Αποστολή στην Κωνσταντινούπολη: Μπέρρυ ΤΣΟΥΓΚΡΑΝΗ

Σπουδαία η εμπειρία της ελληνικής αποστολής απ' την επίσκεψή της στα γραφεία της «Devrimci Demokrasi». Κι ήταν σπουδαία, όχι μόνο γιατί ο αρχισυντάκτης της Μουράτ Καχραμάν - ένας απ' τους ελάχιστους επιζώντες απεργούς πείνας μέχρι θανάτου στις φυλακές της Τουρκίας το 1996 - άνοιξε την καρδιά του και μίλησε για πράγματα που ναι μεν υποψιάζεσαι, αλλά άλλο πράγμα είναι να τ' ακούς... Ηταν σημαντική για έναν ακόμη λόγο: Απέδειξε σε όλους - κυρίως, όμως, σε μας τους δημοσιογράφους - τι σημαίνει να κυνηγάς την είδηση σε βάρος της ζωής σου πολλές φορές, να είσαι επαγγελματίας αλλά να μη σε νοιάζει η προσωπική σου εξέλιξη, παρά μόνο η αλλαγή στην κοινωνία της χώρας σου, στην οποία ελπίζεις.

Στον 6ο όροφο μιας μουντής πολυκατοικίας του Ακσαράι, λοιπόν, βρίσκονται τα γραφεία της συγκεκριμένης εφημερίδας. Πρόκειται ουσιαστικά για ένα διαμέρισμα, που έχει διαμορφωθεί ανάλογα, ώστε να μπορεί να εξυπηρετεί τις ανάγκες ενός εντύπου. Μπαίνοντας κανείς μέσα βρίσκεται αντιμέτωπος με τα πορτρέτα τεσσάρων ανδρών της Ιστορίας: Του Μαρξ, του Λένιν, του Ενγκελς και του Μάο. Στις δύο μεγάλες βιβλιοθήκες - υπάρχουν στο μεγάλο δωμάτιο υποδοχής, όπου είναι και το γραφείο του αρχισυντάκτη - βρίσκει κανείς βιβλία πάλι ανάλογου χαρακτήρα. Στο βάθος δύο μικρότερα δωμάτια, με τέσσερα - πέντε κομπιούτερς, και μια μικρή κουζινούλα. Εκεί, ανάλογα με το πρόγραμμα της βδομάδας, χρεώνεται κάποιος τα ψώνια και το μαγείρεμα «αφού εδώ είναι το σπίτι μας, πρωί ερχόμαστε και φεύγουμε άγρια μεσάνυχτα».

Κανονική κολεκτίβα, λοιπόν, η συγκεκριμένη εφημερίδα, στηρίζεται αυτόν τον καιρό στις δυνάμεις 20 ανθρώπων, που δεν πληρώνονται για τις υπηρεσίες που προσφέρουν, παρότι επαγγελματίες δημοσιογράφοι οι περισσότεροι απ' αυτούς. «Ο καθένας από μας βρίσκεται εδώ εν πλήρη συνειδήσει. Εθελοντικά κάνουμε ό,τι κάνουμε, με έναν και μόνο στόχο: Να φτάσουν στις μάζες οι σοσιαλιστικές ιδέες, τις οποίες υπηρετούμε», λέει ξεκάθαρα ο Μουράτ. Το τίμημα αυτής της επιλογής, μεγάλο. Η αστυνομία, σε καθημερινό σχεδόν επίπεδο, τους απειλεί και τους εκβιάζει, πολλές φορές γίνονται και συλλήψεις, ενώ η ίδια η εφημερίδα, τους τελευταίους 8 μήνες, δεν επιτρέπεται απ' το κράτος να κρεμιέται στα περίπτερα. Ωστόσο, 10.000 φύλλα πωλούνται σε όλη την Τουρκία, «χέρι - χέρι, πόρτα - πόρτα». Κι εάν κανένας περιπτεράς τολμήσει να την κρεμάσει στο μαγαζί του, το βέβαιο είναι ότι «μετά από 2 - 3 ώρες ούτε εφημερίδα θα υπάρχει στο περίπτερο, ούτε καν ο ιδιοκτήτης θα βρίσκεται μέσα στο μαγαζί»...

Η «Devrimci Demokrasi» τους τελευταίους οχτώ μήνες ασχολείται αποκλειστικά με το θέμα των φυλακών και τα όσα συμβαίνουν εκεί μέσα. Ως φρέσκες, πολύ φρέσκες ειδήσεις, ο Μουράτ και τ' άλλα παιδιά θα αναφέρουν: Απ' την Παρασκευή 11 Μάη η τέταρτη ομάδα πολιτικών κρατουμένων (περίπου 100 άτομα, ανάμεσά τους και απεργοί πείνας το 1996), ξεκίνησαν απεργία πείνας μέχρι θανάτου μέσα στις φυλακές. «Ο αγώνας δυναμώνει, περισσότεροι άνθρωποι ρίχνουν τη ζωή τους στη φωτιά, αλλά είμαστε μόνοι, απελπιστικά μόνοι», θα πει ο Μουράτ. Και θα διευκρινίσει: «Απ' την αρχή του αγώνα δεν περίμενε κανείς μας απ' τα κράτη της Ευρώπης κάποια βοήθεια. Δεν έχουμε αυταπάτες, ξέρουμε ποιες πολιτικές υπηρετούν. Αλλά απαιτούμε απ' τους εργαζόμενους και τους λαούς της Ευρώπης περισσότερη υποστήριξη, περισσότερη αλληλεγγύη και συμπαράσταση».

Η δεύτερη είδηση που μας δόθηκε έχει να κάνει με την κατάσταση της υγείας της Μπέρνα Σάγκιουλετ, μιας απ' τις γυναίκες κρατούμενες που τραυματίστηκαν κατά τη διάρκεια των οικτρών επεισοδίων - τον Δεκέμβρη του 2000 - στις τουρκικές φυλακές. «Ολα τα εσωτερικά της όργανα είναι σμπαραλιασμένα, έχει φοβερές εσωτερικές αιμορραγίες. Η θέλησή της για ζωή είναι αυτή που την κρατά τόσο καιρό ζωντανή. Βρίσκεται στο νοσοκομείο της Σμύρνης, αλυσοδεμένη - ακόμα και σ' αυτή την κατάσταση - στο κρεβάτι της!», θα πουν οι δημοσιογράφοι της «Devrimci Demokrasi».

Μετά ήρθε ο Μουράτ και η προσωπική του ιστορία να μας «χαστουκίσει». Στα 32 του χρόνια σήμερα ο Μουράτ, ήταν το 1996 ένας απ' τους ελάχιστους πολιτικούς κρατούμενους που βγήκε ζωντανός μετά από απεργία πείνας μέχρι θανάτου. Ηταν κρατούμενος στις φυλακές Μπούτζα απ' το 1994 έως το 1999. Καταδικάστηκε τρία χρόνια για «συμμετοχή σε τρομοκρατική οργάνωση». Εμεινε, με το «έτσι θέλω», δύο χρόνια περισσότερα στις φυλακές. Οταν βγήκε έκανε μήνυση γι' αυτή την παρακράτηση, δικαιώθηκε και το τουρκικό κράτος προσφέρθηκε να τον αποζημιώσει. «Δε δέχτηκα την αποζημίωση. Θα απευθυνθώ γι' αυτή την παρανομία, που δεν έχει συμβεί μόνο σε μένα, στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο. Ετσι ν' ακούσει όλη η Ευρώπη τι σημαίνει να είσαι αριστερός στην Τουρκία», λέει.

Του ζητάμε να θυμηθεί κάτι που τον συγκλόνισε απ' την εποχή εκείνη. «Είναι πολλά και κάποια πράγματα δε λέγονται κιόλας», απαντά αμέσως. Θα αναφερθεί, ωστόσο, σ' ένα συγκεκριμένο περιστατικό ή μάλλον σ' ένα συγκεκριμένο πρόσωπο. Στον βασανιστή του. Ποτέ δεν είδε το πρόσωπό του (πάντα δεμένα τα μάτια των κρατουμένων, όταν γίνονται οι βασανισμοί). Θυμόταν, όμως, σα να μην πέρασε ούτε μια μέρα, τη φωνή του. «Ηρθε πριν λίγους μήνες, κάτι που συμβαίνει συχνά άλλωστε, η αστυνομία στα γραφεία μας. Ο επικεφαλής είχε τη φωνή του βασανιστή μου. Ηταν αυτός, ήμουν σίγουρος και τον ρώτησα: "Εσύ δε δούλευες στις φυλακές της Σμύρνης;". Εμεινε άναυδος. "Εσύ δεν προσπάθησες να βιάσεις τότε την κοπέλα μου, εσύ δε με βασάνιζες επί τρία ολόκληρα χρόνια;". Προσπάθησε να το αρνηθεί. Ηταν αυτός, όμως». Τι νιώθει γι' αυτόν τον άνθρωπο, είναι αναπόφευκτα η επόμενη ερώτηση: «Μίσος, τρομερό μίσος. Αλλά σε καμία περίπτωση, ακόμα κι αν μου δινόταν αυτή η δυνατότητα, δε θα του έκανα τα ίδια που έκανε σε εμένα», είναι η απάντησή του, χωρίς περιστροφές.

Του λέμε πως στην Ελλάδα υπάρχει μια παροιμία: «Ουδέν κακόν αμιγές καλού». Το κακό στην περίπτωσή του ήταν η θητεία του στις φυλακές. Το καλό που βγήκε απ' αυτή την ιστορία ποιο είναι; «Μου δόθηκε μέσα απ' αυτές τις δυσκολίες η δυνατότητα να γνωρίσω καλύτερα τον εαυτό μου, να δω μέχρι πού μπορούν να φτάσουν οι αντοχές και τα όριά μου. Γνώρισα, όμως, καλύτερα και τον εχθρό. Τι ακριβώς πολεμούμε, ποιες μεθόδους και καταστάσεις προσπαθούμε να κάνουμε παρελθόν στην Τουρκία. Κι είναι έτσι ακριβώς: Εάν δε δεις το κακό, δύσκολα μπορείς να εκτιμήσεις το καλό».

Η συζήτηση θέλει να τελειώσει με μια πιο προσωπική ερώτηση. Τι φιλοδοξίες έχει, τι εύχεται για τον εαυτό του, τη ζωή του; «Το μόνο που μπορώ να σκεφτώ αυτή τη στιγμή είναι την αδελφοσύνη των λαών, τη δημιουργία ενός άλλου κόσμου, χωρίς εκμετάλλευση και αδικία». Μια συνάδελφός του επιμένει: «Πες κάτι πιο ρομαντικό, βρε Μουράτ». Και ο Μουράτ, χωρίς να χαμογελά αυτή τη φορά θα της «γυρίσει»: «Γιατί, μας άφησαν τίποτα ρομαντικό μέσα μας;»...

(Συνεχίζεται)