Μπορεί οι «φλόγες» του πολέμου να συνεχίζουν να μαίνονται κυριολεκτικά σε Μέση Ανατολή και Ουκρανία, ωστόσο η περιοχή της Ασίας και του Ειρηνικού είναι επίσης μία από εκείνες που επιβεβαιώνουν πόσο έντονα και ολόπλευρα οξύνονται οι ενδοϊμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί.

Στις πρόσφατες εργασίες της Συνόδου Κορυφής της Ασίας για την Ασφάλεια (Asia Summit Security - γνωστή και ως διάλογος «Σάνγκρι-Λα» από το όνομα του ξενοδοχείου στη Σιγκαπούρη όπου διεξάγεται η συνάντηση από το 2002), αποτυπώθηκε καθαρά ότι η περιοχή συγκεντρώνει το ολοένα και μεγαλύτερο «ενδιαφέρον» πολλών ιμπεριαλιστικών κέντρων.

Η φετινή συνάντηση έγινε στις 29-31 Μάη. Πρόκειται για μια συνάντηση που γίνεται τα τελευταία 14 χρόνια, με πρωτοβουλία της «ανεξάρτητης δεξαμενής σκέψης» International Institute for Strategic Studies (Διεθνές Ινστιτούτο για Στρατηγικές Μελέτες), η οποία δημιουργήθηκε το 1958 στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ο «διάλογος» θεωρείται σήμερα η κορυφαία συνάντηση κρατικών και άλλων αξιωματούχων της περιοχής στην οποία αποτυπώνονται οι σημαντικότερες «προκλήσεις» για την ασφάλεια.

Αξιοσημείωτη ήταν η συμμετοχή δυνάμεων και εκτός περιοχής (η ΕΕ έστειλε την ίδια την Υπατη Εκπρόσωπο Εξωτερικής Πολιτικής και Ασφάλειας, ενώ η Γερμανία εκπροσωπήθηκε και αυτόνομα), η παρουσία εκπροσώπων ισχυρών μονοπωλίων, όπως των «Σέβρον», «Μπόινγκ», «Λόκχιντ Μάρτιν».

Πίσω από την ανησυχία και τους όρκους που μοίρασαν οι συμμετέχοντες (κύρια υπουργοί Αμυνας και κορυφαία στρατιωτικά στελέχη) π.χ. για την «ελευθερία της ναυσιπλοΐας», κρύβονται οι «κόντρες» για τις ισορροπίες σε κρίσιμες οικονομικά και γεωστρατηγικά ζώνες, όπως είναι η Νότια Κινεζική Θάλασσα.

Ανάγλυφα αποτυπώθηκε ο προβληματισμός για τις κινήσεις της Κίνας, που από τη μία μεριά εξακολουθεί να διεισδύει αποφασιστικά και να κυριαρχεί σε όλο και μεγαλύτερο μέρος των μονοπωλιακών επενδύσεων, στην περιοχή αλλά και διεθνώς, και από την άλλη εκσυγχρονίζει το στρατιωτικό της εξοπλισμό, αυξάνει τις πολεμικές δαπάνες, προβάλλει πιο έντονα τις εδαφικές της αξιώσεις σε διαφιλονικούμενες ζώνες.

Καθόλου τυχαία, ισχυρές ιμπεριαλιστικές δυνάμεις όπως οι ΗΠΑ και Ιαπωνία, αλλά και η ΕΕ, αναβάθμισαν μέσα από τις ομιλίες τους το ρόλο που μπορεί να παίξει στην περιοχή η ASEAN (η Ενωση Κρατών της Νοτιοανατολικής Ασίας), στην οποία δε συμμετέχει η Κίνα και «εκτείνεται» στο κρίσιμο νοτιοανατολικό άκρο της Ασίας. Από τη μεριά του, το Πεκίνο επέλεξε να διαμηνύσει μεταξύ άλλων ότι «η Κίνα έχει επιδείξει τεράστια αυτοσυγκράτηση, συμβάλλοντας θετικά στην ειρήνη και τη σταθερότητα της περιοχής και ευρύτερα του κόσμου».

Εκπροσωπώντας την αμερικανική κυβέρνηση, ο υπουργός Αμυνας, Αστον Κάρτερ, επιβεβαίωσε τη «στροφή» που οι ΗΠΑ επέλεξαν να κάνουν στην περιοχή και τη «δέσμευσή» τους να συμβάλουν στη «σταθερότητά» της. Και ως απόδειξη για του λόγου το αληθές, αναφέρθηκε στα υπερσύγχρονα οπλικά συστήματα που η Ουάσιγκτον μεταφέρει στις βάσεις που διατηρεί στη «γειτονιά» (π.χ. στην Ιαπωνία), αλλά και στα συγκεκριμένα βήματα με τα οποία προσφέρει «στήριξη» στην «ασφάλεια» διαφόρων χωρών. Φυσικά, δεν παρέλειψε να επισημάνει ότι οι ΗΠΑ θα «πετούν, πλέουν και επιχειρούν, όπου επιτρέπουν οι διεθνείς νόμοι».

Οπως ο ίδιος ανέφερε, σήμερα η Ουάσιγκτον παρέχει εξοπλισμό και «υποδομές στήριξης» στην ακτοφυλακή του Βιετνάμ. Στη Μαλαισία, αμερικανικά πολεμικά πλοία πρόσφατα συμμετείχαν σε εκπαιδευτική άσκηση με μονάδες της Πολεμικής Αεροπορίας και του πεζικού της χώρας. Στις Φιλιππίνες (έναν ούτως ή άλλως από τους στενότερους συμμάχους των ΗΠΑ), οι ΗΠΑ βοηθούν στη δημιουργία συστήματος παρακολούθησης της ακτογραμμής, ώστε να βελτιωθεί «η ετοιμότητα της Μανίλα στο θαλάσσιο τομέα». Στην Ινδονησία, πρόσφατα άρχισαν κοινές ασκήσεις θαλάσσιας επιτήρησης και πάει λέγοντας.

Τη «στροφή» της προσοχής τους προς Ασία - Ειρηνικό επιβεβαίωσαν όμως και οι εκπρόσωποι των ευρωενωσιακών μονοπωλίων, όπως η Υπατη Εκπρόσωπος Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας της ΕΕ, Φεντερίκα Μογκερίνι, που ξεκαθάρισε: «Είμαστε έτοιμοι να αναλάβουμε μεγαλύτερη ευθύνη για να φέρουμε ασφάλεια και σταθερότητα» και στη συγκεκριμένη περιοχή. Αφού υπογράμμισε ότι η ΕΕ είναι ένας από τους μεγαλύτερους επενδυτές στην περιοχή, αλλά και θα μπορούσε να γίνει ένας από τους καλύτερους «συμβούλους ενοποίησης» για την ASEAN, η Μογκερίνι τόνισε μεταξύ άλλων πως «καθώς η ASEAN επικεντρώνεται όλο και περισσότερο στην ασφάλεια, συμπεριλαμβανομένης της προβολής της στην Κίνα, βλέπω την ανάγκη για στενότερη συνεργασία μεταξύ της ASEAN και της Κοινής Ευρωπαϊκής Πολιτικής Αμυνας και Πολιτικής Ασφαλείας».

Τη σημασία σύσφιξης της συνεργασίας ΕΕ - ASEAN σε θέματα ασφαλείας υπογράμμισε και η υπουργός Αμυνας της Γερμανίας, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, της οποίας άλλωστε η ίδια η συμμετοχή στη συγκεκριμένη συνάντηση αναδεικνύει την αποφασιστικότητα του Βερολίνου να εμπλακεί πιο βαθιά (και πιο «ενεργά»...) στους ενδοϊμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς σε κάθε γωνιά του πλανήτη.

Πιο ανοιχτά μίλησε ο υπουργός Αμυνας της Ιαπωνίας, Γκεν Νακατάνι, ο οποίος εμφάνισε ως στήριξη στην ασφάλεια της περιοχής την πολιτική «Προληπτική Συμβολή στην Ειρήνη» που υιοθετεί το Τόκιο, αίροντας περιορισμούς οι οποίοι υπήρχαν για τη «δράση» των ιαπωνικών Ενόπλων Δυνάμεων εκτός συνόρων. Παρουσιάζοντας τους τρεις πυλώνες αυτής της πολιτικής, ο Νακατάνι εστίασε στη συμμαχία Ιαπωνίας - ΗΠΑ και την ανάγκη να διασφαλιστεί «απρόσκοπτη συνεργασία με τις ΗΠΑ, από καιρό ειρήνης μέχρι και κάθε έκτακτη κατάσταση». Υπογράμμισε ότι «Ιαπωνία και ΗΠΑ θα βαθύνουν περαιτέρω τη συνεργασία στη διασφάλιση της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή και παραπέρα», αλλά και ότι «δίνουν (ιδιαίτερη) σημασία στη συνεργασία και με άλλους εταίρους (σ.σ. όπως η Αυστραλία και οι Φιλιππίνες, με τις οποίες μάλιστα πρόσφατα το Τόκιο έκανε πρώτη φορά κοινές στρατιωτικές ασκήσεις)».