Σάββατο 2 Μάη 2015
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 11
ΔΙΕΘΝΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ (ΤΕΤΡΑΣΕΛΙΔΟ)
Οι προβλέψεις του ΔΝΤ και οι «σύμμαχοι»

Από αριστερά Κριστιν Λαγκαρντ, Γιάνης Βαρουφάκης: Το ΔΝΤ προβλέπει ανάπτυξη στην Ελλάδα μόνο εφόσον εφαρμοστούν αντιλαϊκές - αντεργατικές αναδιαρθρώσεις

Associated Press

Από αριστερά Κριστιν Λαγκαρντ, Γιάνης Βαρουφάκης: Το ΔΝΤ προβλέπει ανάπτυξη στην Ελλάδα μόνο εφόσον εφαρμοστούν αντιλαϊκές - αντεργατικές αναδιαρθρώσεις
Οι προβλέψεις στην εαρινή Εκθεση του ΔΝΤ για την εξέλιξη της καπιταλιστικής οικονομίας της Ελλάδας μιλούν για ανάπτυξη με 2,5% αύξηση του ΑΕΠ το 2015 και αύξηση 3,7% το 2016.

Αν συνδυάσει καθένας αυτήν την πρόβλεψη με την καθημερινή πραγματικότητα της ελληνικής οικονομίας σε συνδυασμό με την πορεία των διαπραγματεύσεων της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ με Κομισιόν - ΔΝΤ - Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, θα διαπιστώσει όχι απλά μιαν αντίφαση αλλά δύο άκρα που δε συναντώνται.

Η καπιταλιστική οικονομία της Ελλάδας είναι σε στασιμότητα. Το 0,6% αύξησης του ΑΕΠ το 2014 όχι μόνο εύθραυστη ανάπτυξη δεν μπορεί να χαρακτηριστεί αλλά ούτε καν βάση που να δικαιολογεί τις προβλέψεις του ΔΝΤ.

Την ίδια ώρα, υπάρχει φυγή καταθέσεων από τις τράπεζες στο εξωτερικό, οι καταθέσεις έχουν υποχωρήσει στο επίπεδο των 135 δισ. ευρώ, τα υπόλοιπα δανείων ξεπερνούν τα 210 δισ. ευρώ και το κενό των 80 δισ. ευρώ καλύπτεται κυρίως από το μηχανισμό έκτακτης ρευστότητας της ΕΚΤ (ELA).(«Καθημερινή», 15/4/2015). Ετσι οι τράπεζες δεν έχουν κανένα περιθώριο να δανειοδοτήσουν επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Και βεβαίως τα νοικοκυριά δεν έχουν καν περιθώρια να ζητήσουν δάνεια, αφού το λαϊκό εισόδημα έχει εξανεμισθεί λόγω δραστικής μείωσης μισθών, φοροληστείας κ.λπ. Η αδυναμία δανειοδότησης των επιχειρηματικών ομίλων για καπιταλιστικές επενδύσεις, καθώς και οι δυσκολίες στήριξης των καπιταλιστικών επενδύσεων με κρατική οικονομική ενίσχυση μπαίνουν εμπόδιο στην προσπάθεια ανάκαμψης. Η επίλυση, άλλωστε, αυτού του προβλήματος, δηλαδή η δυνατότητα να υπάρχουν διαθέσιμα χρηματικά ποσά που να μπορούν να στηρίξουν τις προσπάθειες για επενδύσεις και ανάκαμψη είναι και το αντικείμενο των διαπραγματεύσεων της συγκυβέρνησης με τους «εταίρους» και κυρίως της λεγόμενης «μεγάλης συμφωνίας» του Ιούνη. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η προσπάθεια ρύθμισης της αποπληρωμής του χρέους, η διαμόρφωση πρωτογενών πλεονασμάτων περίπου στο 1,5% κ.λπ.

Τότε, πώς το ΔΝΤ κάνει τέτοιες προβλέψεις; «Στο κείμενο που συνοδεύει τις εαρινές του προβλέψεις, το ΔΝΤ κάνει λόγο για πιθανές επιπτώσεις στο σύνολο της Ευρωζώνης από την πολιτική αστάθεια στην Ελλάδα. "Η αβεβαιότητα και η απαισιοδοξία σχετικά με την αποφασιστικότητα της Ευρωζώνης να αντιμετωπίσουν τις οικονομικές προκλήσεις είναι πιθανό να περιορίσουν την εμπιστοσύνη, όπως και οι εθνικές και παγκόσμιες πολιτικές εξελίξεις (όπως οι πρόσφατες εξελίξεις στην Ελλάδα, στη Ρωσία και την Ουκρανία)", αναφέρεται».(ιστοσελίδα «Capital.gr», 15/4/2015).

Επομένως, η υλοποίηση των προβλέψεων του ΔΝΤ καθορίζεται από μια σειρά προϋποθέσεις και παράγοντες (συνολική πορεία της Ευρωζώνης, στις εστίες ενδοϊμπεριαλιστικών αντιπαραθέσεων κ.λπ.) που τις καθιστά εξαρχής αβέβαιες και επισφαλείς.

Επιδρά πράγματι η Ελλάδα;

Από όλα τα παραπάνω γίνεται φανερό ότι η καπιταλιστική οικονομία χαρακτηρίζεται από στασιμότητα, δεν έχει μπορέσει να μπει σε φάση ανάκαμψης και με τον κίνδυνο μιας νέας ύφεσης να είναι ορατός. Εχει σημασία να προσέξουμε ιδιαίτερα τους παράγοντες που επηρεάζουν την παγκόσμια καπιταλιστική ανάπτυξη, σύμφωνα με την έκθεση του ΔΝΤ. Για παράδειγμα, προειδοποιεί ότι οι γεωπολιτικές εντάσεις και οι απότομες μεταβολές στις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές εξακολουθούν να απειλούν με εκτροχιασμό την παγκόσμια οικονομία, συσχετίζοντας τις μεταβολές στις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές με την κίνηση κεφαλαίων (εισροές - εκροές από ισχυρές καπιταλιστικές οικονομίες), αλλά και την αλληλεπίδραση λόγω αλληλεξάρτησης, με δεδομένη την επιβράδυνση στις αναπτυσσόμενες χώρες (Κίνα, Ρωσία, Βραζιλία κ.λπ.), τις πιθανές δυσκολίες στις ΗΠΑ λόγω αλλαγής στη σχέση δολαρίου - ευρώ, που δυσκολεύουν τις εξαγωγές, αλλά και τις δυσκολίες σε Ευρωζώνη και Ιαπωνία. Αρα υπάρχουν κίνδυνοι για την παγκόσμια ανάπτυξη.

Θα ρωτήσει κανείς: Πώς η καπιταλιστική οικονομία της Ελλάδας, το 2% της ΕΕ, επηρεάζει την παγκόσμια οικονομία και υπάρχει τέτοιο ενδιαφέρον από το ΔΝΤ; Τα αστικά επιτελεία εκτιμούν ότι ένα Grexit για παράδειγμα θα κλόνιζε την εμπιστοσύνη των αγορών στο ευρώ και στην Ευρωζώνη, πέρα από άλλες παρενέργειες όπως π.χ. το ενδεχόμενο φυγής κεφαλαίων. Και αυτό την ίδια ώρα που οι οικονομίες Γαλλίας και Ιταλίας, οι δύο μεγαλύτερες μετά τη Γερμανία, βρίσκονται σε ύφεση. Εκτιμούν επίσης ότι αν φύγει η Ελλάδα από το ευρώ δημιουργεί προηγούμενο και ενισχύει φυγόκεντρες τάσεις.

O Τζέισον Φέρμαν, πρόεδρος του Σώματος Οικονομικών Συμβούλων του Μπ. Ομπάμα είπε στο πρακτορείο «Reuters»: «Μια έξοδος της Ελλάδας από την Ευρωζώνη θα έθετε σε έναν πολύ μεγάλο και άσκοπο κίνδυνο την παγκόσμια οικονομία. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να εμποδίσει τις επενδύσεις, να προκαλέσει αναταραχή στις χρηματαγορές και να απειλήσει την κατά τα άλλα ολοένα και πιο επιτυχημένη οικονομική ανάκαμψη» (ηλεκτρονικό «Βήμα», 21/4/2015).

Φαίνεται ότι πάνω σ' αυτήν την πραγματικότητα η κυβέρνηση είχε οικοδομήσει την προπαγάνδα περί σκληρής διαπραγμάτευσης, κόντρα στην «πολιτική λιτότητας» της Γερμανίας και της Ευρωζώνης, αν και μετά το τελευταίο Γιούρογκρουπ οι «αντιγερμανικοί» τόνοι έχουν πέσει.

Η Ελλάδα εμφανίζεται να αποτελεί έναν κρίκο στους ανταγωνισμούς, ιδιαίτερα ανάμεσα σε ΗΠΑ και Γερμανία, αλλά και στους ενδοευρωενωσιακούς ανταγωνισμούς για το ποια πολιτική είναι αναγκαία και ικανή να βγάλει όχι την Ελλάδα, αλλά και το λεγόμενο «Νότο της Ευρωζώνης», ιδιαίτερα Ιταλία και Γαλλία από την κρίση, ζήτημα στο οποίο φαίνεται να αξιοποιούν στην αντιπαράθεσή τους για την πρωτοκαθεδρία στην Ευρωζώνη με τη Γερμανία και οι ΗΠΑ.

Η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ όλο το προηγούμενο διάστημα προσδοκούσε από τη στήριξη των ΗΠΑ. Ο Αθ. Ελλις έγραψε στην «Καθημερινή», 15/4/2015: «Εχει δημιουργηθεί η εντύπωση ότι οι ΗΠΑ κινούνται σε αντίθετη, και υπό μία έννοια περισσότερο υποστηρικτική προς την Ελλάδα, γραμμή. Είναι γεγονός ότι σε κάθε ευκαιρία και στο ανώτατο επίπεδο, η αμερικανική κυβέρνηση εκφράζει την υποστήριξή της στην Ελλάδα. Και είναι αλήθεια ότι ως το ισχυρότερο μέλος του ΔΝΤ, η Αμερική από την αρχή ετάχθη υπέρ της χρηματοδότησης και γενικότερα της στήριξης της ελληνικής οικονομίας».

Ομως, φαίνεται ότι οι ΗΠΑ παρεμβαίνουν στις διαπραγματεύσεις και τις εξελίξεις στην Ευρωζώνη μέχρι ενός σημείου, τουλάχιστον σε αυτήν τη φάση, εκφράζοντας την αντίθεσή τους σε κινήσεις που μπορεί να θέσουν σε αμφισβήτηση την Ευρωζώνη. Ετσι, όταν ο υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης εκπροσώπησε την ελληνική κυβέρνηση στην εαρινή σύνοδο του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας βρέθηκε στη δεξίωση στο Λευκό Οίκο για τον εορτασμό της ελληνικής Ανεξαρτησίας είχε ολιγόλεπτη κατ' ιδίαν συνάντηση με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα. Εκεί ο Πρόεδρος των ΗΠΑ εξέφρασε τη συμπαράστασή του στην Ελλάδα σχετικά με τις προσπάθειες για συμφωνία με τους δανειστές και την καπιταλιστική ανάκαμψη και είπε ότι οι ΗΠΑ «ως φίλη και σύμμαχος χώρα θα συνεχίσουν να υποστηρίζουν τις προσπάθειές των Ελλήνων και της κυβέρνησής τους για ένα πιο φωτεινό μέλλον». Στο χαιρετισμό του στη δεξίωση, είπε ότι «οι ρίζες που μοιραζόμαστε είναι βαθιές, οι δεσμοί μεταξύ μας έχουν διαμορφωθεί κατά τη διάρκεια των αιώνων, και στεκόμαστε δίπλα στους φίλους και συμμάχους μας στην Ελλάδα σήμερα καθώς συνεχίζουν να περνούν πολύ δύσκολες οικονομικές στιγμές».

Εγινε μεταστροφή;

Στη συνέχεια, εντάθηκαν οι πιέσεις και από την πλευρά των ΗΠΑ στην Ελλάδα για γοργή υπογραφή συμφωνίας. Ο Μπ. Ομπάμα, στην κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Ιταλό πρωθυπουργό Μ. Ρέντσι μετά τη συνάντησή τους την Παρασκευή 17/4/2014, στο Λευκό Οίκο είπε: «Η Ελλάδα πρέπει να κάνει μεταρρυθμίσεις, οι Ελληνες πρέπει να εισπράξουν τους φόρους. Πρέπει να μειώσουν τη γραφειοκρατία, να κάνουν ευέλικτη την αγορά εργασίας».

Ο δε υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Τζακ Λιου, αμέσως μετά τη συνάντησή του την ίδια μέρα με τον Γ. Βαρουφάκη κάλεσε επιτακτικά τον Ελληνα υπουργό, καλώντας να συμβάλει σε λύση, δηλαδή συμφωνία το ταχύτερο. «Αυτό δεν λύνεται με ομιλίες, δεν λύνεται με ρητορική. Αυτό λύνεται με σκληρή τεχνική δουλειά».

Οι ΗΠΑ ενδιαφέρονται για τη σταθερότητα και την καπιταλιστική ανάπτυξη στην Ευρωζώνη, λόγω αλληλοδιαπλοκής των οικονομιών ΗΠΑ - Ευρωζώνης, αλλά και επειδή προωθούν την ευρωατλαντική συμφωνία για ελεύθερο εμπόριο και ελεύθερη κίνηση κεφαλαίων μεταξύ ΗΠΑ - Ευρωζωνης (ΤΤΙΡ). Οι G20 προειδοποιούν ότι η νομισματική μεταβλητότητα, ο χαμηλός πληθωρισμός και τα υψηλά επίπεδα χρέους απειλούν να υπονομεύσουν την ήδη άνιση παγκόσμια οικονομική ανάκαμψη. Ισως ακόμη η "εκκρεμότητα" της Ελλάδας, όσο δεν κλείνει, είναι ένα επιπλέον πρόβλημα σε μια περιοχή που οι ΗΠΑ έχουν στρατηγικά συμφέροντα και πρωτοστατούν σε ενδοϊμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς από την Ανατολική Ουκρανία μέχρι την Αν.Μεσόγειο, με δεδομένες μάλιστα τις ανακατατάξεις συσχετισμών και συμμαχιών που συντελούνται στην περιοχή (Τουρκία, Ισραήλ, Ιράν κ.λπ).

Σημειώνεται επίσης ότι σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιοποιήθηκαν την περασμένη βδομάδα στις ΗΠΑ σημειώνεται στο α' τρίμηνο του 2015 επιβράδυνση της ανάπτυξης η οποία ενισχύθηκε μόλις 0,2% σε σχέση με το τελευταίο τρίμηνο του 2014, ανατρέποντας τις προβλέψεις για +1%. Το γεγονός αυτό ενίσχυσε τις ανησυχίες για την πορεία της αμερικάνικης οικονομίας.

Φαίνεται όμως ότι αυτή η στάση των ΗΠΑ σχετίζεται και με εσωτερικούς ανταγωνισμούς τμημάτων του κεφαλαίου των ΗΠΑ. Ισως δεν είναι άσχετες και με το γεγονός ότι την ώρα που φεύγουν κεφάλαια από την Ευρωζώνη για τις ΗΠΑ, ο Τζ. Σόρος έχει εξαγγείλει απόσυρση κεφαλαίων από τις ΗΠΑ και επένδυσή τους στην Ευρωζώνη. Ας μην ξεχνάμε ότι πρόσφατα αποκαλύφθηκε δείπνο του Τζ. Σόρος και στελεχών του με τον Γ. Βαρουφάκη, στο Βερολίνο. «Το Βήμα» μάλιστα, (26/4/2015), έγραφε ότι ναι μεν στην Ουάσιγκτον ήταν με υπουργούς Οικονομικών, στο Βερολίνο όμως ήταν με επενδυτές, όπως ο Τζορτζ Σόρος, οι οποίοι εξυπηρετούν τα δικά τους συμφέροντα. Η εφημερίδα έθετε μάλιστα το ερώτημα «κατά πόσον ο Ελληνας υπουργός Οικονομικών μπορεί να ανταλλάσσει μαζί τους πληροφορίες για θέματα στρατηγικής και αν ο πρωθυπουργός είναι ενήμερος για τις κινήσεις του υπουργού του και κατά πόσο τις εγκρίνει».

Την ίδια ώρα το αμερικάνικο «Stratfor» (αμερικάνικη δεξαμενή σκέψης για διεθνή γεωπολιτικά και οικονομικά θέματα που εκφράζει την αμερικάνικη κυβέρνηση) σύμφωνα με την ηλεκτρονική έκδοση της «Ημερησίας», 16/4/2015, εκτιμά ότι «Τον Ιούνιο κρίνονται τα πάντα για την Ελλάδα. Ο χρόνος μετρά αντίστροφα στην Ευρώπη, καθώς η Ελλάδα και οι πιστωτές της θα περάσουν άλλο ένα τρίμηνο αγωνίας με τις διαπραγματεύσεις για το ελληνικό χρέος. Σημείο καμπής για την Αθήνα θα είναι ο Ιούνιος, όταν θα πρέπει να γίνει η διαπραγμάτευση για ένα μετα-μνημονιακό πρόγραμμα». Το Βερολίνο θα φτάνει στα όριά του ανεχόμενο ελάφρυνση του ελληνικού χρέους. Θα υπάρξουν εντάσεις και διαμάχες, όμως το Eurogroup θα δώσει στην Ελλάδα αρκετά χρήματα ώστε να αποφύγει τη χρεοκοπία. Το Βερολίνο και το Eurogroup θα επιμείνουν η Ελλάδα να ζητήσει επιπλέον χρηματοδότηση και να παρουσιάσει μακροπρόθεσμα σχέδια για οικονομική μεταρρύθμιση. Η Αθήνα θα απαιτήσει ελάφρυνση του χρέους και πιο ευέλικτους στόχους για το πρωτογενές πλεόνασμα, γράφει το «Stratfor».

Οχι κάτω από ξένες σημαίες

Δεν μπορούμε να προβλέψουμε τι θα γίνει με την καπιταλιστική οικονομία της Ελλάδας. Αλλωστε, αυτό δεν μπορούν να το προβλέψουν με σιγουριά ούτε οι διεθνείς καπιταλιστικοί οργανισμοί. Η κρίση δεν έχει ξεπεραστεί οριστικά, η ανάπτυξη δεν είναι σίγουρη για το κεφάλαιο. Οποια και αν είναι η εξέλιξη, το κύριο για τους εργαζόμενους είναι ότι δεν θα αλλάξει τίποτα ουσιαστικά προς το καλύτερο για τη ζωή τους με πάντα ανοιχτό το ενδεχόμενο της επιδείνωσης. Είναι κρίσιμο ζήτημα οι εργαζόμενοι, τα φτωχά λαϊκά στρώματα να μην μπουν κάτω από τις ξένες σημαίες αντιτιθέμενων αστικών και ιμπεριαλιστικών συμφερόντων, ελπίζοντας ότι έτσι θα εξυπηρετήσουν τα δίκια τους. Η ομοθυμία, άλλωστε, τόσο ευρωπαϊκών όσο και των αμερικανικών αστικών επιτελείων σε σχέση με το τι πρέπει να γίνει με εργασιακά, ασφαλιστικό κ.λπ είναι χαρακτηριστική ότι, παρά τις αντιθέσεις τους και τις συγκρούσεις τους, απέναντι στα εργατικά, λαϊκά δικαιώματα κρατούν εξίσου εχθρική στάση. Υπάρχει διέξοδος για το λαό στο κάλεσμα που απευθύνει το ΚΚΕ για αγώνα, οργάνωση της πάλης για ανάκτηση των απωλειών, ξήλωμα των αντεργατικών - αντιλαϊκών νόμων, διεκδίκηση των σύγχρονων λαϊκών αναγκών. Πάλη που μπορεί να ανοίγει το δρόμο της ρήξης με την ΕΕ, το κεφάλαιο και την εξουσία του, ρήξη πραγματική για λογαριασμό των λαϊκών συμφερόντων και όχι ενδοαστικών ανταγωνισμών που αποτελεί προϋπόθεση για να δει ο λαός άσπρη μέρα.


Ι.


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ