Σάββατο 5 Δεκέμβρη 2015
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 12
ΚΟΜΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ ΚΑΙ ΔΡΑΣΗ (ΤΕΤΡΑΣΕΛΙΔΟ)
Το εργατικό κίνημα στο Βόλο και η συμβολή του ΚΚΕ

Με αφορμή την 97η επέτειο από την ίδρυση του ΚΚΕ, η ΤΕ Βόλου οργάνωσε την περασμένη Πέμπτη 26 Νοέμβρη, στο Μεταξουργείο, εκδήλωση με θέμα: «Η πρωτοπόρα συμβολή του ΚΚΕ στην ανάπτυξη του εργατικού κινήματος στο Βόλο, την περίοδο πριν το 1940».

Για τη δράση των Οργανώσεων του ΚΚΕ στο Βόλο την περίοδο της συγκρότησης του εργατικού κινήματος και την πολιτική διαπαιδαγώγηση της γενιάς που έγραψε τις πιο λαμπρές σελίδες της ταξικής πάλης της χώρας μας, μίλησε στην εκδήλωση ο Γιώργος Χαρίτος, μέλος της Κεντρικής Επιτροπής και Γραμματέας της Επιτροπής Περιοχής Θεσσαλίας του ΚΚΕ.

Το πρόγραμμα της εκδήλωσης περιλάμβανε μουσικό αφιέρωμα, ενώ στο χώρο λειτούργησε έκθεση με αρχειακό υλικό.

Ο Γ. Χαρίτος στην ομιλία του στάθηκε στην κατάσταση που επικρατούσε στην περιοχή του Βόλου αμέσως μετά την προσάρτηση της Θεσσαλίας το 1881, όταν ξεκίνησε η ανάπτυξη του εργατικού κινήματος στην περιοχή, σημειώνοντας, ανάμεσα στα άλλα:

«Η βιοτεχνική παράδοση του Πηλίου, το λιμάνι του, καθώς και τα παροικιακά κεφάλαια που εισέρρευσαν στην περιοχή, ήταν μερικοί από τους παράγοντες που ευνόησαν την οικονομική εξέλιξη της πόλης, με κύριες κατευθύνσεις το εμπόριο και τη βιομηχανία. Η ευνοϊκή θέση και η αλματώδης οικονομική εξέλιξη της πόλης προσέλκυσαν κατοίκους και επενδυτές από άλλες περιοχές. Το 1886 ολοκληρώθηκε η σιδηροδρομική σύνδεση του Βόλου με τη Λάρισα και την Καλαμπάκα. Το 1892 ξεκίνησαν τα έργα διαμόρφωσης του λιμανιού, που συνεχίστηκαν και μετά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, αφού οι ανάγκες της διακίνησης των εμπορευμάτων συνεχώς αυξάνονταν. Ας σημειωθεί ότι το 1919 το λιμάνι του Βόλου ήταν το πρώτο λιμάνι σε εξαγωγές καπνών στην Ελλάδα, με ποσοστό εξαγωγών 30%.

Μεγάλο το ενδιαφέρον για το αρχειακό υλικό
Μεγάλο το ενδιαφέρον για το αρχειακό υλικό
Συγκεντρώνοντας όλες τις προϋποθέσεις - κεφάλαια, εργατική δύναμη, διευρυμένη εσωτερική αγορά, πρόσβαση στις πρώτες ύλες - ο Βόλος εξελίχθηκε προπολεμικά σε σημαντικό βιομηχανικό κέντρο. Οι κυριότεροι κλάδοι της βιομηχανίας ήταν τα τρόφιμα, το μέταλλο, ο καπνός, η υφαντουργία και η βυρσοδεψία. Το 1909 λειτουργούσαν πάνω από 20 μεγάλα εργοστάσια που απασχολούσαν χιλιάδες εργάτες. Ενώ ο πληθυσμός της πόλης, από περίπου 5.000 το 1881, το 1907 είχε πενταπλασιαστεί φτάνοντας τις 24.500.

Παράλληλα με την οικονομική άνθηση, αναπτύχθηκε σημαντική πολιτιστική και κοινωνική δραστηριότητα. Το 1894 θεμελιώθηκε το Δημοτικό Θέατρο, το 1896 ιδρύεται ο Γυμναστικός Σύλλογος, το 1908 το Ανώτερο Δημοτικό Παρθεναγωγείο και φυσικά το Εργατικό Κέντρο Βόλου, το πρώτο στην Ελλάδα.

Ομως, η ανάπτυξη του κεφαλαίου, η ισχυροποίηση της αστικής τάξης δημιουργεί και το νεκροθάφτη της, όπως απέδειξαν οι κλασικοί του Μαρξισμού. Οι εργάτες αρχίζουν να συγκεντρώνονται, να οργανώνονται, να διεκδικούν.

Σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του εργατικού κινήματος και του Κόμματος στην περιοχή έπαιξαν το λεγόμενο κίνημα "Παλαιών Πολεμιστών" (αντιπολεμικοί πυρήνες που δημιουργήθηκαν στους κόλπους του ελληνικού στρατού στη Μικρά Ασία) και οι πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία (στο "Συνοικισμό" και σε άλλες περιοχές του Βόλου εγκαταστάθηκαν περί τους 15.000 Μικρασιάτες πρόσφυγες)».

Η συμβολή του ΣΕΚΕ - ΚΚΕ

Προκήρυξη του Τμήματος Βόλου του ΚΚΕ το 1924 για τις διώξεις των Βουλγάρων κομμουνιστών από τη δικτατορία του Τσάνκοφ
Προκήρυξη του Τμήματος Βόλου του ΚΚΕ το 1924 για τις διώξεις των Βουλγάρων κομμουνιστών από τη δικτατορία του Τσάνκοφ
Αναφερόμενος στη συμβολή και την παρέμβαση του ΚΚΕ για την ανάπτυξη του εργατικού κινήματος στο Βόλο, ο Γ. Χαρίτος, μεταξύ άλλων, επεσήμανε: «Το ΚΚΕ, τότε ΣΕΚΕ, απ' τα πρώτα βήματά του, αποτέλεσε σάρκα απ' τη σάρκα του εργατικού κινήματος, ήταν η οργάνωση των πιο πρωτοπόρων και συνειδητών εργατών. Ταυτόχρονα, η ίδρυσή του, ως πρωτοπορία της εργατικής τάξης, αποτελεί ποιοτικό άλμα για το ίδιο το εργατικό κίνημα και την παραπέρα ανάπτυξή του. Ξεκαθαρίζουν, επίσης, από τότε ακόμη, οι δυο γραμμές στο εργατικό κίνημα, η ταξική - επαναστατική και η ρεφορμιστική - κυβερνητική - εργοδοτική.

Η δράση των κομμουνιστών μέσα στα εργατικά σωματεία της περιοχής και στη δευτεροβάθμια οργάνωσή τους, όποια μορφή κι αν έπαιρνε αυτή, είχε πρακτικό αποτέλεσμα την άνοδο της οργάνωσης, των διεκδικήσεων, αλλά και της ταξικής συνειδητοποίησης ολοένα και περισσότερων εργατών. Απεργίες και αγώνες που κινητοποιούσαν χιλιάδες εργάτες, με αιτήματα και στόχο τη βελτίωση της θέσης τους και που πολύ συχνά - αν όχι πάντα - οδηγούσαν σε συγκρούσεις με τις δυνάμεις ασφαλείας του αστικού κράτους (Χωροφυλακή - στρατός).

Και η δράση αυτή προφανώς δεν περνούσε απαρατήρητη απ' τις δυνάμεις ασφαλείας. Το ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα αλλά και το Κόμμα, απ' την πρώτη στιγμή της ίδρυσής του, αντιμετώπισε αμείλικτες διώξεις και καταστολή, καθώς η αστική τάξη διαισθάνθηκε στη δράση του νεαρού τότε Κόμματος θανάσιμη απειλή για την εξουσία και τα συμφέροντά της. Διώξεις που ξεκινούσαν απ' τις συλλήψεις, φυλακίσεις, εκτοπίσεις εργατών, μέχρι και τη διάλυση - απαγόρευση της δράσης εργατικών σωματείων, της Πανεργατικής και του Πανεργατικού Κέντρου Βόλου, όταν αυτές πέρναγαν στα χέρια των ταξικών δυνάμεων.

Το Κόμμα και το ταξικό εργατικό κίνημα προσάρμοζαν ανάλογα τη δράση τους. Αργά και πολλές φορές βασανιστικά, με συχνά πισωγυρίσματα και υποχωρήσεις αλλά πάντοτε με επαναστατικό πείσμα και επιμονή, άπλωσε τη δράση του, έπιασε γερές ρίζες στις φάμπρικες και στις εργατογειτονιές των πόλεων, στα χωριά.

Δεσμοί αίματος

Το Κόμμα σφυρηλάτησε δεσμούς αίματος με τον εργαζόμενο λαό. Και αυτό το κατάφερε γιατί ανέπτυξε δράση, τόσο αυτοτελώς όσο και μέσα απ' τα εργατικά σωματεία, όχι μόνο για τα άμεσα, ζωτικά προβλήματα του εργαζόμενου λαού, αλλά για κάθε πλευρά της ζωής του.

Ανέπτυξε σοβαρή δράση για τα προβλήματα των γυναικών. Είναι χαρακτηριστικές οι κινητοποιήσεις στο εργοστάσιο "Παπαγεωργίου", που το 1925 εργάζονταν 200 γυναίκες.

Ασχολήθηκε με τον Αθλητισμό, συνέβαλε στην οργάνωση απ' τα σωματεία ποδοσφαιρικών ομάδων. Στο Βόλο, το 1927 δημιουργούνται επτά εργατικές ομάδες, σχεδόν σε όλους τους κλάδους όπου υπήρχαν ταξικά σωματεία. Κορυφαία ομάδα ο Εργατικός Αστέρας, που κάνει αγώνες με αντίστοιχες ομάδες των Αθηνών, της Λαμίας, της Λάρισας, ενώ παράλληλα, μετά τους ποδοσφαιρικούς αγώνες ακολουθούν αγωνιστικές εκδηλώσεις, βασικά πορείες στην πόλη του Βόλου.

Πήρε πρωτοβουλίες, οργάνωσε κινητοποιήσεις για τους ανέργους. Στο χώρο της νεολαίας ανέδειξε ιδιαίτερα το θέμα της ανήλικης εργασίας, που σε ορισμένους κλάδους ήταν πολύ σημαντική. Η ΟΚΝΕ από τότε διαμόρφωσε αιτήματα που μας είναι πολύ οικεία και σήμερα, 90 χρόνια μετά, όπως "εξάωρο με αποδοχές οχταώρου, άδεια στις εξετάσεις για τους εργαζόμενους μαθητές...".

Πήρε σοβαρές πρωτοβουλίες στον τομέα της Λαϊκής Αλληλεγγύης, ίδρυσε οργανώσεις όπως το ελληνικό τμήμα της "Εργατικής Βοήθειας", οργάνωνε απεργιακά ταμεία. Συγκροτούσε επιτροπές ενάντια στις εξώσεις των εργατών επειδή δεν μπορούσαν να πληρώσουν τα νοίκια και μάλιστα επιτροπές ανά γειτονιά.

Ανέπτυξε μια πλούσια και πολυεπίπεδη ενημερωτική και μορφωτική δραστηριότητα, με εκδόσεις δεκάδων εφημερίδων, δελτίων κ.λπ. και στην περιοχή μας, από σωματεία, κλάδους και χώρους δουλειάς. Αναδείχτηκαν σημαντικές μορφές του επαναστατικού κινήματος στη λογοτεχνία, την ποίηση, τον Πολιτισμό.

Ισως το πιο σημαντικό: ακόμη και στις πιο δύσκολες στιγμές δε σταμάτησε ούτε στιγμή να προπαγανδίζει πλατιά, με κάθε τρόπο, τις νέες ιδέες που έφερνε στην ελληνική κοινωνία, να προβάλλει τις αρχές και την ανάγκη του σοσιαλισμού. Μέσα στα εργοστάσια αλλά και στις εργατογειτονιές. Να οργανώνει συγκεντρώσεις εργατών το 1929 στην επέτειο της Οχτωβριανής Επανάστασης και ενώ είχε ψηφιστεί το "Ιδιώνυμο". Αλλά και απεργίες ενάντια στον επερχόμενο πόλεμο, όπου συμμετείχαν χιλιάδες εργάτες.

Ολη αυτή η πλούσια δράση βοήθησε το Κόμμα και το ταξικό εργατικό κίνημα να αναχαιτίζουν την πίεση του ταξικού αντιπάλου, να αντιμετωπίζουν σταθερά τις διώξεις και την καταστολή, να συγκεντρώνουν και να διαπαιδαγωγούν δυνάμεις στην επαναστατική πάλη. Βοήθησε το Κόμμα και το κίνημα, παρά το γεγονός ότι πριν το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, επί Μεταξά, την περίοδο 1936-1940, βρέθηκε σχεδόν αποδεκατισμένο, με όλα τα στελέχη του στις φυλακές και στις εξορίες, αμέσως μετά να καταφέρει να ηγηθεί της λαϊκής πάλης την περίοδο της Κατοχής, να γράψει εποποιίες της ταξικής πάλης στη χώρα μας, όπως ο Δεκέμβρης και κατόπιν ο ΔΣΕ».

Διέξοδος για το λαό η πολιτική του ΚΚΕ

Καταλήγοντας, ο Γ. Χαρίτος σημείωσε: «Σήμερα, αυτό που καθορίζει τις εξελίξεις είναι η βαθιά καπιταλιστική κρίση στην Ελλάδα και σε πολλά άλλα αναπτυγμένα καπιταλιστικά κράτη. Είναι τα μονοπώλια που επιτίθενται ακάθεκτα, με αποτέλεσμα το φάσμα και της σχετικής και απόλυτης εξαθλίωσης, της πείνας, να απλώνεται απειλητικά μπροστά σε όλο και περισσότερες λαϊκές οικογένειες, στην Ελλάδα και άλλες χώρες. Μεγαλώνει η απειλή του ιμπεριαλιστικού πολέμου, ευθέως ανάλογα με το βάθος της εξελισσόμενης κρίσης. Οι τελευταίες εξελίξεις με την κατάρριψη του ρωσικού "Σουχόι" στη Συρία δείχνουν πως οξύνονται στο έπακρο οι ιμπεριαλιστικές αντιθέσεις.

Σ' αυτές τις συνθήκες, η στρατηγική και η γραμμή πάλης που έχουμε διαμορφώσει ως Κόμμα, είναι αυτή που ανταποκρίνεται στα άμεσα και μακροπρόθεσμα συμφέροντα της εργατικής τάξης, των φτωχών λαϊκών στρωμάτων.

Η πολιτική μας πρόταση αποτελεί τη μοναδική διέξοδο για το λαό, καθώς γίνεται όλο και πιο φανερό ότι χωρίς ρήξη και σύγκρουση με την ΕΕ, χωρίς αποδέσμευση και μονομερή διαγραφή του χρέους, χωρίς ανατροπή της εξουσίας των μονοπωλίων, κοινωνικοποίηση των συγκεντρωμένων μέσων παραγωγής με κεντρικό σχεδιασμό και εργατικό έλεγχο, τίποτε φιλολαϊκό δεν μπορεί να γίνει. Η δράση μας για την οικοδόμηση της Λαϊκής Συμμαχίας, που στοχεύει στη ριζική ανατροπή της πολιτικής και της εξουσίας του μεγάλου κεφαλαίου, ανταποκρίνεται τόσο στην ανάγκη υπεράσπισης της ζωής των λαϊκών οικογενειών, όσο και στην ανάγκη συγκέντρωσης δυνάμεων για τη σοσιαλιστική επαναστατική αλλαγή στην Ελλάδα, στο βαθμό φυσικά που δημιουργηθούν και οι απαραίτητες αντικειμενικές συνθήκες, δηλαδή πανεθνική κρίση - επαναστατική κατάσταση».


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ