Στην αρχή του 1917 ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος διάνυε ήδη την 130ή βδομάδα του. Τα 3 χρόνια ασταμάτητων μαχών και φρίκης χωρίς αποτέλεσμα δεν άφηναν κανέναν ασυγκίνητο. Ολο και περισσότερος κόσμος αντιτασσόταν με διάφορες μορφές στον πόλεμο. Χαρακτηριστικό είναι ότι το 1916 πάνω από 1,5 εκατομμύριο Ρώσοι στρατιώτες λιποτάκτησαν.

Την κατάσταση για την εργατική τάξη και τους άλλους εργαζόμενους χειροτέρευε ο σκληρός χειμώνας, ο οποίος, σε συνδυασμό με τον πόλεμο, οδηγούσε σε άνοδο των τιμών και σ' ελλείψεις προϊόντων. Ολα αυτά είχαν ως αποτέλεσμα την άνοδο των διαθέσεων των μαζών ενάντια στην τσαρική εξουσία. Η τελευταία, όσο και αν προσπαθούσε πότε με το καρότο και πότε με το μαστίγιο, δεν μπορούσε να εμποδίσει την ανάπτυξη μαζικών εκδηλώσεων εναντίον της. Ο τσαρισμός σκεφτόταν ακόμα και πιθανή συνθηκολόγηση στον πόλεμο με την υπογραφή μονομερούς ειρήνης, ώστε απερίσπαστος να καταπνίξει το επαναστατικό κίνημα που διαφαινόταν ότι θα ξεσπάσει. Στις 19 (6) του Γενάρη ο Τσάρος Νικόλαος Β΄ διέταξε την αναβολή των εργασιών της Κρατικής Δούμας μέχρι τις 27 (14) του Φλεβάρη.

Σε αυτές τις συνθήκες, μεγάλωσε απότομα η μαζική κινητοποίηση του προλεταριάτου. Συνολικά, μόνο το Γενάρη απέργησαν 270.000 εργάτες, από τους οποίους 177.000 στην Πετρούπολη. Το Κόμμα των Μπολσεβίκων, το οποίο ήταν στην παρανομία, βρέθηκε στην πρώτη γραμμή του αγώνα. Σε αυτήν την ιστορική στιγμή αποδείχτηκε πόσο σημαντική παρακαταθήκη ήταν η στάση του ενάντια στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο και υπέρ της μετατροπής του σε ένοπλη ταξική αναμέτρηση για την ανατροπή του καπιταλισμού και την οικοδόμηση της εργατικής εξουσίας. Παρά τις σκληρές διώξεις και την τρομοκρατία, οι μπολσεβίκοι κατόρθωσαν ν' ανασυγκροτήσουν τις Οργανώσεις τους σε όλη τη χώρα.

Με πρωτοβουλία των μπολσεβίκων, στις 22 (9) του Γενάρη, στη 12η επέτειο της «Ματωμένης Κυριακής» του 1905, οπότε και κατεστάλη άγρια η εργατική διαδήλωση στην Πετρούπολη, οι εργάτες της Πετρούπολης και της Μόσχας προχώρησαν σε απεργία και σε μαζικές μαχητικές διαδηλώσεις. Στη Μόσχα πάνω από 30.000 εργάτες συμμετείχαν στην απεργία και στη διαδήλωση. Στην Πετρούπολη πήραν μέρος περίπου 145.000 εργάτες, καθιστώντας αυτήν τη διαδήλωση τη μεγαλύτερη που πραγματοποιήθηκε κατά τη διάρκεια του πολέμου. Ανάλογες διαδηλώσεις εργατών έγιναν και σε πολλές άλλες πόλεις της χώρας.

Ταυτόχρονα, με την άνοδο του εργατικού κινήματος, παρατηρήθηκε άνοδος της μαζικής δραστηριότητας της φτωχής αγροτιάς και των καταπιεζόμενων από την τσαρική απολυταρχία εθνοτήτων. Η θύελλα ερχόταν να συνταράξει τη Ρωσία.