Στιγμιότυπο από τη βράβευση των νικητριών ομάδων

Για εκπληκτική ποιότητα των συμμετοχών έκανε λόγο κατά τη βράβευση η επιτροπή, που δυσκολεύτηκε στην ανάδειξη των νικητών μέσα από τις 115 μαθητικές ομάδες απ' όλη την Ελλάδα που πήραν μέρος, μετά από πολλή δουλειά στο λιγοστό ελεύθερο χρόνο τους, με όρους συλλογικότητας, αναζητώντας και ανακαλύπτοντας και οι ίδιοι, φτάνοντας σε συμπεράσματα που μοιράστηκαν με τον περίγυρό τους. Στους μαθητές δόθηκε συμβολικά ως βραβείο ένα αντίγραφο του πίνακα «Ανθρωποι» του Κονσταντίν Γιον.

Οι εργασίες που διακρίθηκαν και γενικότερα οι συμμετοχές των μαθητών βρίσκονται όλες αναρτημένες στην ιστοσελίδα www.kne.gr, όπου μπορεί κανείς να διακρίνει τη δουλειά που έγινε, την εμβάθυνση που επιχείρησαν ξεκινώντας από το σύνθημα του διαγωνισμού «Η γνώση είναι ζήτημα ζωής». Δημιουργώντας τη βεβαιότητα ότι θα εντυπωσιάσουν και στον επερχόμενο 3ο Πανελλήνιο Μαθητικό Διαγωνισμό της ΚΝΕ και του «Οδηγητή», ο οποίος θα προκηρυχθεί και θα ανακοινωθεί τις επόμενες μέρες.

Η ομάδα μαθητών από την Τρίπολη ήταν οι νικητές στη θεματική ενότητα «Ναρκωτικά: Είναι ελευθερία να ψάχνεις τη φυγή;». Το βίντεο που ετοίμασαν, ξεκινά με τους μαθητές να γράφουν σε έναν τοίχο με κατακόκκινα γράμματα «Ζωή ολόκληρη όχι με δόσεις», αφού προηγουμένως έχουν σβήσει φασιστικά συνθήματα, για να αποτυπώσουν το δικό τους μήνυμα ζωής.

Με συνεντεύξεις, σκετς, εικόνα και ήχο, οι μαθητές προσέγγισαν το θέμα από τη σκοπιά «"Αρρώστια", "περιέργεια" ή κοινωνικό πρόβλημα; "Μαγκιά" και "ελεύθερη επιλογή" ή μπανανόφλουδα του συστήματος;». Παρουσίασαν μία συζήτηση με ειδικευόμενη γιατρό, μέλος του ΕΣΥΝ, που απάντησε στις ερωτήσεις τους, οι οποίες είναι και απορίες των συνομηλίκων τους, ενώ προβάλλονταν εικόνες από το πού φέρνει τους νέους ανθρώπους η χρήση και από την τεράστια προσπάθεια των παιδιών που έχουν απεξαρτηθεί. Φωτίστηκαν έτσι με απλό τρόπο και σε επιστημονική βάση ζητήματα όπως ποιες ουσίες θεωρούνται ναρκωτικά, αν υπάρχουν βαριά και ελαφριά ναρκωτικά, τα αίτια της τοξικομανίας στην ιστορικότητά της, πώς δημιουργούνται άνθρωποι μονοδιάστατοι των οποίων η ζωή περιστρέφεται γύρω από την εξάρτησή τους, αλλά και μύθους για τη σύνδεση των ναρκωτικών με την τέχνη, με τις μορφές μεγάλων δημιουργών απ' όλο το φάσμα της τέχνης, οι οποίοι με καθαρό μυαλό έδωσαν αριστουργήματα κοιτώντας και αμφισβητώντας τον κόσμο που είχαν γύρω τους, αντί να επιλέξουν τη «φυγή».

Αξιοποιώντας τις δυνατότητες της τεχνολογίας στην παρουσίαση, η ομάδα μαθητών από την Ελασσόνα, που διακρίθηκε στη θεματική ενότητα «Εμπνεόμαστε από την ποίηση και τη λογοτεχνία», ετοίμασε ένα εξαιρετικό αφιέρωμα στη ζωή του μεγάλου δημιουργού, με έμφαση στο έργο του «Ο Κύκλος με την Κιμωλία». «Εγώ ο Μπέρτολτ Μπρεχτ είμαι από τα μαύρα δάση» ακούγεται στο τραγούδι που αποτελεί το μουσικό «χαλί» για την παρουσίαση, ενώ με κείμενα και φωτογραφίες ξετυλίγεται η ζωή του από τη γέννηση, την ένταξη στο κίνημα, το έργο και το θάνατό του, με λόγια του ίδιου του συγγραφέα να παρεμβάλλονται για να εξηγούν αυτή την πορεία.

Η ιστορία της συγγραφής του «Κύκλου με την Κιμωλία», εικόνες από τις αμέτρητες θεατρικές αποδόσεις του και αναφορές στο περιεχόμενό του, συνθέτουν το δεύτερο κομμάτι της παρουσίασης, που κλείνει με την επισήμανση πως «"Ο Κύκλος με την Κιμωλία" θα πρέπει να εκτιμηθεί ως ιδιαίτερα χρήσιμος στην προσπάθειά μας να τοποθετηθούμε για το παρελθόν και κυρίως να αποφασίσουμε για το μέλλον. Η συσσώρευση απίστευτου πλούτου σε λίγα χέρια με την ταυτόχρονη εξαθλίωση των λαών πρέπει να οδηγήσει στο συμπέρασμα πως οι εργαζόμενοι μπορούν να ακολουθήσουν τη δική τους στράτα».

Ενα συγκλονιστικό ιστορικό ντοκιμαντέρ, φτιαγμένο μετά από έρευνα από τους μαθητές γυμνασίων των Ιωαννίνων, απέσπασε το πρώτο βραβείο στην κατηγορία «Ο τόπος μου, από το χτες στο σήμερα». Ξεκινώντας από δύο κεντρικά σημεία της πόλης τους, ανατρέχοντας σε ένδοξες στιγμές της ιστορίας του λαϊκού κινήματος με τις οποίες αυτά συνδέονται, καταλήγουν κοιτώντας στο αύριο με αισιοδοξία που πηγάζει από αυτή την ιστορία.

Πρώτος σταθμός είναι οι φυλακές Φιξ, όπου κρατούνταν και βασανίζονταν Γιαννιώτες κομμουνιστές και άλλοι αγωνιστές, οι οποίοι υπέφεραν απάνθρωπα βασανιστήρια. Οι μαρτυρίες μιλούν για ξυλοδαρμούς μέχρι θανάτου, για γιατρό που επόπτευε τα βασανιστήρια, τα οποία υπέστησαν ακόμα και 16χρονα παιδιά, για το «Νταχάου των Ιωαννίνων», όπως αποκαλέστηκε.

Δεύτερος σταθμός της έρευνας των μαθητών ήταν το κτίριο της Ζωσιμαίας Ακαδημίας, που σήμερα είναι σχολείο και είχε στεγάσει τη στημένη δίκη της «υπόθεσης Πρίντζου», τον Ιούλη του 1948. Οι μαθητές εστιάζουν στους 48 αγωνιστές, με εξέχουσα τη μορφή της Ευτυχίας Πρίντζου, ως παράδειγμα κομμουνίστριας αγωνίστριας, από τους χιλιάδες που στάθηκαν αλύγιστοι μέχρι το τέλος. Οι μαθητές στο βίντεό τους τονίζουν την ειρωνεία, στο κτίριο «όπου κάποτε δικάστηκε ο λαός από ντόπιους και ξένους φασίστες», χιλιάδες μαθητές της πόλης όπως και οι συμμαθητές τους ανά τη χώρα να μη διδάσκονται πως οι αγώνες του λαού τσάκισαν το φασισμό, να μη διδάσκονται από τους αγώνες του λαού.

Το βίντεο φιλοξενεί την πολύτιμη μαρτυρία του τότε γραμματέα της ΕΠΟΝ, Ανδροκλή Γκέλια, ο οποίος μεταφέρει γλαφυρά το κλίμα της εποχής και μιλά για τους αγωνιστές που, όπως επισημαίνει, δε λογάριαζαν τίποτα μπροστά στο μεγάλο στόχο.

Η ημερομηνία «12 Απρίλη 1961. Οταν το μπόι του ανθρώπου ψήλωσε ως το διάστημα...» ήταν η αφετηρία για την ομάδα μαθητών από το 5ο - 6ο Γυμνάσιο Σερρών και Γυμνάσιο Αγ. Πνεύματος Σερρών, που διακρίθηκε στη θεματική ενότητα «Η "μαγεία" της επιστήμης και της τεχνολογίας».

Ιστορικά πλάνα από την εκτόξευση του «Vostok 1», όταν ο άνθρωπος έβγαινε στο διάστημα για πρώτη φορά, βιογραφικά στοιχεία για τον Γιούρι Αλεξέγιεβιτς Γκαγκάριν, οδηγούν τα βήματα της αναζήτησης από την πρώτη ιστορική πτήση του πρώτου ανθρώπου που ταξίδεψε στο διάστημα, στην πρώτη κοινωνία που οικοδομήθηκε ο σοσιαλισμός - κομμουνισμός. Οι μαθητές συνδέουν εκείνα τα 108 λεπτά πτήσης με όλα εκείνα τα επιτεύγματα του σοσιαλισμού που αποδεικνύουν πως σ' ένα σύστημα χωρίς εκμετάλλευση μπορούν να απελευθερωθούν και να μπουν σε κίνηση οι δυνατότητες του ανθρώπου προς όφελος ολόκληρης της κοινωνίας. Φτάνοντας στο σήμερα. Στην καπιταλιστική Ρωσία, όπου «σύμφωνα με έρευνα που έγινε πριν από μερικά χρόνια, το 32% πιστεύει ότι ο Ηλιος γυρίζει γύρω από τη Γη και όχι η Γη γύρω από τον Ηλιο»...