Σάββατο 30 Μάρτη 2013 - 1η έκδοση
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 24
19ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΚΚΕ - ΠΡΟΣΥΝΕΔΡΙΑΚΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ
Ιστορικός υλισμός και η έννοια του «ενδιάμεσου»

Οι δάσκαλοι του μαρξισμού προσέφεραν στο προλεταριάτο πολύτιμα όπλα. Κατά την άποψή μου, ανάμεσα στα πιο ισχυρά είναι η θεωρία της υπεραξίας του Κ. Μαρξ και η θεωρία του ιμπεριαλισμού του Β.Ι. Λένιν, που αποδεικνύει το νομοτελειακό της καπιταλιστικής βαρβαρότητας. Θεωρώ ότι με τις προτεινόμενες αλλαγές στο πρόγραμμα του κόμματος, παραποιείται η θεωρία του ιμπεριαλισμού και πραγματοποιείται μία βαθιά τομή στην πολιτική και θεωρητική ιστορία του κόμματος, μια απομάκρυνση από το μαρξισμό-λενινισμό και μία στροφή προς ένα περίεργο εκλεκτικισμό.

Ο ιστορικός υλισμός δεν αναγνωρίζει ενδιάμεσους τρόπους παραγωγής, ωστόσο αντιλαμβάνεται ενδιάμεσες ή μεταβατικές πολιτικές μορφές του εποικοδομήματος, οι οποίες ανάλογα με τις εξελίξεις στην παραγωγική βάση αργά ή γρήγορα παγιώνονται ή εξαλείφονται ως τέτοιες. Με άλλα λόγια, λαμβάνει υπόψη του αντικειμενικά στάδια που επιβάλλουν στους κοινωνικούς σχηματισμούς και στην ταξική πάλη οι εξελίξεις στην υλική βάση. Ο ιστορικός υλισμός, επίσης, αναγνωρίζει δύο βασικές ποιοτικές κατηγορίες χωρών στο σύγχρονο παγκόσμιο σύστημα κρατών: Τις ιμπεριαλιστικές χώρες και τις εξαρτημένες χώρες. Ωστόσο, αντιλαμβάνεται παράλληλα την πληθώρα ειδικών μορφών με τις οποίες εκφράζεται η ιμπεριαλιστική κυριαρχία. Με άλλα λόγια, σε κάθε περίπτωση ο ιστορικός υλισμός αντιμετωπίζει τις κοινωνικές κατηγορίες ως ιστορικές.

Επειδή ακριβώς, οι διάφορες περιοχές του πλανήτη ενσωματώθηκαν «ιστορικά» στο παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό σύστημα, το έκαναν υποχρεωτικά είτε ως ήδη πρωτοπόρες βιομηχανικές χώρες είτε ως χώρες προμηθευτές πρώτων υλών και εργατικής δύναμης. Αυτό το βαθύ σχίσμα μεταξύ των χωρών συντελείται πριν από το πέρασμα του καπιταλισμού στο ανώτερό του στάδιο, το ιμπεριαλιστικό, και καθόρισε το ποιες υπήρξαν ιμπεριαλιστικές χώρες.

Ο ιμπεριαλισμός βρίσκεται σε πλήρη ανάπτυξη στις αρχές του 20ού αιώνα και όλες οι περιοχές του πλανήτη είναι τότε μοιρασμένες ανάμεσα σε έξι ιμπεριαλιστικές χώρες. Μόνο ύστερα από τις σοσιαλιστικές επαναστάσεις και τις νίκες του παγκόσμιου αντι-ιμπεριαλιστικού και αντι-αποικιακού κινήματος, κατάφεραν κάποιες πρώην εξαρτημένες χώρες και λαοί του κόσμου να γεφυρώσουν το χάσμα της υπανάπτυξης και να είναι σήμερα, ναι μεν ξανά εξαρτημένες, ωστόσο χώρες με μέσο επίπεδο ανάπτυξης και όχι απλές «μπανανίες».

Δεδομένου, λοιπόν, πως πράγματι δεν υπάρχουν ενδιάμεσες εξουσίες ανάμεσα στην ιμπεριαλιστική και τη λαϊκή εξουσία, δεδομένου ότι η χώρα ιδρύθηκε το 1830 σε εξαρτημένη θέση και ότι στις αρχές του 20ού αιώνα δεν ανήκε στις ιμπεριαλιστικές βιομηχανικές δυνάμεις. Δεδομένου τέλος, ότι από τότε, ουδέποτε πραγματοποίησε κάποια νικηφόρα σοσιαλιστική ή έστω αντι-ιμπεριαλιστική επανάσταση: Η θέση της ήταν και παραμένει εξαρτημένη στον παγκόσμιο καταμερισμό του ιμπεριαλιστικού συστήματος. Με την επικυριαρχία του ευρωπαϊκού και αμερικάνικού ιμπεριαλισμού να κυμαίνεται από το 1830 και έπειτα, από την ανοιχτή επέμβαση, μέχρι τον έλεγχο σε συνθήκες τυπικής πολιτικής ανεξαρτησίας.

Εξαιτίας λοιπόν, ιστορικών λόγων η Ελλάδα σήμερα δεν ανήκει στις πλέον καθυστερημένες, αλλά στις καπιταλιστικές χώρες «μέσης καθυστέρησης». Οπότε, από το 1830 και μέχρι σήμερα, η βασική της κοινωνική αντίθεση είναι αυτή ανάμεσα σε κεφάλαιο και εργασία. Παρόμοια, εξαιτίας της ιστορικά εξαρτημένης θέσης της, η κυρίαρχη αντίθεσή της είναι εκείνη ανάμεσα στον εργαζόμενο λαό και τα ξένα μονοπώλια, που μαζί με τους ντόπιους καπιταλιστές, του επιβάλλουν διπλή καταπίεση.

Το κόμμα μας πιστό στο γενικό πλαίσιο αυτής της μαρξιστικής-λενινιστικής ανάλυσης από τη δεκαετία του 30' και μετά, με διάφορα μετωπικά σχήματα, ανάλογα με την εποχή -σωστά ή λανθασμένα, επιτυχημένα ή όχι- προσπάθησε να εκφράσει αυτήν την κυρίαρχη αντίθεση και να συσπειρώσει στη βάση τις ευρύτερες λαϊκές μάζες. Ετσι, και το ισχύον του πρόγραμμα προτείνει το ΑΑΔΜ, για να αντιπαλέψει στο σήμερα αυτήν την κυρίαρχη αντίθεση, που βασανίζει μαζί με την πάντα παρούσα βασική το λαό μας.

Τα τελευταία χρόνια ειδικά, η διπλή καταπίεση έχει βαρύνει δραματικά πάνω στις πλάτες του ελληνικού λαού, των ταλαντευόμενων και άπειρων πολιτικά μεσαίων στρωμάτων και της διασπασμένης εργατικής τάξης. Η εξάρτηση έχει βαθύνει, πολιτικά, οικονομικά και στρατιωτικά, ραγδαία και ριζικά. Το καπιταλιστικό κράτος και οι ιμπεριαλιστικοί μηχανισμοί έχουν πετάξει τη μάσκα της αστικής νομιμότητας.

Το ΑΑΔΜ μπορεί σήμερα να εκφράσει την κυρίαρχη και βασική αντίθεση που βασανίζουν το λαό μας με μεγάλη σαφήνεια. Μπορεί να συσπειρώσει ευρύτερες ταλαντευόμενες και άπειρες μάζες και να ενώσει κάτω από τις σημαίες του το προλεταριάτο: Αντι-ιμπεριαλιστικά, ενάντια σε ΝΑΤΟ και ΕΕ. Αντιμονοπωλιακά, ενάντια σε τρόικα, ντόπια, ξένα μονοπώλια και μνημόνια, σε ενωτικό εργατικό μέτωπο πάνω στη βάση του μίνιμουμ προγράμματος του ΠΑΜΕ. Δημοκρατικά, ενάντια στο φασισμό του αστικού κράτους και του παρακράτους του. Οι σημαίες με τα σφυροδρέπανα δεν υποστέλλονται, τουναντίον, θα πληθύνουν πάνω στο εύφορο έδαφος ενός τέτοιου μετώπου.

Αντίθετα, το σχήμα που προτείνεται προς ψήφιση στο Συνέδριο από την Κεντρική Επιτροπή ταυτίζει το κόμμα με το μέτωπο, την τακτική με τη στρατηγική, την κυρίαρχη με τη βασική αντίθεση. Είναι μία κατασκευή δίχως νόημα. Η συσπείρωση σε αντικαπιταλιστική - αντιμονοπωλιακή βάση για τη λαϊκή εξουσία - λαϊκή οικονομία, είναι οργάνωση της πολιτικά συνειδητοποιημένης πρωτοπορίας του προλεταριάτου, γιατί έχει στόχο την ανατροπή του καπιταλισμού και άρα την εγκαθίδρυση της δικτατορίας του προλεταριάτου, ένα καθήκον το οποίο πληροί επαρκώς το κομμουνιστικό κόμμα.

Η αντικατάσταση του ΑΑΔΜ και της μεθοδολογικής ουσίας του προγράμματος του 15ου Συνεδρίου, σήμερα που η πραγματικότητα της διπλής καταπίεσης είναι περισσότερο από ποτέ χειροπιαστή για την πλειοψηφία του ελληνικού λαού, είναι ολέθρια και εντάσσεται σε μία γενικότερη απομάκρυνση από τον πλούτο της μεθοδολογίας του μαρξισμού-λενινισμού. Ενδεικτικά, μεθοδευμένα και αντικαταστατικά τα τελευταία χρόνια και με κορύφωση την αναθεώρηση της ίδιας της ιστορίας του κόμματος: 1) Η λενινιστική έννοια της εξάρτησης αντικαθίσταται με τη σοσιαλδημοκρατική-τροτσκιστική θέση περί «αλληλεξάρτησης». 2) Η έννοια της ιμπεριαλιστικής αλυσίδας, από το νεολογισμό της «ιμπεριαλιστικής πυραμίδας». 3) Η διαλεκτική και η ανάλυση του συγκεκριμένου, από γενικόλογες αφαιρετικές προτάσεις ή αναλύσεις τύπου «άσπρο - μαύρο».

Το 19ο Συνέδριο καλείται να νομιμοποιήσει αυτές τις αλλαγές στις αναλύσεις του κόμματος και μαζί τις συνέπειες που έχουν στην πολιτική και πρακτική του, όπως εκδηλώνονται τα τελευταία επτά χρόνια. Μάλιστα, τις αποτυπώνει σε νέο πρόγραμμα και καταστατικό. Τα ερωτήματα είναι ανοιχτά μπροστά μας: Γιατί κρίνεται επιτυχημένη, και μάλιστα τόσο ώστε να προκαλέσει ολόκληρη προγραμματική και καταστατική αλλαγή, μία πολιτική που οδηγεί στη συρρίκνωση της οργανωτικής δύναμης, της εκλογικής και συνδικαλιστικής επιρροής του κόμματος; Τέλος, γιατί προτείνονται αυτές οι αλλαγές τη στιγμή που το ΑΑΔΜ, είναι πιο επίκαιρο για την πατρίδα από ποτέ;


Φώτης Τσικριτέας
ΚΟ Μεγ. Βρετανίας


Κορυφή σελίδας
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ