Στην επιφάνεια αναδύεται ο σκληρός πυρήνας των μνημονίων διαρκείας, με τα παζάρια της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ με την Ευρωζώνη και το ΔΝΤ να εστιάζουν πλέον στο ζήτημα του «εφεδρικού» πακέτου με τα συνοδευτικά αντιλαϊκά μέτρα, ύψους 3,6 δισ. ευρώ. Σε αυτό το πλαίσιο, ακόμη και σε περίπτωση υποψίας για τυχόν αποκλίσεις από τους στόχους των κρατικών προϋπολογισμών, θα ενεργοποιείται ο «αυτόματος κόφτης» των όποιων κρατικών κονδυλίων απομένουν για την κάλυψη ακόμη και βασικών λαϊκών αναγκών, σε συνδυασμό με την επιβολή νέων χαρατσιών ή με την παραπέρα διόγκωση άλλων.

Βέβαια, αυτά προβλέπονται στην έκθεση των «5 προέδρων» για την εμβάθυνση της Οικονομικής και Νομισματικής Ενωσης (ΟΝΕ) στην ΕΕ, που με τη σειρά της σηματοδοτεί την ενίσχυση των δημοσιονομικών ελέγχων και της εποπτείας, τα μνημόνια διαρκείας απέναντι σε όλους ανεξαιρέτως τους ευρωπαϊκούς λαούς. Στο πλαίσιο δε της ...«σκληρής διαπραγμάτευσης» του ΣΥΡΙΖΑ η περίπτωση του ελληνικού λαού φαίνεται να αποτελεί πεδίο «πιλοτικής εφαρμογής» των διεργασιών που αφορούν στην εμβάθυνση της ΟΝΕ.

Με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, δεδομένη είναι η συμφωνία για τη διαμόρφωση του «κατάλληλου» μηχανισμού, με τη συγκυβέρνηση να εστιάζει τις «διαφορές», κυρίως με την πλευρά του ΔΝΤ, στο ζήτημα του αν θα υπάρχει προκαθορισμένη αναλυτική λίστα, από την οποία θα αντλούνται τα επόμενα αντιλαϊκά μέτρα. Την ίδια ώρα, πληροφορίες φέρουν το ΔΝΤ να διατυπώνει «προβληματισμούς» γύρω από την ορθότητα των δημοσιονομικών στοιχείων, που ανακοίνωσε, την προπερασμένη βδομάδα, η Γιούροστατ για την Ελλάδα. Επιπλέον, το ΔΝΤ, στο πλαίσιο των ανταγωνισμών με την Ευρωζώνη, φαίνεται να έχει βάλει στο τραπέζι και το ζήτημα του «κατάλληλου φορέα», που θα πιστοποιεί τα δημοσιονομικά και οικονομικά δεδομένα, στη βάση των οποίων θα ενεργοποιούνται τα «εφεδρικά» αντιλαϊκά μέτρα. Είναι φανερό το γεγονός ότι το ζήτημα αυτό, με αφορμή την Ελλάδα, αφορά στις γενικότερες αντιθέσεις τους και τους ενδοκαπιταλιστικούς ανταγωνισμούς.

Επίσης, τα αντιλαϊκά παζάρια εστιάζονται στο εάν τα μέτρα αυτά θα εφαρμόζονται μετά τα τελικά ετήσια απολογιστικά στοιχεία που ανακοινώνει η Γιούροστατ, ή με βάση τους τριμηνιαίους ελέγχους για τυχόν «αποκλίσεις», αλλά και τις «αβεβαιότητες» που θα εκδηλώνονται σχετικά με τις οικονομικές εξελίξεις και τα δημοσιονομικά μεγέθη.

Σε κάθε περίπτωση, ο εντοπισμός τυχόν «αποκλίσεων» και οι «διορθωτικές» παρεμβάσεις δεν αφορούν μόνο στο δημοσιονομικό σκέλος και τους κρατικούς προϋπολογισμούς (έσοδα - δαπάνες), αλλά και στους όρους ανταγωνιστικότητας του κεφαλαίου. Το συγκεκριμένο ζήτημα, στην περίπτωση της Ελλάδας, αναμένεται να τεθεί και επίσημα στο τραπέζι, στο πλαίσιο της επόμενης «αξιολόγησης» του μνημονίου, φέτος το φθινόπωρο. Επιπλέον, σύμφωνα με την έκθεση των «5 προέδρων», προβλέπεται η δημιουργία ευρωπαϊκού μηχανισμού ελέγχου, ο οποίος, σε συνεργασία με τις εθνικές αρχές, θα έχει αρμοδιότητα την αποτροπή των αποκλίσεων στην ανταγωνιστικότητα των μισθών. Αποκαλυπτικό είναι το γεγονός ότι τα συμβούλια ανταγωνιστικότητας (κρατικά και σε επίπεδο ΕΕ) θα αξιολογούν το βαθμό στον οποίο η εξέλιξη των μισθών συμβαδίζει με την παραγωγικότητα και, μάλιστα, τόσο με τα άλλα κράτη της Ευρωζώνης, όσο και με τους «κυριότερους συγκρίσιμους εμπορικούς εταίρους» της ΕΕ. Αυτό, με τη σειρά του, σημαίνει τη συμπίεση του μισθολογικού κόστους των επιχειρηματικών ομίλων, με γνώμονα τις συνθήκες της ανταγωνιστικότητας των μονοπωλίων, στη διαρκή διαπάλη τους για την απόσπαση μεριδίων και αγορών.

Την ίδια ώρα, το μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μπενουά Κερέ συνδέει τις διαφορές των εκτιμήσεων ανάμεσα στην Ευρωζώνη και το ΔΝΤ, σχετικά με την ελληνική οικονομία, με τις γενικότερες αβεβαιότητες και τους κινδύνους που εκδηλώνονται στην Ευρωζώνη και την παγκόσμια οικονομία: «Δεν προκαλεί έκπληξη ότι υπάρχουν διαφορετικές απόψεις, καθώς υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα. Σε αυτήν τη φάση, είναι μια συζήτηση για τη διαχείριση κινδύνου και το πώς θα καλυφθεί αυτός ο κίνδυνος. Πρόκειται για μέτρα, εάν το σενάριο της Κομισιόν, της ΕΚΤ και του ESM είναι το σωστό, που η Ελλάδα ποτέ δεν θα χρειαστεί να εφαρμόσει», επισημαίνει ο Κερέ σε συνέντευξη, που έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της ΕΚΤ.

Σε ό,τι αφορά τη διαχείριση του ελληνικού κρατικού χρέους, υπογραμμίζει ότι «η ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους θα εξαρτηθεί από υποθέσεις για τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη, τα πρωτογενή πλεονάσματα και τα επιτόκια. Σε αυτήν τη βάση, αναμένω ότι θα χρειαστούν μέτρα για το χρέος προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι κίνδυνοι για τη βιωσιμότητά του», προσθέτει ο ίδιος. Αναφερόμενος στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα, δηλώνει ότι «τα βασικά ζητήματα είναι η πρόσβαση στη ρευστότητα, η οποία εξαρτάται από τη συνολική εμπιστοσύνη στην ελληνική οικονομία, και το υψηλό επίπεδο των μη εξυπηρετούμενων δανείων, το οποίο θα πρέπει να αντιμετωπιστεί με αποφασιστικό τρόπο».

Σε ό,τι αφορά την παγκόσμια οικονομία, οι πρόσθετοι κίνδυνοι για το 2016, σύμφωνα με όλες τις εκθέσεις των ιμπεριαλιστικών οργανισμών και επιτελείων, συμπεριλαμβάνουν την περαιτέρω επιβράδυνση των ρυθμών ανάπτυξης, τις ανταγωνιστικές υποτιμήσεις νομισμάτων στις αναδυόμενες οικονομίες, τη χαμηλή παραγωγικότητα, ενώ σημαντικός παράγοντας επιβράδυνσης παραμένουν «οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι στη Μέση Ανατολή».

Να σημειωθεί ότι ο ρυθμός ανάπτυξης του ΑΕΠ στις ΗΠΑ κατέγραψε απότομη επιβράδυνση με ρυθμό μόλις 0,5% στο α' τρίμηνο του 2016, που αποτελεί το χαμηλότερο επίπεδο κατά τα 2 τελευταία έτη, έναντι ενίσχυσης 1,4% στο δ' τρίμηνο του 2015. Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοινώθηκαν την περασμένη βδομάδα, οι πάγιες επενδύσεις υποχώρησαν με ρυθμό 5,9%.

Την ίδια ώρα, έρχονται ξανά στην επιφάνεια οι «προβληματισμοί» γύρω από τους ρυθμούς που θα εμφανιστούν και στην εγχώρια οικονομική δραστηριότητα και το ΑΕΠ, ζήτημα που με τη σειρά του ανοίγει νέο κύκλο συζητήσεων και αβεβαιότητας γύρω από το βαθμό «αποδοτικότητας» των αντιλαϊκών μέτρων (νέων και παλαιότερων), που αποσκοπούν στην κάλυψη των δημοσιονομικών κενών και τη μόνιμη «παραγωγή» των αιματοβαμμένων πρωτογενών πλεονασμάτων.