Ορισμένοι επιχειρούν ν' αποσυνδέσουν από το όργιο του 1961 τον Κ. Καραμανλή και να του αποδώσουν μόνο πολιτικές ευθύνες, για τη δράση μιας σειράς μηχανισμών, εν αγνοία του...

Τα πράγματα δεν είναι έτσι. Πριν τις εκλογές η ΕΔΑ είχε κάνει γνωστό το «σχέδιο ΠΕΡΙΚΛΗΣ» (με βάση το οποίο έγινε η τρομοκρατική επιχείρηση νόθευσης των εκλογών) καταθέτοντας στοιχεία στη Βουλή, που η ΕΡΕ απέρριψε ως συκοφαντικά! Από την άλλη ο Κ. Καραμανλής είχε συγκροτήσει την περιβόητη «επιτροπή των 10», γραμματέας της οποίας ήταν ο μετέπειτα δικτάτορας Γ. Παπαδόπουλος. Ρόλος αυτής της επιτροπής ήταν η καθοδήγηση του αντικομμουνιστικού αγώνα και η εξασφάλιση της παραμονής της ΕΡΕ στην εξουσία.

Το γεγονός ότι στις εκλογές του 1961 έγινε όργιο βίας και νοθείας, ποτέ δεν το παραδέχτηκαν οι ηγέτες της «Δεξιάς», ακόμη και πολλά χρόνια αργότερα. Είναι χαρακτηριστική η τοποθέτηση του Π. Κανελλόπουλου, που είχε τη φήμη του «μετριοπαθούς». Εγραψε δεκατέσσερα χρόνια αργότερα: «Θα εκέρδιζε, βέβαια, τις εκλογές του 1961 η ΕΡΕ, αλλά θα της έλειπαν κάποια εκατοστά ψήφων. Ούτε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, ούτε κι εγώ, είχαμε πολιτικό συμφέρον ή την ηθική προδιάθεση να ενθαρρύνουμε τις ανωμαλίες εκείνες, όσες τυχόν σημειώθηκαν. Βεβαιώνω τον αναγνώστη ότι δεν τις είχαμε καν πληροφορηθεί. Υπάρχουν όργανα του Κράτους, ειδικότερα των Σωμάτων Ασφαλείας, που, όταν ένα κόμμα βρίσκεται πολύν καιρό στην εξουσία, συνδέουν τόσο πολύ τη νοοτροπία τους με το κόμμα τούτο, ώστε συγχέουν μέσα τους μια κοινοβουλευτική κυβέρνηση με την έννοια του "καθεστώτος", θεωρώντας το κόμμα που κυβερνάει πολλά χρόνια, σαν "καθεστώς", που οφείλουν να προστατεύουν. Ετσι, με την παρότρυνση και ανεξέλεγκτων, ασύδοτων κομματικών παραγόντων (ακόμη και υποψηφίων καμιά φορά βουλευτών), παραβαίνουν τους κανόνες της αμεροληψίας, που είναι καθήκον τους να τηρούν, και προβαίνουν σε πιέσεις, όπου αυτές πιάνουν» (Παναγιώτη Κανελλόπουλου: «ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΔΟΚΙΜΙΑ», σελ. 48, ΑΘΗΝΑΙ 1975).

Τον Γ. Παπανδρέου τον αποκάλυψε αργότερα και ο εκδότης της εφημερίδας «Ελευθερία» Πάνος Κόκκας, που έγραψε στο κύριο άρθρο της, την 7 Σεπτέμβρη 1965: «Και ήτο ο αρχηγός της Ενώσεως Κέντρου πλήρως ενήμερος της σχεδιαζόμενης βίας και νοθείας. Και επίστευεν ότι μέριμνα του κ. Δόβα και του επί της Εθνικής Αμύνης υπουργού του κ. Χ. Ποταμιάνου θα ήτανε τα ιδικά μας συμφέροντα και πάλιν» (ο.π., σελ.60).

Αλλά τι συνέβη; «Ενοπλες ομάδες χτυπούσαν την πόρτα κάθε σπιτιού (τις νυχτερινές ώρες, για ψυχολογικούς λόγους) και τροποποιούσαν την προηγούμενη απειλητική προειδοποίηση («όποιος ψηφίσει ΕΔΑ θα πάει εξορία») ως εξής: «Οποιος δεν ψηφίσει ΕΡΕ θα πάει εξορία» (Γιάννη Κάτρη: « Η γέννηση του νεοφασισμού στην Ελλάδα», σελ. 117, εκδόσεις «ΠΑΠΑΖΗΣΗ»).

Ετσι, ο συμμέτοχος σε σειρά αντιλαϊκών μεθοδεύσεων, πήρε τη ρομφαία του... τιμωρού και με αυτή κατάφερε το 1963 να έρθει η «Ενωση Κέντρου» πρώτο κόμμα. Επειδή όμως δε σχημάτισε αυτοδύναμη κυβέρνηση, οι εκλογές επαναλήφθηκαν την 16η Φλεβάρη 1964, από την υπηρεσιακή κυβέρνηση του Ι. Παρασκευόπουλου, οπότε η «Ενωση Κέντρου» σημείωσε μεγάλη νίκη, συγκεντρώνοντας το 52,72% των ψήφων...

Στο προηγούμενο διάστημα στο μεταξύ είχε εκδηλωθεί ανοιχτά η εύνοια των Ανακτόρων προς την «Ενωση Κέντρου». Από τότε που το Παλάτι «τα έσπασε» με τον Καραμανλή, έριξε το πολιτικό βάρος του υπέρ του Γ. Παπανδρέου. Επαναλαμβανόταν, ακόμη μια φορά, η γνωστή και από το παρελθόν σύμπραξη Μοναρχίας - «Κέντρου» κατά της «Δεξιάς»...

Στη συγκέντρωση από την «Ενωση Κέντρου» ενός τόσο υψηλού ποσοστού συνέβαλε και η ΕΔΑ, που δεν κατέθεσε συνδυασμούς σε 24 εκλογικές περιφέρειες, ώστε να διευκολύνει το «Κέντρο» να διώξει τη «Δεξιά»...

Αυτή η επιλογή της ΕΔΑ θεωρήθηκε ως πολύ σημαντικός ελιγμός, που έβαζε πλάτη στη συσπείρωση «των δημοκρατικών δυνάμεων» και στην απομάκρυνση της «Δεξιάς» από την εξουσία, άρα άνοιγε το δρόμο για να προχωρήσει η δημοκρατική εξέλιξη... Εχει γίνει μάλιστα και κριτική στην τότε ηγεσία του ΚΚΕ, επειδή δεν είχε κάνει πιο πριν το ίδιο, δηλαδή στις εκλογές της 3 Νοέμβρη 1963! Ενώ από ορισμένους άλλους προβλήθηκε η άποψη, ότι η πριμοδότηση της «Ενωσης Κέντρου» από την ΕΔΑ δεν απέβαινε σε βάρος της, επειδή σ' αυτές τις 24 εκλογικές περιφέρειες η ΕΔΑ δεν είχε προοπτική να εκλέξει βουλευτές!..

Μπορεί, άραγε, πίσω από αυτή την απολογητική πρόφαση, να κρυφτεί η λογική, που μπροστά στο πρόσκαιρο, δήθεν όφελος, θυσίαζε τα πραγματικά συμφέροντα του κινήματος;