαθιδρύσει την «ισχυρή επιρροή της Ρωσίας, με στρατιωτικές βάσεις και στρατιωτικά αεροπλάνα MiG».