Ανησυχητικά για την εξέλιξη του προβλήματος της τοξικοεξάρτησης είναι τα στοιχεία της Μονάδας Απεξάρτησης «18 ΑΝΩ», γεγονός που επιβεβαιώνει την ανάγκη όχι μόνο ενίσχυσης των «στεγνών» προγραμμάτων όπου ήδη λειτουργούν αλλά και την εξάπλωσή τους, την ενίσχυσή τους σε προσωπικό, δομές και χρηματοδότηση σε κάθε γωνιά της Ελλάδας.

Παράλληλα, τα προγράμματα του ΚΕΘΕΑ, τα οποία έχουν να επιδείξουν αξιοθαύμαστα αποτελέσματα οδηγούνται σε μαρασμό, καθώς οι προσλήψεις έχουν παγώσει από το 2007, οι 480 εργαζόμενοι οδηγούνται σε επαγγελματική εξουθένωση, στην ηρωική τους προσπάθεια να ανταποκριθούν στα διαρκώς αυξανόμενα αιτήματα των ανθρώπων που απευθύνονται.

Για το «18 ΑΝΩ», το οποίο εντάσσεται στο ΨΝΑ, είναι άγνωστο ποια θα είναι η τύχη του μετά το κλείσιμο των ψυχιατρείων όπως προβλέπεται να γίνει το 2015.

Τα Κέντρα Πρόληψης μαραζώνουν εδώ και χρόνια κάτω από το βάρος της υποχρηματοδότησης, της έλλειψης προσωπικού, χωρίς τα κατάλληλα εργαλεία με ένα σαθρό θεσμικό πλαίσιο που γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης από την εκάστοτε κυβέρνηση, διοίκηση του ΟΚΑΝΑ, αρμόδια υπουργεία.

Ο ΟΚΑΝΑ μετατρέπεται συστηματικά και διαχρονικά σε πρόγραμμα μακράς συντήρησης, χαμηλών προδιαγραφών.

Ολα επιβεβαιώνουν την πρόθεση της κυβέρνησης να απαξιώσει συνειδητά τις παραπάνω δομές, να τις εξαθλιώσει όπως εξαθλιώνει τους χρήστες στις πιάτσες κι έναν ολόκληρο λαό, για να παραδώσει κάθε κρίκο της αλυσίδας που σχετίζεται με την τοξικοεξάρτηση στους ιδιώτες, οι οποίοι και νόμιμα πλέον θα μπορούν να αλωνίζουν στην πρόληψη, στην απεξάρτηση, στην επανένταξη και να θησαυρίζουν κι απ' αυτόν τον ανθρώπινο πόνο.

Την περασμένη Πέμπτη, το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας κατέθεσε Επίκαιρη Ερώτηση στη Βουλή, για το ΚΕΘΕΑ απαιτώντας από την κυβέρνηση:

• Να προχωρήσει στην πρόσληψη προσωπικού για τις ανάγκες πρόληψης, θεραπείας, επανένταξης και τη στελέχωση των δημόσιων δομών.
• Να δοθούν κονδύλια ώστε να λειτουργήσουν οι μονάδες απεξάρτησης και να επεκταθούν όπου χρειάζεται.

«Η μέχρι σήμερα θετική πορεία και η καλή λειτουργία του Συμβουλευτικού Κέντρου του ΚΕΘΕΑ έχουν ως αποτέλεσμα να δημιουργούνται μεγάλες προσδοκίες για τη συνέχιση κι ενίσχυση της λειτουργίας του, αλλά και τη δημιουργία ολοκληρωμένου θεραπευτικού προγράμματος», αναφέρει το παράρτημα Βοιωτίας του ΕΣΥΝ, σε σχετική επιστολή του προς τον διευθυντή του ΚΕΘΕΑ, επιβεβαιώνοντας τη ζωτική ανάγκη επιπλέον 15 τοπικών κοινωνιών να δημιουργηθεί «στεγνό» πρόγραμμα του ΚΕΘΕΑ στην περιοχή τους.

«Εκτιμώντας θετικά τη μέχρι τώρα λειτουργία του Κέντρου, αλλά βλέποντας ταυτόχρονα τις αυξανόμενες ανάγκες και απαιτήσεις, είμαστε υποχρεωμένοι να επανέλθουμε στο ζήτημα της επάνδρωσής του (...) Για μας θεμελιώδες ζήτημα για τη λειτουργία του Κέντρου είναι η επάνδρωσή του με κατάλληλο, ειδικά εκπαιδευμένο προσωπικό, ο τρόπος πρόσληψής του, ο οποίος να στηρίζεται σε μόνιμη και σταθερή σχέση εργασίας με πλήρη ασφαλιστικά δικαιώματα. Πιστεύουμε πως δεν μπορεί οι παρεχόμενες υπηρεσίες να στηρίζονται στην εθελοντική προσφορά ανθρώπων που, παρά την επιστημονική τους επάρκεια, κατάρτιση και συνεχή εκπαίδευσή τους, αντιμετωπίζουν έντονα βιοποριστικά προβλήματα, εφόσον δεν εξασφαλίζεται η εργασιακή τους σχέση, και μάλιστα μόνιμη και σταθερή. Αμεσο αποτέλεσμα αυτού είναι να δημιουργούνται αμφιβολίες για τη συνέχιση της θεραπευτικής σχέσης που αναπτύσσεται στο πλαίσιο του Κέντρου με τη δημιουργία δεσμών εμπιστοσύνης του χρήστη - μέλους με τα άτομα που προσφέρουν την εθελοντική τους εργασία και παρακολουθούν τους χρήστες - μέλη», αναφέρεται στην επιστολή.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του «18 ΑΝΩ», οι προσερχόμενοι εξαρτημένοι στους Συμβουλευτικούς Σταθμούς της Μονάδας Απεξάρτησης είναι νέοι θεραπευόμενοι (πρώτη φορά σε Συμβουλευτικό Σταθμό του «18 ΑΝΩ») σε ποσοστό 65,1%, έχουν κάνει προηγούμενη προσπάθεια απεξάρτησης (σε οποιοδήποτε Κέντρο) σε ποσοστό 68,4% και έμαθαν για το «18 ΑΝΩ» είτε μόνοι τους (το 35,7%), είτε από φίλους τους (το 21,6%), είτε από την οικογένειά τους (το 11,5%).

Το 80,2% είναι άνδρες, οι γυναίκες το 19,8%, έχουν ηλικία (κατά μέσο όρο) τα 33,23 έτη, μένουν με τους δύο γονείς τους 28,3%, σε σταθερή στέγη το 88,3%, χωρίς να συγκατοικούν με άλλον χρήστη 89,7%, σε πόλη 97,8%, του νομού Αττικής 90,6%.

Μέχρι και το 2010 το ποσοστό των αστέγων χρηστών που προσέγγιζε το πρόγραμμα ήταν 0%. Το 2011 καταγράφεται μια αύξηση 0,3%, η οποία αύξηση φτάνει στο 0,7% για τα έτη μέχρι και το 2013 στο σύνολο των ατόμων που προσέρχονται για θεραπεία. Παρομοίως και όσοι δηλώνουν προσωρινή στέγη αυξάνουν το ποσοστό τους το 2010 έως και 1% από 0,1% τα προηγούμενα έτη. Παρατηρείται το φαινόμενο της εξαθλίωσης του πληθυσμού των τοξικομανών ως προς τις συνθήκες διαβίωσής τους, όπως αποτυπώνεται και στη στατιστικά σημαντική μεταβολή των ποσοστών από το 2010 και μετά.

Οι προσερχόμενοι για θεραπεία είναι άνεργοι το 65,8% και Ελληνες υπήκοοι το 91,9%. Το ποσοστό της ανεργίας σε διαχρονικά αποτελέσματα από το 2002 έως και το 2013 διπλασιάζεται το 2010 στο 8,3% από 4,1% το 2002.

Το 47,5% είναι απόφοιτοι Λυκείου και το 18,3% απόφοιτοι Γυμνασίου.

Η κύρια ουσία από την οποία είναι εξαρτημένοι είναι η ηρωίνη σε ποσοστό 64,8%, τον τελευταίο μήνα έκαναν χρήση της κύριας ουσίας καθημερινά 45,9%, ενώ ξεκίνησαν τη χρήση της κύριας ουσίας στην ηλικία των 19,87 ετών (κατά μέσο όρο) και η μέση διάρκεια χρήσης της κύριας ουσίας είναι τα 11,81 έτη. Η ουσία με την οποία ξεκίνησαν τη χρήση ήταν σε ποσοστό 80,9% η ινδική κάνναβη και η ηλικία που ξεκίνησαν τη χρήση είναι (κατά μέσο όρο) τα 16,3 έτη.

Σε ό,τι αφορά στον ιό HIV έχουν κάνει τεστ και είναι αρνητικό το 76,1%, θετικό είναι το 4% (αύξηση 1,1 μονάδες από το 2012 και 3,33 μονάδες από το αντίστοιχο ποσοστό του 2009 που ήταν 0,67%), ενώ δεν έχουν κάνει ποτέ τεστ 15,4%. Σε ό,τι αφορά στις ηπατίτιδες Β και C, ένα ποσοστό της τάξης του 44,6% έχουν κάνει τεστ και είναι αρνητικό, ένα ποσοστό της τάξης του 35,8% έχουν κάνει τεστ και είναι θετικό σε μία από τις δύο ή και στις δύο ηπατίτιδες, ενώ δεν έχουν κάνει ποτέ τεστ το 14,9%.

Η προσερχόμενη στους Συμβουλευτικούς Σταθμούς της Μονάδας Απεξάρτησης «18 ΑΝΩ» εξαρτημένη γυναίκα είναι νέα θεραπευόμενη (πρώτη φορά σε Συμβουλευτικό Σταθμό του «18 ΑΝΩ») σε ποσοστό 66%, έχει κάνει προηγούμενη προσπάθεια απεξάρτησης (σε οποιοδήποτε Κέντρο) σε ποσοστό 67,3% και έμαθε για το «18 ΑΝΩ» είτε μόνη της 51,3%, είτε από άλλο Θεραπευτικό Κέντρο 12,8%, είτε από φίλους της 5,8%.

Εχει ηλικία (κατά μέσο όρο) τα 31,92 έτη, μένει με τον ένα από τους δύο της γονείς 21,8%, με τα αδέλφια της ή με συγγενείς της (όπως παππούδες, θείους κ.τ.λ.) 20,5% ή με τους δύο γονείς 18,6%.

Το 78,1% μένει σε σταθερή στέγη 78,1%, χωρίς να συγκατοικεί με άλλον χρήστη. Το 76,8% είναι άνεργη, ζει σε πόλη το 98,1%, του Νομού Αττικής 90,4%. Το 45% είναι απόφοιτη Λυκείου, είτε έχει παρακολουθήσει κάποιες τάξεις του Λυκείου (12,1%).

Η κύρια ουσία από την οποία είναι εξαρτημένη είναι η ηρωίνη σε ποσοστό 69,9%. Η ουσία με την οποία ξεκίνησε τη χρήση ήταν σε ποσοστό 72,4% η ινδική κάνναβη και η ηλικία που ξεκίνησε τη χρήση είναι (κατά μέσο όρο) τα 16,94 έτη.

Τις τελευταίες 30 ημέρες, το 76,9% δεν έχει κάνει ενέσιμη χρήση και άρα ούτε κοινή χρήση σύριγγας.

Σε ό,τι αφορά στον HIV έχει κάνει τεστ και είναι αρνητικό το 79,5%, ενώ το 6,2% είναι θετικό. Σε ό,τι αφορά στις ηπατίτιδες Β και C, ένα ποσοστό της τάξης του 44,9% έχει κάνει τεστ και είναι αρνητικό, ένα ποσοστό της τάξης του 38,8% έχει κάνει τεστ και είναι θετικό σε μία από τις δύο ή και στις δύο ηπατίτιδες, ενώ δεν έχει κάνει ποτέ τεστ το 12,2%.