Σάββατο 17 Σεπτέμβρη 2016
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 14
ΔΙΕΘΝΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ (ΤΕΤΡΑΣΕΛΙΔΟ)
ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ
Εντείνονται και οι ενεργειακοί σχεδιασμοί για όλη την Ανατολική Μεσόγειο

Μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων του αμερικανικού Κογκρέσου

Στιγμιότυπο από τη συνάντηση Αναστασιάδη - Ακιντζί την περασμένη Τετάρτη

Copyright 2016 The Associated

Στιγμιότυπο από τη συνάντηση Αναστασιάδη - Ακιντζί την περασμένη Τετάρτη
Την περασμένη Τετάρτη ανακοινώθηκε επίσημα ότι στις 25 Σεπτέμβρη ο γγ του ΟΗΕ Μπαν Κι Μουν θα συναντήσει τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκο Αναστασιάδη, και τον ηγέτη του ψευδοκράτους, Μουσταφά Ακιντζί, στη Νέα Υόρκη.

Η συνάντηση θα γίνει στο περιθώριο της φετινής Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ και γενικά προβάλλεται ως μια συνάντηση ενημερωτικού χαρακτήρα, λίγο - πολύ ότι στόχος είναι απλά να ενημερωθεί ο Μουν απευθείας από τις δύο εμπλεκόμενες πλευρές.

Ωστόσο, οι διεργασίες πυκνώνουν συνεχώς, όπως κι οι ενδείξεις ότι μεγαλώνει το ενδιαφέρον πολλών για μια «λύση» του Κυπριακού «χωρίς καθυστερήσεις».

Στο κοινό δελτίο Τύπου που διαβάστηκε την Τετάρτη, «κλείνοντας» ένα γύρο των εντατικών συνομιλιών Αναστασιάδη - Ακιντζί, «οι ηγέτες επανέλαβαν ότι παραμένουν αποφασισμένοι να κάνουν κάθε τι δυνατό για να φθάσουν σε μια συνολική λύση, όπως αυτή περιγράφεται στο κοινό ανακοινωθέν της 11ης Φεβρουαρίου 2014» (σ.σ. το ανακοινωθέν όπου γινόταν ρητά λόγος σε κράτος με δύο «συνιστώσες πολιτείες»). Επισήμαιναν επίσης πως «επιτεύχθηκε σημαντική πρόοδος σε πολλά από τα εκκρεμή θέματα στα κεφάλαια της διακυβέρνησης και του διαμοιρασμού της εξουσίας, της οικονομίας, των θεμάτων ΕΕ και του περιουσιακού», για τα οποία «ορισμένες ουσιαστικές διαφορές παραμένουν ακόμη», ενώ όσον αφορά και τα θέματα της ασφάλειας, των εγγυήσεων και του εδαφικού, εκφράστηκε «σθεναρή αποφασιστικότητα για επίλυσή (των διαφορών) τους κατά έναν αμοιβαία αποδεκτό τρόπο».

Και μεταξύ άλλων αναγνωρίζονταν οι «προκλήσεις που παραμένουν» και δηλωνόταν πως «οι δύο ηγέτες είναι δεσμευμένοι να συνεχίσουν και να εντείνουν τις προσπάθειές τους... με στόχο την επίτευξη μιας συνολικής συμφωνίας για λύση εντός του 2016».

Κρίσιμη περιοχή

Σημειώνουμε ότι τον τελευταίο καιρό έχουν πυκνώσει οι εκκλήσεις, ειδικά των ΗΠΑ και ΕΕ για «γοργή λύση», ενώ αυτοτελώς εκφράζουν το ενδιαφέρον τους και δυνάμεις όπως η Γερμανία.

Φυσικά, τις εξελίξεις παρακολουθούν στενά πολλά ιμπεριαλιστικά κέντρα, χωρίς απαραίτητα να μοιράζονται τον ίδιο ενθουσιασμό. Χτες, η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Ρωσίας, Μαρία Ζακχάροβα, δήλωσε ότι «θεωρούμε απαράδεκτες τις επίμονες προσπάθειες ορισμένων δυτικών εταίρων μας για εντατικοποίηση της διαδικασίας των συνομιλιών και επιβολή λύσης του Κυπριακού το συντομότερο, με κάθε τίμημα. Αυτό είναι άδικο».

Από κοντά επιδρούν και οι σχέσεις που δυναμώνουν π.χ. μεταξύ της Κύπρου και του Ισραήλ, του οποίου ο υπουργός Αμυνας, Αβιγκντορ Λίμπερμαν, βρέθηκε χτες ξανά στη Λευκωσία, δηλώνοντας πως οι διμερείς σχέσεις βρίσκονται ίσως στο καλύτερο κεφάλαιο της ιστορίας τους, με πολύ στενή συνεργασία στο επίπεδο της ασφάλειας, της οικονομίας κ.τ.λ.

Ετσι, σε αυτήν την περίοδο ολόπλευρης όξυνσης των διεργασιών, είναι κρίσιμη ανάγκη οι λαοί να επαγρυπνούν και να βρίσκονται σε ετοιμότητα, δεδομένου ότι οι ιμπεριαλιστές «ζεσταίνουν μηχανές» από τη σκοπιά υπεράσπισης των δικών τους συμφερόντων, που είναι διαμετρικά αντίθετα από τα λαϊκά συμφέροντα, φονικά επικίνδυνα για τις σύγχρονες λαϊκές ανάγκες σε ειρήνη και ευημερία.

Χαρακτηριστική του «ενδιαφέροντος» για «λύση» του Κυπριακού είναι η κοινή συνεδρίαση της Υποεπιτροπής Μέσης Ανατολής και Βόρειας Αφρικής της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων και της Υποεπιτροπής Ενέργειας της Επιτροπής Επιστήμης, Διαστήματος και Τεχνολογίας του Αμερικανικού Κογκρέσου, που έγινε στις 8 Σεπτέμβρη 2016.

Η πρόεδρος της Υποεπιτροπής Μέσης Ανατολής και Βόρειας Αφρικής Ιλιάν Ρος - Λέτινεν, που το καλοκαίρι συμμετείχε σε αποστολή αντιπροσωπείας του Κογκρέσου στην Κύπρο, υπογράμμισε πως η Ενέργεια έχει «αναδυθεί ως κομβικό κίνητρο που θα μπορούσε να βοηθήσει την επίλυση των κυπριακών προβλημάτων και να δώσει τέρμα στην τουρκική κατοχή της Βόρειας Κύπρου». Ενώ, αναδεικνύοντας πώς μια πιθανή «λύση» θα μπορούσε να αναβαθμίσει τη θέση δυνάμεων όπως η Τουρκία, πρόσθεσε πως «ένας πιθανός αγωγός που θα μετέφερε κυπριακό και ισραηλινό φυσικό αέριο προς και μέσω της Τουρκίας δεν θα μπορούσε απλά να βελτιώσει τις σχέσεις στην περιοχή, αλλά θα μπορούσε έπειτα να το μεταφέρει και προς την Ευρώπη».

Αποκαλυπτικότερος όμως ήταν ο ειδικός απεσταλμένος και συντονιστής για τις Διεθνείς Ενεργειακές Σχέσεις του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ Εϊμος Χοκστάιν, γνωστός για τις συχνές του «περατζάδες» σε Κύπρο, Τουρκία αλλά και Ελλάδα.

«Επανακαθορισμός σχέσεων»...

Μεταξύ άλλων, ο Χοκστάιν τόνισε: «Η Ενέργεια διαδραματίζει ακόμα μια φορά έναν αυξανόμενο ρόλο στη γεωπολιτική κατάσταση... Οι ανακαλύψεις στα ανοικτά της Κύπρου, του Ισραήλ, της Αιγύπτου και πιθανά στο Λίβανο έχουν ήδη επανακαθορίσει τις περιφερειακές σχέσεις και θεωρώ ότι θα συνεχίσουν να αποτελούν καταλύτη για ενισχυμένη οικονομική και πολιτική συνεργασία μέσα από τη διασύνδεση και την ενσωμάτωση. Για παράδειγμα, πολλοί εκτιμούν ότι λόγω της περιφερειακής ενεργειακής θα βαθύνει η σχέση Ισραήλ - Κύπρου. Η πετυχημένη εξερεύνηση, παραγωγή και εξαγωγή φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο θα απαιτήσει ακριβώς την πολιτική συνεργασία και οικονομική ενσωμάτωση που οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν υποστηρίξει τόσον καιρό στην περιοχή. Αυτό αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα για την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ, και αυτός είναι ο λόγος που αφιέρωσα πολύ από το χρόνο μου για αυτές τις ευκαιρίες...».

Στη συνέχεια, ο Αμερικανός διπλωμάτης αναφέρθηκε αναλυτικά στην εμπλοκή του αμερικανικού κολοσσού «Noble» («Νομπλ») στην ανάπτυξη των ισραηλινών κοιτασμάτων «Ταμάρ» και «Λεβιάθαν», αλλά και στο κυπριακό «Αφροδίτη», όπως και στην εμπλοκή του κολοσσού «Exxon Mobil» στο νέο γύρο αδειοδοτήσεων που πρόσφατα ολοκληρώθηκε στην Κύπρο.

«Αυτός ο κύκλος εξερευνήσεων και αναπτύξεων (κοιτασμάτων) στην περιοχή θα συνεχιστεί όσο γίνονται νέες ανακαλύψεις, με την επέκτασή τους πιθανότατα σε μέρη όπως ο Λίβανος και η Ελλάδα. Πιστεύω ότι η Ανατολική Μεσόγειος παραμένει μια περιοχή που δεν έχει εξερευνηθεί και αναπτυχθεί επαρκώς, και έχω ισχυρές προσδοκίες ότι θα συνεχιστούν οι σημαντικές ανακαλύψεις εκεί», συνέχισε ο Χοκστάιν και εξήγησε χωρίς περιστροφές: «Ωστόσο, η αγορά περιμένει ακόμα να εξακριβώσει ότι ιστορικές πολιτικές διαφορές δε θα βρεθούν στο δρόμο της επένδυσης και της ανάπτυξης».

...και «κίνητρα» για «ενθάρρυνση συμβιβασμών»

Ο Χοκστάιν διευκρίνισε ότι στην Ανατολική Μεσόγειο υπάρχουν «προκλήσεις πολύ μεγαλύτερες από αυτές που αφορούν τα γεωλογικά δεδομένα» και τόνισε: «Αληθινά, η Ενέργεια δεν πρόκειται να λύσει τις πολιτικές διαφορές στην περιοχή, αλλά μπορεί να προσφέρει κίνητρα για να επιταχυνθούν πολιτικές διευκολύνσεις και να ενθαρρυνθούν συμβιβασμοί», για να περιγράψει στη συνέχεια το «μέλλον» της περιοχής όπως ο ίδιος το θεωρεί πιθανό:

«Περιλαμβάνει παλιούς και νέους αγωγούς που θα συνδέουν τα κοιτάσματα στα ανοιχτά του Ισραήλ με την Ιορδανία, την Αίγυπτο, την Τουρκία και την Παλαιστινιακή Αρχή. Περιλαμβάνει εξαγωγές κυπριακού αερίου στην Τουρκία και / ή την Αίγυπτο, επιτρέποντας στην Αίγυπτο να ικανοποιεί τις δικές της ενεργειακές ανάγκες και να εξάγει τα πλεονάσματα σε διεθνείς αγορές μέσω τερματικών σταθμών LNG (Liquified Natural Gas - Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου) που σήμερα είναι υπαρκτοί αλλά δεν χρησιμοποιούνται. Νέα κοιτάσματα θα επιτρέψουν στην Τουρκία για να αλλάξει την έντονη εξάρτησή της από ένα μικρό αριθμό παρόχων, αλλά και να χρησιμοποιήσει το εκτενές δίκτυο αγωγών για να φτάσει στην Ευρώπη.

Ωστόσο - συνέχισε - η επιτυχία όλων αυτών των σχεδιασμών εξαρτάται από τη συνεργασία. Χώρες ολόκληρες θα εξοικονομήσουν δισεκατομμύρια αν μοιραστούν υποδομές και πρόσβαση στην αγορά. Αν δε μοιραστούν αυτούς τους πόρους, η μεγαλύτερη από την ποσότητα του αερίου θα μείνει στο έδαφος».

Ενώ επιμένοντας στον ευρύτερο ρόλο που η περιοχή μπορεί να αποκτήσει στο πλαίσιο της «κόντρας» με αντίπαλα ιμπεριαλιστικά κέντρα, υπογράμμισε: «Η Ανατολική Μεσόγειος μπορεί να παίξει ένα (σημαντικό) ρόλο στην απελευθέρωση της Κεντρικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης από την αφόρητη εξάρτησή τους από το ρωσικό αέριο. Η Τουρκία έχει τη δυνατότητα να μετασχηματιστεί από μια χώρα με βαριά εξάρτηση από τη ρωσική Ενέργεια σε κρίσιμο κόμβο που συνδέει την Ευρώπη, την Ασία και τη Μέση Ανατολή.

Αυτή είναι μια συναρπαστική ευκαιρία για την ενίσχυση της ευημερίας, της οικονομικής ασφάλειας, της σταθερότητας και της πολιτικής ασφάλειας. Για αυτό έγινε βασική προτεραιότητα για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Δεν πιστεύω ότι αυτό το όραμα της αυξημένης εθνικής ασφάλειας μέσω της ενεργειακής ασφάλειας αποτελεί ευσεβή πόθο. Το βλέπουμε να γίνεται πραγματικότητα»...

Στόχος και η τουρκική αγορά

Αν μη τι άλλο τα παραπάνω είναι ενδεικτικά για το πώς οι μονοπωλιακές επενδύσεις πολλών δισεκατομμυρίων μπορούν να αποτελέσουν «κίνητρα συμβιβασμών» ακόμα και μεταξύ πλευρών που μέχρι πρότινος μπορεί να δήλωναν αντίπαλοι ή ότι δεν έχουν κανένα σημείο συνεννόησης.

Το ενδεχόμενο η Τουρκία να γίνει ένας από τους πιο καθοριστικούς «εταίρους» για νέες ενεργειακές γέφυρες μεταξύ Δύσης - Ανατολής είναι κάτι που τους τελευταίους μήνες συζητούν ανοιχτά όλο και περισσότεροι, και στην ελεύθερη Κύπρο, καλώντας την Αγκυρα να αξιοποιήσει τις σημερινές συνθήκες για να συμβάλει κι αυτή σε μια «λύση». Δεν είναι τυχαίο ότι τις τελευταίες μέρες πληθαίνουν στην Κύπρο τοποθετήσεις που καλλιεργούν το έδαφος για τέτοιες νέες συνεργασίες. «Κίνδυνος να μας μείνει το φυσικό αέριο αν δεν προλάβουμε την τουρκική αγορά» ήταν ο τίτλος συνέντευξης ενός διεθνούς εμπειρογνώμονα που δημοσιεύτηκε στις 11 Σεπτέμβρη στην εφημερίδα «Χαραυγή». Σε αυτή, τονιζόταν ότι υπάρχει «κίνδυνος» το κυπριακό αέριο να μείνει ανεκμετάλλευτο «διότι έχουμε χάσει ευκαιρίες» και συμπληρωνόταν: «Μας έχουν μείνει πολύ λίγες επιλογές (σ.σ. για πώληση του κυπριακού αερίου). Μια επιλογή είναι η Τουρκία, αλλά αν δεν λυθεί το Κυπριακό για να πάμε τώρα με το Ισραήλ, ίσως χαθεί η τουρκική αγορά».

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, λοιπόν, δυναμώνει ένα σύνθετο και σκληρό «παζάρι» με πολλούς «παίκτες», αποφασισμένους να κάνουν τα πάντα για να προστατέψουν τα δικά τους στρατηγικά σχέδια.


Α. Μ.


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ