Το Κόμμα δοκιμάζεται κάθε μέρα, δοκιμάζεται σκληρά εδώ και 22 χρόνια και προχωρεί, προοδεύει, εμπλουτίζει τη στρατηγική του. Ομως, αποδείχτηκε ότι ο πόλεμος γίνεται λυδία λίθος της αντοχής και της ικανότητας του Κόμματος, κάθε ΚΚ, να αντιμετωπίζει τέτοιες συνθήκες.

Ας θυμηθούμε κυρίως τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Στο Κόμμα μας εκφράστηκαν δύο γραμμές στην αρχική φάση του ελληνοϊταλικού πολέμου, εκείνη με το Α' γράμμα του Νίκου Ζαχαριάδη και η άλλη απ' την «Παλιά ΚΕ».

Ανάλογη κατάσταση διαμορφώθηκε τότε και σε σειρά άλλων ΚΚ και μάλιστα των πιο ισχυρών καπιταλιστικών κρατών, της Μ. Βρετανίας, των ΗΠΑ, της Γαλλίας, του Βελγίου. Μιλάμε, δηλαδή, για κράτη που διεξήγαγαν το λεγόμενο αμυντικό πόλεμο, κάποια μάλιστα βρίσκονταν υπό κατοχή από τη Γερμανία. Αυτά βεβαίως συνέβαιναν όσο ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος χαρακτηριζόταν από το Κόμμα των Μπολσεβίκων ιμπεριαλιστικός.

Η θέση που διαμόρφωσε το ΚΚΕ για τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο, εδώ και ένα διάστημα, έχει δεχτεί μια ορισμένη επίθεση από τον διαδικτυακό φραξιονισμό. Βεβαίως γνωρίζουμε πού το πάνε. Ο καημός τους είναι η συμμαχία με την αστική τάξη ή τμήματά της. Με όσα λένε για τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο θεωρούν σωστή τη στρατηγική του ΚΚΕ στην Κατοχή. Δεν το κρύβουν. Ισχυρίζονται ότι τα λάθη μας της Κατοχής και της μετέπειτα περιόδου δεν πήγασαν από τη στρατηγική του Κόμματος. Οτι δεν ήταν η στρατηγική του που οδήγησε στο Λίβανο. Η στρατηγική σωστή, αλλά ο Λίβανος, η Καζέρτα κ.λπ. λάθος. Σωστή η στρατηγική, γιατί η ίδια εφαρμόστηκε και στις 8 χώρες, που αποσπάστηκαν από το ιμπεριαλιστικό σύστημα μετά από το 1945.

Είναι ασυνεπείς και αντιφατικοί. Γιατί σύντροφοι ο Λίβανος δεν ήταν ένας. Υπήρξαν κι άλλοι «Λίβανοι». Και έγιναν στις χώρες που επικαλούνται για να αποδείξουν ότι αυτή η στρατηγική επιβεβαιώθηκε: Στην Πολωνία, στη Γιουγκοσλαβία, στην Τσεχοσλοβακία. Και εκεί τα ΚΚ συμμετείχαν σε κυβερνήσεις μαζί με τις αντίστοιχες κυβερνήσεις των εμιγκρέδων που βρίσκονταν στο Λονδίνο. Με μια διαφορά: ότι ενώ το ΚΚΕ πήγε στο Λίβανο και υπέγραψε τη σχετική συμφωνία, εκείνες οι κυβερνήσεις πήγαν στις χώρες τους όπου κυριαρχούσε ο Κόκκινος Στρατός. Μάλιστα, η τσεχοσλοβακική πήγε στη Μόσχα και υπέγραψε τη σχετική συμφωνία μαζί με το ΚΚ και αστικές δυνάμεις. Αλλά και όπου αυτό δεν έγινε πανομοιότυπα, έτσι κι αλλιώς πραγματοποιήθηκε παντού συνεργασία με αστικές πολιτικές δυνάμεις. Ο Λίβανος, λοιπόν, δεν ήταν ένας. Ομως εκεί, βρισκόταν ο Κόκκινος Στρατός, ενώ εδώ οι Εγγλέζοι.

Επομένως, είναι έξω από την πραγματικότητα ότι η τότε στρατηγική διαμόρφωσε συσχετισμό δυνάμεων για την εργατική εξουσία, παρά τον ηρωικό αγώνα των ΚΚ. Εκείνο που διαμορφώθηκε, ήταν ένα ευρύτατο αντιφασιστικό μέτωπο που ήρθε στην εξουσία, αλλά που γρήγορα οι περισσότερες αστικές δυνάμεις αποβλήθηκαν, διότι η ταξική πάλη συνεχιζόταν φυσικά και πέρασαν ανοιχτά απέναντι. Στο φόντο αυτών των εξελίξεων πρέπει να αναζητήσουμε μια πολύ βασική εξήγηση για τις διαστάσεις που πήραν τα αντεπαναστατικά γεγονότα του 1956 στην Ουγγαρία, του 1968 στην Τσεχοσλοβακία, του 1980 στην Πολωνία, καθώς και στην εξαρχής πορεία της Γιουγκοσλαβίας. Και να δούμε και τις αστικές κοινωνικές δυνάμεις με τις οποίες υπήρξε συμβιβασμός κι εκεί που δεν υπήρχαν πολιτικές εκφράσεις τους στην εξουσία, πολύ περισσότερο μετά από τη συγχώνευση των ΚΚ με τα σοσιαλδημοκρατικά.