Πέμπτη 1 Σεπτέμβρη 2016
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 14
ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΚΑΙ ΛΑΪΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ (ΤΕΤΡΑΣΕΛΙΔΟ)
Η απεργία των ξενοδοχοϋπαλλήλων στη Ρόδο το 1982

Δημοσιεύμα του «Ριζοσπάστη», που παρακολούθησε από κοντά την πορεία του απεργιακού αγώνα
Δημοσιεύμα του «Ριζοσπάστη», που παρακολούθησε από κοντά την πορεία του απεργιακού αγώνα
Στις 21 Ιούλη 1982, καταμεσής της τουριστικής σεζόν, οι εργαζόμενοι στον τουρισμό στο νησί της Ρόδου ξεκίνησαν μια απεργία που κράτησε έξι μέρες. Δεδομένης της χρονικής περιόδου, η απεργία έπληττε ευθέως τα συμφέροντα των εργοδοτών στον τουρισμό και γι' αυτό ήταν μια δύσκολη μάχη, που όμως δόθηκε με επιτυχία, παρά την τρομοκρατία που άσκησε η εργοδοσία με τις ευλογίες των αρμόδιων κρατικών υπηρεσιών, της τότε κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ.

Πριν ακόμα ξεκινήσει η απεργία, έξι μέλη της Διοίκησης του Σωματείου Ξενοδοχοϋπαλλήλων Ρόδου είχαν απολυθεί, παρά το ότι είχε ήδη τεθεί σε εφαρμογή ο νέος συνδικαλιστικός νόμος 1264/1982 που απαγόρευε τις απολύσεις συνδικαλιστών λόγω συνδικαλιστικής δράσης.

Στις 18 Ιούλη 1982 ο «Ριζοσπάστης» δημοσιεύει ένα αφιέρωμα στον Τουρισμό. Μεταξύ άλλων, σημειώνει: «Κέρκυρα... Ρόδος... Κως... (...) Οι χιλιάδες εργαζόμενοι που δουλεύουν στις τουριστικές αυτές επιχειρήσεις ζουν με την αβεβαιότητα του αύριο! Επιπλέον, οι απολύσεις, η τρομοκρατία, η βάναυση συμπεριφορά είναι σε ημερησία διάταξη».

Σύμφωνα με καταγγελίες συνδικαλιστών που δημοσίευε η εφημερίδα, οι ξενοδόχοι «παραβιάζουν την εργατική νομοθεσία, αρνούνται να εφαρμόσουν την κλαδική σύμβαση, τρομοκρατούν τους εργαζόμενους στους χώρους δουλειάς. Πιστεύουμε ότι υπάρχουν σοβαρές ευθύνες τόσο στο υπουργείο Εργασίας όσο και στις κατά τόπους Επιθεωρήσεις Εργασίας για την κατάσταση αυτή. Πρόσφατα, στο ξενοδοχείο "ΚΟΛΟΣΣΟΣ" της Ρόδου ο εργοδότης εμπόδισε την Επιθεώρηση Εργασίας να κάνει έλεγχο στο χώρο δουλειάς, ενώ απέλυσε τη συναδέλφισσα που κατάγγειλε τις παρανομίες του».

Τα δίκαια αιτήματα

Στο ίδιο φύλλο υπήρχε αναγγελτικό της απεργίας που κήρυξαν «τα σωματεία Ξενοδοχοϋπαλλήλων, Σερβιτόρων και Μαγείρων Ρόδου (...) για τις 21 και 22 Ιούλη με τα παρακάτω αιτήματα:

  • Η επαναπρόσληψη να γίνεται από 1 Απρίλη και η απόλυση όχι πριν τις 31 Οκτώβρη.
  • Να δοθεί 25% εποχιακό επίδομα (σ.σ. αποτελούσε ένα από τα βασικά αιτήματα. Το συγκεκριμένο επίδομα δινόταν επί 8 χρόνια, αλλά τη χρονιά εκείνη μειώθηκε στο 10% σύμφωνα με "την πανελλήνια σύμβαση που υπόγραψε η εργατοπατερική διοίκηση της Ομοσπονδίας Ξενοδοχοϋπαλλήλων").
  • Αυτόματη τιμαριθμική αναπροσαρμογή που μόνο ο κλάδος τους δεν παίρνει και είναι 7,3% από την 1η Μάη.
  • Πέντε μήνες επίδομα ανεργίας το χειμώνα, με ταυτόχρονη μείωση των προϋποθέσεων.
  • Υπαγωγή στα Βαριά και Ανθυγιεινά Επαγγέλματα όλου του κλάδου και επίδομα 10% ανθυγιεινής εργασίας.
  • Κατάργηση του επαγγελματικού βιβλιαρίου.
  • Να καθοριστεί με νόμο το επάγγελμα εποχιακό, για να μη χάνουν τα ένσημα για τη σύνταξη και ασφάλιση ή να μειωθούν τα ένσημα συνταξιοδότησης στις 3.000.
  • Να επαναπροσληφθούν όλοι οι μέχρι σήμερα άνεργοι και απολυμένοι συνδικαλιστές.
  • Να στελεχωθούν οι υπηρεσίες (Επιθεώρηση Εργασίας, ΤΑΞΥ και ΟΑΕΔ) κ.ά.».

Από συγκέντρωση τις μέρες της απεργίας
Από συγκέντρωση τις μέρες της απεργίας
Τηρουμένων των αναλογιών, ο πυρήνας αυτών των αιτημάτων παραμένει επίκαιρος και σήμερα, δείχνοντας ότι διαχρονικά η ανάπτυξη του τουρισμού στηρίχτηκε στην εντατικοποίηση της δουλειάς των εργαζομένων στον Επισιτισμό - Τουρισμό, με την πολύτροπη στήριξη όλων των αστικών κυβερνήσεων.

Η απεργία ξεκινάει

Από την πρώτη μέρα, η απεργία σημείωσε μεγάλη επιτυχία, δείχνοντας τις διαθέσεις των εργαζομένων, που επέβαλαν τον απεργιακό αγώνα και στη συνέχεια την κλιμάκωσή του. Η συγκέντρωση στο Εργατικό Κέντρο Ρόδου και η πορεία προς τη Νομαρχία Δωδεκανήσου ήταν πρωτοφανής για το νησί.

Στην αντίπερα όχθη, οι εργοδότες έκαναν ό,τι περνούσε από το χέρι τους για να εμποδίσουν τη συμμετοχή στην απεργία. Οπως αναφέρει ο «Ριζοσπάστης» στις 22 Ιούλη 1982, «τα ΔΣ και οι απεργιακές επιτροπές κατάγγειλαν πολλά συγκεκριμένα περιστατικά τρομοκρατίας και ζήτησαν από τις αρμόδιες αρχές να πάρουν αμέσως τα κατάλληλα μέτρα για την προστασία των εργαζομένων από τραμπούκικες ενέργειες της εργοδοσίας».

Μέρα με τη μέρα, τα ποσοστά συμμετοχής στην απεργία μεγάλωναν, παρά την παράλληλη ένταση της εργοδοτικής τρομοκρατίας, που αντί να εμποδίσει, ώθησε τα σωματεία και τους εργαζόμενους να συνεχίσουν την απεργία. Χαρακτηριστικό είναι το ρεπορτάζ του «Ριζοσπάστη» στις 25 Ιούλη 1982:

«Η πρωτοφανής επιτυχία της απεργίας θορύβησε τους ξενοδόχους, που χρησιμοποιούν όλα τα μέσα για να σταματήσουν τις κινητοποιήσεις. Η επίθεση αυτή των εργοδοτών άρχισε από πολύ καιρό πριν με απολύσεις συνδικαλιστών (...) Η επίθεση αυτή συνεχίζεται με όλες τις μορφές: Με τους εκβιασμούς. Εξαναγκάζουν καμαριέρες να μένουν στα ξενοδοχεία και τη νύχτα.

Προσπάθησαν να εξαγοράσουν ένα μάγειρα δίνοντάς του 50.000 δρχ. για δουλειά δύο ημερών. Δημιούργησαν ολόκληρο απεργοσπαστικό μηχανισμό. Υπάρχουν πληροφορίες ότι, εκτός από συγγενείς και φίλους των ξενοδόχων, έχουν χρησιμοποιηθεί οδηγοί λεωφορείων, ταξιτζήδες, υπάλληλοι ξένων ταξιδιωτικών πρακτορείων και ακόμα φαντάροι.

(...) Στο πλαίσιο της ανοιχτής τρομοκρατίας, χρησιμοποιούν τραμπούκους, προσπαθούν να διώξουν βίαια τους συνδικαλιστές για να τους εμποδίσουν να συζητήσουν με τους εργαζόμενους στα ξενοδοχεία "Εσπερίδες", "Κολοσσός", "Ρόδος Παλλάς" κ.λπ. Απειλούν με απόλυση τους απεργούς».

Σε άλλο σημείο το ρεπορτάζ ανέφερε: «(....) λεωφορείο, που έτρεχε με ιλιγγιώδη ταχύτητα για να μην το σταματήσουν οι ομάδες περιφρούρησης, έριξε κάτω και χτύπησε στο πόδι τον πρόεδρο των Σερβιτόρων. Το λεωφορείο δεν σταμάτησε και θα περνούσε πάνω από το σώμα του συνδικαλιστή αν δεν τον τραβούσαν οι συνάδελφοί του.

Αλλο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η πρόσκρουση λεωφορείου του ξενοδοχείου "Εσπερίδες" πάνω σε σταματημένο αυτοκίνητο της περιφρούρησης, ο ξυλοδαρμός ενός απεργού στο ξενοδοχείο "Παράδεισος" κ.λπ.».

Ακόμα υπήρξαν καταγγελίες για τη στάση της Επιθεώρησης Εργασίας και της Αστυνομίας, που «εμποδίζουν τους συνδικαλιστές να μπουν στους τόπους δουλειάς».

Ωστόσο, η εργοδοτική τρομοκρατία πείσμωνε περισσότερο τους εργαζόμενους και δυνάμωνε την απεργία. Σύμφωνα με τα στοιχεία των συνδικαλιστικών οργανώσεων, την πρώτη μέρα της απεργίας η συμμετοχή ήταν στο 65%, τη δεύτερη στο 80% και την τρίτη έφτασε μέχρι το 90%. Επίσης, «στις πορείες συμμετείχαν 2.000, 3.000, 3.500 ξενοδοχοϋπάλληλοι αντίστοιχα τις τρεις πρώτες μέρες της απεργίας. Χαρακτηριστικό των διαθέσεων των απεργών είναι ότι μόνιμα βρίσκονται στο ΕΚ Ρόδου πάνω από 300 άτομα».

Η δύναμη της αλληλεγγύης

Οι εργαζόμενοι στον τουρισμό δεν έδωσαν τον αγώνα μόνοι τους. Η ΝΕ Δωδεκανήσου του ΚΚΕ, σύμφωνα με την ανταπόκριση του «Ριζοσπάστη», «έβγαλε ανακοίνωση συμπαράστασης στους απεργούς ξενοδοχοϋπαλλήλους και καλεί τα μέλη και τους οπαδούς του ΚΚΕ να μπουν στην πρώτη γραμμή, μέχρι την ικανοποίηση των αιτημάτων του κλάδου».

Ανακοινώσεις συμπαράστασης έβγαλαν τα Σωματεία Ιδιωτικών Υπαλλήλων, Οικοδόμων, Βιομηχανικών Εργατών και ΠΕΤ - ΟΤΕ Ρόδου. Ακόμα, «το σωματείο Δημοτικού Οργανισμού Συγκοινωνιών "Ρόδα" και ο Μουσικός Σύλλογος Ρόδου πραγματοποίησαν στάση εργασίας σε ένδειξη συμπαράστασης». Παράλληλα, το προεδρείο του Συλλόγου Ξενοδοχοϋπαλλήλων Αθήνας, συνοδευόμενο από τον τότε βουλευτή του ΚΚΕ Τάκη Μαυροδόγλου, έκαναν παράσταση διαμαρτυρίας στον γγ του υπουργείου Εργασίας, Κ. Παπαναγιώτου.

Η πίεση έπιασε τόπο

Η απεργία έληξε στις 27 Ιούλη, μετά από συμφωνία των τριών σωματείων με την Ενωση Ξενοδόχων Ρόδου. Η συμφωνία προέβλεπε μεταξύ άλλων: «Κάθε ξενοδοχείο υποχρεώνεται να προσλάβει στο 1983 τον ίδιο αριθμό εργαζόμενων που κατά μέσο όρο είχε απασχολήσει στην προηγουμένη διετία. Σε κάθε ξενοδοχοϋπάλληλο, σερβιτόρο και μάγειρα θα καταβληθεί έκτακτη οικονομική ενίσχυση, το ποσό της οποίας θα είναι ανάλογο με την κατηγορία του ξενοδοχείο που δουλεύει. Θα καταβληθεί κάθε προσπάθεια να επαναπροσληφθούν όλοι οι απολυμένοι συνδικαλιστές και για να πληρωθούν οι μέρες της απεργίας. Αυτό δήλωσε ο πρόεδρος της Ενωσης Ξενοδόχων Ρόδου. Δεν θα γίνει καμιά απόλυση των εργαζομένων πριν της 31 Οκτώβρη, εκτός αν το ξενοδοχείο κλείσει».

Επίσης, οι εργαζόμενοι απέσπασαν δεσμεύσεις από τη Νομαρχία για μείωση των προϋποθέσεων για χειμερινή επιδότηση και μείωση των ενσήμων για συνταξιοδότηση. Ακόμα, πέτυχαν να ικανοποιηθεί το αίτημα για 25% εποχιακό επίδομα, με το χαρακτηρισμό του ως «εφάπαξ επιδόματος», αλλά με τη δέσμευση να διατηρηθεί και τα επόμενα χρόνια.


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ