Ας δούμε πώς έγινε η συστηματική παραβίαση των συμφωνιών του Πότσνταμ. Από την πρώτη στιγμή που καθορίστηκαν οι τομείς ελέγχου από τα τέσσερα κράτη, η συμφωνία δεν εφαρμοζόταν από τις ΗΠΑ, Βρετανία και Γαλλία. Στους τομείς που έλεγχαν αυτές οι δυνάμεις, δηλαδή το δυτικό τμήμα της Γερμανίας και οι δυτικοί τομείς της πρωτεύουσας Βερολίνου (σημειωτέον, το Βερολίνο ήταν μέσα στη σοβιετική ζώνη κατοχής αφού ο Κόκκινος Στρατός μπήκε και το κατέλαβε απελευθερώνοντας το λαό του), όχι μόνο δεν διαλύονταν οι μηχανισμοί του ναζιστικού κράτους, αλλά αποδεδειγμένα προστατεύονταν και χρησιμοποιήθηκαν στο νέο κρατικό μηχανισμό που στηνόταν.

Σε αυτές τις κινήσεις υπήρξε λαϊκή αντίδραση στις δυτικές ζώνες. Χαρακτηριστικά, σε ένα δημοψήφισμα στα τέλη του 1946 στο κρατίδιο της Εσσης, το 72% των ψηφοφόρων ψήφισαν το πέρασμα των βιομηχανιών - κλειδιών στην κοινή ιδιοκτησία. Ομως, η αμερικανική στρατιωτική διοίκηση απαγόρευσε την έκδοση αντίστοιχων νόμων, το ίδιο έκαναν και η αγγλική και η γαλλική στρατιωτική διοίκηση. Επί της ουσίας, η εξουσία του γερμανικού μονοπωλιακού κεφαλαίου, που έφερε τον Χίτλερ στην εξουσία, δε θίχτηκε στις δυτικές ζώνες. Οι ΗΠΑ, η Μεγάλη Βρετανία και η Γαλλία μαζί με χριστιανοδημοκράτες και σοσιαλδημοκράτες Γερμανούς πολιτικούς πέρασαν στην κρατική ένωση των δυτικών ζωνών. Το 1947 ενώθηκαν η αμερικανική και η βρετανική ζώνη κατοχής στη διζωνία. Δημιουργήθηκε γι' αυτήν ένα οικονομικό συμβούλιο, όπου τον τόνο τον έδιναν πολιτικοί της Χριστιανοδημοκρατικής Ενωσης και που έπαιρνε όλο και περισσότερο κρατικές αρμοδιότητες.

Το Μάρτη 1948, συνεδρίασε για τελευταία φορά το Συμμαχικό Συμβούλιο Ελέγχου, που ήταν το αρμόδιο όργανο εξουσίας στη Γερμανία έως την πλήρη εφαρμογή της Συμφωνίας του Πότσνταμ και τη δημιουργία του νέου γερμανικού κράτους. Τον Ιούνη, οι στρατιωτικοί διοικητές (από τις ΗΠΑ, Αγγλία, Γαλλία) των δυτικών ζωνών ανήγγειλαν μια χωριστή νομισματική μεταρρύθμιση, την εισαγωγή του προσανατολισμένου στο δολάριο γερμανικού μάρκου. Τον ίδιο μήνα, οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις με τις «Συστάσεις του Λονδίνου» ανήγγειλαν το σχηματισμό ενός δυτικογερμανικού κράτους και έδωσαν ανάλογες οδηγίες σε πολιτικούς των δυτικών ζωνών. Σ' αντίθεση με τις υπάρχουσες συμφωνίες, οι στρατιωτικοί διοικητές των δυτικών δυνάμεων εισήγαγαν το νόμισμα και στους δυτικούς τομείς του Βερολίνου. Ετσι, δημιούργησαν την κρίση του Βερολίνου, που προκάλεσε τον κίνδυνο μιας στρατιωτικής σύγκρουσης και οδήγησε στη διάσπαση της πόλης. Χριστιανοδημοκράτες και σοσιαλδημοκράτες πολιτικοί εγκατέλειψαν το Δημαρχείο του Βερολίνου και εγκαταστάθηκαν στη συνοικία της πόλης Σιένεμπεργκ σαν εξουσία του Δυτικού Βερολίνου. Μετά απ' αυτό, σχηματίστηκε το Νοέμβρη του 1948 στο σοβιετικό τομέα ένα νέο δημοκρατικό δημοτικό συμβούλιο, με τον Φρίντριχ Εμπερτ ως πρώτο δήμαρχο.

Το Σεπτέμβρη του 1948 συγκροτήθηκε σε Σώμα στη Βόννη, από απεσταλμένους αντιπροσώπους των Κοινοβουλίων των κρατιδίων των δυτικών ζωνών κατοχής, ένα ονομαζόμενο Κοινοβουλευτικό Συμβούλιο. Αυτό ψήφισε το Μάη του 1949 ένα Σύνταγμα, το βασικό νόμο για την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας. Με τη συνεδρίαση της Μπούντεσταγκ στη Βόννη και το σχηματισμό κυβέρνησης με τον χριστιανοδημοκράτη Κόνραντ Αντενάουερ ως καγκελάριο, το Σεπτέμβρη του 1949, είχε συντελεστεί η διάσπαση της Γερμανίας.

Σε άμεση απάντηση, στις 7 Οκτώβρη του 1949, στον τομέα του Βερολίνου που έλεγχε η ΕΣΣΔ σύμφωνα με τη Διάσκεψη του Πότσνταμ, συνεδρίασαν οι εκπρόσωποι των κομμάτων και των οργανώσεων του ανατολικού τομέα της Γερμανίας, που ανακήρυξαν την ίδρυση του «πρώτου κράτους εργατών και αγροτών επί γερμανικού εδάφους». Ετσι δημιουργήθηκε η ΓΛΔ, με το λαό να αρχίζει να οργανώνεται με την καθοδήγηση του ΚΚ Γερμανίας, να παίρνει τις επιχειρήσεις στα χέρια του και να καθαρίζει τον κρατικό μηχανισμό από τους φασίστες, ανοίγοντας την προοπτική της οικοδόμησης ενός σοσιαλιστικού κράτους. Πρώτος Πρόεδρος εκλέγεται ο Βίλχελμ Πικ, σύντροφος της Ρόζας Λούξεμπουργκ και του Καρλ Λίμπκνεχτ από την «Ενωση Σπάρτακος» και κατόπιν μέλος της ΚΕ του ΚΚ Γερμανίας από τη στιγμή της ίδρυσής του. Αμέσως άρχισε ο ανοιχτός πόλεμος από την πλευρά της Δυτικής Γερμανίας, αυτό που ονομάστηκε «ψυχρός πόλεμος», που ανά πάσα στιγμή μπορούσε να εξελιχτεί σε θερμό.

Αυτός προετοιμαζόταν στο έδαφος της Δυτικής Γερμανίας, η οποία, σε σχέση με τη ΓΛΔ, κατείχε το 70% του γερμανικού εδάφους, το 72% του πληθυσμού του 1936, το 70% του παραγόμενου εθνικού εισοδήματος και γιγάντια αναπτυγμένη βιομηχανία, με ισχυρές βιομηχανικές βάσεις, όπως του Ρουρ, κ.ά. Σ' αυτήν την περιοχή επιταχυνόταν ο στρατιωτικός εξοπλισμός, για να μετατραπεί σε βάση εξόρμησης ενάντια στις χώρες του σοσιαλισμού, με προτεραιότητα βέβαια τη ΓΛΔ και για το λόγο ότι αποτελούσε σύνορο με τη Δύση. Εκτός αυτού, τα κρατικά σύνορα με την ΟΔΓ διατηρούνταν ανοιχτά. Κάτι, δηλαδή, που δε συνέβαινε μ' άλλες σοσιαλιστικές χώρες.

Αξίζει εδώ να τονίσουμε ότι ήδη 13 καπιταλιστικά κράτη (ΗΠΑ, Βρετανία, Γαλλία και άλλα κράτη της Δυτικής Ευρώπης) από τις 4 Απρίλη 1949 είχαν συγκροτήσει τη Βορειοατλαντική Συμμαχία, το γνωστό ΝΑΤΟ, που γινόταν ο στρατιωτικός βραχίονας του κεφαλαίου ενάντια στα σοσιαλιστικά κράτη και τη ΓΛΔ.

Με τη στήριξη των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ άρχισε η διαδικασία επαναστρατιωτικοποίησης της ΟΔΓ, μιλούσαν δε ανοιχτά για την «απελευθέρωση των αδελφών που στέναζαν κάτω από το σοβιετικό ζυγό».

Στο χτύπημα της ΓΛΔ χρησιμοποιήθηκαν κατάλοιπα του ναζισμού που παρέμειναν στη χώρα και πρώην αστοί και μικροαστοί, ενώ διεξαγόταν διαπάλη με τη νέα εργατική εξουσία. Χωρίς να εξετάζουμε στο παρόν σημείωμα τις αδυναμίες της επαναστατικής πρωτοπορίας του συνενωμένου ΚΚ Γερμανίας με σοσιαλδημοκρατικές δυνάμεις σε Ενιαίο Σοσιαλιστικό Κόμμα Γερμανίας και του παγκόσμιου κομμουνιστικού κινήματος, το σχέδιο της ανατροπής του σοσιαλισμού τέθηκε από τους ιμπεριαλιστές σε πρώτο πλάνο. Ηδη από τον Ιούνη του 1953 γίνονται οι πρώτες αντεπαναστατικές ενέργειες μέσα στο έδαφος της ΓΛΔ, με αιχμή του δόρατος τους δυτικούς τομείς του Βερολίνου, όπου δρούσαν χιλιάδες πράκτορες των μυστικών υπηρεσιών των καπιταλιστικών χωρών που επεκτείνονται και σε άλλες πόλεις. Τα γεγονότα αυτά είναι το πρώτο καμπανάκι, οι αντεπαναστατικές κινήσεις αντιμετωπίστηκαν αλλά τα σύνορα μεταξύ των δύο χωρών και στο Βερολίνο εξακολουθούσαν να είναι ανοιχτά.

Το Μάη του 1955, η ΟΔΓ γίνεται μέλος του ΝΑΤΟ. Ετσι ενισχύεται η υπονομευτική επιθετική δράση ενάντια στη ΓΛΔ. Τον Απρίλη του 1958, οι υπουργοί Αμυνας του NATO αποφάσισαν την επιτάχυνση της εγκατάστασης 30 μεραρχιών στην Κεντρική Ευρώπη και τον εξοπλισμό τους με πυρηνικά όπλα. Μ' αυτήν την απόφαση, άρχιζε ανοιχτά ο εξοπλισμός της ΟΔΓ με πυρηνικά όπλα, επιταχύνονταν οι προετοιμασίες της ως δύναμης κρούσης ενάντια στις χώρες του σοσιαλισμού στην Ευρώπη και πρώτα απ' όλα ενάντια στη ΓΛΔ. Στα τέλη του 1959, ο στρατός της ΟΔΓ αριθμούσε 240.000 άνδρες και είχε μετατραπεί στην κυριότερη στρατιωτική δύναμη ξηράς του ΝΑΤΟ στην Κεντρική Ευρώπη, στελεχωμένη μάλιστα από πρώην αξιωματικούς των ναζί.

Εως τότε στο Βερολίνο που ήταν μέσα στη Γερμανική Λαοκρατική Δημοκρατία (και το δυτικό του τμήμα που έλεγχαν οι ΗΠΑ, Αγγλία, Γαλλία και δεν είχε σύνορα με τη Δυτική Γερμανία, όπως σκόπιμα συγχέεται από την αστική προπαγάνδα), τα σύνορα ήταν απολύτως ανοιχτά και χωρίς ουσιαστικό έλεγχο. Περνούσαν νοητά μέσα από δρόμους, συγκροτήματα σπιτιών, κήπους και υδάτινους δρόμους. Μισό εκατομμύριο άνθρωποι τα διάβαιναν καθημερινά. Στο Βερολίνο κυκλοφορούσαν πάνω από 10.000 Δυτικογερμανοί πράκτορες, συν χιλιάδες Αμερικανοί της CIA, Αγγλοι της Μ16 και όλες οι μυστικές υπηρεσίες του κόσμου και φυσικά και οι σοβιετικές μυστικές υπηρεσίες.

Στις 10 Ιούλη 1961, ο δυτικογερμανικός Τύπος απαιτούσε κατά της ΓΛΔ «να χρησιμοποιηθούν όλα τα μέσα του ψυχρού πολέμου, του πολέμου των νεύρων και του πολέμου των πυροβολισμών... Γι' αυτό, δεν χρειάζονται μόνο συμβατικές στρατιωτικές δυνάμεις και εξοπλισμοί, αλλά και η υπονόμευση, η θέρμανση της εσωτερικής αντίστασης, η δουλειά στην παρανομία, η αποσύνθεση της εξουσίας, το σαμποτάζ, η διατάραξη των συγκοινωνιών και της οικονομίας, η ανυπακοή, η ανταρσία...». Λίγες μέρες αργότερα, ο Δυτικογερμανός υπουργός Ερνστ Λέμερ έσπευσε στο Δυτικό Βερολίνο για να κατευθύνει τη διεξαγωγή του ψυχολογικού πολέμου. Ταυτόχρονα, σαμποτέρ έβαλαν φωτιές σε εγκαταστάσεις του Ανατ. Βερολίνου, στο σταθμό του ηλεκτρικού της πόλης, στη λεωφόρο Λένιν και στο Πανεπιστήμιο Χούμπολτ.

Την ίδια εποχή, το ΝΑΤΟ στην Κεντρική Ευρώπη τέθηκε σε κατάσταση συναγερμού και τα τανκς του μπήκαν στο έδαφος της ΓΛΔ. Ηταν την ίδια περίοδο που ο τότε υπουργός Αμυνας της Δυτικής Γερμανίας, Φραντς Γιόζεφ Στράους, δήλωνε ότι πρέπει να είναι κανείς προετοιμασμένος για ένα είδος εμφυλίου πολέμου στη Γερμανία!

Στις 11 Αυγούστου 1961, η Βουλή της Λαϊκής Γερμανίας έδωσε εντολή στην κυβέρνηση να πάρει όλα τα απαραίτητα μέτρα για τη διασφάλιση της ειρήνης και της ασφάλειας του σοσιαλισμού. Και στις 13 Αυγούστου άρχισε να οικοδομείται το προστατευτικό τείχος.

Ο σοσιαλισμός του 20ού αιώνα, στη Σοβιετική Ενωση και στις άλλες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, δεν ήταν μια κοινωνία χωρίς αδυναμίες και ελλείψεις. Επιπλέον, λαθεμένες στρατηγικές επιλογές, ιδιαίτερα στην οικονομία, όταν επιχειρήθηκε να αντιμετωπιστούν υπαρκτά προβλήματα στη σοσιαλιστική οικοδόμηση με μέσα του καπιταλισμού, της «οικονομίας της αγοράς», οδήγησαν σταδιακά στην καταστροφή της εργατικής εξουσίας.

Το ΚΚΕ μελέτησε στο 18ο Συνέδριό του τα λάθη που έγιναν και άσκησε κριτική, έβγαλε συμπεράσματα. Δεν «πέταξε το παιδί μαζί με τα νερά», όπως κάνουν οι οπορτουνιστές και όσοι θέλουν να κρύψουν ότι υπηρετούν το σύστημα της εκμετάλλευσης. Τα διδάγματα που αντλούν οι κομμουνιστές χρησιμεύουν ώστε να διεξαχθεί από καλύτερες θέσεις η εργατική και λαϊκή πάλη σήμερα, να προετοιμαστούν οι προϋποθέσεις για την αυριανή νέα επαναστατική έφοδο.