Κυριακή 10 Απρίλη 2016
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 20
ΝΕΟΛΑΙΑ
Η ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΚΚΕ ΓΙΑ ΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ & ΤΟ ΑΣΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
ΕΝΙΑΙΟ ΔΩΔΕΚΑΧΡΟΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
Για αποκλειστικά δημόσια και δωρεάν Εκπαίδευση

Eurokinissi

Ζήτημα με πολλές διαστάσεις αποτελεί η χρηματοδότηση της Εκπαίδευσης, ένα ζήτημα που συνδέεται άμεσα με το δικαίωμα των παιδιών λαϊκής οικογένειας στη μόρφωση και το οποίο μπαίνει επιτακτικά στην ατζέντα των αναδιαρθρώσεων. Σήμερα και ενώ άλλη μια χρονιά κυλά με καθηλωμένους τους κρατικούς πόρους για την Εκπαίδευση, η κυβέρνηση βάζει τη χρηματοδότηση στο τραπέζι του «εθνικού διαλόγου» και δίνεται βήμα για να ακουστούν και να ζυμωθούν στην κοινωνία προτάσεις που αμφισβητούν και ανοιχτά τη δωρεάν παροχή Εκπαίδευσης ισότιμα, αποκλειστικά από το κράτος. Σε αυτήν την υπόθεση αξιοποιεί σαν «λαγούς» βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ που μιλάνε για δίδακτρα στα δημόσια σχολεία, σκέψεις που αποδέχτηκε την ουσία και την κατεύθυνσή τους ο Φορτσάκης της ΝΔ... Ενώ, τελευταία, ένας άλλος βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ δήλωσε: «Πρέπει να αρχίσουμε να μιλούμε για το σχολείο των περιφερειών, αν όχι το σχολείο των δήμων», ανοίγοντας άλλη μια φορά τη συζήτηση για την κοινωνική κατηγοριοποίηση των σχολείων.

Η συζήτηση αυτή συμβαδίζει και με την τάση που καταγράφεται γενικότερα στη φάση όξυνσης της καπιταλιστικής κρίσης, οπότε και οι πόροι για την Εκπαίδευση μειώθηκαν σημαντικά, αλλά και δόθηκε αφορμή για προώθηση αντιδραστικών αναδιαρθρώσεων στο όνομα της ανάκαμψης. Οπως διαπιστώνει η έκθεση του δικτύου «Ευρυδίκη», «Χρηματοδότηση σχολείων στην Ευρώπη» (Ιούνιος 2014), «η χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση του 2008 έδωσε νέα ώθηση σε πολιτικές δράσεις και πρωτοβουλίες που σχετίζονται με τη χρηματοδότηση της Εκπαίδευσης και ειδικότερα σε εκείνες που προωθούν την αποδοτικότητα».


Ταυτόχρονα, η κουβέντα για την «αυτόνομη» σχολική μονάδα, που πυκνώνει ιδιαίτερα τελευταία, στο πλαίσιο του διαλόγου για την Παιδεία, και φωτίζεται ούτε λίγο - ούτε πολύ σαν διέξοδος, συσκοτίζει ότι το αυτόνομο σχολείο είναι και αυτοχρηματοδοτούμενο, αναζητά πόρους από την αγορά πολύμορφα.

Οπως διαπιστώνει το κείμενο του Τμήματος Παιδείας και Ερευνας της ΚΕ του ΚΚΕ περιγράφοντας την κατάσταση στην Ελλάδα, «βαδίζουμε προς τη σχετικά αυτόνομη - διαφοροποιημένη - ανταγωνιστική σχολική μονάδα με ευθύνη για τα οικονομικά της, την επιλογή αναλυτικών προγραμμάτων, βιβλίων και εκπαιδευτικών. Η "αυτόνομη" σχολική μονάδα είναι περισσότερο "ευαίσθητη" στις απαιτήσεις των "πελατών", η συντήρηση ή η ανάπτυξή της εξαρτάται άμεσα από τη "ζήτηση" των εκπαιδευτικών ή ερευνητικών "προϊόντων" τους, την αξιολόγησή της από την αγορά. Η νέα φυσιογνωμία του καπιταλιστικού σχολείου είναι άρρηκτα δεμένη με τη σταδιακή μετατόπιση ευθυνών στην Τοπική Διοίκηση, η οποία υπηρετείται μέσω της αντιδραστικής αναδιάρθρωσης της διοικητικής δομής του αστικού κράτους. Η αποκέντρωση δεν μπορεί να έχει θετικά και φιλολαϊκά χαρακτηριστικά. Βαθαίνει τους ταξικούς φραγμούς στην Εκπαίδευση γιατί θα δημιουργηθούν όροι υποβάθμισης της παρεχόμενης Εκπαίδευσης, διαφοροποίησης σχολείων, προγραμμάτων σπουδών και ανεξάρτητα από το ποσό της χρηματοδότησης της Τοπικής Διοίκησης για εκπαιδευτικές λειτουργίες, θα οδηγήσει σε παραπέρα υποβάθμιση του επιπέδου σπουδών, κυρίως στους δήμους με εργατική - λαϊκή σύνθεση. Αυτή η πρόβλεψη επιβεβαιώνεται από τη διεθνή εμπειρία σε άλλες καπιταλιστικές χώρες, σε Ευρώπη και Αμερική». Για παράδειγμα, το πολυδιαφημισμένο φινλανδικό μοντέλο προβλέπει χρηματοδότηση των σχολείων 50% από το κράτος και 50% από τοπικές αρχές και επιχειρήσεις, οι οποίες, στις ΗΠΑ ειδικά, μετέτρεψαν σχολεία και μαθητές σε διαφημιστικές πινακίδες, ενώ σε αυτό το πλαίσιο αίσθηση είχε προκαλέσει πριν μερικά χρόνια η αποβολή μαθητή από το σχολείο του επειδή φορούσε μπλουζάκι με το λογότυπο εταιρείας ανταγωνιστικής προς το χορηγό του σχολείου...

Μοχλός εφαρμογής πολιτικής

Η χρηματοδότηση γίνεται μοχλός προσαρμογής των σχολείων στις κυρίαρχες πολιτικές, όταν συνδέεται με την αξιολόγηση ανάλογα με την «απόδοση» στην υλοποίηση των επιλογών αυτών. Στην έκθεση του δικτύου «Ευρυδίκη» για τη χρηματοδότηση, σημειώνεται πως «υπάρχουν δύο τύποι χρηματοδότησης που βασίζονται στην απόδοση: η χρηματοδότηση που παρέχει κίνητρα για καλά αποτελέσματα ή η χρηματοδότηση που τιμωρεί τα κακά αποτελέσματα». Και οι ίδιοι οι μελετητές επισημαίνουν πως αν τα σχολεία ανταμειφθούν σε περίπτωση που σημειώσουν καλά αποτελέσματα, αυτό μπορεί να οδηγήσει στη βελτίωση των ήδη καλών σχολείων, ενώ στην περίπτωση των σχολείων που βρίσκονται σε μειονεκτική θέση, η βελτίωσή τους μπορεί να γίνει ακόμα πιο δύσκολη.

Ενα ζήτημα είναι και το πού κατευθύνεται η κρατική χρηματοδότηση, καθώς ολοένα και περισσότερο η Παιδεία γίνεται με διάφορες μορφές πεδίο επιχειρηματικής δραστηριότητας. «Ιδιαίτερα κρίσιμες και σε συνδυασμό με την προώθηση της αναδιάρθρωσης των δομών του αστικού κράτους είναι οι εξελίξεις που αφορούν την προοπτική παραχώρησης στις επιχειρήσεις διάφορων αναγκαίων λειτουργιών των σχολείων (συντήρηση, καθαριότητα, φύλαξη αλλά και σίτιση κ.ά.), καθώς και το δικαίωμα μακροχρόνιας εκμετάλλευσης των σχολικών χώρων και σχολικής υποδομής, ιδιαίτερα μέσω ΣΔΙΤ. Τέλος, ευνοϊκό έδαφος επιχειρηματικής δράσης δημιουργείται στο ζήτημα του σχολικού βιβλίου, του διαφοροποιημένου εκπαιδευτικού λογισμικού, του οποίου η υποδομή στηρίζεται στα σύγχρονα μονοπώλια των νέων τεχνολογιών», επισημαίνεται στο κείμενο για το Δωδεκάχρονο Σχολείο.

Ειδικό κεφάλαιο στο ζήτημα χρηματοδότησης της Εκπαίδευσης είναι η μέθοδος των εκπαιδευτικών κουπονιών ή vouchers. Στη χώρα μας, το θέμα έχει τεθεί στο τραπέζι κατά καιρούς, με φορείς της πρότασης τούς ιδιοκτήτες ιδιωτικών σχολείων και το ΙΟΒΕ («δεξαμενή σκέψης» του ΣΕΒ), στο όνομα πάντα της αναβάθμισης, καθώς υπογράμμιζαν πως «τα παραδείγματα διαφόρων χωρών δείχνουν ότι τα εκπαιδευτικά κουπόνια μπορούν να βοηθήσουν τις χώρες να βελτιώσουν τα εκπαιδευτικά τους συστήματα». Τα επιχειρήματα που τη συνοδεύουν είναι ότι δίνει τη δυνατότητα επιλογής σχολείου με αυτονομία, αφού το κράτος ούτως ή άλλως δαπανά χρήματα ανά μαθητή.

Ομως, αυτή η προσπάθεια έχει ήδη καταγραμμένες αρνητικές συνέπειες. Ο ΟΟΣΑ, στην Εκθεσή του για τα Δημόσια και Ιδιωτικά Σχολεία (2012), καταγράφει τις χώρες όπου υπάρχει αυτό το σύστημα και παρατηρεί πως «τα αποτελέσματα της ανάλυσης δεν δείχνουν πως η παροχή περισσότερης κρατικής χρηματοδότησης για ιδιωτική εκπαίδευση θα μειώσει τη διαστρωμάτωση μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών σχολείων σε κάθε χώρα. Ο μηχανισμός που χρησιμοποιείται για τη χρηματοδότηση ιδιωτικών σχολείων με δημόσια κονδύλια, παρουσιάζει διαφορές ανάμεσα στα σχολικά συστήματα και μπορεί να συνδέεται με τη διαστρωμάτωση με διάφορους τρόπους. Παράλληλα και άλλα χαρακτηριστικά των σχολείων, όπως τα κριτήρια επιλογής σπουδαστών, η απόδοση του μαθητή, οι πολιτικές, οι πρακτικές και το μαθησιακό περιβάλλον, επίσης σχετίζονται με τη διαστρωμάτωση», ενώ σε άλλο σημείο διαχωρίζονται τα σχολεία ελίτ και γίνεται λόγος για διαστρωμάτωση και μεταξύ ιδιωτικών σχολείων. Στην ίδια Εκθεση καταγράφονται οι χώρες όπου ισχύει το συγκεκριμένο σύστημα και είναι χαρακτηριστικό ότι σε μία σειρά από αυτές, τα κουπόνια αφορούν δημόσια και όχι ιδιωτικά σχολεία, δηλαδή πληρωμή «εκπαιδευτικών υπηρεσιών» προς το δημόσιο σχολείο.

Αποκλειστικά δημόσια και δωρεάν Παιδεία

Σ' ένα τοπίο που... ξεθαρρεύουν οι φωνές που θέλουν την Παιδεία εμπόρευμα, το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας έχει θέση ξεκάθαρη, για αποκλειστικά δημόσια και δωρεάν Εκπαίδευση, για κατάργηση σε όλους τους τομείς της Εκπαίδευσης της ιδιωτικής, επιχειρηματικής δράσης. Είναι η μόνη πολιτική δύναμη που λέει καθαρό «όχι» στη μόρφωση - εμπόρευμα και το Ενιαίο Δωδεκάχρονο Δημόσιο και Δωρεάν Σχολείο είναι ένα σχολείο που παρέχει μόρφωση δωρεάν, καθολικά.

Το Ενιαίο Δωδεκάχρονο Σχολείο είναι αποκλειστικά δημόσιο και δωρεάν, όπως και όλες οι δομές Πολιτισμού, Αθλητισμού κ.λπ. που συμβάλλουν στην ανάπτυξη του ανθρώπου και που σήμερα είναι πεδία σχεδόν αποκλειστικά επί πληρωμή. Η σοσιαλιστική κοινωνία αναλαμβάνει την αποκλειστική ευθύνη, μέσω του Κεντρικού Σχεδιασμού και την κοινωνικοποίηση των συγκεντρωμένων μέσων παραγωγής, να παρέχει όλες τις απαραίτητες δομές για την ολόπλευρη ανάπτυξη του ανθρώπου.

Συγκροτείται σύστημα εκπαίδευσης και διαπαιδαγώγησης με κρατική ευθύνη, στην οποία εντάσσεται οργανικά το σχολείο αλλά και όλες οι δομές που το εργατικό κράτος οργανώνει για τον ελεύθερο χρόνο των μαθητών.

Με βάση αυτή τη θέση, οι κομμουνιστές μέσα στις δομές του κινήματος, τα σωματεία, τους συλλόγους γονέων, τα μαθητικά συμβούλια, παλεύουν με το αίτημα για αποκλειστικά δημόσια δωρεάν Παιδεία, κατάργηση της επιχειρηματικής δράσης, ενώ βάζουν παράλληλα την αιχμή «ούτε ένα ευρώ από την τσέπη της λαϊκής οικογένειας για τα λειτουργικά έξοδα των σχολείων».


Μ. Κ.


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ