Στις 9 Μάη 1934, με διαταγή της τότε κυβέρνησης (Λαϊκό Κόμμα), ο στρατός χτύπησε τη διαδήλωση που έκαναν απεργοί λιμενεργάτες και μυλεργάτες στην Καλαμάτα. Ο απολογισμός της επίθεσης ήταν επτά εργάτες νεκροί και πολλοί βαριά τραυματισμένοι.

Ο λόγος που ξεσηκώθηκαν οι εργάτες ήταν γιατί οι αλευροβιομήχανοι εγκατέστησαν ένα σιλό στο λιμάνι, που θα ξεφόρτωνε απευθείας στους αλευρόμυλους. Η χρησιμοποίησή του σήμαινε ότι οι μισοί περίπου λιμενεργάτες θα έχαναν τη δουλειά τους, ενώ από την πλευρά του κράτους και της εργοδοσίας δεν υπήρχε καμιά μέριμνα για την προστασία όσων θα έμεναν χωρίς μεροκάματο.

Σήμερα παρουσιάζουμε το β' μέρος της σύντομης αναφοράς μας στα γεγονότα αυτά. Υπενθυμίζεται ότι αρνητικό ρόλο στην εξέλιξη του αγώνα έπαιξαν οι τότε δυνάμεις του κυβερνητικού και εργοδοτικού συνδικαλισμού, τμήμα των οποίων ήταν και οι αποκαλούμενοι «σοσιαλφασίστες».

Οι δολοφονίες των εργατών από τις δυνάμεις καταστολής προκάλεσαν κύμα οργής και αγανάκτησης. Η απεργία των λιμενεργατών και μυλεργατών της Καλαμάτας μετατράπηκε, ουσιαστικά, σε γενική απεργία στην περιοχή.

Καθώς τα γεγονότα φουντώνουν, ο ανταποκριτής του «Ριζοσπάστη» μεταδίδει στην εφημερίδα: «Στο μεταξύ έχουν απεργήσει οι τσαγκαράδες, οι αρτεργάτες, οι ιδιωτικοί υπάλληλοι και όλοι οι εργάτες των εργοστασίων και γενικά όλοι οι εργάτες της Καλαμάτας. Οι εργάτες αυτοί σχηματίζουν διαδήλωση και βάζουν πάνω σε μια σκάλα τα δύο πτώματα των εργατών που πέθαναν τη στιγμή που τους μετέφεραν στην κλινική, διαδηλώνουν στους δρόμους φωνάζοντας: "Κάτω οι δολοφόνοι, Κάτω οι κλέφτες."

(...) Ενώ η μάζα κατεβαίνει στην πόλη (...) οι σοσιαλφασίστες βγαίνουν στη μέση και φωνάζουν "Αυτά είναι άσκοπα...". Οι εργάτες χίμηξαν να τους λιντσάρουν με φωνές: "Κάτω οι πουλημένοι! Κάτω οι προδότες και τα τομάρια!"». Κατά τη διάρκεια της δολοφονικής επίθεσης «δύο φαντάροι έτοιμοι να πετάξουν τα τουφέκια, συλλαμβάνονται». Σε άλλη στιγμή «ένας λοχίας πετάει το όπλο του και περνάει με το μέρος των διαδηλωτών.

(...) Ο τόπος στρατοκρατείται ως τη μία το μεσημέρι, οπότε και πάρθηκαν τα πτώματα από τα πεζοδρόμια. Στο μεταξύ, όλη η δύναμη του συντάγματος με έφιππη και πεζή χωροφυλακή σε μικτά αποσπάσματα έχουν καταλάβει τα δημόσια κτίρια. Ολος ο εργαζόμενος λαός έχει ξεχυθεί στους δρόμους, πραγματοποιούν τις διαδηλώσεις, που διαλύονται βίαια και πάλι ανασυγκροτούνται.

(...) Αλλες ομάδες απεργών λιμενεργατών και μυλεργατών πολιορκούν το σπίτι του Πάστρα και του Τραβασάρου (σ.σ. αλευροβιομήχανοι) και σπάζουν τις πόρτες. Στου Πάστρα είναι έτοιμοι να ανέβουν απάνω, όταν καταφθάνει έφιππη χωροφυλακή κι αρχίζει τους πυροβολισμούς. Ταυτόχρονα, άλλοι εργάτες καταλαμβάνουν τα καμπαναριά των εκκλησιών. Ολες οι καμπάνες της πόλης χτυπάνε πένθιμα. Η αγανάκτηση έχει φτάσει στο κατακόρυφο. Στις συνοικίες σχηματίζονται μικροδιαδηλώσεις που τραβούν κάτω με το σύνθημα: "Κάτω ο ματοβαμμένος ελληνικός φασισμός"!

Στις 12 η ώρα ύστερα από απόφαση του νομάρχη και των αρχών η Καλαμάτα κηρύσσεται σε κατάσταση πολιορκίας (...) Οι αρχές για να καταστείλουν την εξέγερση των απεργών και του εργαζόμενου λαού της Καλαμάτας τηλεγράφησαν στο υπουργείο Στρατιωτικών που διέταξε να πάει στρατός στην Καλαμάτα από το Ναύπλιο και την Τρίπολη. Επίσης κήρυξαν το στρατιωτικό νόμο και η πόλη βρίσκεται σε κατάσταση πολιορκίας».

Στις 10 Μάη η γενική απεργία στην Καλαμάτα συνεχίστηκε.

Η δολοφονική επίθεση προκαλεί πλήθος αντιδράσεων. Η Ενωτική ΓΣΕΕ κατήγγειλε την ομαδική σφαγή και απαίτησε από την κυβέρνηση την αποδοχή των αιτημάτων των εργατών, την απομάκρυνση των ενόπλων δυνάμεων, την τιμωρία των δολοφόνων, την αποζημίωση των οικογενειών των θυμάτων, την κατάπαυση των φασιστικών μέτρων.

Επίσης, απευθύνεται με γράμμα της στους απεργούς:

«Ταξικά αδέρφια,

η κυβέρνηση των τραπεζών, των αλευροβιομηχάνων και τσιφλικάδων, στην απαίτησή σας να περιφρουρήσετε το ψωμί των παιδιών σας σας δολοφόνησε ομαδικά όπως και τους εργάτες του Αλιβερίου και τους αγρότες Σάμου τον περασμένο χρόνο.

Αγωνιστείτε αλύγιστα. Στον αγώνα σας αυτόν η Ενωτική και τα τμήματά της βρίσκονται στο πλευρό σας.

Αποκηρύξτε την προδοτική Διοίκηση της Γενικής Συνομοσπονδίας που ο Γεν. Γραμματέας της Καλομοίρης προχτές στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, ενώ σας τηλεφωνούσε έδινε το χέρι του στον υφυπουργό Στεφανόπουλο και τον διαβεβαίωνε πως θα τα καταφέρει να τορπιλίσει τον αγώνα σας. Στιγματίστε τους προδότες! Περιφρουρήστε την απεργία σας! Κι η νίκη θα είναι δική σας!»

Ταυτόχρονα, απευθύνει κάλεσμα στα συνδικάτα να εκφράσουν εμπράκτως την αλληλεγγύη και να προχωρήσουν σε απεργία. Στην αντίπερα όχθη, η ΓΣΕΕ και τα Ανεξάρτητα Συνδικάτα ενώ δημαγωγούν για 24ωρη γενική απεργία, δεν παίρνουν κανένα μέτρο για την προετοιμασία της, πνίγουν κάθε προσπάθεια κήρυξης των απεργιών στους διαφόρους κλάδους.

Στο πρωτοσέλιδο του «Ριζοσπάστη» στις 11 Μάη δεσπόζει ο τίτλος: «Κάθε σταγόνα αίμα εργατικό πρέπει να πληρωθεί ακριβά από τους δολοφόνους! Εργάτες! Εργαζόμενοι! διαμαρτυρηθείτε για το σφαγιασμό των αδερφών σας στην Καλαμάτα! Κατεβείτε κεραυνοβόλα σε απεργίες και διαδηλώσεις διαμαρτυρίας!»

Οι εργάτες στον Πύργο, στο Γύθειο και σε άλλα μέρη κατέβηκαν σε γενική απεργία διαμαρτυρίας. Στο ίδιο πρωτοσέλιδο υπάρχει άρθρο με τον τίτλο «Η ΜΑΤΩΜΕΝΗ ΤΕΤΑΡΤΗ». Σε αυτό σημειώνεται:

«Μιας μέρας ματοκύλισμα βοήθησε περισσότερο από 100 χρονών "ειρηνική" ζωή στο χτύπημα των μωραΐτικων παραδόσεων της "συντηρητικότητας" και της ταξικής "συμφιλίωσης" που καλλιεργούσαν η κεφαλαιοκρατία, τα "τζάκια" και οι πράκτορές τους στα μυαλά των εργατών και εργαζομένων της Πελοποννήσου. Οι εργάτες της Καλαμάτας αντίκρισαν με τα μάτια τους τον αληθινό εχθρό τους: τους αιμοβόρους βιομηχάνους το κράτος και τα λογής-λογής όργανά τους».

Στην Αθήνα μαζεύονται υπογραφές καταδίκης στις πανεπιστημιακές σχολές, ενώ γίνονται συγκεντρώσεις εργατών στη Νέα Ιωνία, στον Πειραιά και αλλού.

Στις 12 το μεσημέρι της 11ης Μάη γίνεται μεγάλη μαζική συγκέντρωση δυόμισι χιλιάδων εργατών μπροστά στο υπουργείο Εσωτερικών. Και σε αυτή η αστυνομία επιτέθηκε άγρια. Συνελήφθησαν 20 εργάτες ενώ η εργάτρια Ευγενία Γιαννοπούλου χτυπιέται σοβαρά.

Την ίδια μέρα, στην Καλαμάτα, 250 εργάτες ζήτησαν να αφεθούν ελεύθεροι οι συνάδελφοί τους Νιάρχος και Σταθάκος. Ο διοικητής της χωροφυλακής Αγγελέτος, δήλωσε ότι «δεν έχει όρεξη να παίξει με τους κομμουνιστές γιατί αυτοί καθοδηγούν την απεργία». Ακόμα, ότι θα «συλλαμβάνεται κάθε κομμουνίζων», ενώ ο ανώτατος διοικητής δήλωσε ότι σε περίπτωση που θα συγκροτηθεί συλλαλητήριο διαμαρτυρίας «θα πέσουν κι άλλα κορμιά».

Η εφημερίδα «Εστία» καλεί το κράτος να χτυπήσει «τους παράγοντας εκείνους, οι οποίοι δημιουργούν τον κομμουνισμόν, οι οποίοι διαιρούν τον Ελληνικό Λαό, οι οποίοι ευρύνουν τα μεταξύ των κοινωνικών τάξεων χάσματα, οι οποίοι δηλητηριάζουν τας ψυχάς των εργατών, των στρατιωτών, των νέων, οι οποίοι εκμεταλλεύονται διά τους αισχρούς των σκοπούς την υφισταμένην βεβαίως δυστυχία».

Η Ενωτική ΓΣΕΕ επέμενε στην πρότασή της να γίνει γενική πανεργατική απεργία, ωστόσο ΓΣΕΕ και Ανεξάρτητα Συνδικάτα συνέχισαν να κωλυσιεργούν. Ετσι η Ενωτική ΓΣΕΕ προχωρά μόνη της κήρυξη απεργίας στις 14 Μάη. Αμέσως μετά, ΓΣΕΕ και Ανεξάρτητα Συνδικάτα καταφεύγουν σε ελιγμό, ζητώντας να συμμετέχουν στην απεργία και γι' αυτό ζητούν να μετατεθεί κατά δύο μέρες, προκειμένου να προετοιμαστούν. Τελικά, ακυρώνουν την απόφασή τους τελευταία στιγμή σαμποτάροντας την απεργία.

Παρά τους προδοτικούς ελιγμούς της ΓΣΕΕ και των Ανεξάρτητων Συνδικάτων, υπολογίζεται ότι απήργησαν 25-35 χιλιάδες εργάτες! Τελικά, η απεργία έληξε με την ηγεσία του σωματείου των λιμενεργατών να προχωρά σε συμφωνία με την κυβέρνηση και τους αλευροβιομήχανους, πολύ πίσω από τα αιτήματα και τις ανάγκες τους.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το Γενάρη του 1935 εργάτες που πρωτοστάτησαν στην απεργία δικάστηκαν. Σύμφωνα με δημοσιεύματα στον Τύπο, το δικαστήριο καταδίκασε τον λιμενεργάτη Χρ. Νιάρχο σε φυλάκιση 18 μηνών και 2 χρόνια εξορία στον Αγιο Ευστράτιο, τον Στάθη Σταθάκο σε φυλάκιση 10 μηνών, τον λιμενεργάτη Π. Αντώνακα και τον τσαγκάρη Γ. Ξενάκη σε φυλάκιση 7 μηνών. Οι κατηγορίες για μεν τον Χρ. Νιάρχο ήταν ότι «επωφελούμενος της απεργίας των μυλεργατών και λιμενεργατών προκάλεσε ταραχάς και συγκρούσεις», για δε τους υπόλοιπους ότι «προεκάλεσαν και διήγειρον κατά των νόμων και των νόμιμων διαταγών της αρχής»...