Περαιτέρω επιδείνωση της ποιότητας του χαρτοφυλακίου των ελληνικών τραπεζών εξαιτίας της αύξησης των «κόκκινων» δανείων, ακόμη και κατά τους πρώτους μήνες του 2016, διαπιστώνει η Τράπεζα της Ελλάδας (ΤτΕ) στην έκθεσή της με τίτλο «Επισκόπηση του ελληνικού χρηματοπιστωτικού συστήματος», που δημοσιοποίησε χτες. Η ΤτΕ ζητά την αποφασιστική αντιμετώπιση του προβλήματος, ώστε να απελευθερωθούν κεφάλαια για να κατευθυνθούν προς τομείς και κλάδους της οικονομίας που εμφανίζουν μεγαλύτερες δυνατότητες κερδοφορίας για το κεφάλαιο.

Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης, στα τέλη του 2015 τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια έφθασαν στο 44,2% επί του συνόλου (από 39,9% το 2014). Σε απόλυτους όρους, αυτό μεταφράζεται σε 108 δισ. ευρώ το 2015, από 99 δισ. ευρώ το 2014.

Ανά κατηγορία δανείων, τα μη εξυπηρετούμενα καταναλωτικά διαμορφώθηκαν στο 54,7% το 2015 (έναντι 51,2% το 2014), τα επιχειρηματικά στο 43,8% (από 39,8%), ενώ μεγαλύτερη ήταν η αύξηση στα «κόκκινα» στεγαστικά, που πλέον διαμορφώθηκαν στο 41,0% (από 35,6% το 2014).

Η τάση αύξησης συνεχίστηκε, αν και σε λιγότερο έντονο ρυθμό, και κατά το α' τρίμηνο του 2016, καθώς το σύνολο των μη εξυπηρετούμενων δανείων διαμορφώθηκε στο 45,1% του συνόλου των δανείων, ενώ κατά κατηγορία ο σχετικός δείκτης για τα καταναλωτικά δάνεια διαμορφώθηκε στο 55,2%, για τα επιχειρηματικά στο 44,6% και για τα στεγαστικά στο 42%.

Ακόμη πιο δύσκολη καθιστά τη διαχείριση του προβλήματος το γεγονός ότι τα 2/3 του συνόλου των «κόκκινων» δανείων που εμπίπτουν στην κατηγορία καθυστέρησης μεγαλύτερης των 90 ημερών έχουν καθυστέρηση μεγαλύτερη του ενός έτους. Το αντίστοιχο ποσοστό για τα στεγαστικά διαμορφώνεται στο 70%, ενώ στα καταναλωτικά το 76% έχει καθυστέρηση μεγαλύτερη του εξαμήνου.

Στην έκθεση υπογραμμίζεται χαρακτηριστικά: «Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί η διαπίστωση ότιπερισσότερα από 40% των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτωνπου εμπίπτουν στην κατηγορία καθυστέρησης μεγαλύτερης του έτους,έχουν καθυστέρηση μεγαλύτερη των 720 ημερών με αυξητικές τάσεις,καθώςτο εν λόγω εύρημα υποδηλώνει υψηλό βαθμό παγίωσης της κατάστασηςκαι αναδεικνύει τιςδυσκολίες αποτελεσματικής διαχείρισης».

Αντίστοιχα, με βάση τη συσχέτιση που γίνεται μεταξύ μη εξυπηρετούμενων δανείων και ενεργού απασχολούμενου πληθυσμού στην Ελλάδα, και καθώς περισσότεροι από 3 εκατομμύρια φάκελοι δανείων εμπίπτουν στην κατηγορία των μη εξυπηρετούμενων, από ένα συνολικό αριθμό άνω των 9,4 εκατομμυρίων, η έκθεση επισημαίνει: «Ο αριθμός αυτός είναι πολύ μεγάλος αν αναλογιστεί κανείς ότι ο αριθμός των ενεργά απασχολούμενων στην Ελλάδα είναι 3,6 εκατομμύρια το δ' τρίμηνο του 2015».

Στην έκθεση υπογραμμίζεται η ανάγκη αντιμετώπισης του υψηλού αποθέματος των «κόκκινων» δανείων, καθώς μόνο έτσι θα επιτραπεί στις τράπεζες «να απελευθερώσουν κεφάλαια, τα οποία θα μπορούσαν να κατευθυνθούν στις πιο δυναμικές και εξωστρεφείς επιχειρήσεις, συμβάλλοντας με αυτό τον τρόπο στη συνολική αναδιάρθρωση της οικονομίας υπέρ των κλάδων παραγωγής εμπορεύσιμων αγαθών και υπηρεσιών...».

Στις γενικότερες διαπιστώσεις για την κατάσταση της εγχώριας οικονομίας, στην έκθεση της ΤτΕ καταγράφεται η πτώση της οικονομικής δραστηριότητας κατά το α' τρίμηνο του 2016, συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του 2015 (-1,4%), όσο και έναντι του προηγούμενου τριμήνου (-0,5%). Η πτώση αποδίδεται κυρίως στην πτώση της ιδιωτικής κατανάλωσης, η οποία, όπως αναφέρεται, «επηρεάστηκε από τις συσσωρευμένες στο δ' τρίμηνο του 2015 και στο α' τρίμηνο του 2016 φορολογικές υποχρεώσεις των νοικοκυριών». Παράλληλα η ΤτΕ εκτιμά ότι για το σύνολο του 2016 θα επέλθει περαιτέρω συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά 0,3%, όμως αναμένει θετικό ρυθμό μεταβολής το β' εξάμηνο του έτους, ο οποίος θα συνεχιστεί τα επόμενα δύο έτη και προβλέπεται να κινηθεί σε 2,5% το 2017 και 3% το 2018.

Πάντως, η ΤτΕ σημειώνει ότι οι όποιες θετικές προβλέψεις ενδέχεται να επηρεαστούν από τις διεθνείς εξελίξεις, εντοπίζοντας κυρίως την επιβράδυνση της ανάπτυξης στην οικονομία της Κίνας και άλλων αναδυόμενων οικονομιών, αλλά και από την αύξηση των γεωπολιτικών και άλλων κινδύνων, όπως το Μεταναστευτικό, αλλά και το αποτέλεσμα του βρετανικού δημοψηφίσματος.

Ειδικά για το Brexit, η έκθεση αναφέρει ότι παρά την περιορισμένη άμεση έκθεση του ελληνικού χρηματοπιστωτικού συστήματος στην οικονομία της Βρετανίας, οι επιπτώσεις στην ΕΕ συνολικά θα είναι σημαντικές (της τάξεως του 0,5% του ΑΕΠ για τα επόμενα έτη) και θα επιδράσουν ανασταλτικά στην προσπάθεια ανάκαμψης της ευρωπαϊκής οικονομίας.