Οταν το έργο ενός καλλιτέχνη μιλάει από μόνο του, δε χρειάζεται να γράψεις πολλά. («Ουκ εν τω πολλώ το ευ»). Στη συγκεκριμένη περίπτωση όμως ας μας επιτραπεί να παραβούμε τον «κανόνα».

Ο Γιώργος Μιστριώτης, «φεύγοντας» πριν τρία χρόνια, πρέπει να ένιωθε ευτυχής. Γιατί και σαν γιατρός και σαν εικαστικός ήτανε καταξιωμένος. Πρόσφερε στην κοινωνία και στον τόπο του «το κατά δύναμη». Η προσφορά του κι η κληρονομιά του είναι σημαντική. Και -ας ειπωθεί κι αυτό- δε στερήθηκε ούτε προβολής (που λόγω ιδιοσυγκρασίας ουδέποτε επιδίωξε) ούτε βεβαίως αναγνώρισης. Το παράπονό του, καθώς και το παράπονο των δικών του, μα και των συναδέλφων, φίλων και συμπατριωτών, ήτανε ίσως γιατί «έφυγε» τόσο πρόωρα. Στην ακμή της ωριμότητάς του. Και δεν έζησε να ολοκληρώσει το έργο του. Ενώ ήταν ακόμα τόσο νέος.

***

Γεννήθηκε στη Χαλκίδα το 1936. Πατέρας του ο στρατηγός Αντώνης Μιστριώτης και μητέρα του η Φωτεινή Λίζου. Από πολύ μικρός στη ζωγραφική. Και νωρίς εκδηλώθηκε το ταλέντο του. Προσανατολισμός κι όνειρό του να μπει στη Σχολή Καλών Τεχνών. Ομως οι γονείς του τον θέλουν γιατρό. Σπούδασε στη Σιένα της Ιταλίας. Γυρίζει με πτυχίο και ντοκτορά. Ειδικότητα ΩΡΛ παίρνει στο Ιπποκράτειο. Ασκεί το επάγγελμά του στη γενέτειρά του, που τη λατρεύει. Μα και αυτή τον τίμησε και τον τιμά. Συγχρόνως, ούτε στιγμή δεν παύει να ασχολείται με τη ζωγραφική και τη γλυπτική. Δημιουργεί αξιόλογο έργο. Βραβεύτηκε 4 φορές από το υπουργείο Πολιτισμού. Του απονεμήθηκε επίσης το μετάλλιο «Ν. Κριεζώτης». Ηταν μέλος της Εταιρείας Ιατρών Καλλιτεχνών. Συμμετείχε σε εκθέσεις ομότεχνών του. Επισκέφθηκε όλα σχεδόν τα Μουσεία της Ευρώπης. Σαν αγωνιστής και ουμανιστής, σαν προοδευτικός άνθρωπος, θυσιαζόταν για τους συνανθρώπους. Τι πιο ωραίο!.. Κι αίφνης, του κόβεται το «νήμα της ζωής» στις 5.9.98. Δέχτηκε το «μοιραίο» στωικά. Ηταν προετοιμασμένος θαρρείς. Φιλοσοφημένη η σκέψη του για τη ζωή και το θάνατο. Την είχε διατυπώσει ακόμα από τα 32 του χρόνια (όταν ήταν φαντάρος) σ' ένα ποίημά του: «Στην ατυχία σου μην πάρεις τίποτε/ Να' σαι ελαφρός/ χωρίς ρούχα, γυμνός./ Ετσι να μπεις στη βάρκα./ Να μην κλάψεις./ Να φύγεις με θάρρος».

Η διπλή του ειδικότητα, μας θυμίζει τον Τσέχωφ. Και παραφράζοντάς τον (ελαφρώς) θα λέγαμε ότι «η ιατρική ήταν η νόμιμη γυναίκα του και η ζωγραφική η ερωμένη του»! Ο ίδιος, όπως θα εξομολογηθεί σε συνέντευξή του σε τοπική εφημερίδα (το «Πανεβοϊκό Βήμα») «διάλεξε την Ιατρική και δεν πήγε στη Σχολή Καλών Τεχνών για να μη φέρει σε δύσκολη θέση τους γονείς του». Και, με το πηγαίο χιούμορ που τον διέκρινε θα πει: «Ετσι, λοιπόν, τη γλίτωσαν η Τέχνη και οι φιλότεχνοι και την... πλήρωσαν γενικά οι ασθενείς»!

Κατά κοινή ομολογία, ο Γ. Μιστριώτης, υπήρξε εξίσου καλός, έντιμος, ευσυνείδητος εργάτης τόσο της Ιατρικής όσο και της Τέχνης. Η σύντροφος της ζωής του, Μαρία Μιστριώτη, ποιήτρια, μέλος της ΕΕΛ (η «μούσα» του), λέει: «Το ιατρείο του ήταν και εργαστήρι ζωγραφικής και γλυπτικής. Εκεί επί 30 χρόνια πρόσφερε αφιλοκερδώς έργο επιστημονικό, κοινωνικό και καλλιτεχνικό».

Η μετριοφροσύνη, η σεμνότητα, η καλοσύνη, η πνευματικότητά του τον έκαναν προσιτό και αγαπητό σε όλους. Ο παλιός συμμαθητής και φίλος του Δημήτρης Διακομόπουλος (στο «Πανεβοϊκό Βήμα») σκιαγραφεί με ενάργεια χαρακτηριστικά στοιχεία της προσωπικότητάς του: «Ηταν η μαγιά της συντροφιάς. Μιας συντροφιάς κατοχικής καταβολής, που κρατάει πάνω από μισό αιώνα... Ο λόγος του ευθύς έως αμείλικτος. Σάρκαζε και αυτοσαρκαζόταν. Ενοχλούσε και αυτοκρινόταν. Είχε την αγωνία και την αβεβαιότητα πραγματικού στοχαστή. Τον έκαιγε το κοινωνικό πρόβλημα. Το πρόβλημα της Τέχνης. Το πολιτικό πρόβλημα. Γυρίζοντας γιατρός από τη Σιένα είχε στις αποσκευές του την παλέτα με τα πινέλα και τα χρώματα, τα ιπποκράτεια συγγράμματα και τους τόμους της αμφισβήτησης».

***

Βρεθήκαμε στη Χαλκίδα. (Επ' ευκαιρία αποστολής του «Ριζοσπάστη» στο Μαντούδι). Επισκεφθήκαμε το σπίτι του Μιστριώτη, στη γωνία των οδών Χαϊνά - Θεοχάρη. Μπαίνοντας μέσα μείναμε έκπληκτοι. Ηταν ένα «Σπίτι - Πινακοθήκη»! Οι διάδρομοι, τα δωμάτια, το γραφείο του γιατρού, προπάντων το ευρύχωρο σαλόνι γεμάτα, κατάμεστα, με κάθε είδους κάδρα, πορτρέτα, πίνακες ζωγραφικής και γλυπτά. Δεν προφταίναμε να πηγαίνουμε από τον ένα τοίχο κι από τον ένα χώρο στον άλλον. Και να κοιτάζουμε, να περιεργαζόμαστε, να θαυμάζουμε τη δουλιά αυτού του ανθρώπου. Να κρατάμε σημειώσεις. Να συζητάμε. Ενώ ο φωτογραφικός μας φακός απαθανατίζει αυτόν τον εικαστικό θησαυρό!

Η Μαρία Μιστριώτη, με ευγένεια μας υποδέχεται. Μας ξεναγεί. Μας ενημερώνει. Απαντάει στις ερωτήσεις και τις απορίες μας. Μας βοηθάει να εμβαθύνουμε στο νόημα κάθε έργου, να «πιάσουμε» το συμβολισμό του. Και γενικότερα να καταλάβουμε τη σκέψη και την τεχνοτροπία του καλλιτέχνη συντρόφου της. Είναι πολύ συγκινημένη. Αδυνατεί να ξεπεράσει το πλήγμα που δέχτηκε αναπάντεχα...

Μας ευχαρίστησε για την επίσκεψη. Φύγαμε με τις καλύτερες εντυπώσεις. Και κλείνουμε αυτό το μικρό αφιέρωμα με κάποιες δικές της προσωπικές σκέψεις:

«Για το έργο του, ο ίδιος ο Γιώργης, δήλωνε: "Με ενδιαφέρει η ανθρώπινη ύπαρξη στην κίνησή της". Στα πρόσωπα των ανθρώπων, που ζωγραφίζει αποτυπώνεται η ζωή και ο θάνατος. Οπως βλέπετε, οι πίνακές του αποτελούνται από ανθρώπινες φιγούρες καθώς υφίστανται τη διαδικασία της φθοράς. Κύριο χαρακτηριστικό του ο "αφαιρετικός" εξπρεσιονισμός. Φιλοσοφία του το "Μηδέν άγαν"!.. Ηταν γνήσιος καλλιτέχνης. Υπήρξε ένας ιατροφιλόσοφος. Εκτιμούσε τις ανθρώπινες αξίες. Τίμησε στο ακέραιο τον όρκο του Ιπποκράτη. Ως καλλιτέχνης σεβάστηκε το τάλαντό του. Σ' αυτόν οφείλω και τις δικές μου ποιητικές αναζητήσεις. Επιθυμία δική μου και των δυο παιδιών μου είναι: Η έκδοση ενός άλμπουμ των έργων του. Και μια αναδρομική έκθεση στη Χαλκίδα. Που υποσχέθηκαν να τη στηρίξουν ο δήμαρχος κ. Μανιάτης και ο νομάρχης κ. Παπανδρέου. Καθώς και να δοθεί σ' ένα δρόμο της πόλης τ' όνομά του».