Κυριακή 7 Απρίλη 2013
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 18
ΠΑΙΔΕΙΑ
Επιστήμη και σπουδές με γνώμονα τις λαϊκές ανάγκες

«Θεωρώ πως ο μοναδικός σκοπός της επιστήμης έγκειται στο ξελάφρωμα της ανθρώπινης ύπαρξης από το μόχθο. Οταν οι επιστήμονες τρομοκρατημένοι από ιδιοτελείς δυνάμεις αρκούνται να συγκεντρώνουν γνώσεις χάριν της γνώσεως, μπορεί η επιστήμη να καταντήσει σακάτης και οι καινούργιες σας μηχανές να σημάνουν μονάχα καινούργιες δυστυχίες».

Μπ. Μπρεχτ, από το θεατρικό έργο «Η ζωή του Γαλιλαίου»

Ο Μπρεχτ προειδοποιούσε το 1956 τους φοιτητές της εργατοαγροτικής σχολής να επαγρυπνούν, λέγοντας: Να ξέρετε τούτο μονάχα: σ' αυτά τα καθίσματα καθότανε άλλοι πιο μπροστά από σας, που αργότερα καθίσανε πάνω στο σβέρκο των ανθρώπων. Επαγρυπνείτε! Ηθελε με αυτό να επισημάνει ότι η γνώση δε βρίσκεται σε ένα αταξικό «ιδανικό βασίλειο» πάνω από την κοινωνία, αλλά έχει και ταξικό προσδιορισμό. Μπορεί να γίνει μοχλός ριζοσπαστικής θεωρίας και υλική δύναμη ανατροπής, αλλά αξιοποιείται και για να αναπαραχθεί το εκμεταλλευτικό σύστημα και τα υποστηρίγματά του.

Η διαστρεβλωμένη επιστήμη στην υπηρεσία των επιχειρήσεων

Γι' αυτό και σήμερα, όπως και πάντα, με μένος διάφοροι καθηγητές σε Πανεπιστήμια και ΤΕΙ σπέρνουν κάθε ανορθολογική και αντιεπιστημονική θεωρία, διαστρεβλώνουν από το πώς «δημιουργήθηκε» το σύμπαν μέχρι τις πιο εκλεπτυσμένες μορφές του ανορθολογισμού, ξεθάβουν λογής - λογής «μαργαριτάρια», που τα ντύνουν με το ύφος της ακαδημαϊκής «αυθεντίας». Στοχεύουν να διαμορφώσουν μυαλά θολά, μπερδεμένα, με εμπιστοσύνη μόνο στον ατομικό δρόμο, στη λύση της ατομικής επιλογής. Διαστρεβλώνουν την ιστορία, την κοινωνική εξέλιξη, αλλά και τους νόμους της φυσικής και των μαθηματικών, για να πείσουν ότι η επιστήμη είναι ορθή και χρήσιμη μόνο όταν διασφαλίζει τη μακροβιότητα των πλουσίων. Διδάσκουν αλχημείες για να «βγάλουν λάδι» το σύστημα που τρέφει τους ίδιους και τα αφεντικά, στην υπηρεσία των οποίων έχουν θέσει το μυαλό και την πένα τους. Πάνε και έρχονται για την κρίση, επιχειρηματολόγησαν με... ευρηματικές μαθηματικές πράξεις, για να δείξουν ότι οι μισθοί των 400 ευρώ και τα κέρδη των εκατομμυρίων μπορούν να μπουν στην ίδια εξίσωση, ότι ο άνεργος και ο απλήρωτος έχουν τα ίδια συμφέροντα με τους εργοδότες. Ξοδεύουν σάλιο και μελάνι για να λοιδορήσουν λαϊκούς αγώνες, ιστορικούς και σύγχρονους, να εφεύρουν «νέους» κοινωνικούς νόμους όπου επιβραβεύεται αυτός που σκύβει το κεφάλι, που υπογράφει δήλωση υποταγής στον εργοδότη, που δέχεται μειώσεις μισθού, ατομική σύμβαση για να υπηρετηθούν οι «εθνικοί στόχοι». Διοργανώνουν συνέδρια επιχειρηματικότητας, όπου παρελαύνουν επιχειρηματίες και «θεωρητικοί» της αγοράς, για να πλασάρουν στους νέους την καινοτομία ως το χρυσό χάπι για την κρίση, την ανταγωνιστικότητα ως τη μαγική συνταγή για τα δεινά των φτωχών λαϊκών στρωμάτων. Αυτοί οι επιδέξιοι «χειρούργοι» δε μας εξηγούν πώς εξαφανίζουν ως διά μαγείας από το σάπιο σώμα του καπιταλισμού τη φτώχεια και την ανεργία, ιδιαίτερα των νέων, και με πλαστικές φτιασιδώνουν ένα πιο «ανθρώπινο πρόσωπο» που είναι τελικά ακόμα πιο αποκρουστικό και άρρωστο ως τα σωθικά του. Κάνανε πάλι τα «μαγικά» τους με την περίπτωση της Κύπρου, αναπαράγοντας και βοηθώντας την κυρίαρχη ιδεολογία και τα ψέματά της, για να αποδείξουν δήθεν ότι ένα άλλο μείγμα διαχείρισης με πιο «ευαίσθητες» τράπεζες θα ήταν μια σίγουρη λύση, ότι μονόδρομος σωτηρίας είναι να σηκώσει το βάρος ο λαός. Οι πιο αναίσχυντοι από αυτούς γράφουν και διαφημίζουν μάλιστα σε ποιες τράπεζες να ακουμπήσουν οι μεγαλοκαταθέτες τα λεφτά τους, δίνουν οδηγίες διάσωσης των τραπεζιτών και βιομηχάνων ως ειδήμονες για να δικαιώσουν τις περγαμηνές τους.

Ο αντικομμουνισμός στην πρώτη γραμμή

Αυτή είναι η κατάσταση μέσα στα αμφιθέατρα, με ελάχιστα λαμπρά παραδείγματα σεβασμού των πανεπιστημιακών δασκάλων στην επιστήμη και στον εκπαιδευτικό τους ρόλο. Στην ουσία, επιστρατεύονται και αδιαμφισβήτητα επιστημονικά επιτεύγματα, με χυδαίες στρεβλώσεις, για να παρουσιαστεί η πραγματικότητα ανάποδα. Επιστρατεύεται ακόμα ένας πιο επεξεργασμένος αντικομμουνισμός, διάχυτος μέσα στα χαλκευμένα ψέματα της πιο φτηνής προπαγάνδας. Για τα πιο άπειρα νεανικά αυτιά προορίζεται ο πιο ωμός αντικομμουνισμός, που αντιγράφει ή σκηνοθετεί ακόμα τα «επιστημονικά» ντοκιμαντέρ τύπου ΣΚΑΪ για τα δήθεν εγκλήματα του σοσιαλισμού που γνωρίσαμε. Για τους πιο υποψιασμένους, οι βιβλιοθήκες τους έχουν ατέλειωτες μελέτες για τις θεωρίες περί δύο άκρων (φασισμός - κομμουνισμός), για τους κομμουνιστές και τη λαϊκή πάλη που τάχα μπαίνουν εμπόδιο στην ανάπτυξη κλείνοντας εργοστάσια με απεργίες. Αθωώνουν με επιστημονικοφάνεια τη βία των εργοδοτών, όταν σπάνε απεργίες, απειλούν και επιστρατεύουν εργάτες, ενώ από την άλλη, βαφτίζουν «βία» κάθε μορφή ταξικής πάλης. Φτάνουν μέχρι και να αθωώσουν τη ναρκω-κουλτούρα και τη χρήση ουσιών, εμφανίζοντας δήθεν ιατρικές έρευνες όπου τα ναρκωτικά με «ελεγχόμενες δόσεις» μπορούν να έχουν ακόμα και... θεραπευτικές ιδιότητες.

Επιστήμη στην υπηρεσία του λαού χρέος του κάθε φοιτητή

Η αντιπαράθεση με αυτές τις θεωρίες, όσο και αν πλασάρονται με το μανδύα του αποδεδειγμένου και αδιαμφισβήτητου, είναι υποχρέωση κάθε φοιτητή και σπουδαστή που αρνείται να θέσει τον εαυτό του και την επιστήμη που σπουδάζει στην υπηρεσία των μονοπωλίων. Που έχει κατανοήσει ότι αυτό που για τους μονοπωλιακούς ομίλους είναι χρήσιμο και αξιόλογο, είναι επιζήμιο για τους εργαζόμενους και τις ανάγκες τους σε όλα τα επίπεδα, στην υγεία, στη μόρφωση, στην εργασία, στον πολιτισμό...

Το Μέτωπο Αγώνα Σπουδαστών, οι σπουδαστές που συσπειρώνονται στις Επιτροπές Αγώνα έχουμε εντάξει και αυτήν την πλευρά της μάχης στην ημερήσια διάταξη. Η πάλη για να μη φορτωθούμε εμείς και οι οικογένειές μας τα βάρη από το κόστος σπουδών είναι στενά δεμένη με την πάλη ενάντια στο χτύπημα που επιχειρείται στο περιεχόμενο αυτών που σπουδάζουμε, στα μυαλά και στις συνειδήσεις της νεολαίας. Εχουμε επίγνωση ότι εδώ δεν αντιπαρατίθεται ο άπειρος και νεολαίος φοιτητής με τον έμπειρο και διαβασμένο καθηγητή, όσο και αν έτσι φαίνονται τα πράγματα. Στην ουσία, συγκρούονται δυο αντίθετες θεωρίες, δυο ριζικά διαφορετικοί δρόμοι ανάπτυξης, που ο ένας έχει στο επίκεντρο τα μονοπωλιακά συμφέροντα και ο άλλος τις λαϊκές ανάγκες. Ενδιάμεσος δρόμος δεν υπάρχει και όποιες θεωρίες επιδιώκουν δήθεν να τα συμβιβάσουν, στην πραγματικότητα στοιχίζονται και τελικά εμπλουτίζουν θεωρητικά το κυρίαρχο ιδεολογικό οπλοστάσιο. Συγκρούονται δύο γραμμές για τον ίδιο το χαρακτήρα που πρέπει να έχει το κίνημα, το φοιτητικό κίνημα στην προκειμένη περίπτωση, αν θα υιοθετήσει τελικά την πολύ βολική για το σύστημα λογική του «έξω τα κόμματα», ή θα επιλέξει να παλέψει στο πλευρό των εργαζομένων για να αλλάξει ριζικά χέρια ο παραγόμενος πλούτος. Αν θα βυθιστεί πιο βαθιά στον εκφυλισμό και στη διάλυση ή θα επιλέξει το δρόμο της ανασύνταξης, της ανατροπής των αρνητικών συσχετισμών, που συνδιαμόρφωσαν τόσα χρόνια την άθλια κατάσταση μέσα στα Πανεπιστήμια.

Θαρρετά, με εμπιστοσύνη στο κριτήριο της υπηρέτησης των αναγκών της εργατικής τάξης, των φτωχών λαϊκών στρωμάτων, ανοίγουμε την αντιπαράθεση με τα μαθήματα υποταγής καθ' έδρας. Με εμπιστοσύνη στην προσπάθεια που πρέπει να κάνουμε συλλογικά και ατομικά, ανοίγουμε το ζήτημα για το τι επιστήμονα έχει ανάγκη ο λαός, σε κάθε σχολή και τμήμα, σε κάθε αντικείμενο.

Απέναντί μας στέκονται τόσο οι δάσκαλοι που έχουν γίνει οι ίδιοι μέτοχοι επιχειρήσεων όσο και οι παρατάξεις που καταλαμβάνουν τα έδρανα στα σεμινάρια επιχειρηματικότητας και τους χειροκροτούν, που μέσα στις συνελεύσεις, στα αμφιθέατρα, κάνουν και αυτές μάθημα περί «υγιούς επιχειρηματικότητας». Σήμερα, ενόψει και των φοιτητικών και σπουδαστικών εκλογών, κι ενώ φαινομενικά δεν κινείται τίποτα μέσα σε Πανεπιστήμια και ΤΕΙ, το δηλητήριο της αστικής προπαγάνδας, της ενσωμάτωσης, εξακολουθεί να χύνεται πιο μεθοδικά. Η ΔΑΠ καλεί κριτήριο ψήφου να είναι ο «εθνικός στόχος» για σύνδεση των πανεπιστημίων με την αγορά, ΕΑΑΚ και ΑΡΕΝ βάζουν στο επίκεντρο το «δημοκρατικό πανεπιστήμιο χωρίς μνημόνια». Οι μεν είναι ανοιχτά η φωνή των επιχειρηματιών μέσα στα ΑΕΙ για φτηνούς επιστήμονες, οι δε ψέλνουν με αριστερές κορόνες το ίδιο τροπάρι: να μη θιγεί με κανένα τρόπο ο πυρήνας των δεινών μας, το ίδιο το εκμεταλλευτικό σύστημα. Σπέρνουν έτσι αυταπάτες ότι η επιστήμη, τα πανεπιστήμια μπορούν να είναι γενικά προοδευτικά, στη μορφή και στο περιεχόμενο, διατηρώντας και ενισχύοντας μάλιστα τη σύνδεσή τους με τα μονοπώλια, χωρίς να θίξουν το ρόλο τους στην παραγωγή και αναπαραγωγή της κυρίαρχης ιδεολογίας. Στο ίδιο τσουβάλι θα μετρήσουν την επομένη των εκλογών τις ψήφους τους, μνημονιακές και «αντιμνημονιακές». Θα θριαμβολογήσουν ο καθένας για το δικό του πακέτο διαχείρισης της φτώχειας, του κουτσουρέματος των ελάχιστων εναπομεινάντων εργασιακών και φοιτητικών δικαιωμάτων.

Στις 17 Απρίλη, καλούμε τους φοιτητές και σπουδαστές να μην τους δώσουν κανένα δικαίωμα, και με την ψήφο τους, να προχωρήσουν με την πολιτική του υπέρογκου κόστους σπουδών, της γενίκευσης πιστοποιητικών αντί πτυχίων, της ολοκληρωτικής αποσύνδεσης πτυχίου - επαγγέλματος, των συγχωνεύσεων Τμημάτων. Τους καλούμε να απαντήσουν στο ζήτημα τι επιστήμη θέλουμε, τι επιστήμονες έχει ανάγκη ο λαός, τόσο στο επίπεδο της μόρφωσης όσο και της συνείδησης, στηρίζοντας τα ψηφοδέλτια του ΜΑΣ, συμμετέχοντας ενεργά και μετά τις εκλογές στην πρώτη γραμμή του αγώνα.


Της
Κέλλυς ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ*
*Η Κέλλυ Παπαϊωάννου είναι μέλος του Τμήματος Παιδείας και Ερευνας της ΚΕ του ΚΚΕ


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ