Associated Press

Η ισραηλινή αντιπροσωπεία, στην επεισοδιακή συνέντευξη Τύπου, που, ουσιαστικά, προανήγγειλε την αποχώρησή της

Εγκαταλείπουν, ακόμη και οι υποβαθμισμένες αντιπροσωπείες των ΗΠΑ και του Ισραήλ τις εργασίες της Παγκόσμιας Διάσκεψης του ΟΗΕ για το Ρατσισμό, εκφράζοντας τη διαμαρτυρία τους για τη χρησιμοποίηση «απαράδεκτα επικριτικής, ρατσιστικής γλώσσας» σε βάρος του Ισραήλ στο πλαίσιο του τελικού κειμένου της Συνόδου. Οι προσπάθειες εξεύρεσης συμβιβαστικής λύσης, στις οποίες πρωτοστάτησαν οι αντιπροσωπείες της Νορβηγίας, του Καναδά και των ΗΠΑ, απέτυχαν παταγωδώς. Μετά από την εξέλιξη αυτή, το θέμα των απολογιών και των αποζημιώσεων που ζητούν, από κοινού, οι αφρικανικές αντιπροσωπείες και οι εκπρόσωποι των Αφρο-Αμερικανών από τις πρώην αποικιοκρατούσες χώρες πέρασε, προς στιγμήν τουλάχιστον, σε δεύτερο πλάνο.

«Η επιμονή του συνόλου του Αραβικού Συνδέσμου να χαρακτηρίζει το Ισραήλ αποικιακό κράτος, και να χρησιμοποιεί απαράδεκτους όρους που αποδεικνύουν τον αντισημιτισμό και το ρατσισμό του δεν επιτρέπει στην ισραηλινή αποστολή να παραμένει στο Ντέρμπαν. Είναι εξαιρετικά θλιβερό ότι μια σύνοδος ενάντια στο ρατσισμό, τορπιλίζεται από το ρατσισμό ενάντια στο Ισραήλ». Με αυτά, περίπου, τα λόγια, ο, εμφανώς οργισμένος, Σιμόν Πέρες ανακοίνωσε, αργά χτες το βράδυ από το Τελ Αβίβ, ότι ανακαλεί την ισραηλινή αντιπροσωπεία από τις εργασίες της Παγκόσμιας Συνόδου του ΟΗΕ για το Ρατσισμό. Σχεδόν ταυτόχρονα, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Κόλιν Πάουελ προχωρούσε σε ανάλογη ανάκληση, επικαλούμενος ακριβώς τους ίδιους λόγους.

Είχε προηγηθεί μια ιδιαίτερα ταραχώδης ημέρα διαβουλεύσεων, όπου καταβαλλόταν προσπάθεια να επιτευχθεί συμβιβασμός για την ορολογία που πρόκειται να χρησιμοποιηθεί για το Ισραήλ στο τελικό κείμενο της συνόδου. Κατά τη διάρκεια μιας επεισοδιακής συνέντευξης Τύπου, που σημαδεύτηκε από τις αντεγκλήσεις φιλο-παλαιστινίων και φιλο-ισραηλινών διαδηλωτών, ο Ισραηλινός υφυπουργός Εξωτερικών Μορντεχάι Γιεντίντ υπογράμμιζε ότι «η διένεξη με τους Παλαιστινίους δεν είναι ρατσιστική, αλλά εδαφική» και κατά συνέπεια είναι απαράδεκτη κάθε σύνδεση των δύο θεμάτων.

Ο Αμερικανός βουλευτής, και μέλος της αντιπροσωπείας, Τομ Λάντος, δήλωνε, λίγο αργότερα, ότι «η αμερικανική κυβέρνηση κατέβαλε υπεράνθρωπες προσπάθειες να βρεθεί συμβιβασμός, αλλά δεν κατέστη εφικτό να λογικευτούν οι αραβικές χώρες». Προαναγγέλλοντας την αμερικανική αποχώρηση, ο Λάντος εκτίμησε ότι θα αποχωρήσουν και αρκετές άλλες αντιπροσωπείες. Την απογοήτευσή του για την «επιλογή της κυβέρνησης Μπους να εξαρτήσει τη συμμετοχή των ΗΠΑ στη Σύνοδο από το θέμα του Ισραήλ», εξέφρασε ο Αιδεσιμότατος Τζέσε Τζάκσον, ηγετικό στέλεχος του Φόρουμ της Μαύρης Ηγεσίας.

Από την πλευρά του, ο ΓΓ του Αραβικού Συνδέσμου Αμρ Μούσα δήλωνε ότι «ένα κείμενο εξόφθαλμα μονομερές δεν ωφελεί στην εξεύρεση λύσης στο Μεσανατολικό» και διαβεβαίωνε ότι «οι αραβικές χώρες προσπαθούν το μέγιστο δυνατό για ένα συμβιβασμό». Κατέληγε, όμως, ότι «είναι αδύνατο να μη γίνει επίκριση στις μεθόδους που χρησιμοποιεί το Ισραήλ σε βάρος των Παλαιστινίων, αλλά και των Ισραηλινών Αράβων». Στο μεταξύ, έγινε γνωστό ότι το παράλληλο φόρουμ των μη κυβερνητικών οργανώσεων, είχε, ήδη, από την Κυριακή, καταλήξει σε απόφαση που χαρακτηρίζει το Ισραήλ «ρατσιστικό κράτος απαρτχάιντ» και ζητά τον «άμεσο τερματισμό των ρατσιστικών εγκλημάτων και των πράξεων γενοκτονίας και εθνοκάθαρσης σε βάρος των Παλαιστινίων».

Η νοτιοαφρικανική ηγεσία, που φιλοξενεί τη Σύνοδο, μετά την ανακοίνωση των αποχωρήσεων, τις χαρακτήρισε «άχρηστες» και δήλωσε ότι οι εργασίες θα συνεχιστούν κανονικά.

Ο ένας μετά τον άλλο, οι Αφρικανοί αντιπρόσωποι, μαζί με τους Αφροαμερικανούς, τάσσονται υπέρ της υιοθέτησης, στο τελικό κείμενο αποφάσεων, του αιτήματος απολογίας εκ μέρους των πρώην αποικιοκρατών, ενώ δε λείπουν και οι φωνές που ζητούν την καταβολή αποζημιώσεων για τις συνέπειες του δουλεμπορίου και της αποικιοκρατίας. «Το δουλεμπόριο δεν πρέπει να το θυμόμαστε ως τραγωδία, αλλά ως παράγοντα που στέρησε την Αφρική για αιώνες από τις πλουτοπαραγωγικές της πηγές και από τους λαούς της», δήλωνε ο αντιπρόεδρος της Ζάμπια, Ενοχ Καβιντέλε, ο οποίος ως εκπρόσωπος της Αφρικανικής Ενωσης τάχθηκε υπέρ και της καταβολής αποζημιώσεων.

Την ίδια στιγμή, διχασμένη εμφανιζόταν η Ευρώπη απέναντι στο αφρικανικό αίτημα. Ο ΓΓ του Συμβουλίου της Ευρώπης, Βάλτερ Σβίμερ, τόνιζε ότι οι χώρες - μέλη του «αποφάσισαν, ήδη, τη χρηματοδότηση ενός νέου αναπτυξιακού προγράμματος για την Αφρική ως αποζημίωση των συνεπειών του δουλεμπορίου και της αποικιοκρατίας, αλλά όχι στο πλαίσιο της Συνόδου». Αλλοι Ευρωπαίοι εκπρόσωποι, όπως το Βέλγιο, δεν απέκλειαν το ενδεχόμενο να ανταποκριθούν θετικά στο αφρικανικό αίτημα. Αντίθετα, η Βρετανία, η Ολλανδία, η Ισπανία και η Πορτογαλία αρνούνταν κατηγορηματικά την προοπτική της απολογίας, και αποδέχονταν μόνο να χαρακτηριστεί «το δουλεμπόριο και η αποικιοκρατία εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας». Σχολιάζοντας τη στάση τους, ο Τζέσε Τζάκσον τόνιζε ότι «όποιος αρνείται να απολογηθεί για το αποικιοκρατικό παρελθόν του, σημαίνει ότι, κατά βάθος, είναι περήφανος για αυτό»!